آیه يا نِساءَ النَّبِيِّ مَنْ يَأْتِ مِنْكُنَّ بِفاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ يُضاعَفْ لَهَا الْعَذابُ ضِعْفَيْنِ وَ كانَ ذلِكَ عَلَى اللهِ يَسيراً [30]
اى همسران پيامبر! هركس از شما گناه آشكار و فاحشى مرتكب شود، عذاب او دو چندان خواهد بود؛ و اين براى خدا آسان است.
الباقر ( عن ابی‌جعفر (و ذکر حدیثا طویلا ثم قال و عنه عن عاصم‌بن‌حمید عَنْ أَبِی بَصِیرٍ وَ غَیْرِهِ فِی تَسْمِیَهًِْ نِسَاءِ النَّبِیِّ (وَ نَسَبِهِنَّ وَ صِفَتِهِنَّ عَائِشَهًُْ وَ حَفْصَهًُْ وَ أُمُّ حَبِیبٍ بِنْتُ أَبِی سُفْیَانَ بْنِ حَرْبٍ وَ زَیْنَبُ بِنْتُ جَحْشٍ وَ سَوْدَهًُْ بِنْتُ زَمْعَهًَْ وَ مَیْمُونَهًُْ بِنْتُ الْحَارِثِ وَ صَفِیَّهًُْ بِنْتُ حُیَیِ‌بْنِ‌أَخْطَبَ وَ أُمُّ سَلَمَهًَْ بِنْتُ أَبِی أُمَیَّهًَْ وَ جُوَیْرِیَهًُْ بِنْتُ الْحَارِثِ وَ کَانَتْ عَائِشَهًُْ مِنْ تَیْمٍ وَ حَفْصَهًُْ مِنْ عَدِیٍّ وَ أُمُّ سَلَمَهًَْ مِنْ بَنِی مَخْزُومٍ وَ سَوْدَهًُْ مِنْ بَنِی أَسَدِ بْنِ عَبْدِ الْعُزَّی وَ زَیْنَبُ بِنْتُ جَحْشٍ مِنْ بَنِی أَسَدٍ وَ عِدَادُهَا مِنْ بَنِی أُمَیَّهًَْ وَ أُمُّ حَبِیبٍ بِنْتُ أَبِی سُفْیَانَ مِنْ بَنِی أُمَیَّهًَْ وَ مَیْمُونَهًُْ بِنْتُ الْحَارِثِ مِنْ بَنِی هِلَالٍ وَ صَفِیَّهًُْ بِنْتُ حَیِّ بْنِ أَخْطَبَ مِنْ بَنِی إِسْرَائِیلَ وَ مَاتَ (عَنْ تِسْعِ نِسَاءٍ وَ کَانَ لَهُ سِوَاهُنَ الَّتِی وَهَبَتْ نَفْسَهَا لِلنَّبِیِ (وَ خَدِیجَهًُْ بِنْتُ خُوَیْلِدٍ أُمُّ وُلْدِهِ وَ زَیْنَبُ بِنْتُ أَبِی الْجَوْنِ الَّتِی خُدِعَتْ وَ الْکِنْدِیَّهًْ.
امام باقر ( از امام باقر (روایت است از ابوبصیر و دیگران پیرامون نام و همسران پیامبر (نسب و ویژگی‌های آن‌ها روایت کرده است که گفتند: «نام همسران پیامبر (عایشه، حَفْصَه، امّ حبیب بنت ابوسفیان بن حرب، زینب بنت جَحش، سَوْدَه بنت زَمعه، میمونه بنت حارث، صفیّه بنت حییّ‌بن‌اخطب، امّ‌سلمه بنت ابی‌امیّه و جُوَیریّه بنت حارث می‌باشد. عایشه، از قبیله‌ی تیم، حفصه از قبیله‌ی عَدیّ، امّ‌سلمه از قبیله‌ی بنی‌مخزوم، سَوْده از قبیله‌ی بنی‌اسد امّ‌حبیب بنت ابوسفیان از بنی‌امیّه، میمونه بنت حارث از قبیله‌ی بنی‌هلال و صفیّه بنت حییّ‌بن‌اخطب از قبیله‌ی بنی‌اسرائیل بود. پیامبر (به هنگام وفات، نه همسر داشت. همچنین رسول خدا (همسرانی به غیر از این‌هایی که نامبرده شد داشت که مهریّه‌ی خود را به رسول خدا (بخشیده بودند. همین‌طور خدیجه بنت‌خویلد که مادر فرزندان اوست و زینب بنت ابی‌الجون که فریب خورد و اهل کنده بود، از دیگر زنان پیامبر (بودند.
الصّادق ( عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (قَالَ: تَزَوَّجَ رَسُولُ اللَّهِ (بِخَمْسَ عَشْرَهًَْ امْرَأَهًًْ وَ دَخَلَ بِثَلَاثَ عَشْرَهًَْ مِنْهُنَّ وَ قُبِضَ عَنْ تِسْعٍ فَأَمَّا اللَّتَانِ لَمْ یَدْخُلْ بِهِمَا فَعَمْرَهًُْ وَ السَّنَی وَ أَمَّا الثَّلَاثَ عَشْرَهًَْ اللَّاتِی دَخَلَ بِهِنَ فَأَوَّلُهُنَ خَدِیجَهًُْ بِنْتُ خُوَیْلِدٍ ثُمَّ سَوْدَهًُْ بِنْتُ زَمْعَهًَْ ثُمَّ أُمُّ سَلَمَهًَْ وَ اسْمُهَا هِنْدٌ بِنْتُ أَبِی أُمَیَّهًَْ ثُمَّ أُمُّ عَبْدِ اللَّهِ عَائِشَهًُْ بِنْتُ أَبِی بَکْرٍ ثُمَّ حَفْصَهًُْ بِنْتُ عُمَرَ ثُمَّ زَیْنَبُ بِنْتُ خُزَیْمَهًَْ بْنِ الْحَارِثِ أُمُّ الْمَسَاکِینِ ثُمَّ زَیْنَبُ بِنْتُ جَحْشٍ ثُمَّ أُمُّ حَبِیبٍ رَمْلَهًُْ بِنْتُ أَبِی سُفْیَانَ ثُمَّ مَیْمُونَهًُْ بِنْتُ الْحَارِثِ ثُمَّ زَیْنَبُ بِنْتُ عُمَیْسٍ ثُمَّ جُوَیْرِیَهًُْ بِنْتُ الْحَارِثِ ثُمَّ صَفِیَّهًُْ بِنْتُ حُیَیِّ بْنِ أَخْطَبَ وَ الَّتِی وَهَبَتْ نَفْسَهَا لِلنَّبِیِّ (خَوْلَهًُْ بِنْتُ حَکِیمٍ السُّلَمِیِّ وَ کَانَ لَهُ سُرِّیَّتَانِ یَقْسِمُ لَهُمَا مَعَ أَزْوَاجِهِ مَارِیَهًُْ وَ رَیْحَانَهًُْ الْخِنْدِفِیَّهًُْ وَ التِّسْعُ اللَّاتِی قُبِضَ عَنْهُنَّ عَائِشَهًُْ وَ حَفْصَهًُْ وَ أُمُّ سَلَمَهًَْ وَ زَیْنَبُ بِنْتُ جَحْشٍ وَ مَیْمُونَهًُْ بِنْتُ الْحَارِثِ وَ أُمُّ حَبِیبٍ بِنْتُ أَبِی سُفْیَانَ وَ صَفِیَّهًُْ بِنْتُ حُیَیِّ بْنِ أَخْطَبَ وَ جُوَیْرِیَهًُْ بِنْتُ الْحَارِثِ وَ سَوْدَهًُْ بِنْتُ زَمْعَهًَْ وَ أَفْضَلُهُنَّ خَدِیجَهًُْ بِنْتُ خُوَیْلِدٍ ثُمَّ أُمُّ سَلَمَهًَْ ثُمَّ مَیْمُونَهًُْ بِنْتُ الْحَارِثِ.
امام صادق ( رسول خدا (با پانزده زن ازدواج کرد و با سیزده تن از آنان آمیزش نمود و به هنگام وفات نه همسر داشت. آن دو همسری که رسول خدا (با آن‌ها آمیزش نکرد، عَمْرَه و سیفا و آن همسرانی که رسول خدا (با آن‌ها آمیزش نمود عبارت بودند از: خدیجه دختر خویلد، سوده دختر زمعه، امّ سلمه [که نام او هند دختر ابی‌امیّه است]، امّ عبدالله عایشه دختر ابوبکر، حفصه دختر عمر، زینب دختر خزیمهًْ‌بن‌حارث امّ المساکین، سپس زینب دختر جحش، امّ حبیب رمله دختر ابوسفیان، میمونه دختر حارث، زینب دختر عُمیَس، جویریه دختر حارث، سپس صفیّه دختر حییّ‌بن‌اخطب نام داشتند و آن زنی که مهریه‌ی خود را به رسول خدا (بخشید و از راه هبه با رسول خدا (ازدواج نمود، خَوله دختر حَکیم سَلمی بود. همچنین رسول خدا (دو سُرّیّه داشت که حضور خویش را علاوه بر زنان خود با آنان نیز قسمت می‌کرد، (ماریه قبطیه و ریحانه خندفیه). آن نُه همسر پیامبر (که حضرت هنگام وفات داشت، عبارتند از: عایشه، حفصه، امّ سلمه، زینب دختر جحش، میمونه دختر حارث، امّ حبیب دختر ابوسفیان، صفیّه دختر حییّ‌بن‌اخطب، جویریّه دختر حارث، سوده دختر زمعه بودند و بهترین زنان رسول خدا (خدیجه بنت‌خویلد، پس از او امّ سلمه بنت ابوامیّه بودند.
