آیه ۹ - سوره ق

آیه وَ نَزَّلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً مُبارَكاً فَأَنْبَتْنا بِهِ جَنّاتٍ وَ حَبَّ الْحَصِيدِ [9]

و از آسمان، آبى پر بركت نازل كرديم و به‌وسيله‌ی آن باغ‌ها و دانه‌هايى را كه درو مى‌كنند رويانديم.

۱
(ق/ ۹)

الباقر (علیه السلام)- وَ نَزَّلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً مُبارَکاً قَالَ لَیْسَ مِنْ مَاءٍ فِی الْأَرْضِ إِلَّا وَ قَدْ خَالَطَهُ مَاءُ السَّمَاءِ.

امام باقر (علیه السلام)- و نَزَّلنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً مُّبَارَکًا، با هر آبی که در زمین هست، مقداری از آب آسمان آمیخته شده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۸
الکافی، ج۶، ص۳۸۷/ وسایل الشیعهًْ، ج۲۵، ص۲۶۵/ نورالثقلین/ البرهان؛ «انزلنا» بدل «نزلنا»/ بحارالأنوار، ج۶۳، ص۴۴۶
۲
(ق/ ۹)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَنَّ رَجُلًا قَالَ لَهُ إِنِّی مُوجَعٌ بَطْنِی فَقَالَ أَلَکَ زَوْجَهًٌْ قَالَ نَعَمْ قَالَ اسْتَوْهِبْ مِنْهَا شَیْئاً مِنْ مَالِهَا طَیِّبَهًًْ بِهِ نَفْسُهَا ثُمَّ اشْتَرِ بِهِ عَسَلًا ثُمَّ اسْکُبْ عَلَیْهِ مِنْ مَاءِ السَّمَاءِ ثُمَّ اشْرَبْهُ فَإِنِّی سَمِعْتُ اللَّهَ سُبْحَانَهُ یَقُولُ فِی کِتَابِهِ: وَ نَزَّلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً مُبارَکاً وَ قَالَ یَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها شَرابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ فِیهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ وَ قَالَ فَإِنْ طِبْنَ لَکُمْ عَنْ شَیْءٍ مِنْهُ نَفْساً فَکُلُوهُ هَنِیئاً مَرِیئاً وَ إِذَا اجْتَمَعَتِ الْبَرَکَهًُْ وَ الشِّفَاءُ وَ الْهَنِیءُ الْمَرِیءُ شُفِیتَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَی قَالَ فَفَعَلَ فَشُفِیَ.

امام علی (علیه السلام)- مردی به امیرالمؤمنین (علیه السلام) گفت: «دلم درد دارد». فرمود: «زن داری»؟ گفت: «آری»! فرمود: «چیزی از مالش با رضایتش بخشش‌گیر و با آن عسل بخر و بر آن آب باران بریز و آن را بنوش که من شنیدم خدای سبحان در قرآنش می‌فرماید: از درون شکم آن‌ها، نوشیدنی با رنگ‌های مختلف خارج می‌شود که در آن، شفا برای مردم است. (نحل/۶۹) و هم فرمود: [ولی] اگر آن‌ها چیزی از آن را با رضایت خاطر به شما ببخشند، حلال و گوارا مصرف کنید!. (نساء/۴) و چون برکت و درمان و خوشی و گوارایی گرد آیند درمان یابی.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۸
وسایل الشیعهًْ، ج۲۵، ص۱۰۰/ بحارالأنوار، ج۵۹، ص۱۷۷/ عوالی اللآلی، ج۲، ص۱۳۲/ العیاشی، ج۱، ص۲۱۸ ووسایل الشیعهًْ، ج۲۱، ص۲۸۵ و مکارم الأخلاق، ص۴۰۷؛ «بتفاوت لفظی»/ بحارالأنوار، ج۶۳، ص۲۸۹؛ «قال ففعل فشفی» محذوف/ الدعوات، ص۱۸۴/ فقه القرآن، ج۲، ص۲۸۵
۳
(ق/ ۹)

الصّادق (علیه السلام)- أَنَّهُ شَکَا إِلَیْهِ رَجُلٌ الدَّاءَ الْعُضَالَ فَقَالَ اسْتَوْهِبْ دِرْهَماً امْرَأَتَکَ مِنْ صَدَاقِهَا وَ اشْتَرِ بِهِ عَسَلًا وَ امْزُجْهُ بِمَاءِ الْمُزْنِ وَ اکْتُبْ بِهِ الْقُرْآنَ وَ اشْرَبْهُ فَفَعَلَ فَأَذْهَبَ اللَّهُ عَنْهُ ذَلِکَ فَأَخْبَرَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) بِذَلِکَ فَتَلَا فَإِنْ طِبْنَ لَکُمْ الْآیَهًَْ: یَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها الْآیَةَ وَ نَزَّلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً الْآیَةَ وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ.

امام صادق (علیه السلام)- مردی به امام صادق (علیه السلام) از درد بی‌درمان شکوه کرد و به او همان را فرمود: که با عسل آمیخته به آب باران قرآن بنویس و بنوش. و برای آن گواه آورد که خداوند فرموده است: و از قرآن، آنچه شفا و رحمت است برای مؤمنان، نازل می‌کنیم. (اسراء/۸۲)

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۸
الدعوات، ص۱۸۴/ بحارالأنوار، ج۵۹، ص۲۷۰؛ «للمؤمنین» محذوف/ مستدرک الوسایل، ج۱۶، ص۳۶۹
۴
(ق/ ۹)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَیَعْجِزُ أَحَدُکُمْ إِذَا مَرِضَ أَنْ یَسْأَلَ امْرَأَتَهُ فَتَهَبَ لَهُ مِنْ مَهْرِهَا دِرْهَماً فَیَشْتَرِیَ بِهِ عَسَلًا فَیَشْرَبَهُ بِمَاءِ السَّمَاءِ فَإِنَّ اللَّهَ عزّوجلّ یَقُولُ فِی الْمَهْرِ: فَإِنْ طِبْنَ لَکُمْ عَنْ شَیْءٍ مِنْهُ نَفْساً فَکُلُوهُ هَنِیئاً مَرِیئاً وَ یَقُولُ: فِی الْعَسَلِ فِیهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ وَ یَقُولُ فِی مَاءِ السَّمَاءِ: وَ نَزَّلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً مُبارَکاً.

