آیه ذَالِكَ الْفَضْلُ مِنَ اللَّهِ وَ كَفَى بِاللَّهِ عَلِيمًا [70]
اين موهبتى از ناحيه‌ی خداست. و كافى است كه او، [از حال بندگان، و نيّات و اعمالشان] آگاه است.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- جَاءَ رَجُلٌ مِنَ الْأَنْصَارِ إِلَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَا أَسْتَطِیعُ فِرَاقَکَ وَ إِنِّی لَأَدْخُلُ مَنْزِلِی فَأَذْکُرُکَ فَأَتْرُکُ ضَیْعَتِی وَ أُقْبِلُ حَتَّی أَنْظُرَ إِلَیْکَ حُبّاً لَکَ فَذَکَرْتُ إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ وَ أُدْخِلْتَ الْجَنَّهًَْ فَرُفِعْتَ فِی أَعْلَی عِلِّیِّینَ فَکَیْفَ لِی بِکَ یَا نَبِیَّ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَنَزَلَ وَ مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً فَدَعَا النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) الرَّجُلَ فَقَرَأَهَا عَلَیْهِ وَ بَشَّرَهُ بِذَلِکَ.
امام علی (علیه السلام)- مردی از انصار نزد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آمد و گفت: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! تحمّل دوری از تو را ندارم، من وارد خانه‌ام می‌شوم و تو را به یاد می‌آورد و دارایی‌ام را رها می‌کنم و به‌سوی تو روانه می‌شوم تا به خاطر عشق به تو، تو را ببینم؛ ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! این نکته به ذهنم خطور کرد که اگر روز قیامت شود و تو وارد بهشت شوی و در بالاترین مرتبه‌ی آن قرارگیری، چگونه با شما ارتباط برقرار کنم. دراین‌هنگام آیه: وَ مَن یُطِع اللهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَئِکَ مَع الَّذِینَ أَنْعمَ اللهُ علَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَئِکَ رَفِیقًا نازل شد و پیامبر (صلی الله علیه و آله) آن مرد را فرا خواند و این آیه را برای او قرائت کرد و به او مژده داد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَنَسِ‌بْنِ‌مَالِکٍ قَال: بَیْنَا رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) صَلَّی صَلَاهًَْ الْفَجْرِ ثُمَّ اسْتَوَی فِی مِحْرَابِهِ کَالْبَدْرِ فِی تَمَامِهِ فَقُلْنَا یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِنْ رَأَیْتَ أَنْ تُفَسِّرَ لَنَا هَذِهِ الْآیَهًَْ قَوْلَهُ تَعَالَی فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ فَقَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) أَمَّا النَّبِیُّونَ فَأَنَا وَ أَمَّا الصِّدِّیقُونَ فَعلی‌بن‌أبی‌طالب (علیه السلام) وَ أَمَّا الشُّهَدَاءُ فَعَمِّی حَمْزَهًُْ وَ أَمَّا الصَّالِحُونَ فَابْنَتِی فَاطِمَهًُْ (سلام الله علیها) وَ وَلَدَاهَا الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (علیها السلام) فَنَهَضَ الْعَبَّاسُ مِنْ زَاوِیَهًِْ الْمَسْجِدِ إِلَی بَیْنِ یَدَیْهِ (صلی الله علیه و آله) وَ قَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَلَسْتُ أَنَا وَ أَنْتَ وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ فَاطِمَهًُْ (سلام الله علیها) وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (علیها السلام) مِنْ یَنْبُوعٍ وَاحِدٍ قَالَ (صلی الله علیه و آله) وَ مَا وَرَاءَ ذَلِکَ یَا عَمَّاهْ قَالَ لِأَنَّکَ لَمْ تَذْکُرْنِی حِینَ ذَکَرْتَهُمْ وَ لَمْ تُشَرِّفْنِی حِینَ شَرَّفْتَهُمْ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَا عَمَّاهْ أَمَّا قَوْلُکَ أَنَا وَ أَنْتَ وَ عَلِیٌّ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (مِنْ یَنْبُوعٍ وَاحِدٍ فَصَدَقْتَ وَ لَکِنْ خَلَقَنَا اللَّهُ نَحْنُ حَیْثُ لَا سَمَاءَ مَبْنِیَّهًَْ وَ لَا أَرْضَ مَدْحِیَّهًَْ وَ لَا عَرْشَ وَ لَا جَنَّهًَْ وَ لَا نَارَ کُنَّا نُسَبِّحُهُ حِینَ لَا تَسْبِیحَ وَ نُقَدِّسُهُ حِینَ لَا تَقْدِیسَ فَلَمَّا أَرَادَ اللَّهُ بَدْءَ الصَّنْعَهًِْ فَتَقَ نُورِی فَخَلَقَ مِنْهُ الْعَرْشَ فَنُورُ الْعَرْشِ مِنْ نُورِی وَ نُورِی مِنْ نُورِ اللَّهِ وَ أَنَا أَفْضَلُ مِنَ الْعَرْشِ ثُمَّ فَتَقَ نُورَ ابْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) فَخَلَقَ مِنْهُ الْمَلَائِکَهًَْ فَنُورُ الْمَلَائِکَهًِْ مِنْ نُورِ ابْنِ أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) وَ نُورُ ابْنِ أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) مِنْ نُورِ اللَّهِ وَ نُورُ ابْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) أَفْضَلُ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ وَ فَتَقَ نُورَ ابْنَتِی فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) مِنْهُ فَخَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ فَنُورُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ مِنْ نُورِ ابْنَتِی فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) وَ نُورُ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) مِنْ نُورِ اللَّهِ وَ فَاطِمَهًُْ (سلام الله علیها) أَفْضَلُ مِنَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ ثُمَّ فَتَقَ نُورَ الْحَسَنِ فَخَلَقَ مِنْهُ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ فَنُورُ الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ مِنْ نُورِ الْحَسَنِ (علیه السلام) وَ نُورُ الْحَسَنِ (علیه السلام) مِنْ نُورِ اللَّهِ وَ الْحَسَنُ (علیه السلام) أَفْضَلُ مِنَ الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ ثُمَّ فَتَقَ نُورَ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) فَخَلَقَ مِنْهُ الْجَنَّهًَْ وَ الْحُورَ الْعِینَ فَنُورُ الْجَنَّهًِْ وَ الْحُورِ الْعِینِ مِنْ نُورِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) وَ نُورُ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) مِنْ نُورِ اللَّهِ وَ الْحُسَیْنُ (علیه السلام) أَفْضَلُ مِنَ الْجَنَّهًِْ وَ الْحُورِ الْعِینِ ثُمَّ إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الظُّلْمَهًَْ بِالْقُدْرَهًِْ فَأَرْسَلَهَا فِی سَحَائِبِ الْبَصَرِ فَقَالَتِ الْمَلَائِکَهًُْ سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبَّنَا مُذْ عَرَفْنَا هَذِهِ الْأَشْبَاحَ مَا رَأَیْنَا سُوءاً فَبِحُرْمَتِهِمْ إِلَّا کَشَفْتَ مَا نَزَلَ بِنَا فَهُنَالِکَ خَلَقَ اللَّهُ تَعَالَی قَنَادِیلَ الرَّحْمَهًِْ وَ عَلَّقَهَا عَلَی سُرَادِقِ الْعَرْشِ فَقَالَتْ إِلَهَنَا لِمَنْ هَذِهِ الْفَضِیلَهًُْ وَ هَذِهِ الْأَنْوَارُ فَقَالَ هَذَا نُورُ أَمَتِی فَاطِمَهًَْ الزَّهْرَاءِ (سلام الله علیها) فَلِذَلِکَ سُمِّیَتْ أَمَتِیَ الزَّهْرَاءَ لِأَنَّ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِینَ بِنُورِهَا ظَهَرَتْ وَ هِیَ ابْنَهًُْ نَبِیِّی وَ زَوْجَهًُْ وَصِیِّی وَ حُجَّتِی عَلَی خَلْقِی أُشْهِدُکُمْ یَا مَلَائِکَتِی أَنِّی قَدْ جَعَلْتُ ثَوَابَ تَسْبِیحِکُمْ وَ تَقْدِیسِکُمْ لِهَذِهِ الْمَرْأَهًِْ وَ شِیعَتِهَا إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ فَعِنْدَ ذَلِکَ نَهَضَ الْعَبَّاسُ إِلَی علی‌بن‌أبی‌طالب (علیه السلام) وَ قَبَّلَ مَا بَیْنَ عَیْنَیْهِ وَ قَالَ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) لَقَدْ جَعَلَکَ اللَّهُ حُجَّهًًْ بَالِغَهًًْ عَلَی الْعِبَادِ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- انس‌بن‌مالک گوید: یک روز پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مشغول نماز صبح بود و در محراب چون ماه تابان ایستاده بود. [بعد از نماز] عرض کردم: «اگر صلاح بدانید این آیه: فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ را برای ما تفسیر فرمایید». فرمود: «منظور از پیامبران (من هستم، صدیقین علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) و شهدا عمویم حمزه (رحمة الله علیه) و صالحین دخترم زهرا (سلام الله علیها) و فرزندانش حسن و حسین (علیها السلام)». عبّاس (عموی پیامبر) از گوشه‌ی مسجد به خدمت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آمده گفت: «مگر من و شما و علی و فاطمه و حسن و حسین (از یک سرچشمه نیستیم»؟ فرمود: «منظورت چیست عمو جان»؟ عرض کرد: «مرا نام نبردی و به این مقام مفتخر نکردی»! فرمود: «عمو جان اینکه گفتی من و تو و علی و حسن و حسین (از یک سرچشمه هستیم صحیح است ولی خداوند ما را موقعی آفرید که نه آسمان افراشته و نه زمین گسترده و نه عرش و نه بهشت و نه جهنّم بود. ما او را تسبیح و تقدیس می‌کردیم هنگامی‌که تسبیح و تقدیسی وجود نداشت وقتی خدا اراده کرد که آفرینش را آغاز کند. نور مرا شکافت و از آن عرش را آفرید. نور عرش از نور من است و نور من از نور خداست. سپس نور علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) را شکافت و از آن ملائکه را آفرید پس نور ملائکه از نور علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است و نور پسر ابی‌طالب از نور خداست. نور دخترم فاطمه (سلام الله علیها) را شکافت آسمان‌ها و زمین را آفرید نور آسمان‌ها و زمین از نور دخترم فاطمه (سلام الله علیها) است و نور فاطمه (سلام الله علیها) از نور خدا است و فاطمه (سلام الله علیها) بهتر از آسمان‌ها و زمین است سپس نور حسن (علیه السلام) را شکافت و از آن خورشید و ماه را آفرید پس نور خورشید و ماه از نور حسن (علیه السلام) است و نور حسن (علیه السلام) از نور خدا است و حسن (علیه السلام) از خورشید و ماه بهتر است آنگاه نور حسین (علیه السلام) را شکافت و از آن بهشت و حورالعین را آفرید پس نور بهشت و حورالعین از نور حسین (علیه السلام) است و نور حسین (علیه السلام) از نور خداست و حسین (علیه السلام) از بهشت و حورالعین بهتر است. سپس خداوند به قدرت خود ظلمت را آفرید و آن را بر پرده چشم‌ها افشاند ملائکه گفتند: «پروردگار ما منزّه و مقدس است. خدایا از وقتی این اشباح را شناخته‌ایم چیز بدی مشاهده نکردیم تو را سوگند می‌دهم به مقام آن‌ها که این گرفتاری را از ما برطرف فرما». دراین‌موقع خداوند قندیل‌های رحمت را آفرید و بر سرادق عرش آویخت. گفتند: «خدایا این فضیلت و نورها از کیست». خطاب نمود: «این نور کنیزم فاطمه‌ی زهرا (سلام الله علیها) است به همین جهت او را زهرا (سلام الله علیها) نامیدم چون آسمان‌ها و زمین به‌واسطه‌ی نور او پدیدار شد او دختر پیامبرم و همسر وصیّ او و حجّت بر خلق است شما را گواه می‌گیرم که تا روز قیامت، ثواب تسبیح و تقدیس شما را به این بانو و شیعیانش دادم». در این موقع عبّاس از جای حرکت کرد و پیشانی علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) را بوسیده گفت: «یا علی (علیه السلام) خدا تو را تا روز قیامت، حجّت بالغه بر مردم قرار داده است».
