آیه قُلْ إِنَّ رَبِّي يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ يَقْدِرُ لَهُ وَ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ فَهُوَ يُخْلِفُهُ وَ هُوَ خَيْرُ الرَّازِقينَ [39]
بگو: «پروردگارم روزى را براى هركس از بندگانش بخواهد وسعت مى‌بخشد يا تنگ مى‌گيرد و هرچيزى را [در راه او] انفاق كنيد، عوض آن را مى‌دهد [و جاى آن را پر مى‌كند] و او بهترين روزى‌دهندگان است».
الصّادق ( عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَی عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (قَالَ: قُلْتُ آیَتَانِ فِی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ أَطْلُبُهُمَا فَلَا أَجِدُهُمَا قَالَ وَ مَا هُمَا قُلْتُ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ ... وَ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ وَ هُوَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ وَ إِنِّی أُنْفِقُ وَ لَا أَرَی خَلَفاً قَالَ أَ فَتَرَی اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ أَخْلَفَ وَعْدَهُ قُلْتُ لَا قَالَ فَمِمَّ ذَلِکَ قُلْتُ لَا أَدْرِی قَالَ لَوْ أَنَّ أَحَدَکُمُ اکْتَسَبَ الْمَالَ مِنْ حِلِّهِ وَ أَنْفَقَهُ فِی حِلِّهِ لَمْ یُنْفِقْ دِرْهَماً إِلَّا أُخْلِفَ عَلَیْهِ.
امام صادق ( عثمان‌بن‌عیسی از کسی که از امام صادق (روایت کرده، نقل می‌کند: به امام صادق (عرض کردم: «دو آیه در کتاب خدا است که به آن دو عمل می‌کنم، ولی فایده‌ای نمی‌بینم». حضرت (پرسید: «آن دو آیه کدامند»؟ عرض کردم: «... آیه: وَمَا أَنفَقْتُم مِّن شَیْءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ وَ هُوَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ است و من انفاق می‌کنم، ولی عوضی نمی‌بینم». حضرت (فرمود: «آیا به نظر تو خداوند عزّوجلّ به وعده‌ی خود وفا نمی‌کند»؟ عرض کردم: «خیر [وعده‌ی خدا راست است]»! حضرت (فرمود: «پس علّت آن چیست»؟ عرض کردم: «نمی‌دانم»!؟ حضرت (فرمود: «اگر هرکدام از شما اموال خود را از راه حلال به‌دست آورده و در راه حلال انفاق نماید، در برابر هر درهمی که انفاق می‌کند، عوضی به او داده می‌شود».
الصّادق ( عَنْ حَرِیزٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (قَالَ: إِنَّ الرَّبَّ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی یَنْزِلُ کُلَّ لَیْلَهًِْ جُمُعَهًٍْ إِلَی سَمَاءِ الدُّنْیَا مِنْ أَوَّلِ اللَّیْلِ وَ فِی کُلِّ لَیْلَهًٍْ فِی الثُّلُثِ الْأَخِیرِ وَ أَمَامَهُ مَلَکٌ یُنَادِی هَلْ مِنْ تَائِبٍ یُتَابُ عَلَیْهِ هَلْ مِنْ مُسْتَغْفِرٍ فَیُغْفَرَ لَهُ هَلْ مِنْ سَائِلٍ فَیُعْطَی سُؤْلَهُ اللَّهُمَّ أَعْطِ کُلَّ مُنْفِقٍ خَلَفاً وَ کُلَّ مُمْسِکٍ تَلَفاً فَإِذَا طَلَعَ الْفَجْرُ عَادَ الرَّبُّ إِلَی عَرْشِهِ فَیُقَسِّمُ الْأَرْزَاقَ بَیْنَ الْعِبَادِ ثُمَّ قَالَ لِلْفُضَیْلِ‌بْنِ‌یَسَارٍ یَا فُضَیْلُ نَصِیبَکَ مِنْ ذَلِکَ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ وَ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ إِلَی قَوْلِهِ أَکْثَرُهُمْ بِهِمْ مُؤْمِنُونَ.