علی‌بن‌إبراهیم ( فَإِنَّهُ کَانَ سَبَبُ نُزُولِهَا أَنَّهُ لَمَّا رَجَعَ رَسُولُ اللَّهِ (عَنْ غَزْوَهًِْ خَیْبَرَ وَ أَصَابَ کَنْزَ آلِ أَبِی الْحَقِیقِ قُلْنَ أَزْوَاجُهُ أَعْطِنَا مَا أَصَبْتَ فَقَالَ لَهُنَّ رَسُولُ اللَّهِ (قَسَّمْتُهُ بَیْنَ الْمُسْلِمِینَ عَلَی مَا أَمَرَ اللَّهُ فَغَضِبْنَ مِنْ ذَلِکَ وَ قُلْنَ لَعَلَّکَ تَرَی أَنَّکَ إِنْ طَلَّقْتَنَا أَنْ لَا نَجِدَ الْأَکْفَاءَ مِنْ قَوْمِنَا یَتَزَوَّجُونَنَا فَأَنِفَ اللَّهُ لِرَسُولِهِ (فَأَمَرَهُ أَنْ یَعْتَزِلَهُنَّ فَاعْتَزَلَهُنَّ رَسُولُ اللَّهِ (فِی مَشْرَبَهًِْ أُمِّ إِبْرَاهِیمَ (حَتَّی حِضْنَ وَ طَهُرْنَ ثُمَّ أَنْزَلَ هَذِهِ الْآیَهًَْ وَ هِیَ آیَهًُْ التَّخْیِیرِ فَقَالَ یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ إِنْ کُنْتُنَّ إِلَی قَوْلِهِ أَجْراً عَظِیماً فَقَامَتْ أُمُّ سَلَمَهًَْ أَوَّلَ مَنْ قَامَتْ فَقَالَتْ قَدِ اخْتَرْتُ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (فَقُمْنَ کُلُّهُنَّ وَ عَانَقْنَهُ وَ قُلْنَ مِثْلَ ذَلِکَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تُرْجِی مَنْ تَشاءُ مِنْهُنَّ وَ تُؤْوِی إِلَیْکَ مَنْ تَشاءُ.
علیّ‌بن‌ابراهیم ( شأن نزول این آیه، این است که چون رسول خدا (از غزوه‌ی خیبر بازگشت و بر غنایم آل ابوحقیق دست یافت، همسران پیامبر (به او گفتند: «غنایمی را که به دست آوردی به ما بده». رسول خدا (به آنان فرمود: «آن را میان مسلمانان برطبق آنچه که خداوند امر فرموده تقسیم نموده‌ام». زنان پیامبر (از این گفته خشمگین شدند و گفتند: «آیا تو گمان می‌کنی که اگر ما را طلاق دهی، همطرازانی از قوم خود نمی‌یابیم تا با ما ازدواج کنند»؟! خداوند، به خاطر گفته‌ی آنان، خشمگین شد و به پیامبر (امر فرمود تا از آن‌ها کناره‌گیری کند. پس رسول خدا (در خانه‌ی اُمّ ابراهیم ماند و از آن‌ها کناره‌گیری نمود تا اینکه آن‌ها خون حیض دیدند و از آن پاک شدند. سپس خداوند، این آیه را که آیه‌ی تخییر است، نازل کرد و فرمود: یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِّأَزْوَاجِکَ إِن کُنتُنَّ تُرِدْنَ الحَیَاةَ الدُّنْیَا وَ زِینَتَهَا فَتَعَالَیْنَ أُمَتِّعْکُنَّ پس اوّلین نفر اُمّ سلمه بود که برخاست و گفت: «خدا و رسولش را برگزیدم. پس از او زنان پیامبر (همگی برخاستند و پیامبر (را در آغوش گرفتند و جمله اُمّ سلمه را تکرار نمودند. پس خداوند این آیه را نازل فرمود: [موعد] هریک از همسرانت را بخواهی می‌توانی به تأخیر اندازی، و هرکدام را بخواهی نزد خود جای دهی. (احزاب/۵۱)