الصّادق (علیه السلام)- مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَلْقَی اللَّهَ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ حَقّاً حَقّاً فَلْیَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (صلی الله علیه و آله) وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ لْیَبْرَأْ إِلَی اللَّهِ مِنْ عَدُوِّهِمْ وَ یُسَلِّمُ لِمَا انْتَهَی إِلَیْهِ مِنْ فَضْلِهِمْ لِأَنَّ فَضْلَهُمْ لَا یَبْلُغُهُ مَلَکٌ مُقَرَّبٌ وَ لَا نَبِیٌّ مُرْسَلٌ وَ لَا مَنْ دُونَ ذَلِکَ أَلَمْ تَسْمَعُوا مَا ذَکَرَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِ أَتْبَاعِ الْأَئِمَّهًِْ الْهُدَاهًِْ (وَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ قَالَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً فَهَذَا وَجْهٌ مِنْ وُجُوهِ فَضْلِ أَتْبَاعِ الْأَئِمَّهًِْ فَکَیْفَ بِهِمْ وَ فَضْلِهِمْ وَ مَنْ سَرَّهُ أَنْ یُتِمَّ اللَّهُ لَهُ إِیمَانَهُ حَتَّی یَکُونَ مُؤْمِناً حَقّاً حَقّاً.
امام صادق (علیه السلام)- هرکس مایل است خدا را با ایمان واقعی ملاقات کند، خدا و پیامبر (صلی الله علیه و آله) و مؤمنین را دوست بدارد و از دشمنانشان بیزار باشد. و بر فضیلتی که از آن‌ها می‌شنود گردن نهد زیرا هیچ ملک مقرّب و پیامبر مرسل و کسی پایین‌تر از ایشان به فضیلت آن‌ها نمی‌رسد. نشنیده‌اید که خداوند در مورد پیروان ائمّه (در قرآن چه می‌فرماید: فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً. این یکی از وجوه فضیلت پیروان ائمّه (است. با این اوصاف شخصیّت خود آن‌ها و فضل و مقامشان چگونه خواهد بود؟!.
الصّادق (علیه السلام)- عَاصِمِ‌بْنِ‌حُمَیْدٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللهِ یَقُولُ لَاحَرَجَ عَلَیْهِ أَنْ یَطَّوَّفَ بِهِما فَنَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ فَقُلْتُ هِیَ خَاصَّهًٌْ أَوْ عَامَّهًٌْ قَالَ هِیَ بِمَنْزِلَهًِْ قَوْلِهِ ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذِینَ اصْطَفَیْنا مِنْ عِبادِنا فَمَنْ دَخَلَ فِیهِمْ مِنَ النَّاسِ کَانَ بِمَنْزِلَتِهِمْ یَقُولُ اللَّهُ وَ مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً.