امام صادق ( حریز گوید: امام صادق (فرمود: پروردگار تبارک‌وتعالی، هرشب جمعه از ابتدای شب و در یک‌سوّم پایانی هر شب، امر و فرمان خود را به‌سوی آسمان دنیا نازل می‌کند، درحالی‌که روبه‌روی آن، دو فرشته هستند که فریاد می‌زنند؛ آیا توبه‌کننده‌ای هست که توبه‌اش پذیرفته شود؟ آیا استغفار کننده‌ای هست تا آمرزیده شود؟ آیا تقاضامندی هست تا تقاضایش برآورده شود؟ خدایا! به هر انفاق‌کننده، عوضی و به هر آزمند [و بخیل که از انفاق سرباز زد.]، زیانی ارزانی دار. پس به هنگام طلوع فجر امر و فرمان الهی به‌سوی عرش خداوند باز می‌گردد و روزی‌ها را میان بندگان قسمت می‌کند». سپس حضرت (به فُضیل‌بن‌یسار گفت: «ای فضیل! سعی کن سهم بیشتری از این روزی‌ها ببری و منظور از این آیه نیز همین است؛ [به خاطر بیاور] روزی را که خداوند همه‌ی آنان را بر می‌انگیزد، سپس به فرشتگان می‌گوید: «آیا این‌ها شما را پرستش می‌کردند»؟!. (سبأ/۴۰) پس فرشتگان عرض می‌کنند: سُبْحَانَکَ أَنتَ وَلِیُّنَا مِن دُونِهِم بَلْ کَانُوا یَعْبُدُونَ الْجِنَّ أَکْثَرُهُم بِهِم مُّؤْمِنُونَ».
الرّسول ( مَنْ بَسَطَ یَدَهُ بِالْمَعْرُوفِ إِذَا وَجَدَهُ یُخْلِفِ اللَّهُ لَهُ مَا أَنْفَقَ فِی دُنْیَاهُ وَ یُضَاعِفْ لَهُ فِی آخِرَتِه.
پیامبر ( هرکس به هنگام دسترسی داشتن دست به کار خیر زند [و هزینه‌ای بپردازد]، خدا عوض آن را در دنیا به او می‌دهد و دو چندان در آخرت به او خواهد داد.
الصّادق ( إِنْ کَانَ الْحِسَابُ حَقّاً فَالْجَمْعُ لِمَاذَا؟ وَ إِنْ کَانَ الْخَلَفُ مِنَ اللَّهِ حَقّاً فَالْبُخْلُ لِمَاذَا؟
امام صادق ( اگر حساب قیامت حق است، گردآوری مال [از راه حرام] برای چه؟ اگر خدا عوض انفاق را می‌دهد، بخل به چه جهت؟
الرّسول ( مَنْ أَیْقَنَ بِالْخَلَفِ سَخَتْ نَفْسُهُ بِالنَّفَقَهًِْ وَ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ وَ هُوَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ.
پیامبر ( کسی که به پشتوانه [پُرشدنِِ جای انفاقش از سوی خدا] یقین داشته باشد نَفسَش به انفاق‌کردن، سخاوتمند می‌شود و خداوند عزّوجلّ فرمود: وَ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ وَ هُوَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ.
الرّضا ( عَنْ صَفْوَانَ بْنِ یَحْیَی عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا (قَالَ: دَخَلَ عَلَیْهِ مَوْلًی لَهُ فَقَالَ لَهُ هَلْ أَنْفَقْتَ الْیَوْمَ شَیْئاً قَالَ لَا وَ اللَّهِ فَقَالَ أَبُو الْحَسَنِ (فَمِنْ أَیْنَ یُخْلِفُ اللَّهُ عَلَیْنَا.
امام رضا ( صفوان‌بن یحیی گوید: در خدمت حضرت رضا (بودم که یکی از غلامانش وارد شد، امام رضا (فرمود: «امروز چیزی انفاق کردی»؟ گفت: «چیزی انفاق نکرده‌ام»، فرمود: «پس خداوند چگونه به ما چیزی [در عوض چیزی که ما داده باشیم] مرحمت کند»؟
الصّادق ( مَنْ یَضْمَنُ أَرْبَعَهًًْ بِأَرْبَعَهًِْ أَبْیَاتٍ فِی الْجَنَّهًِْ أَنْفِقْ وَ لَا تَخَفْ فَقْراً وَ أَنْصِفِ النَّاسَ مِنْ نَفْسِکَ وَ أَفْشِ السَّلَامَ فِی الْعَالَمِ وَ اتْرُکِ الْمِرَاءَ وَ إِنْ کُنْتَ مُحِقّاً.
