آیه كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللهِ وَ لَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتابِ لَكانَ خَيْراً لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَكْثَرُهُمُ الْفاسِقُونَ [110]
شما بهترين امّتى بوديد كه به سود انسان‌ها آفريده شده‌ايد؛ [چه اينكه] امر به معروف و نهى از منكر مى‌كنيد و به خدا ايمان داريد. و اگر اهل كتاب، [به چنين برنامه و آيين درخشانى]، ايمان مى‌آوردند، براى آن‌ها بهتر بود؛ [ولى تنها] كمى از آن‌ها با ايمانند؛ و بيشتر آن‌ها فاسقند، [و خارج از اطاعت پروردگار].
الباقر (علیه السلام)- کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ قَالَ نَحْنُ هُمْ.
امام باقر (علیه السلام) کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ ما آن‌ها هستیم.
الباقر (علیه السلام)- خَیْرَ أُمَّةٍ یَعْنِی أَهْلَ بَیْتِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله).
امام باقر (علیه السلام) خَیْرَ أُمَّةٍ؛ یعنی اهل‌بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله).
الصّادق (علیه السلام)- کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ قَالَ هُمْ آلُ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله).
امام صادق (علیه السلام) کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ شما بهترین پیشوایان هستید که برای مردم قرارداده شده‌اید.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ عَن جَابِرٍ (رحمة الله علیه) فِی تَفْسِیرِ قَوْلِهِ تَعَالَی کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ قَالَ قَالَ رسول‌الله (صلی الله علیه و آله) أَوَّلُ مَا خَلَقَ اللَّهُ نُورِی ابْتَدَعَهُ مِنْ نُورِهِ وَ اشْتَقَّهُ مِنْ جَلَالِ عَظَمَتِهِ فَأَقْبَلَ یَطُوفُ بِالْقُدْرَهًِْ حَتَّی وَصَلَ إِلَی جَلَالِ الْعَظَمَهًِْ فِی ثَمَانِینَ أَلْفَ سَنَهًٍْ ثُمَّ سَجَدَ لِلَّهِ تَعْظِیماً فَفَتَقَ مِنْهُ نُورَ عَلِیٍّ (علیه السلام) فَکَانَ نُورِی مُحِیطاً بِالْعَظَمَهًِْ وَ نُورُ عَلِیٍّ مُحِیطاً بِالْقُدْرَهًِْ ثُمَّ خَلَقَ الْعَرْشَ وَ اللَّوْحَ وَ الشَّمْسَ وَ ضَوْءَ النَّهَارِ وَ نُورَ الْأَبْصَارِ وَ الْعَقْلَ وَ الْمَعْرِفَهًَْ وَ أَبْصَارَ الْعِبَادِ وَ أَسْمَاعَهُمْ وَ قُلُوبَهُمْ مِنْ نُورِی وَ نُورِی مُشْتَقٌّ مِنْ نُورِهِ فَنَحْنُ الْأَوَّلُونَ وَ نَحْنُ الْآخِرُونَ وَ نَحْنُ السَّابِقُونَ وَ نَحْنُ الْمُسَبِّحُونَ وَ نَحْنُ الشَّافِعُونَ وَ نَحْنُ کَلِمَهًُْ اللَّهِ وَ نَحْنُ خَاصَّهًُْ اللَّهِ وَ نَحْنُ أَحِبَّاءُ اللَّهِ وَ نَحْنُ وَجْهُ اللَّهِ وَ نَحْنُ جَنْبُ اللَّهِ وَ نَحْنُ یَمِینُ اللَّهِ وَ نَحْنُ أُمَنَاءُ اللَّهِ وَ نَحْنُ خَزَنَهًُْ وَحْیِ اللَّهِ وَ سَدَنَهًُْ غَیْبِ اللَّهِ وَ نَحْنُ مَعْدِنُ التَّنْزِیلِ وَ مَعْنَی التَّأْوِیلِ وَ فِی أَبْیَاتِنَا