امام صادق (علیه السلام)- عاصم‌بن‌حمید نقل می‌کند: که از امام صادق (علیه السلام) درباره این کلام خداوند که فرمود: إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَهًَْ مِنْ شَعائِرِ اللهِ و اینکه می‌فرماید: بر کسی که میان آن دو سعی انجام دهد گناهی نیست، سؤال شد. به امام گفتم: «این آیه خاص است یا عام»؟ امام فرمود: «این آیه به منزله این کلام خداوند است که فرمود: سپس این کتاب [آسمانی] را به گروهی از بندگان برگزیده خود به میراث دادیم (فاطر/۳۲) پس هر یک از مردم که در میان آنان وارد شود هم شأن و منزله آنان است. خداوند می‌فرماید: وَ مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً».
الباقر (علیه السلام)- أَعِینُونَا بِالْوَرَعِ فَإِنَّهُ مَنْ لَقِیَ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ مِنْکُمْ بِالْوَرَعِ کَانَ لَهُ عِنْدَ اللَّهِ فَرَجاً وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً فَمِنَّا النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) وَ مِنَّا الصِّدِّیقُ وَ الشُّهَدَاءُ وَ الصَّالِحُونَ.
امام باقر (علیه السلام)- ما را به ورع کمک کنید، هرکس با ورع خدا را ملاقات کند برای او فرج و گشایشی هست، خداوند متعال می‌فرماید: مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً. پیامبر (صلی الله علیه و آله) از ما می‌باشد، و صدّیق از ما هست و شهیدان و صالحان هم از ما می‌باشند.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌بَصِیرٍ قَالَ قَالَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) یَا أَبَامُحَمَّدٍ لَقَدْ ذَکَرَکُمُ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ فَقَالَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً فَرَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی الْآیَهًِْ النَّبِیُّونَ وَ نَحْنُ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ الصِّدِّیقُونَ وَ الشُّهَدَاءُ وَ أَنْتُمُ الصَّالِحُونَ فَتَسَمَّوْا بِالصَّلَاحِ کَمَا سَمَّاکُمُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ.
امام صادق (علیه السلام)- ابوبصیر گوید: امام صادق (علیه السلام) فرمود: «ای ابامحمّد! خداوند در کتابش از شما (شیعیان) یاد نموده است؛ خداوند فرمود: فَأُوْلَئِکَ مَع الَّذِینَ أَنْعمَ اللهُ علَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدَاء وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولَئِکَ رَفِیقًا که مراد از واژه‌ی نبیّون، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) است و ما نیز در جایگاه شهدا و صدّیقین هستیم و شما نیز در جایگاه صالحان می‌باشید. پس همان‌طور که خداوند، شما را صالح نامید، بکوشید تا نام صالح برای خود فراهم کنید.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- النَّبِیِّینَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ الصِّدِّیقِینَ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ الشُّهَداءِ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (علیها السلام) وَ الصَّالِحِینَ الْأَئِمَّهًُْ (وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً الْقَائِمُ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ (.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- مقصود از نَّبِیِّینَ رسول خدا (صلی الله علیه و آله) است و مراد از الصِّدِّیقِینَ حضرت علی (علیه السلام) و شُّهَدَاء حسن و حسین (علیها السلام) و الصَّالِحِینَ ائمّه (و مقصود از عبارت وَ حَسُنَ أُولَئِکَ رَفِیقًا حضرت صاحب الزمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می‌باشد.
الباقر (علیه السلام)- الْمُرَادُ {بِِ} النَّبِیِّینَ الْمُصْطَفَی وَ {ب} ِالصِّدِّیقِینَ الْمُرْتَضَی وَ {بِ} الشُّهَدَاءِ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (علیها السلام) وَ {بِ} الصَّالِحِینَ تِسْعَهًٌْ مِنْ أَوْلَادِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً الْمَهْدِیُّ (عجل الله تعالی فرجه الشریف).