امام صادق ( کسی هست که با پایبند شدن به چهار خصلت، چهارخانه‌ی بهشتی برای او تضمین شود؟ انفاق کن و از فقر نترس، با مردم به انصاف رفتار کن، سلام را در عالم آشکار کن (بلند سلام بده) و جَدَل (بگو مگو) را رها کن هرچند حق با تو باشد.
الرّسول ( ایاکم وَ السَّرَفُ فِی الْمَالِ وَ النَّفَقَهًِْ وَ عَلَیْکُمْ بِالِاقْتِصَادِ فَمَا افْتَقَرَ قَوْمُ قَطُّ اقْتَصِدُوا.
پیامبر ( از اسراف در خرج‌کردن مال بپرهیزید و بر شما باد میانه‌روی و صرفه‌جویی، که میانه‌روان هرگز فقیر نخواهند شد.
الباقر ( عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ أَیْمَنَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (قَالَ قَالَ: یَا حُسَیْنُ أَنْفِقْ وَ أَیْقِنْ بِالْخَلَفِ مِنَ اللَّهِ فَإِنَّهُ لَمْ یَبْخَلْ عَبْدٌ وَ لَا أَمَهًٌْ بِنَفَقَهًٍْ فِیمَا یُرْضِی اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ إِلَّا أَنْفَقَ أَضْعَافَهَا فِیمَا یُسْخِطُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَل.
امام باقر ( حسین‌بن‌ایمن گوید: امام باقر (فرمود: «ای حسین! [در راه خدا] انفاق کن و یقین کن که خداوند عوض آن را خواهد داد. هیچ مردی یا زنی از انفاق کردن مالش در راهی که خدا از آن راضی است، بخل نمی‌ورزد مگر آنکه خداوند [بر اثر بلایا و مصائب] او را مجبور خواهد کرد که چند برابر آن را در راهی که خشم خدا را به همراه خواهد داشت، خرج کند.
الرّسول ( کُلُّ مَعْرُوفٍ صَدَقَهًٌْ وَ مَا وَقَی بِهِ الرَّجُلُ عِرْضَهُ فَهُوَ صَدَقَهًًْ وَ مَا أَنْفَقَ الرَّجُلُ مِنْ نَفَقَهًٍْ فَعَلَی اللَّهِ خَلْفُهَا ضَمَاناً إِلَّا مَا کَانَ مِنْ نَفَقَهًٍْ فِی بُنْیَانٍ أَوْ مَعْصِیَهًِْ.
پیامبر ( هر کار خیری صدقه است و مالی که شخص به‌وسیله‌ی آن آبروی خود را حفظ کند صدقه است و آنچه مؤمن خرج کند خدا ضامن است که جای آن را پر کند، مگر آنکه صرف یک بنا شود [مثل ساختمان] یا در معصیتی مصرف شده باشد.
الباقر ( عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (قَالَ: إِنَّ الشَّمْسَ لَتَطْلُعُ وَ مَعَهَا أَرْبَعَهًُْ أَمْلَاکٍ مَلَکٌ یُنَادِی یَا صَاحِبَ الْخَیْرِ أَتِمَّ وَ أَبْشِرْ وَ مَلَکٌ یُنَادِی یَا صَاحِبَ الشَّرِّ انْزِعْ وَ أَقْصِرْ وَ مَلَکٌ یُنَادِی أَعْطِ مُنْفِقاً خَلَفاً وَ آتِ مُمْسِکاً تَلَفاً وَ مَلَکٌ یَنْضِحُهَا بِالْمَاءِ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ اشْتَعَلَتِ الْأَرْض.
امام باقر ( خورشید هر روز طلوع می‌کند و با او چهار فرشته می‌آیند، یکی از آن‌ها ندا می‌دهد که ای شخص نیکوکار، کارت را به پایان برسان و مژده‌ی کارت را دریافت کن، ملکی دیگر فریاد می‌زند که ای شخص بدکار، دست از کارت بکش و آن را رها کن، ملکی دیگر ندا دهد که به شخص انفاق کننده، عوض انفاقش را بدهید و شخصی که از انفاق سرباز زده، مالش را تلف کنید و فرشته‌ای دیگر بر روی آفتاب، آب می‌ریزد تا حرارتش کم شود که اگر چنین نکند، زمین خواهد سوخت.