هَبَطَ جَبْرَئِیلُ وَ نَحْنُ مَحَالُّ قُدْسِ اللَّهِ وَ نَحْنُ مَصَابِیحُ الحِکْمَهًِْ وَ نَحْنُ مَفَاتِیحُ الرَّحْمَهًِْ وَ نَحْنُ یَنَابِیعُ النِّعْمَهًِْ وَ نَحْنُ شَرَفُ الْأُمَّهًِْ وَ نَحْنُ سَادَهًُْ الْأَئِمَّهًِْ وَ نَحْنُ نَوَامِیسُ الْعَصْرِ وَ أَحْبَارُ الدَّهْرِ وَ نَحْنُ سَادَهًُْ الْعِبَادِ وَ نَحْنُ سَاسَهًُْ الْبِلَادِ وَ نَحْنُ الْکُفَاهًُْ وَ الْوُلَاهًُْ وَ الْحُمَاهًُْ وَ السُّقَاهًُْ وَ الرُّعَاهًُْ وَ طَرِیقُ النَّجَاهًِْ وَ نَحْنُ السَّبِیلُ وَ السَّلْسَبِیلُ وَ نَحْنُ النَّهْجُ الْقَوِیمُ وَ الطَّرِیقُ الْمُسْتَقِیمُ مَنْ آمَنَ بِنَا آمَنَ بِاللَّهِ وَ مَنْ رَدَّ عَلَیْنَا رَدَّ عَلَی اللَّهِ وَ مَنْ شَکَّ فِینَا شَکَّ فِی اللَّهِ وَ مَنْ عَرَفَنَا عَرَفَ اللَّهَ وَ مَنْ تَوَلَّی عَنَّا تَوَلَّی عَنِ اللَّهِ وَ مَنْ أَطَاعَنَا أَطَاعَ اللَّهَ وَ نَحْنُ الْوَسِیلَهًُْ إِلَی اللَّهِ وَ الْوُصْلَهًُْ إِلَی رِضْوَانِ اللَّه.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) جابربن‌عبداللَّه انصاری (رحمة الله علیه) درباره‌ی تفسیر آیه: کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ؛ گفت: «پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «اوّل چیزی که خداوند آفرید نور من بود که از نور خود به‌وجودآورد و جلال و عظمت خویش جدا کرد شروع به طواف قدرت نمود تا در هشتادهزار سال به جلال عظمت رسید در این موقع برای تعظیم خدا به سجده شد از آن نور، نور علی (علیه السلام) جدا گردید نور من محیط بر عظمت بود و نور علی (علیه السلام) محیط بر قدرت آنگاه خدا عرش و لوح و خورشید و نور روز و نور چشم‌ها و عقل و معرفت و دیده‌های مردم و گوش‌ها و دل‌های آن‌ها را از نور من آفرید و نور من از نور او جدا شده بود. ماییم اوّلین و آخرین و سابقین و مسبّحین و ماییم شافعین ما حکمت خدا و برگزیدگان او و دوستان پروردگاریم وجه‌اللَّه و جنب‌اللَّه و عین‌اللَّه و امناءاللَّه و نگهبانان وصی خدا و غیب خدا و معدن تنزیل و معنی تأویل ما هستیم. جبرئیل (علیه السلام) در خانه‌های ما فرود می‌آید و ما جایگاه قدس خدا و چراغ‌های حکمت و کلیدهای رحمت و سرچشمه‌های همّت و باعث شرافت امّت و پیشوایان برجسته و نوامیس عصر و فرمانروایان عالم و رهبر مردم و زمامدار جهان و فرمانبردار و ولایتمدار و پشت و پناه آن‌ها و ساقی و حافظ و راه نجات برای آنهاییم. ما راه و سلسبیل، راه پایدار و طریق مستقیم هستیم. هرکه به ما ایمان آورد به خدا ایمان آورده و هرکه ما را انکار کند خدا را انکار کرده و کسی که درباره‌ی ما شک کند به خدا شک کرده کسی که عارف به ما باشد عرفان به خدا دارد و هرکه به ما پشت کند به خدا پشت کرده و مطیع ما مطیع خداست ما وسیله به‌سوی خداییم و رساننده به رضوان اوییم».
الصّادق (علیه السلام)- عَدُوُّنَا فِی کِتَابِ اللَّهِ الْفَحْشَاءُ وَ الْمُنْکَرُ وَ الْبَغْی.