الباقر ( عَنْ زُرَارَهًَْ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ (یَقُولُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ أَنِفَ لِرَسُولِهِ (مِنْ مَقَالَهًٍْ قَالَتْهَا بَعْضُ نِسَائِهِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ آیَهًَْ التَّخْیِیرِ فَاعْتَزَلَ رَسُولُ اللَّهِ (نِسَاءَهُ تِسْعاً وَ عِشْرِینَ لَیْلَهًًْ فِی مَشْرَبَهًِْ أُمِّ إِبْرَاهِیمَ ثُمَّ دَعَاهُنَّ فَخَیَّرَهُنَّ فَاخْتَرْنَهُ فَلَمْ یَکُ شَیْئاً وَ لَوِ اخْتَرْنَ أَنْفُسَهُنَّ کَانَتْ وَاحِدَهًًْ بَائِنَهًًْ قَالَ وَ سَأَلْتُهُ عَنْ مَقَالَهًِْ الْمَرْأَهًِْ مَا هِیَ قَالَ فَقَالَ إِنَّهَا قَالَتْ یَرَی مُحَمَّدٌ (أَنَّهُ لَوْ طَلَّقَنَا أَنَّهُ لَا یَأْتِینَا الْأَکْفَاءُ مِنْ قَوْمِنَا یَتَزَّوَجُونَّا.
امام باقر ( زراره گوید: از امام باقر (شنیدم که فرمود: خداوند عزّوجلّ از گفته‌ی یکی از زنان پیامبر (نسبت به او به خشم آمد. پس آیه‌ی تخییر را نازل کرد و رسول خدا (به مدّت بیست‌ونه شب در خانه‌ی اُمّ ابراهیم ماند و از آنان کناره‌گیری نمود. سپس رسول خدا (آن‌ها را فراخوانده و مخیّر ساخت و آن‌ها او را برگزیدند و مشکلی پیش نیامد؛ ولی اگر خود را برمی‌گزیدند، یکی از آنان، از پیامبر (جدا می‌شد». از حضرت پرسیدم: «آن زن، به پیامبر (چه گفت»؟ حضرت پاسخ داد: «او گفت: آیا محمّد (گمان می‌کند که اگر ما را طلاق دهد هم کُفوی از قوم ما با ما ازدواج نخواهند کرد»؟!
الصّادق ( أَنَّ زَیْنَبَ قَالَتْ لِرَسُولِ اللَّهِ (لَا تَعْدِلُ وَ أَنْتَ رَسُولُ اللَّهِ (وَ قَالَتْ حَفْصَهًُْ إِنْ طَلَّقَنَا وَجَدْنَا أَکْفَاءَنَا فِی قَوْمِنَا فَاحْتُبِسَ الْوَحْیُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (عِشْرِینَ یَوْماً قَالَ فَأَنِفَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لِرَسُولِهِ (فَأَنْزَلَ یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَیاةَ الدُّنْیا وَ زِینَتَها فَتَعالَیْنَ إِلَی قَوْلِهِ أَجْراً عَظِیماً قَالَ فَاخْتَرْنَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (وَ لَوِ اخْتَرْنَ أَنْفُسَهُنَّ لَبِنَّ وَ إِنِ اخْتَرْنَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (فَلَیْسَ بِشَیْءٍ.
امام صادق ( از امام صادق (روایت است: زینب به رسول خدا (گفت: «چرا عدالت را در حقّ ما رعایت نمی‌کنی با اینکه شما رسول خدایی»؟! و حفصه گفت: «اگر پیامبر (ما را طلاق دهد، در قوم خود شوهران هم کُفو خویش را می‌یابیم». پس به مدّت بیست روز وحی بر پیامبر (نازل نشد. امام فرمود: «خداوند به خاطر گفته‌های همسران رسول خدا (به خشم آمد. این آیه را نازل کرد یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِّأَزْوَاجِکَ إِن کُنتُنَّ تُرِدْنَ الحَیَاةَ الدُّنْیَا وَ زِینَتَهَا فَتَعَالَیْنَ أُمَتِّعْکُنَّ وَ أُسَرِّحْکُنَّ سَرَاحًا جَمِیلًا* وَ إِن کُنتُنَّ تُرِدْنَ اللهَ وَ رَسُولَهُ وَ الدَّارَ الْآخِرَةَ فَإِنَّ اللهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِنَاتِ مِنکُنَّ أَجْرًا عَظِیمًا؛ همسران پیامبر (خدا و رسولش را برگزیدند و اگر خود را برمی‌گزیدند، از پیامبر (جدا می‌شدند و اگر خدا و رسولش (را برمی‌گزیدند، مشکلی پیش نمی‌آمد».