امام باقر (علیه السلام)- در این آیه منظور از النَّبِیِّینَ حضرت محمّد مصطفی (صلی الله علیه و آله) و منظور از الصِّدِّیقِینَ علی مرتضی (علیه السلام) و منظور از شُّهَدَاء امام حسن و حسین (علیها السلام) و منظور از الصَّالِحِینَ نُه فرزند از فرزندان امام حسین (علیه السلام) است [که ائمّه (هستند] و منظور از حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أُمِّ سَلَمَهًَْ قَالَت: سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَی فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً قَالَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ أَنَا وَ الصِّدِّیقِینَ علی‌بن‌أبی‌طالب (علیه السلام) وَ الشُّهَداءِ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (علیها السلام) وَ الصَّالِحِینَ حَمْزَهًُْ (رحمة الله علیه) وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً الْأَئِمَّهًُْ (الِاثْنَا عَشَرَ بَعْدِی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امّ‌سلمه گوید: از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) درباره‌ی این آیه پرسیدم که خداوند سبحان می‌فرماید: فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً فرمود: مراد از النَّبِیِّینَ من و از الصِّدِّیقِینَ علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام)، و از شُّهَدَاء حسن و حسین (علیها السلام)، و از الصَّالِحِینَ حمزه (رحمة الله علیه)، و از حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً امامان دوازده‌گانه‌ی بعد از من هستند.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- یَا عَلِیُّ (علیه السلام) مَنْ حَفِظَ مِنْ أُمَّتِی أَرْبَعِینَ حَدِیثاً یَطْلُبُ بِذَلِکَ وَجْهَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ الدَّارَ الْآخِرَهًَْ حَشَرَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ مَعَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ای علی (علیه السلام)! هرکس از امّت من که چهل حدیث [را حفظ کند و] نگهداری کند و در این کار رضای خداوندی و پاداش عالم آخرت را خواسته باشد خداوند، روز قیامت او را با پیغمبران (و صدّیقان و شهیدان و بندگان شایسته محشور می‌فرماید و آن‌ها رفیقان خوبی هستند.
الصّادق (علیه السلام)- الْمُؤْمِنُ مُؤْمِنَانِ مُؤْمِنٌ وَفَی لِلَّهِ بِشُرُوطِهِ الَّتِی اشْتَرَطَهَا عَلَیْهِ فَذَلِکَ مَعَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً وَ ذَلِکَ مِمَّنْ یَشْفَعُ وَ لَا یُشْفَعُ لَهُ وَ ذَلِکَ مِمَّنْ لَا یُصِیبُهُ أَهْوَالُ الدُّنْیَا وَ لَا أَهْوَالُ الْآخِرَهًِْ وَ مُؤْمِنٌ زَلَّتْ بِهِ قَدَمٌ کَخَامَهًِْ الزَّرْعِ کَیْفَمَا کَفَتْهُ الرِّیحُ انْکَفَأَ وَ ذَلِکَ مَنْ تُصِیبُهُ أَهْوَالُ الدُّنْیَا وَ أَهْوَالُ الْآخِرَهًِْ وَ یُشْفَعُ لَهُ وَ هُوَ عَلَی خَیْرٍ.
امام صادق (علیه السلام)- مؤمن بر دو گونه است: «مؤمنی که به شروط خداوند وفا کرده و وظایف خود را انجام داده است، این مؤمن با پیامبران (و صدیقان و شهیدان و صالحان زندگی می‌کند و آنان رفیقان خوبی هستند، این فرد، خود شفاعت می‌کند و احتیاج به شفاعت دیگری ندارد. برای این مؤمن در دنیا و آخرت وحشتی نیست، گروه دیگر مؤمنان، مؤمنی است که اندکی برای او لغزش پیدا شده و مانند شاخه‌ی درخت بادها آن را به هرطرف کشانیده‌اند، این مؤمن گرفتار مصیبت‌های دنیا و آخرت خواهد شد، ولی سرانجام از وی شفاعت خواهد شد و عاقبت به خیر خواهد شد».
