آیه ۶۶ - سوره آل‌عمران

آیه ها أَنْتُمْ هؤُلاءِ حاجَجْتُمْ فيما لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ فَلِمَ تُحَاجُّونَ فيما لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ وَ اللهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ [66]

شما كسانى هستيد كه درباره‌ی آنچه نسبت به آن آگاه بوديد، گفتگو و ستيز كرديد؛ چرا درباره‌ی آنچه آگاه نيستيد، گفتگو مى‌كنيد؟! درحالى‌كه خدا مى‌داند، و شما نمى‌دانيد.

۱
(آل‌عمران/ ۶۶)

علیّ‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- ها أَنْتُمْ هؤُلاءِ؛ أَیْ أَنْتُمْ یَا هَؤُلَاءِ حاجَجْتُمْ فِیما لَکُمْ بِهِ عِلْمٌ یَعْنِی بِمَا فِی التَّوْرَاهًِْ وَ الْإِنْجِیلِ فَلِمَ تُحَاجُّونَ فِیما لَیْسَ لَکُمْ بِهِ عِلْمٌ یَعْنِی بِمَا فِی صُحُفِ إِبْرَاهِیمَ (علیه السلام).

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه) ها أَنْتُمْ هؤُلاءِ یعنی شما حاجَجْتُمْ فِیما لَکُمْ بِهِ عِلْمٌ؛ در مورد چیزی که اطلاع دارید یعنی تورات و انجیل به بحث می‌پردازید فَلِمَ تُحَاجُّونَ فِیما لَیْسَ لَکُمْ بِهِ عِلْمٌ؛ چرا در مورد چیزی که اطلاع ندارید بحث می‌کنید منظور صحف ابراهیم (علیه السلام) است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۶۲۴
بحارالأنوار، ج۹، ص۱۹۰/ القمی، ج۱، ص۱۰۵
۲
(آل‌عمران/ ۶۶)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌سِنَانٍ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فَذَکَرْتُ اخْتِلَافَ الشِّیعَهًِْ فَقَالَ: إِنَّ اللَّهَ لَمْ یَزَلْ فَرْداً مُتَفَرِّداً فِی الْوَحْدَانِیَّهًِْ ثُمَّ خَلَقَ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیّاً (علیه السلام) وَ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) فَمَکَثُوا أَلْفَ دَهْرٍ ثُمَّ خَلَقَ الْأَشْیَاءَ وَ أَشْهَدَهُمْ خَلْقَهَا وَ أَجْرَی عَلَیْهَا طَاعَتَهُمْ وَ جَعَلَ فِیهِمْ مَا شَاءَ وَ فَوَّضَ أَمْرَ الْأَشْیَاءِ إِلَیْهِمْ فِی الْحُکْمِ وَ التَّصَرُّفِ وَ الْإِرْشَادِ وَ الْأَمْرِ وَ النَّهْیِ فِی الْخَلْقِ لِأَنَّهُمُ الْوُلَاهًُْ فَلَهُمُ الْأَمْرُ وَ الْوَلَایَهًُْ وَ الْهِدَایَهًُْ فَهُمْ أَبْوَابُهُ وَ نُوَّابُهُ وَ حُجَّابُهُ یُحَلِّلُونَ مَا شَاءَ وَ یُحَرِّمُونَ مَا شَاءَ وَ لَا یَفْعَلُونَ إِلَّا مَا شَاءَ عِبادٌ مُکْرَمُونَ لا یَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ یَعْمَلُونَ فَهَذِهِ الدِّیَانَهًُْ الَّتِی مَنْ تَقَدَّمَهَا غَرِقَ فِی بَحْرِ الْإِفْرَاطِ وَ مَنْ نَقَصَهُمْ عَنْ هَذِهِ الْمَرَاتِبِ الَّتِی رَتَّبَهُمُ اللَّهُ فِیهَا زَهَقَ فِی بَرِّ التَّفْرِیطِ وَ لَمْ یُوَفِّ آلَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) حَقَّهُمْ فِیمَا یَجِبُ عَلَی الْمُؤْمِنِ مِنْ مَعْرِفَتِهِمْ ثُمَّ قَالَ خُذْهَا یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) فَإِنَّهَا مِنْ مَخْزُونِ الْعِلْمِ وَ مَکْنُونِه.

امام باقر (علیه السلام) محمّدبن‌سنان گوید: «نزد امام باقر (علیه السلام) بودم که اختلاف شیعه را مطرح کردم». فرمود: «خداوند همیشه در یگانگی، تک و تنهاست. سپس محمّد (صلی الله علیه و آله)، علی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) را آفرید و هزار دهر درنگ نمودند. سپس اشیاء را آفرید و آن‌ها را گواه و شاهد آفرینش اشیاء قرار داد و بر اشیاء اطاعت از آن‌ها را لازم و جاری ساخت و هرچه می‌خواست در وجود آن‌ها قرار داد و امور اشیاء را در حکم، تصرّف و راهنمایی به آن‌ها سپرد و همچنین امر و نهی در میان خلق را به آن‌ها سپرد؛ چون آن‌ها فرمانروایان هستند؛ پس دستور ولایت و هدایت برای آن‌هاست و آن‌ها درهای خدا جانشینان او و دربان او هستند که هرچه خدا خواست حلال و هرچه خدا خواست حرام می‌کنند و جز آنچه خدا بخواهد انجام نمی‌دهند. آن‌ها بندگان شایسته‌ی او هستند. هرگز در سخن بر او پیشی نمی‌گیرند و [پیوسته] به فرمان او عمل می‌کنند و این همان دینداری است که هرکس بر آن پیشی گیرد، در دریای افراط غرق شود و هرکس آن‌ها را از این مراتبی که خداوند برایشان ترتیب داده پایین بیاورد، در دریای تفریط و کوتاهی نابود شود و در چیزهایی که شناخت آل‌محمّد (علیهم السلام) بر مؤمن واجب است به حقّ آن‌ها وفا نکرده است. سپس فرمود: «ای محمّد! این مطلب را بگیر که آن از چیزهایی است که در خزینه‌ی علم و گنجینه‌ی آن است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۶۲۴
بحارالأنوار، ج۲۵، ص۳۳۹
بیشتر