الصّادق ( إِنَّ زَیْنَبَ بِنْتَ‌جَحْشٍ قَالَتْ أَ‌یَرَی رَسُولُ اللَّهِ (إِنْ خَلَّی سَبِیلَنَا أَنَّا لَا نَجِدُ زَوْجاً غَیْرَهُ وَ قَدْ کَانَ اعْتَزَلَ نِسَاءَهُ تِسْعاً وَ عِشْرِینَ لَیْلَهًًْ فَلَمَّا قَالَتْ زَیْنَبُ الَّذِی قَالَتْ بَعَثَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ جَبْرَئِیلَ (إِلَی مُحَمَّدٍ (فَقَالَ قُلْ لِأَزْواجِکَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَیاةَ الدُّنْیا وَ زِینَتَها فَتَعالَیْنَ أُمَتِّعْکُنَّ الْآیَتَیْنِ کِلْتَیْهِمَا فَقُلْنَ بَلْ نَخْتَارُ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (وَ الدَّارَ الْآخِرَهًَْ.
امام صادق ( زینب بنت‌جحش گفت: «آیا رسول خدا (گمان می‌کند اگر ما را طلاق دهد، شوهری غیر از او نمی‌یابیم»؟ پیامبر (با زنان خود به مدّت بیست‌ونُه شب کناره‌گیری کرده بود. چون زینب، آن مطلب را گفت، خداوند عزّوجلّ، جبرئیل را به‌سوی محمّد (فرستاد و فرمود: قُل لِّأَزْوَاجِکَ إِن کُنتُنَّ تُرِدْنَ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا وَ زِینَتَهَا فَتَعَالَیْنَ أُمَتِّعْکُنَّ وَ أُسَرِّحْکُنَّ سَرَاحًا جَمِیلًا [در این صورت] زنان پیامبر (پاسخ دادند: «بلکه ما خدا، رسول او و جهان آخرت را برمی‌گزینیم».
الصّادق ( عَنْ عَبْدِ الْأَعْلَی بْنِ أَعْیَنَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (یَقُولُ إِنَّ بَعْضَ نِسَاءِ النَّبِیِّ (قَالَتْ أَ یَرَی مُحَمَّدٌ (أَنَّهُ إِنْ طَلَّقَنَا لَا نَجِدُ الْأَکْفَاءَ مِنْ قَوْمِنَا قَالَ فَغَضِبَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ مِنْ فَوْقِ سَبْعِ سَمَاوَاتِهِ فَأَمَرَهُ فَخَیَّرَهُنَ حَتَّی انْتَهَی إِلَی زَیْنَبَ بِنْتِ جَحْشٍ فَقَامَتْ وَ قَبَّلَتْهُ وَ قَالَتْ أَخْتَارُ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (.
امام صادق ( عبدالأعلی‌بن‌اعین گوید: از امام صادق (شنیدم که می‌فرمود: «یکی از زنان پیامبر (گفت: «آیا محمّد (گمان می‌کند که اگر ما را طلاق دهد، هم کُفو و همطرازانی از قوم ما، با ما ازدواج نخواهند کرد»؟ پس خداوند از فراز آسمان هفتم به خشم آمد و به پیامبر خود دستور داد تا زنان خود را مخیّر سازد و او آنان را مخیّر ساخت تا آنکه نوبت به مخیّرساختن زینب بنت‌جحش رسید و پیامبر (او را مخیّر ساخت و زینب، برخاست و پیامبر (را بوسید و گفت: خدا و رسولش را برمی‌گزینم».