الصّادق (علیه السلام)- أَلَمْ تَسْمَعُوا مَا ذَکَرَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِ أَتْبَاعِ الْأَئِمَّهًِْ الْهُدَاهًِْ (وَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ قَالَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ إِلَی قَوْلِهِ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً فَهَذَا وَجْهٌ مِنْ وُجُوهِ فَضْلِ أَتْبَاعِ الْأَئِمَّهًِْ (فَکَیْفَ بِهِمْ وَ بِفَضْلِهِمْ.
امام صادق (علیه السلام)- آیا آنچه را خداوند در فضیلت پیروی از پیشوایان و رهبران فرموده نشنیده‌اید، آن‌ها که از ائمّه (پیروی می‌کنند مؤمنین هستند و خداوند فرموده است: فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِم و همین آیه را قرائت فرمود تا آنجا که می‌فرماید وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً. این آیه یکی از جهات فضیلت پیروی از ائمّه (است، تا چه رسد به خود آن‌ها و برتریشان بر دیگران.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَن عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ قَالَ: رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی هَذِهِ الْآیَهًْ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ قَالَ مِنَ النَّبِیِّینَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله)، وَ مِنَ الصِّدِّیقِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام)، وَ مِنَ الشُّهَداءِ حَمْزَهًُْ (رحمة الله علیه)، وَ مِنَ الصَّالِحِینَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (علیها السلام) وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً قَالَ: الْقَائِمُ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ (.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- از امام علی (علیه السلام) روایت است: پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) درباره‌ی این آیه فرمود: «فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ؛ منظور از النَّبِیِّینَ محمّد (صلی الله علیه و آله) و ازالصِّدِّیقِینَ علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) و از شُّهَدَاء حمزه (رحمة الله علیه) و از الصَّالِحِینَ حسن و حسین (علیها السلام) هستند، وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً قائم آل محمّد (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ حُذَیْفَهًَْ‌بْنِ‌الْیَمَانِ قَال: ... قَالَ (صلی الله علیه و آله) یَا حُذَیْفَهًُْ أَنَا مِنَ النَّبِیِّینَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ أَنَا أَوَّلُهُمْ فِی النُّبُوَّهًِْ وَ آخِرُهُمْ فِی الْبَعْثِ، وَ مِنَ الصِّدِّیقِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام)، وَ لَمَّا بَعَثَنِی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِرِسَالَتِهِ کَانَ أَوَّلَ مَنْ صَدَّقَ بِی، ثُمَّ مِنَ الشُّهَداءِ حَمْزَهًُْ (رحمة الله علیه) وَ جَعْفَرٌ (رحمة الله علیه) وَ مِنَ الصَّالِحِینَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (علیها السلام) سَیِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّهًِْ، وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً الْمَهْدِیُّ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فِی زَمَانِهِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- حذیفهًْ‌بن‌یمان گوید: ... پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «ای حذیفه! من از پیامبرانی هستم که [مطابق این آیه] خدا به آنان نعمت داده است. من نخستین آنان در نبوّت و آخرین آنان در مبعوث‌شدن هستم و از [جمله] الصِّدِّیقِینَ علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است که چون خداوند مرا به رسالت خود مبعوث نمود، او نخستین کسی بود که مرا تصدیق کرد، از [جمله] شُّهَدَاء، حمزه (رحمة الله علیه) و جعفر (رحمة الله علیه) هستند و از الصَّالِحِینَ حسن و حسین (علیها السلام) سروران جوانان اهل بهشت هستند و حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در زمان خود است».
