آیه الَّذينَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ [5]
در نماز خود سهل‌انگاري مي‌كنند.
الکاظم (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌الْفُضَیْلِ قَال سَأَلْتُ عَبْداً صَالِحاً (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ قَالَ هُوَ التَّضْیِیعُ.
امام کاظم (علیه السلام)- محمّدبن‌فضیل گوید: از عبدصالح امام موسی کاظم (علیه السلام) درباره‌ی کلام خداوند عزّوجلّ الَّذِینَ هُمْ عَن صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ پرسیدم. ایشان فرمود: «ضایع‌کردن [حقّ نماز] است».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- لَیْسَ عَمَلٌ أَحَبَّ إِلَی اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ مِنَ الصَّلَاهًِْ فَلَا یَشْغَلَنَّکُمْ عَنْ أَوْقَاتِهَا شَیْءٌ مِنْ أُمُورِ الدُّنْیَا فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ ذَمَّ أَقْوَاماً فَقَالَ الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ یَعْنِی أَنَّهُمْ غَافِلُونَ اسْتَهَانُوا بِأَوْقَاتِهَا.
امام علی (علیه السلام)- امام صادق (علیه السلام) از امام علی (علیه السلام) نقل کرده است که فرمود: هیچ عملی نزد خداوند دوست داشتنی تر از نماز نیست، پس مبادا که هیچ کاری از کارهای دنیا شما را از نماز اوّل وقت باز دارد. خداوند عزّوجلّ اقوامی را نکوهید و فرمود: الَّذِینَ هُمْ عَن صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ یعنی کسانی که از روی غفلت نسبت به اوقات نماز سهل انگاری می کنند.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ یُونُسَ‌بْنِ‌عَمَّار عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَی الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ أَهِیَ وَسْوَسَهًُْ الشَّیْطَانِ قَالَ لَا کُلُّ أَحَدٍ یُصِیبُهُ هَذَا وَ لَکِنْ أَنْ یُغْفِلَهَا وَ یَدَعَ أَنْ یُصَلِّیَ فِی أَوَّلِ وَقْتِهَا.
امام صادق (علیه السلام)- یونس‌بن‌عمّار گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی کلام خداوند متعال: الَّذِینَ هُمْ عَن صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ پرسیدم: «آیا این امر وسوسه‌ی شیطان است»؟ ایشان فرمود: «نه، هرکسی به این امر دچار می‌شود. منظور، کسی است که نماز را نادیده می گیرد و به‌جا آوردن آن را در اوّل وقت وا می‌گذارد».
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ قَالَ: عَنَی بِهِ التَّارِکِینَ لِأَنَ کُلَ إِنْسَانٍ یَسْهُو فِیَ الصَّلَاهًْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- هُمْ عَن صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ منظور، ترک کنندگان نماز است؛ چراکه نماز از یاد هر انسانی می رود.
الصّادق (علیه السلام)- قَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) تَأْخِیرُ الصَّلَاهًِْ عَنْ أَوَّلِ وَقْتِهَا لِغَیْرِ عُذْرٍ.
امام صادق (علیه السلام)- مقصود در این عبارت، تأخیرانداختن نماز از اوّل وقت و بدون عذر است.
الصّادق (علیه السلام)- الَّذِی یُؤَخِّرُهَا عَنْ أَوَّلِ الْوَقْتِ إِلَی آخِرِهِ مِنْ غَیْرِ عُذْرٍ.
امام صادق (علیه السلام)- از امام صادق (علیه السلام) روایت شده که ایشان فرمود: «کسی است که بدون هیچ عذری نماز اوّل وقت را تا هنگامی دیگر به تأخیر می اندازد».
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- ٍ هُمُ الَّذِینَ یُؤَخِّرُونَ الصَّلَاهًَْ عَنْ أَوْقَاتِهَا.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- آنان کسانی هستند که زمان خواندن نماز را به تاخیر می‌اندازند.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌أُسَامَهًَْ‌زَیْدٍ الشَّحَّامِ قَال سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ قَالَ هُوَ التَّرْکُ لَهَا وَ التَّوَانِی عَنْهَا.