ابن‌عبّاس ( عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: کَانَ النَّبِیُّ (جَالِساً مَعَ حَفْصَهًَْ فَتَشَاجَرَا بَیْنَهُمَا فَقَالَ لَهَا هَلْ لَکِ أَنْ تَجْعَلِی بَیْنِی وَ بَیْنَکِ رَجُلًا؟ قَالَتْ نَعَمْ قَالَ أَبُوکِ إِذاً فَأَرْسَلَ إِلَی عُمَرَ فَلَمَّا أَنْ دَخَلَ عَلَیْهَا قَالَ تَکَلَّمِی قَالَتْ یَا رَسُولَ اللَّهِ (تَکَلَّمْ وَ لَا تَقُلْ إِلَّا حَقّاً فَرَفَعَ عُمَرُ یَدَهُ فَوَجَأَ وَجْهَهَا ثُمَّ رَفَعَ یَدَهُ فَوَجَأَ وَجْهَهَا فَقَالَ لَهُ النَّبِیُّ (کُفَّ فَقَالَ عُمَرُ یَا عَدُوَّهًَْ اللَّهِ النَّبِیُّ (لَا یَقُولُ إِلَّا حَقّاً وَ الَّذِی بَعَثَهُ بِالْحَقِّ لَوْ لَا مَجْلِسُهُ مَا رَفَعْتُ یَدِی حَتَّی تَمُوتِی فَقَامَ النَّبِیُّ (فَصَعِدَ إِلَی غُرْفَهًٍْ فَمَکَثَ فِیهَا شَهْراً لَا یَقْرَبُ شَیْئاً مِنْ نِسَائِهِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَیاةَ الدُّنْیا وَ زِینَتَها إِلَی قَوْلِهِ لَطِیفاً خَبِیراً فَنَزَلَ النَّبِیُّ (فَعَرَضَ عَلَیْهِنَّ کُلَّهُنَّ فَقُلْنَ نَخْتَارُ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (وَ کَانَ أَحَدُ مَنْ عَرَضَ عَلَیْهِنَّ حَفْصَهًُْ فَقَالَتْ یَا رَسُولَ اللَّهِ (مَکَانُ الْعَائِذِ بِکَ مِنَ النَّارِ وَ اللَّهِ لَا أَعُودُ لِشَیْءٍ مِثْلِ هَذَا أَبَداً حَسْبُنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ (فَرَضِیَ عَنْهَا.
ابن‌عبّاس ( ابن‌عبّاس (گوید: رسول خدا (با حفصه نشسته بود که بین ایشان مشاجره‌ای حاصل شد پیامبر (به حفصه فرمود: «آیا مایلی بین من و تو یک مرد حکم نماید». گفت: «بله». پیامبر (فرمود: «پدرت اینکار را انجام دهد». لذا دنبال عمر فرستاد و چون او بر ایشان داخل شد به دخترش گفت: «تو صحبت کن». و او به پیامبر (گفت: «ای رسول خدا (تو سخن بگو و جز حق بر زبان جاری نسازی». پس عمر دستش را بالا برد و دو بار به صورت حفصه زد پیامبر (فرمود: «ای عمر کافی است». و او به حفصه گفت: «ای دشمن خدا! پیامبر (غیر حق سخن نمی‌گوید قسم به خدایی که پیامبر (را به رسالت برگزید اگر در محضر رسول خدا (نبود دست از تو برنمی‌داشتم تا اینکه کشته شوی». پیامبر (از جای بلند شده و به حجره‌ی خویش رفت و تا یک ماه با هیچ‌یک از زنانش همنشینی ننمود تا اینکه آیه‌ی شریفه‌ی یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ الحَیاةَ الدُّنْیا وَ زِینَتَها تا لَطِیفاً خَبِیراً، لذا پیامبر (از حجره خارج و با ایشان همنشیین گردید و همه گفتند که ما آنچه را خدا و رسولش (انتخاب نمایند می‌پذیریم و یکی از زنانی که پیامبر نزدش رفت، حفصه بود و او گفت: «ای رسول خدا (! از آتش جهنّم به خدا پناه می‌برم و هرگز آیین گفتار خویش را تکرار نخواهم نمود خدا و رسولش ما را کفایت می‌نماید. و پیامبر (نیز از وی راضی گردید».
الرّسول ( أَنَّهُ کَانَ آلَی مِنْ نِسَائِهِ شَهْراً فَمَکَثَ فِی غُرْفَهًٍْ شَهْراً فَنَزَلَ قَوْلُهُ تَعَالَی یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ ... فَبَدَأَ رَسُولُ اللَّهِ (بِعَائِشَهًَْ وَ قَالَ إِنِّی مَلِقٌ إِلَیْکِ أَمْراً فَلَا تُبَادِرِینِی بِالْجَوَابِ حَتَّی تُؤَامِرِی أَبَوَیْکِ وَ تَلَا الْآیَهًَْ فَقَالَتْ أَ‌فِیکَ أُؤَامِرُ أَبَوَیَّ اخْتَرْتُ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (وَ الدَّارَ الْآخِرَهًَْ ثُمَّ قَالَتْ لَا تُخْبِرْ أَزْوَاجَکَ بِذَلِکَ وَ کَانَتْ تُرِیدُ أَنْ یَخْتَرْنَ فَیُفَارِقَهُنَّ رَسُولُ اللَّهِ (فَدَارَ ص عَلَی نِسَائِهِ وَ کَانَ یُخْبِرُهُنَّ بِمَا جَرَی لِعَائِشَهًَْ فَاخْتَرْنَ بِأَجْمَعِهِنَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (.
