آیه ۱۰۸ - سوره نساء

آیه يَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَ لا يَسْتَخْفُونَ مِنَ اللهِ‌ وَ هُوَ مَعَهُمْ إِذْ يُبَيِّتُونَ ما لا يَرْضى مِنَ الْقَوْلِ وَ كانَ اللهُ‌ بِما يَعْمَلُونَ مُحيطاً [108]

[آن‌ها زشتكارى خود را] از مردم پنهان مى‌دارند؛ امّا از خدا پنهان نمى‌دارند؛ و هنگامى‌كه در مجالس شبانه، سخنانى كه خدا راضى نبود مى‌گفتند، خدا با آن‌ها بود؛ خدا به آنچه انجام مى‌دهند، احاطه دارد.

۱
(نساء/ ۱۰۸)

الباقر (علیه السلام)- إِنَّ أُنَاساً مِنْ رَهْطِ بُشَیْرٍ الْأَدْنَیْنَ قَالُوا انْطَلِقُوا إِلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) نُکَلِّمُهُ فِی صَاحِبِنَا وَ نُعْذِرُهُ فَإِنَّ صَاحِبَنَا بَرِیءٌ فَلَمَّا أَنْزَلَ اللَّهُ یَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَ لا یَسْتَخْفُونَ مِنَ اللهِ وَ هُوَ مَعَهُمْ إِلَی قَوْلِهِ وَکِیلًا فَأَقْبَلَتْ رَهْطُ بُشَیْرٍ فَقَالُوا یَا بُشَیْرُ اسْتَغْفِرِ‌اللَّهَ وَ تُبْ مِنَ الذَّنْبِ فَقَالَ وَ الَّذِی أَحْلِفُ بِهِ مَا سَرَقَهَا إِلَّا لَبِیدٌ فَنَزَلَتْ وَ مَنْ یَکْسِبْ خَطِیئَةً أَوْ إِثْماً ثُمَّ یَرْمِ بِهِ بَرِیئاً فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبِیناً ثُمَّ إِنَّ بُشَیْراً کَفَرَ وَ لَحِقَ بِمَکَّهًَْ وَ أَنْزَلَ اللَّهُ فِی النَّفْرِ الَّذِینَ أَعْذَرُوا بُشَیْراً وَ أَتَوُا النَّبِیَّ (صلی الله علیه و آله) لِیُعْذِرُوهُ وَ لَوْ لا فَضْلُ اللهِ عَلَیْکَ وَ رَحْمَتُهُ لَهَمَّتْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ أَنْ یُضِلُّوکَ وَ ما یُضِلُّونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَ ما یَضُرُّونَکَ مِنْ شَیْءٍ وَ أَنْزَلَ اللهُ عَلَیْکَ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ عَلَّمَکَ ما لَمْ تَکُنْ تَعْلَمُ وَ کانَ فَضْلُ اللهِ عَلَیْکَ عَظِیماً.

امام باقر (علیه السلام)- گروهی از خاندان نزدیک بُشَیر گفتند: «بیایید نزد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) برویم و با او درباره‌ی رفیقمان صحبت کنیم و او را مبرّا بخوانیم و بگوییم رفیق ما بی‌گناه است». امّا وقتی خداوند نازل فرمود: یَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَ لا یَسْتَخْفُونَ مِنَ اللهِ وَ هُوَ مَعَهُمْ ... مَن یَکُونُ عَلَیْهِمْ وَکِیلاً، یاران بُشیر رفتند به او گفتند: «ای بُشیر! از خدا آمرزش بخواه و از گناهت توبه کن». امّا او گفت: «به خدا سوگند آنها را کسی جز لبید ندزدیده! آنگاه نازل شد: وَ مَنْ یَکْسِبْ خَطِیئَةً أَوْ إِثْماً ثُمَّ یَرْمِ بِهِ بَرِیئاً فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبِیناً؛ بشیر از آن پس کافر شد و به مکّه گریخت. خداوند درباره‌ی کسانی که بشیر را بی‌گناه خواندند و نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله) آمدند تا او را مبرّا سازند نازل فرمود: وَ لَوْلاَ فَضْلُ اللهِ علَیْکَ وَ رَحْمَتُهُ لَهَمَّت طَّآئِفَةٌ مُّنْهُمْ أَن یُضِلُّوکَ وَ مَا یُضِلُّونَ إِلاُّ أَنفُسَهُمْ وَ مَا یَضُرُّونَکَ مِن شَیْءٍ وَ أَنزَلَ اللهِ علَیْکَ الْکِتَابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ علَّمَکَ مَا لَمْ تَکُنْ تَعلَمُ وَ کَانَ فَضْلُ اللهِ علَیْکَ عظِیمًا.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۴۲۸
بحارالأنوار، ج۱۷، ص۷۹/ القمی، ج۱، ص۱۵۲/ البرهان
۲
(نساء/ ۱۰۸)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- قَدْ بَیَّنَ اللَّهُ تَعَالَی قِصَصَ الْمُغَیِّرِینَ بِقَوْلِهِ فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ یَکْتُبُونَ الْکِتابَ بِأَیْدِیهِمْ ثُمَّ یَقُولُونَ هذا مِنْ عِنْدِ اللهِ لِیَشْتَرُوا بِهِ ثَمَناً قَلِیلًا وَ بِقَوْلِهِ وَ إِنَّ مِنْهُمْ لَفَرِیقاً یَلْوُونَ أَلْسِنَتَهُمْ بِالْکِتابِ وَ بِقَوْلِهِ إِذْ یُبَیِّتُونَ ما لا یَرْضی مِنَ الْقَوْلِ بَعْدَ فَقْدِ الرَّسُولِ (صلی الله علیه و آله) مِمَّا یُقِیمُونَ بِهِ أَوَدَ بَاطِلِهِمْ حَسَبَ مَا فَعَلَتْهُ الْیَهُودُ وَ النَّصَارَی بَعْدَ فَقْدِ مُوسَی وَ عِیسَی (علیها السلام) مِنْ تَغْیِیرِ التَّوْرَاهًِْ وَ الْإِنْجِیلِ وَ تَحْرِیفِ الْکَلِمِ عَنْ مَوَاضِعِهِ.

امام علی (علیه السلام)- خداوند به خوبی قصّه‌ی تغییردهندگان را در آیاتی بیان فرموده: پس وای بر آنهایی که کتاب را خود به دست خود می‌نویسند، و تا سودی اندک برند، می‌گویند که از جانب خدا نازل شده. (بقره/۷۹) و از میان ایشان گروهی هستند که به شیوه‌ی کتاب خدا سخن می گویند. (آل عمران/۷۸) و إِذْ یُبَیِّتُونَ ما لا یَرْضی مِنَ الْقَوْلِ، پس از وفات پیامبر (صلی الله علیه و آله) آنچه از کجی باطلشان برپا نمودند، همانند تغییری که یهود و نصاری پس از وفات موسی و عیسی (علیها السلام) در تورات و انجیل دادند و کلمات را از مواضع خود تحریف نمودند، تحریف کردند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۴۲۸
بحارالأنوار، ج۸۹، ص۴۳/ الاحتجاج، ج۱، ص۲۴۹
بیشتر