امام صادق (علیه السلام) دشمن ما در تعبیر کتاب خدای عزّوجلّ فحشا، منکر و بغی (ستم) است.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فَوَ اللَّهِ مَا أَعْطَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ نَبِیّاً وَ لَا مُرْسَلًا دَرَجَهًًْ وَ لَا فَضِیلَهًًْ إِلَّا وَ قَدْ جَمَعَهَا لِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ زَادَهُ عَلَی الْأَنْبِیَاءِ وَ الْمُرْسَلِینَ أَضْعَافاً مُضَاعَفَهًًْ ... وَ لَقَدْ فَضَّلَهُ اللَّهُ عَلَی جَمِیعِ الْأَنْبِیَاءِ وَ فَضَّلَ أُمَّتَهُ عَلَی جَمِیعِ الْأُمَمِ فَقَالَ عَزَّ وَ جَلَّ کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَر.
امام علی (علیه السلام) به خدا سوگند، خدای عزّوجلّ به هیچ نبیّ و پیامبر مرسلی، درجه و فضیلتی عطا نکرد مگر اینکه همه‌ی آن‌ها را برای محمّد (صلی الله علیه و آله) جمع نمود و چندین برابرِ درجه و فضیلت پیامبران و مرسلین بر او افزود ... و خدای عزّوجلّ او را بر همه‌ی پیامبران برتری داد و امّت او را بر همه‌ی امّت‌ها برتری داد و فرمود: کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَر.
أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام)- إِرْشَادُ الْقُلُوبِ، بِالْإِسْنَادِ یَرْفَعُهُ إِلَی الْإِمَامِ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی جَعْفَرٌ عَنْ أَبِیهِ قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی عَلِیٌّ قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ: ... دَخَلَ عَلَیْنَا حِبْرٌ مِنْ أَحْبَارِ یَهُودِ أَهْلِ الشَّام فقال لعلی (علیه السلام) ... فَأَخْبِرْنِی عَمَّا فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ أُمَّتَهُ عَلَی سَائِرِ الْأُمَمِ قَالَ لَهُ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) لَقَدْ فَضَّلَ اللَّهُ أُمَّتَهُ (صلی الله علیه و آله) عَلَی سَائِرِ الْأُمَمِ بِأَشْیَاءَ کَثِیرَهًٍْ أَنَا أَذْکُرُ لَکَ مِنْهَا قَلِیلًا مِنْ کَثِیرٍ مِنْ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ وَ مِنْ ذَلِکَ أَنَّهُ إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ وَ جَمَعَ اللَّهُ الْخَلْقَ فِی صَعِیدٍ وَاحِدٍ سَأَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ النَّبِیِّینَ هَلْ بَلَّغْتُمْ فَیَقُولُونَ نَعَمْ فَیَسْأَلُ الْأُمَمَ فَیَقُولُونَ ما جاءَنا مِنْ بَشِیرٍ وَ لا نَذِیرٍ فَیَقُولُ اللَّهُ جَلَّ ثَنَاؤُهُ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِذَلِکَ لِلنَّبِیِّینَ مَنْ شُهَدَاؤُکُمُ الْیَوْمَ فَیَقُولُونَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) وَ أُمَّتُهُ فَتَشْهَدُ لَهُمْ أُمَّهًُْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) بِالتَّبْلِیغِ وَ تُصَدَّقُ شَهَادَتُهُمْ وَ شَهَادَهًُْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) فَیُؤْمِنُونَ عِنْدَ ذَلِک.