پیامبر ( رسول خدا (یک ماه از همسرانش کناره‌گیری نمود و در این مدّت در حجره‌اش توقّف نمود تا اینکه آیه‌ی یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ ... نازل گردید لذا پیامبر (رفتن نزد همسران را از عایشه شروع کرد و فرمود: «من یک امر مهّم را با تو در میان می‌گذارم الان جواب آن را نگو مگر اینکه با پدر و مادرت مشورت نمایی». و آیه‌ی شریفه را برای وی تلاوت نمود. عایشه گفت: «آیا در مورد تو با والدینم مشورت نمایم؟ درحالی‌که من، خدا و رسولش و آخرت را انتخاب نموده‌ام». سپس گفت: «زنان دیگر را از این آیه باخبر نکن» و مقصودش این بود که آنان را در حالت اختیار قرار دهد تا رسول خدا (از آنان جدا شود و طلاقشان دهد امّا پیامبر (این امر را با زنان دیگر در میان گذاشت و همگی آن‌ها خدا و رسولش (را انتخاب نمودند.
الأئمّهًْ ( لَا یَقَعُ بِالتَّخْیِیرِ طَلَاقٌ وَ إِنَّمَا کَانَ ذَلِکَ لِلنَّبِیِّ (خَاصَّهًًْ وَ لَوِ اخْتَرْنَ أَنْفُسَهُنَّ لِمَا خَیَّرَهُنَّ لَبِنَّ مِنْهُ فَأَمَّا غَیْرُهُ فَلَا یَجُوزُ لَهُ ذَلِکَ.
ائمه ( طلاق با تخییر محقّق نمی‌شود بلکه این امر فقط مخصوص پیامبر (است و اگر طلاق را انتخاب می‌نمودند این طلاق بائن بود. امّا برای غیر پیامبر (این امر جایز نمی‌باشد.
الصّادق ( ِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ (إِنِّی سَمِعْتُ أَبَاکَ یَقُولُ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (خَیَّرَ نِسَاءَهُ فَاخْتَرْنَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (فَلَمْ یُمْسِکْهُنَّ عَلَی طَلَاقٍ وَ لَوِ اخْتَرْنَ أَنْفُسَهُنَّ لَبِنَّ فَقَالَ إِنَّ هَذَا حَدِیثٌ کَانَ یَرْوِیهِ أَبِی عَنْ عَائِشَهًَْ وَ مَا لِلنَّاسِ وَ الْخِیَارَ إِنَّ هَذَا شَیْءٌ خَصَّ اللَّهُ بِهِ رَسُولَ اللَّه (.
امام صادق ( محمّدبن‌مسلم گوید: به امام صادق (عرض کردم: «شنیدم که پدرتان می‌فرمود: «رسول خدا (زنانش را مخیّر به طلاق یا ماندن نمود و آن‌ها خدا و رسولش را برگزیدند لذا پیامبر (نیز آن‌ها را طلاق نداد و اگر این امر را انتخاب می‌نمودند این طلاق مصداق بائن بود». امام فرمود: «این حدیث را پدرم از عایشه روایت نموده و این امر برای مردم دیگر جایز نیست و بلکه امری مخصوص پیامبر (می‌باشد».
الباقر ( عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ (عَنِ الْخِیَارِ فَقَالَ وَ مَا هُوَ وَ مَا ذَاکَ إِنَّمَا ذَاکَ شَیْءٌ کَانَ لِرَسُولِ اللَّه (.
امام باقر ( محمّدبن‌مسلم گوید: از امام باقر (پیرامون مسئله‌ی خِیار (مخیّرساختن زن) پرسیدم، و حضرت پاسخ داد: «او را چه به مخیّر ساختن همسر خود؟ مسئله‌ی خِیار تنها خاصّ رسول خدا (بوده است».
الصّادق ( عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (فِی الرَّجُلِ إِذَا خَیَّرَ امْرَأَتَهُ فَقَالَ إِنَّمَا الْخِیَرَهًُْ لَنَا لَیْسَ لِأَحَدٍ وَ إِنَّمَا خَیَّرَ رَسُولُ اللَّهِ (لِمَکَانِ عَائِشَهًَْ فَاخْتَرْنَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (وَ لَمْ یَکُنْ لَهُنَّ أَنْ یَخْتَرْنَ غَیْرَ رَسُولِ اللَّهِ (.