امام صادق (علیه السلام)- از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی کلام خداوند عزّوجلّ: الَّذِینَ هُمْ عَن صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ پرسیدم و ایشان فرمود: «منظور، ترک‌کردن نماز و سستی‌ورزیدن در آن است».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- الصَّلَاهًُْ عِمَادُ الدِّینِ فَمَنْ تَرَکَ صَلَاتَهُ مُتَعَمِّداً فَقَدْ هَدَمَ دِینَهُ وَ مَنْ تَرَکَ أَوْقَاتَهَا یَدْخُلُ الْوَیْلَ وَ الْوَیْلُ وَادٍ فِی جَهَنَّمَ کَمَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَی فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- نماز ستون دین است، هرکس از روی عمد نماز خود را ترک کند دینش را ویران نموده است و هرکس اوقات آن را ترک نماید داخل «ویل» خواهد شد، و «ویل» وادی ای است در دوزخ چنان‌که خداوند فرموده است: فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ* الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ.
فِقْهُ الرِّضَا (علیه السلام)- قَالَ (علیه السلام) حَافِظُوا عَلَی مَوَاقِیتِ الصَّلَوَاتِ فَإِنَّ الْعَبْدَ لَا یَأْمَنُ الْحَوَادِثَ وَ مَنْ دَخَلَ عَلَیْهِ وَقْتُ فَرِیضَهًٍْ فَقَصَّرَ عَنْهَا عَمْداً مُتَعَمِّداً فَهُوَ خَاطِئٌ مِنْ قَوْلِ اللَّهِ فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ یَقُولُ عَنْ وَقْتِهِمْ {وَقْتِهَا} یَتَغَافَلُونَ وَ اعْلَمْ أَنَّ أَفْضَلَ الْفَرَائِضِ بَعْدَ مَعْرِفَهًِْ اللَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ الصَّلَوَاتُ الْخَمْسُ وَ أَوَّلَ الصَّلَوَاتِ الظُّهْرُ وَ أَوَّلَ مَا یُحَاسَبُ الْعَبْدُ عَلَیْهِ الصَّلَاهًُْ فَإِنْ صَحَّتْ لَهُ الصَّلَاهًُْ صَحَّتْ لَهُ مَا سِوَاهَا وَ إِنْ رُدَّتْ رُدَّتْ مَا سِوَاهَا وَ إِیَّاکَ أَنْ تَکْسَلَ عَنْهَا أَوْ تَتَوَانَی فِیهَا أَوْ تَتَهَاوَنَ بِحَقِّهَا أَوْ تُضَیِّعَ حَدَّهَا وَ حُدُودَهَا أَوْ تَنْقُرَهَا نَقْرَ الدِّیکِ أَوْ تَسْتَخِفَّ بِهَا أَوْ تَشْتَغِلَ عَنْهَا بِشَیْءٍ مِنْ عَرَضِ الدُّنْیَا أَوْ تُصَلِّیَ بِغَیْرِ وَقْتِهَا.
فقه الرّضا (علیه السلام)- امام (علیه السلام) فرمود: «بر اوقات نمازها مراقبت کنید؛ زیرا بنده از حوادث ایمن نیست، و کسی که وقت نماز واجب بر او وارد شود و عمداً کوتاهی نماید خطاکار است و کلام خداوند که فرمود: فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ * الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ شاملش می‌شود، و مقصود کسانی است که از وقت نماز غفلت میکنند، و بدان که پس از معرفت خداوند بهترین واجبات، نمازهای پنجگانه است، و اوّلین نمازها نماز ظهر است، و اوّلین چیزی که بنده به خاطر آن مورد حساب واقع می‌گردد نماز است؛ پس اگر نماز او صحیح بود غیر آن هم صحیح است و اگر رد شد غیر آن هم رد می‌شود، و مبادا نسبت به نماز تنبلی یا سستی کنی یا حقّ آن را کم بشماری یا حدود و احکام آن را ضایع سازی یا مثل خروس نوک به زمین بزنی یا آن را سبک بشماری و یا خود را از نماز به چیزی دنیایی مشغول کنی یا نماز را در غیر وقتش بجا آوری».