آیه ۱۳۰ - سوره نساء

آیه وَ إِنْ يَتَفَرَّقا يُغْنِ اللهُ‌ كُلاًّ مِنْ سَعَتِهِ وَ كانَ اللهُ‌ واسِعاً حَكيماً [130]

و اگر [راهى براى اصلاح در ميان خود نيابند، و] از هم جدا شوند، خداوند هركدام از آن‌ها را با گشايش و فضل خويش، بى‌نياز مى‌كند؛ و خداوند، داراى فضل و احسان گسترده، و حكيم است.

۱
(نساء/ ۱۳۰)

الرّضا (علیه السلام)- إِنْ خَطَبَ إِلَیْکَ رَجُلٌ رَضِیتَ دِینَهُ وَ خُلُقَهُ فَزَوِّجْهُ وَ لَا یَمْنَعْکَ فَقْرُهُ وَ فَاقَتُهُ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی وَ إِنْ یَتَفَرَّقا یُغْنِ اللهُ کُلًّا مِنْ سَعَتِهِ وَ قَالَ إِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللهُ واسِعٌ عَلِیمٌ.

امام رضا (علیه السلام)- اگر مردی برای خواستگاری پیش تو آمد که از دین و اخلاق او راضی بودی او را به خاطر فقرش رد نکن که خداوند فرموده: وَ إِنْ یَتَفَرَّقا یُغْنِ اللهُ کُلًّا مِنْ سَعَتِهِ و فرموده: اگر بینوا باشند خدا به کرم خود توانگرشان خواهد ساخت، که خدا گشایش‌دهنده و داناست. (نور/۳۲).

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۴۶۰
مستدرک الوسایل، ج۱۴، ص۱۸۸/ فقه الرضا (ص۲۳۵
۲
(نساء/ ۱۳۰)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَاصِمِ‌بْنِ‌حُمَیْدٍ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) فَأَتَاهُ رَجُلٌ فَشَکَا إِلَیْهِ الْحَاجَهًَْ فَأَمَرَهُ بِالتَّزْوِیجِ قَالَ فَاشْتَدَّتْ بِهِ الْحَاجَهًُْ فَأَتَی أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) فَسَأَلَهُ عَنْ حَالِهِ فَقَالَ لَهُ اشْتَدَّتْ بِیَ الْحَاجَهًُْ فَقَالَ فَفَارِقْ ثُمَّ أَتَاهُ فَسَأَلَهُ عَنْ حَالِهِ فَقَالَ أَثْرَیْتُ وَ حَسُنَ حَالِی فَقَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) إِنِّی أَمَرْتُکَ بِأَمْرَیْنِ أَمَرَ اللَّهُ بِهِمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ أَنْکِحُوا الْأَیامی مِنْکُمْ إِلَی قَوْلِهِ وَ اللهُ واسِعٌ عَلِیمٌ وَ قَالَ إِنْ یَتَفَرَّقا یُغْنِ اللهُ کُلًّا مِنْ سَعَتِهِ.