الصّادق (علیه السلام)- فَرَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی الْآیَهًِْ النَّبِیِّینَ (وَ نَحْنُ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ أَنْتُمُ الصَّالِحُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- منظور از النَّبِیِّینَ رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و ما در این آیه الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدَاءِ هستیم و شما الصَّالِحِینَ هستید.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- یُحْشَرُ الْمُؤَذِّنُونَ مِنْ أُمَّتِی مَعَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- اذان گویان امّتم، با انبیاء (و صدیقان و شهداء و صالحان محشور می‌شوند.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَوْحَی اللَّهُ إِلَیَّ أَنْ یَا أَخَا الْمُرْسَلِینَ یَا أَخَا الْمُنْذِرِینَ أَنْذِرْ قَوْمَکَ لَا یَدْخُلُوا بَیْتاً مِنْ بُیُوتِی وَ لِأَحَدٍ مِنْ عِبَادِی عِنْدَ أَحَدِهِمْ مَظْلِمَهًٌْ فَإِنِّی أَلْعَنُهُ مَا دَامَ قَائِماً یُصَلِّی بَیْنَ یَدَیَّ حَتَّی یَرُدَّ تِلْکَ الْمَظْلِمَهًَْ فَأَکُونُ سَمْعَهُ الَّذِی یَسْمَعُ بِهِ وَ أَکُونُ بَصَرَهُ الَّذِی یُبْصِرُ بِهِ وَ یَکُونُ مِنْ أَوْلِیَائِی وَ أَصْفِیَائِی وَ یَکُونُ جَارِی مَعَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ فِی الْجَنَّهًِْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- خداوند به من وحی فرمود: «ای برادر پیامبران (و ای برادر بیم‌دهندگان [مردم از عذاب خدا]، قومت را برحذر دار از اینکه کسی که مظلمه [حقّ مؤمنی] در گردنش هست، به یکی از خانه‌های من (مساجد یا کعبه) داخل نشوند. چون اگر داخل شود و در آنجا نماز بگذارد، مادامی‌که درحال نماز است من به‌وی لعن می‌فرستم مگر اینکه آن مظلمه را از گردنش بردارد. وقتی‌که این کار را کرد، من گوش او می‌شوم که با آن همه چیز را بشنود و چشم‌هایش می‌شوم که با آن‌ها ببیند و او از اولیاء و برگزیدگان من محسوب می‌شود و در قیامت در بهشت با انبیاء (و صدیقین و شهدا همسایه من خواهد بود».
الصّادق (علیه السلام)- لَمَّا حَجَّ مُوسَی (علیه السلام) نَزَلَ عَلَیْهِ جَبْرَئِیلُ (علیه السلام) فَقَالَ لَهُ مُوسَی (علیه السلام) یَا جَبْرَئِیلُ مَا لِمَنْ حَجَّ هَذَا الْبَیْتَ بِنِیَّهًٍْ صَادِقَهًٍْ وَ نَفَقَهًٍْ طَیِّبَهًٍْ قَالَ فَرَجَعَ إِلَی اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فَأَوْحَی اللَّهُ إِلَیْهِ قُلْ لَهُ أَجْعَلُهُ فِی الرَّفِیقِ الْأَعْلَی مَعَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً.
امام صادق (علیه السلام)- امام صادق (علیه السلام) فرمود: هنگامی که موسی (علیه السلام) حج کرد، جبرئیل بر او نازل شد و موسی (علیه السلام) به او گفت: «ای جبرئیل، نصیب کسی که این خانه (کعبه) را با نیّتی صادق و نفقه‌ای پاکیزه حجّ کند چیست»؟ جبرئیل به‌سوی خداوند متعال بازگشت، و خدا به او وحی فرستاد، که به او بگو: «چنین شخصی را با پیامبران و راستگویان و شهدا و صالحان که دوستان خوبی هستند، رفیق و همنشین می‌گردانم».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فَأَبْشِرْ یَا عَلِیُّ (علیه السلام)، فَإِنَّکَ فِی زُمْرَهًِْ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ.
امام علی (علیه السلام)- مژده به تو ای علی (علیه السلام) که تو در شمار الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِین هستی.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِنَّ أَبَاطَالِبٍ مِنْ رُفَقَاءِ النَّبِیِّینَ (وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً.
امام علی (علیه السلام)- ابی‌طالب (رحمة الله علیه) از جمله دوستان پیغمبران (و صدیقان و شهیدان و نیکان شایسته است و اینان چه خوب رفیقانی هستند.