امام صادق ( محمّدبن‌مسلم گوید: از امام صادق (پرسید: «آیا مرد می‌تواند زن خود را مخیّر گرداند»؟ امام (فرموده: «تخییر تنها مخصوص ماست و هیچ‌کس چنین حقّی ندارد و تنها رسول خدا (به امر خداوند به‌خاطر سخن عایشه زنان خود را مخیّر ساخت. پس زنان هم خدا و رسول او را انتخاب کردند و انتخاب غیر از رسول خدا (برای آن‌ها نبود».
الرّضا ( وَ أَمَّا الْمُتَخَیَّرُ فَأَصْلُ ذَلِکَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَی أَنِفَ لِنَبِیِّهِ (بِمَقَالَهًٍْ قَالَهَا بَعْضُ نِسَائِهِ أَ‌یَرَی مُحَمَّدٌ (أَنَّهُ لَوْ طَلَّقَنَا لَا نَجِدُ أَکْفَاءً مِنْ قُرَیْشٍ یَتَزَوَّجُونَا فَأَمَرَ اللَّهُ نَبِیَّهُ (أَنْ یَعْتَزِلَ نِسَاءَهُ تِسْعَهًًْ وَ عِشْرِینَ یَوْماً فَاعْتَزَلَهُنَّ فِی مَشْرَبَهًِْ أُمِّ إِبْرَاهِیمَ ثُمَّ نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ ... إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللهَ وَ رَسُولَهُ وَ الدَّارَ الْآخِرَةَ ... فَاخْتَرْنَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (فَلَمْ یَقَعْ طَلَاقٌ.
امام رضا ( امّا علّت تخییر این بود که خداوند تعالی پیامبر را از گفته‌های بعضی زنان آن حضرت آگاه کرد که: «آیا محمّد (گمان می‌کند اگر ما را طلاق دهد از قریش نمی‌توانیم همسر شایسته برای خویش پیدا نماییم». لذا خداوند به پیامبر (دستور داد که بیست‌ونه روز از همسران خود کناره‌گیری نماید؛ لذا پیامبر در خانه‌ی امّ‌ابراهیم ماند و از همسران خویش کناره‌گیری نمود تا آیه‌ی شریفه: یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ الحَیاةَ الدُّنْیا وَ زینَتَها فَتَعالَیْنَ أُمَتِّعْکُنَّ وَ أُسَرِّحْکُنَّ سَراحاً جَمیلاً إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللهَ وَ رَسُولَهُ وَ الدَّارَ الْآخِرَةَ نازل شد و زنان، خدا و رسولش را انتخاب نمودند و طلاقی محقّق نشد.
الصّادق ( عَن عِیصِ‌بْنِ‌الْقَاسِم عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ رَجُلٍ خَیَّرَ امْرَأَتَهُ فَاخْتَارَتْ نَفْسَهَا بَانَتْ مِنْهُ قَالَ لَا إِنَّمَا هَذَا شَیْءٌ کَانَ لِرَسُولِ اللَّهِ (خَاصَّهًًْ أُمِرَ بِذَلِکَ فَفَعَلَ وَ لَوِ اخْتَرْنَ أَنْفُسَهُنَّ لَطَلَّقَهُنَّ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ قُلْ لِأَزْواجِکَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَیاةَ الدُّنْیا وَ زِینَتَها فَتَعالَیْنَ أُمَتِّعْکُنَّ وَ أُسَرِّحْکُنَّ سَراحاً جَمِیلًا.
امام صادق ( عیص‌بن‌قاسم گوید: از امام صادق (پرسیدم: «اگر مردی زن خود را مخیّر سازد و آن زن به جای ادامه‌ی زندگی زناشویی با این مرد، خود را برگزیند، آیا بدین‌وسیله آن زن، از آن مرد جدا می‌شود»؟ حضرت پاسخ داد: «خیر، مسئله‌ی مخیّرگذاشتن تنها خاص رسول خدا (بود و خداوند به او امر فرمود و او آن را انجام داد و اگر زنان پیامبر (خود را برمی‌گزیدند، پیامبر (آنان را طلاق می‌داد و منظور از آیه‌ی قُل لِّأَزْوَاجِکَ إِن کُنتُنَّ تُرِدْنَ الحَیَاةَ الدُّنْیَا وَ زِینَتَهَا فَتَعَالَیْنَ أُمَتِّعْکُنَّ وَ أُسَرِّحْکُنَّ سَرَاحًا جَمِیلًا نیز همین است.