امام علی (علیه السلام)- آیا کسی از شما عاجز است که چون بیمار شود از همسرش بخواهد که از مهرش یک درهم به او ببخشد و با آن عسل بخرد و آن را با آب آسمان (باران) بنوشد، چون خداوند عزّ‌وجلّ درباره مهر می‌فرماید: اگر آن‌ها (زنان) با رضایت خاطر چیزی از آن (مهریّه) را به شما ببخشند، آن را حلال و گوارا مصرف کنید، (نساء/۴) و درباره‌ی عسل می‌فرماید: درآن شفای مردم است، (نحل/۶۲) و درباره‌ی آب آسمان (باران) می‌فرماید: وَ نَزَّلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً مُبارَکاً.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۸
مستدرک الوسایل، ج۱۵، ص۸۲/ مستدرک الوسایل، ج۱۶، ص۳۶۶/ دعایم الإسلام، ج۲، ص۱۴۸
۵
(ق/ ۹)

الصّادق (علیه السلام)- اشْتَکَی رَجُلٌ إِلَی أمیرالمؤمنین (علیه السلام) فَقَالَ لَهُ سَلْ مِنِ امْرَأَتِکَ دِرْهَماً مِنْ صَدَاقِهَا فَاشْتَرِ بِهِ عَسَلًا فَاشْرَبْهُ بِمَاءِ السَّمَاءِ فَفَعَلَ مَا أَمَرَ بِهِ فَبَرَأَ فَسَأَلَ أمیرالمؤمنین (علیه السلام) عَنْ ذَلِکَ أَ شَیْءٌ سَمِعْتَهُ مِنَ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) قَالَ لَا وَ لَکِنِّی سَمِعْتُ اللَّهَ یَقُولُ فِی کِتَابِهْ ... وَ قَالَ وَ نَزَّلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً مُبارَکاً فَاجْتَمَعَ الْهَنِیءُ وَ الْمَرِیءُ وَ الْبَرَکَهًُْ وَ الشِّفَاءُ فَرَجَوْتُ بِذَلِکَ الْبُرْءَ.

امام صادق (علیه السلام)- مردی به امیرالمؤمنین (علیه السلام) شکوه کرد. فرمود: «یک درهم از مهر زنت بخواه و بدان عسل بخر و با آب باران بنوش». و عمل کرد و خوب شد و درباره‌ی آن از آن حضرت (علیه السلام) پرسید: «آیا آن را از پیغمبر (صلی الله علیه و آله) شنیده است»؟ فرمود: «نه! ولی شنیدم که خدا در کتابش فرماید: ... وَ نَزَّلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً مُبارَکاً خوشی، گوارایی، برکت و شفا جمعند و امید بهبودی از آن داشتم».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۸
وسایل الشیعهًْ، ج۲۱، ص۲۸۵/ بحارالأنوار، ج۵۹، ص۲۶۵/ بحارالأنوار، ج۵۹، ص۲۶۹؛ «بتفاوت لفظی»
۶
(ق/ ۹)

الباقر (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَهْبَطَ آدَمَ إِلَی الْأَرْضِ وَ کَانَتِ السَّمَاوَاتُ رَتْقاً لَا تَمْطُرُ شَیْئاً وَ کَانَتِ الْأَرْضُ رَتْقاً لَا تُنْبِتُ شَیْئاً فَلَمَّا تَابَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ عَلَی آدَمَ (علیه السلام) أَمَرَ السَّمَاءَ فَتَقَطَّرَتْ بِالْغَمَامِ ثُمَّ أَمَرَهَا فَأَرْخَتْ عَزَالِیَهَا ثُمَّ أَمَرَ الْأَرْضَ فَأَنْبَتَتِ الْأَشْجَارَ وَ أَثْمَرَتِ الثِّمَارَ وَ تَفَهَّقَتْ بِالْأَنْهَارِ فَکَانَ ذَلِکَ رَتْقَهَا وَ هَذَا فَتْقَهَا.

امام باقر (علیه السلام)- به‌راستی که خداوند تبارک‌وتعالی چون آدم را به زمین فرود آورد، آسمان‌ها بسته بود و هیچ نمی‌باریدند و زمین بسته بود و گیاهی نمی‌رویید و چون خدای عزّوجلّ توبه‌ی آدم (علیه السلام) را پذیرفت، به آسمان امر کرد تا از قطره‌های باران فرو بارید و آن را دستور داد تا دم مشک خود را گشود و سرازیر کرد سپس به زمین دستور داد تا درخت‌ها رویانید و میوه‌ها برآورد و جوی‌های آب برخروشانید و این بود بستن آن‌ها و این بود گشودن آن.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۸
بحارالأنوار، ج۵۴، ص۱۵/ نورالثقلین
۷
(ق/ ۹)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ حَبَّ الْحَصِیدِ قَالَ کُلُّ حَبٍّ یُحْصَد.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- و حَبَّ الحَصِیدِ یعنی هر دانه‌ای که کشت و درو می‌شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۲۰
بحارالأنوار، ج۷، ص۴۵/ القمی، ج۲، ص۳۲۳/ البرهان
بیشتر