امام علی (علیه السلام) عالمی از عالمان یهود اهل شام نزد ما آمد و به علی (علیه السلام) گفت: «... مرا از آنچه خداوند به‌وسیله‌ی آن امّت پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) را بر سایر امّت‌ها برتری داده آگاه کن». امیرالمؤمنین (علیه السلام) به او فرمود: «خداوند امّت او را با چیزهای زیادی بر سایر امّت‌ها برتری داد؛ من اندکی از آن بسیار را برای تو می‌گویم. از آن جمله این سخن خدای عزّوجلّ است: کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ و از آن جمله اینکه وقتی روز قیامت شود و خداوند خلق را در یک‌جا جمع کند، خدای عزّوجلّ از پیامبران بپرسد: «آیا پیام مرا ابلاغ کردید»؟ می‌گویند: «بله». از امّت‌ها سؤال‌می‌کند؛ پس می‌گویند: «نه بشارت‌دهنده‌ای به سراغ ما آمد و نه بیم‌دهنده‌ای». خداوند متعال درحالی‌که او بر آن امر داناتر است به پیامبران می‌گوید: «امروز گواهان شما چه کسانی هستند»؟ می‌گویند: «محمّد (صلی الله علیه و آله) و امّتش». در نتیجه امّت محمّد (صلی الله علیه و آله) برای تأیید پیامبران در تبلیغ دین خدا گواهی می‌دهند و گواهی آن‌ها و گواهی محمّد (صلی الله علیه و آله) مورد تأیید قرارمی‌گیرد و در آن هنگام ایمان می‌آورند».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی عَمْرٍو الزُّبَیْرِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَال قَالَ اللَّهُ وَکَذلِکَ جَعَلْناکُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَکُونُوا شُهَداءَ عَلَی النَّاسِ وَ یَکُونَ الرَّسُولُ عَلَیْکُمْ شَهِیداً فَإِنْ ظَنَنْتَ أَنَّ اللَّهَ عَنَی بِهَذِهِ الْآیَهًِْ جَمِیعَ أَهْلِ الْقِبْلَهًِْ مِنَ الْمُوَحِّدِینَ أَ فَتَرَی أَنَّ مَنْ لَا یَجُوزُ شَهَادَتُهُ فِی الدُّنْیَا عَلَی صَاعٍ مِنْ تَمْرٍ یَطْلُبُ اللَّهُ شَهَادَتَهُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ یَقْبَلُهَا مِنْهُ بِحَضْرَهًِْ جَمِیعِ الْأُمَمِ الْمَاضِیَهًِْ کَلَّا لَمْ یَعْنِ اللَّهُ مِثْلَ هَذَا مِنْ خَلْقِهِ یَعْنِی الْأُمَّهًَْ الَّتِی وَجَبَتْ لَهَا دَعْوَهًُْ إِبْرَاهِیمَ کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ وَ هُمُ الْأُمَّةُ الْوُسْطَی وَ هُمْ خَیْرُ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ.
امام صادق (علیه السلام) ابوعمرو زبیری از امام صادق (علیه السلام) روایت می‌کند و می‌گوید: امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی آیه‌ی وَکَذلِکَ جَعَلْناکُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَکُونُوا شُهَداءَ عَلَی النَّاسِ وَ یَکُونَ الرَّسُولُ عَلَیْکُمْ شَهِیداً پرسیدم. فرمود: «اگر خیال کنی خداوند در این آیه تمام اهل قبیله از موحّدین را به شهادت می‌خواهد آیا چنین تفسیری صحیح است درصورتی‌که بعضی از آن‌ها شهادتشان در دنیا برای یک من خرما پذیرفته نمی‌شود آن وقت خداوند در روز قیامت در مقابل تمام امّت‌های گذشته شهادت او را بپذیرد. هرگز چنین چیزی را از امّت نخواسته آن امّتی که دعای ابراهیم (علیه السلام) را برای ایشان مقرّر داشته کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ؛ که آن‌ها معتدل‌ترین امّت‌اند و بهترین امّت از میان مردم».
الصّادق (علیه السلام)- فِی قَوْلِ اللَّهِ کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاس قَالَ یَعْنِی الْأُمَّهًَْ الَّتِی وَجَبَتْ لَهَا دَعْوَهًُْ إِبْرَاهِیمَ فَهُمُ الْأُمَّهًُْ الَّتِی بَعَثَ اللَّهُ فِیهَا وَ مِنْهَا وَ إِلَیْهَا وَ هُمُ الْأُمَّهًُْ الْوُسْطَیَ و هُمْ خَیْرُ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاس.
امام صادق (علیه السلام)کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ؛ فرمود: «یعنی همان امّتی که دعای ابراهیم (علیه السلام) ایشان را شامل می‌شود آن‌ها همان امّتی هستند که خداوند در میان ایشان برانگیخت و از ایشان پیامبر (صلی الله علیه و آله) را انتخاب نمود و به‌سوی ایشان کتاب آسمانی را فرستاد و امّت وسطی بهترین امّت و به سود انسان‌ها آفریده شده‌اند.
