آیه ۲۵ - سوره حجر

آیه وَ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَحْشُرُهُمْ إِنَّهُ حَكِيمٌ عَلِيمٌ [25]

به يقين پروردگار تو، آن‌ها را [در قيامت] جمع و محشور مى‌كند؛ چراكه او حكيم و داناست.

سبب نزول

۱
(حجر/ ۲۵)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) إِنَّ اللَّهَ وَ مَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی الصَّفِ الْمُقَدَّمِ فَازْدَحَمَ النَّاسُ وَ کَانَتْ دُورُ بَنِی عُذْرَهًَْ بَعِیدَهًًْ مِنَ الْمَسْجِدِ فَقَالُوا لَنَبِیعَنَّ دُورَنَا وَ لَنَشْتَرِیَنَّ دُوراً قَرِیبَهًًْ مِنَ الْمَسْجِدِ حَتَّی نُدْرِکَ الصَّفَّ الْمُتَقَدِّمَ فَنَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ عَنِ الرَّبِیعِ بْنِ أَنَسٍ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- از ربیع‌بن‌انس نقل شده: پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «خداوند و فرشتگان او بر کسانی که در صفّ اوّل جماعت بایستند، درود می‌فرستند». به‌دنبال این فرمایش حضرت، مردم [برای حضور در صفّ اوّل] هجوم آوردند. قبیله‌ی بنی‌عُذره که خانه‌هایشان از مسجد دور بود [و به‌همین‌خاطر معمولاً به صفّ اوّل جماعت نمی‌رسیدند]. گفتند: «خانه‌هایمان را می‌فروشیم و خانه‌هایی نزدیک مسجد خریداری می‌کنیم تا به صفّ اوّل جماعت برسیم». در این‌هنگام این آیه نازل شد [و به آن‌ها گوشزد نمود که خداوند از نیّت شما آگاه است و حتّی اگر در صف آخر قرار بگیرید چون می‌خواهید در صف اوّل باشید پاداش نیّت خود را خواهید داشت].

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۴۶۸
بحارالأنوار، ج۸۵، ص۲۰۳/ فقه القرآن، ج۲، ص۱۴۰

ما، هم از پیشینیان شما آگاه بودیم؛ و هم از آیندگان

۱ -۱
(حجر/ ۲۵)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) وَ لَقَدْ عَلِمْنَا الْمُسْتَقْدِمِینَ مِنْکُمْ وَ لَقَدْ عَلِمْنَا الْمُسْتَأْخِرِینَ قَالَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ مِنْ هَذِهِ الْأُمَّهًِْ.

امام باقر (علیه السلام)- جابر از امام باقر (علیه السلام)نقل کرده که حضرت [پیرامون آیه‌ی] وَ لَقَدْ عَلِمْنَا الْمسْتَقْدِمِینَ مِنْکُمْ وَ لَقَدْ عَلِمْنَا المُسْتَأْخِرِینَ؛ فرمود: «منظور، مؤمنان امّت اسلامی هستند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۴۶۸
بحارالأنوار، ج۶۶، ص۱۷۴/ العیاشی، ج۲، ص۲۴۰/ نورالثقلین/ البرهان
۱ -۲
(حجر/ ۲۵)

الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ الْمُسْتَقْدِمِینَ أَصْحَابُ الْحَسَنَاتِ وَ الْمُسْتَأْخِرِینَ أَصْحَابُ السَّیِّئَاتِ.

امام صادق (علیه السلام)- منظور از المُسْتَقْدِمِینَ نیکوکاران و منظور از المُسْتَأْخِرِینَ بدکاران هستند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۴۶۸
البرهان
بیشتر