امام صادق (علیه السلام)- عاصم‌بن‌حمید گوید: نزد امام صادق (علیه السلام) بودم که مردی نزد وی آمد و از نیازمندی‌اش شکایت نمود و امام وی را فرمود تا ازدواج کند. [و او ازدواج کرد امّا] روزگار بر آن مرد سخت‌تر گرفت و وی نزد امام آمد و وقتی حضرت از حالش پرسید، گفت: «که نیازمندتر شده‌ام». امام فرمود: «جدا شو» و مرد از همسرش جدا گشت. مرد، بار دیگر آمد و امام از احوالش پرسید». و وی گفت: «ثروتمند شدم و اوضاعم خوب است». حضرت فرمود: «تو را به دو امری امر نمودم که خداوند به آن‌ها امر کرده است. حق‌تعالی می‌فرماید: عَزب‌هایتان را و غلامان و کنیزان خود را که شایسته باشند همسر دهید. اگر بینوا باشند خدا به کرم خود توانگرشان خواهد ساخت، که خدا گشایش‌دهنده و داناست. (نور/۳۲). و نیز میفرماید: وَإِن یَتَفَرَّقَا یُغْنِ اللهُ کُلاًّ مِّن سَعتِهِ».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۴۶۰
الکافی، ج۵، ص۳۳۱/ وسایل الشیعهًْ، ج۲۰، ص۴۴/ البرهان
۳
(نساء/ ۱۳۰)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَقَفْتُ عَلَی کِتَابٍ فِیهِ خُطَبٌ لِمَوْلَانَا أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) ... ذَکَرَ فِی الْکِتَابِ الْمُشَارِ إِلَیْه خُطْبَهًًْ لِأَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) تُسَمَّی الْمَخْزُونَ قال (علیه السلام) ... یُفَرَّقُ بَیْنَ الْحَقِّ وَ الْبَاطِلِ بِخُرُوجِ دَابَّهًِْ ِ الْأَرْضِ ... وَ یَسِیرُ الصِّدِّیقُ الْأَکْبَرُ بِرَایَهًِْ الْهُدَی وَ السَّیْفِ ذِی الْفَقَارِ وَ الْمِخْصَرَهًِْ حَتَّی یَنْزِلَ أَرْضَ الْهِجْرَهًِْ مَرَّتَیْنِ وَ هِیَ الْکُوفَهًُْ فَیَهْدِمُ مَسْجِدَهَا وَ یَبْنِیهِ عَلَی بِنَائِهِ الْأَوَّلِ وَ یَهْدِمُ مَا دُونَهُ مِنْ دُورِ الْجَبَابِرَهًِْ وَ یَسِیرُ إِلَی الْبَصْرَهًِْ حَتَّی یُشْرِفَ عَلَی بَحْرِهَا وَ مَعَهُ التَّابُوتُ وَ عَصَا مُوسَی (علیه السلام) فَیَعْزِمُ عَلَیْهِ فَیَزْفَرُ فِی الْبَصْرَهًِْ زَفْرَهًًْ فَتَصِیرُ بَحْراً لُجِّیّاً لَا یَبْقَی فِیهَا غَیْرُ مَسْجِدِهَا کَجُؤْجُؤِ السَّفِینَهًِْ عَلَی ظَهْرِ الْمَاءِ ثُمَّ یَسِیرُ إِلَی حَرُورَاءَ حَتَّی یُحْرِقَهَا وَ یَسِیرَ مِنْ بَابِ بَنِی أَسَدٍ حَتَّی یَزْفِرَ زَفْرَهًًْ فِی ثَقِیفٍ وَ هُمْ زَرْعُ فِرْعَوْنَ ثُمَّ یَسِیرُ إِلَی مِصْرَ فَیَصْعَدُ مِنْبَرَهُ فَیَخْطُبُ النَّاسَ فَتَسْتَبْشِرُ الْأَرْضُ بِالْعَدْلِ وَ تُعْطِی السَّمَاءُ قَطْرَهَا وَ الشَّجَرُ ثَمَرَهَا وَ الْأَرْضُ نَبَاتَهَا وَ تَتَزَیَّنُ لِأَهْلِهَا وَ تَأْمَنُ الْوُحُوشُ حَتَّی تَرْتَعِیَ فِی طُرُقِ الْأَرْضِ کَأَنْعَامِهِمْ وَ یُقْذَفُ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ الْعِلْمُ فَلَا یَحْتَاجُ مُؤْمِنٌ إِلَی مَا عِنْدَ أَخِیهِ مِنْ عِلْمٍ فَیَوْمَئِذٍ تَأْوِیلُ هَذِهِ الْآیَهًِْ یُغْنِ اللهُ کُلًّا مِنْ سَعَتِهِ وَ تُخْرِجُ لَهُمُ الْأَرْضُ کُنُوزَهَا وَ یَقُولُ الْقَائِمُ کُلُوا هَنِیئاً بِما أَسْلَفْتُمْ فِی الْأَیَّامِ الْخالِیَةِ.

امام علی (علیه السلام)- امام علی (علیه السلام) در خطبه‌ای که به نام مخزون معروف است [در وصف امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)] فرمود: «با خروج دابهًْ‌الارض، بین حق و باطل تمییز داده می‌شود... و صدّیق اکبر با پرچم هدایت و شمشیر ذوالفقار و چیزی شبیه تازیانه حرکت می کند تا اینکه دو مرتبه به سرزمین هجرت که همان کوفه است، فرود می آید. پس مسجد آن را ویران نموده و آن را بر بنای نخستینش می سازد، و خانه‌های ستمگران را که پایین مسجد است ویران می کند و به بصره می رود تا مشرف بر دریای آن شود و همراه او تابوت و عصای موسی است. پس تصمیم بر فتح بصره می گیرد و نفس خود را با درنگی خارج می سازد تا اینکه بصره دریایی ژرف می شود و جز مسجد آنکه مانند سینه کشتی بر پشت آب باقی می ماند، چیزی در آن نمی ماند. سپس به «حرورا» می رود تا آنجا را به آتش بکشد، و از باب بنی سقیف می رود تا نفس خود را با درنگی در بین قبیله ثقیف که کشت فرعون هستند، خارج سازد. سپس به مصر می رود و از منبر آن بالا می رود و برای مردم خطبه می خواند و زمین را به عدالت بشارت می دهد. و آسمان باران خود، درختان میوه‌های خود و زمین گیاهان خود را بیرون می دهند، و زمین برای اهلش زینت می شود و حیوانات وحشی ایمنی می یابند، تا جایی که مانند چارپایان اهلی در زمین می چرند. و علم در قلوب مؤمنان افکنده می شود و هیچ مومنی نیازمند مطالب علمی برادر مؤمن خویش نیست، و آن روز تأویل این آیه است که:: یُغْنِ اللهُ کُلًّا مِنْ سَعَتِهِ یُغْنِ اللَّهُ کُلاًّ مِنْ سَعَتِهِ؛ و زمین گنج‌های خود را برایشان خارج می کند و قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می فرماید: از آنچه در گذشته پیش فرستادید بخورید! گوارا باد شما را. این‌ها پاداش اعمالی است که در ایّام گذشته به‌جای می‌آورده‌اید. (الحاقه/۲۴)».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۴۶۰
بحارالأنوار، ج۵۳، ص۸۵
بیشتر