الصّادق (علیه السلام)- قَدْ رُوِّینَا عَنْ أَبِیعَبْدِاللَّهِ جَعْفَرِ‌بْنِ‌مُحَمَّدٍ (علیه السلام) أَنَّ سَائِلًا سَأَلَهُ فَقَال یَا ابْنَ‌رَسُولِ اللَّهِ أَخْبِرْنِی عَنْ آلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) مَنْ هُمْ قَالَ (علیه السلام) ... قَالَ {اللهُ عَزَّوَجَلَّ} فِی مَوْضِعٍ آخَرَ یَعْنِی تِلْکَ الْأُمَّهًَْ الَّتِی عَنَتْهَا دَعْوَهًُْ إِبْرَاهِیمَ (علیه السلام) کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ فَلَوْ کَانَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ عَنَی جَمِیعَ الْمُسْلِمِینَ أَنَّهُمْ خَیْرُ أُمَّهًٍْ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ لَمْ یُعَرِّفِ النَّاسَ الَّذِینَ أَخْرَجَ إِلَیْهِمْ جَمِیعَ الْمُسْلِمِینَ مَنْ هُمْ کَلَّا لَنْ یَعْنِیَ اللَّهُ الَّذِینَ تَظُنُّونَ مِنْ هَمَجِ هَذَا الْخَلْقِ وَ لَکِنْ عَنَی اللَّهُ الْأُمَّهًَْ الَّتِی بُعِثَ فِیهَا مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله). قَالَ السَّائِلُ: فَإِنَّهُ لَمْ یَکُنْ مَعَهُ إِلَّا عَلِیٌّ (علیه السلام) وَحْدَهُ. فَقَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) إِنَّ مَعَ عَلِیٍّ (علیه السلام) فَاطِمَهًُْ (سلام الله علیها) وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (علیها السلام) وَ هُمُ الَّذِینَ أَذْهَبَ اللَّهُ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُمْ تَطْهِیراً وَ أَصْحَابُ الْکِسَاءِ هُمُ الَّذِینَ شَهِدَ لَهُمُ الْکِتَابُ بِالتَّطْهِیر.
امام صادق (علیه السلام) از امام صادق (علیه السلام) برای ما روایت شده است: که سؤال کننده‌ای از امام (علیه السلام) سؤال پرسید: «ای فرزند رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله)! از آل‌محمّد (علیهم السلام) به من خبر بده که آن‌ها چه کسانی هستند»؟ فرمود: «... خدای عزّوجلّ در جایی دیگر فرمود: کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ و منظورش آن امّتی است که مقصود دعای ابراهیم (علیه السلام) است و اگر منظور خداوند همه‌ی مسلمانان بود کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ دراین‌صورت مردمی را که همه‌ی مسلمانان را به‌سوی آن‌ها فرستاده معرفی نکرده که آن مردم چه کسانی هستند. هرگز، افراد بی‌ارزش از این خلق که گمان می‌کنید منظور خداوند نیست و لکن منظور خداوند امّتی است که محمّد (صلی الله علیه و آله) ابتدای بعثت در میان آن‌ها مبعوث شده است». سؤال‌کننده گفت: «بنابراین غیر از علی (علیه السلام) کسی با پیامبر (صلی الله علیه و آله) نبوده است». امام صادق (علیه السلام) فرمود: «با علی (علیه السلام)، فاطمه (سلام الله علیها)، حسن و حسین (علیها السلام) بودند و آن‌ها کسانی هستند که خداوند پلیدی و گناه را از آن‌ها دور کرده و آن‌ها را کاملاً پاک کرده است و اصحاب کساء (آل‌عبا) کسانی هستند که قرآن به پاکی آن‌ها شهادت داده است».
الصّادق (علیه السلام)- عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَرَأْتُ عَلَی أَبِیعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ فَقَالَ ابوعبدالله (علیه السلام) خَیْرَ أُمَّةٍ تَقْتُلُونَ امیرالمؤمنین (علیه السلام) وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ (علیها السلام) فَقَالَ الْقَارِی جُعِلْتُ فِدَاکَ کَیْفَ نَزَلَتْ فَقَالَ نَزَلَتْ أَنْتُمْ خَیْرُ أَئِمَّهًٍْ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ أَ لَا تَرَی مَدْحَ اللَّهِ لَهُمْ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللهِ.
امام صادق (علیه السلام) عبدالله‌بن‌سنان از امام صادق (علیه السلام) روایت می‌کند و می‌گوید: بر امام صادق (علیه السلام) کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ را خواندم. پس فرمود: «بهترین امّت بودید که امیرالمؤمنین (علیه السلام) امام حسن و امام حسین (علیها السلام) را کشتید گفتم فدایت شوم چگونه نازل شده است»؟ فرمود: «کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ؛ مگر ملاحظه نمی‌کنی که خداوند آن‌ها را با این امتیازها می‌ستاید: تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِالله».
الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْعُلَمَاءِ مِنْ آلِ مُحَمَّد (صلی الله علیه و آله) ... فَقَالَ ابوعبدالله (علیه السلام) لِقَارِئِ هَذِهِ الْآیَهًِْ وَیْحَکَ خَیْرُ أُمَّهًٍْ یَقْتُلُونَ ابْنَ رسول‌الله (صلی الله علیه و آله) فَقَالَ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَکَیْفَ هِیَ فَقَالَ أَنْزَلَ اللَّهُ کُنْتُمْ خَیْرَ أَئِمَّةٍ أَ مَا تَرَی إِلَی مَدْحِ اللَّهِ لَهُمْ فِی قَوْلِهِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللهِ فَمَدْحُهُ لَهُمْ دَلِیلٌ عَلَی أَنَّهُ لَمْ یَعْنِ الْأُمَّهًَْ بِأَسْرِهَا أَ لَا تَعْلَمُ أَنَّ فِی الْأُمَّهًِْ الزُّنَاهًَْ وَ اللَّاطَهًَْ وَ السُّرَّاقَ وَ قُطَّاعَ الطَّرِیقِ وَ الظَّالِمِینَ وَ الْفَاسِقِینَ أَ فَتَرَی أَنَّ اللَّهَ مَدَحَ هَؤُلَاءِ وَ سَمَّاهُمُ الْآمِرِینَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّاهِینَ عَنِ الْمُنْکَرِ کَلَّا مَا مَدَحَ اللَّهُ هَؤُلَاءِ وَ لَا سَمَّاهُمْ أَخْیَاراً بَلْ هُمُ الْأَشْرَارُ فِی سُورَهًِْ النَّحْلِ وَ هِیَ قِرَاءَهًُْ مَنْ قَرَأَ أَنْ تَکُونَ أُمَّةٌ هِیَ أَرْبی مِنْ أُمَّةٍ فَقَالَ ابوعبدالله (علیه السلام) لِمَنْ قَرَأَ هَذِهِ عِنْدَهُ وَیْحَکَ مَا أَرْبَی فَقَالَ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَمَا هُوَ فَقَالَ إِنَّمَا أَنْزَلَ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ أَنْ تَکُونَ أَئِمَّهًٌْ هُمْ أَزْکَی مِنْ أَئِمَّتِکُمْ إِنَّمَا یَبْلُوکُمُ اللَّهُ بِهِ.
امام صادق (علیه السلام) امام صادق (علیه السلام) به قرائت‌کننده این آیه فرمود: «وای بر تو! آیا بهترین امّت، فرزند رسول‌خدا (علیه السلام) را می‌کشند»؟! قاری گفت: «فدایت شوم پس آیه چگونه است»؟ فرمود: «خداوند در تأویل آیه چنین نازل فرموده است: کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ آیا مدح خداوند درباره‌ی آن‌ها را در این سخنش نمی‌بینی: تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللهِ؛ پس مدح خداوند نسبت به آن‌ها دلیل بر این است که منظور همه‌ی امّت نیستند. آیا نمی‌دانی که در میان امّت افراد زناکار، لواط‌کار، دزد، راه‌زن، ظالم و فاسق هستند؟ آیا عقیده داری که خداوند این‌ها را مدح کرده و چنین افرادی را امرکننده به معروف و نهی کننده از منکر نامیده است؟ هرگز، خداوند این‌ها را مدح نکرده و آن‌ها را بهترین امّت نام نهاده است؛ بلکه آن‌ها در سوره‌ی نحل اشرار می‌باشند» و آن قرائت کسی که چنین قرائت کرد: سوگند و پیمان خود را وسیله‌ی خیانت و فساد قرار می‌دهید به خاطر اینکه گروهی، جمعیّتشان از گروه دیگر بیشتر است. (نحل/۹۲) امام صادق (علیه السلام) به کسی که این آیه را نزد ایشان قرائت کرد فرمود: «وای برتو أَرْبَی چیست»؟ گفت: «فدایت شوم پس آن چیست»؟ فرمود: «خدای عزّوجلّ تأویل و تفسیر آیه را چنین نازل فرمود: به خاطر اینکه ائمه‌ای، از پیشوایان شما پاکیزه‌تر است. خدا فقط شما را با این وسیله آزمایش می‌کند. (نحل/۹۲).