آیه ۳ - سوره اخلاص

آیه لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ [3]

[هرگز] نزاد، و زاده نشد.

۱
(اخلاص/ ۳)

الحسین (علیه السلام)- ثُمَّ فَسَّرَهُ فَقَالَ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ لَمْ یَلِدْ لَمْ یَخْرُجْ مِنْهُ شَیْءٌ کَثِیفٌ کَالْوَلَدِ وَ سَائِرِ الْأَشْیَاءِ الْکَثِیفَهًِْ الَّتِی تَخْرُجُ مِنَ الْمَخْلُوقِینَ وَ لَا شَیْءٌ لَطِیفٌ کَالنَّفْسِ وَ لَا یَتَشَعَّبُ مِنْهُ الْبَدَاوَاتُ کَالسِّنَهًِْ وَ النَّوْمِ وَ الْخَطْرَهًِْ وَ الْهَمِّ وَ الْحَزَنِ وَ الْبَهْجَهًِْ وَ الضَّحِکِ وَ الْبُکَاءِ وَ الْخَوْفِ وَ الرَّجَاءِ وَ الرَّغْبَهًِْ وَ السَّأْمَهًِْ وَ الْجُوعِ وَ الشِّبَعِ تَعَالَی أَنْ یَخْرُجَ مِنْهُ شَیْءٌ وَ أَنْ یَتَوَلَّدَ مِنْهُ شَیْءٌ کَثِیفٌ أَوْ لَطِیفٌ وَ لَمْ یُولَدْ لَمْ یَتَوَلَّدْ مِنْ شَیْءٍ وَ لَمْ یَخْرُجْ مِنْ شَیْءٍ کَمَا تَخْرُجُ الْأَشْیَاءُ الْکَثِیفَهًُْ مِنْ عَنَاصِرِهَا کَالشَّیْءِ مِنَ الشَّیْءِ وَ الدَّابَّهًِْ مِنَ الدَّابَّهًِْ وَ النَّبَاتِ مِنَ الْأَرْضِ وَ الْمَاءِ مِنَ الْیَنَابِیعِ وَ الثِّمَارِ مِنَ الْأَشْجَارِ وَ لَا کَمَا تَخْرُجُ الْأَشْیَاءُ اللَّطِیفَهًُْ مِنْ مَرَاکِزِهَا کَالْبَصَرِ مِنَ الْعَیْنِ وَ السَّمْعِ مِنَ الْأُذُنِ وَ الشَّمِّ مِنَ الْأَنْفِ وَ الذَّوْقِ مِنَ الْفَمِ وَ الْکَلَامِ مِنَ اللِّسَانِ وَ الْمَعْرِفَهًِْ وَ التَّمْیِیزِ مِنَ الْقَلْبِ وَ کَالنَّارِ مِنَ الْحَجَرِ لَا بَلْ هُوَ اللهُ الصَّمَدُ الَّذِی لَا مِنْ شَیْءٍ وَ لَا فِی شَیْءٍ وَ لَا عَلَی شَیْءٍ مُبْدِعُ الْأَشْیَاءِ وَ خَالِقُهَا وَ مُنْشِئُ الْأَشْیَاءِ بِقُدْرَتِهِ یَتَلَاشَی مَا خَلَقَ لِلْفَنَاءِ بِمَشِیئَتِهِ وَ یَبْقَی مَا خَلَقَ لِلْبَقَاءِ بِعِلْمِهِ فَذَلِکُمُ اللهُ الصَّمَدُ الَّذِی لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ عالِمُ الْغَیْبِ وَ الشَّهادَهًِْ الْکَبِیرُ الْمُتَعالِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ.

امام حسین (علیه السلام)- امام صادق (علیه السلام) از پدرش امام باقر (علیه السلام) از پدرش امام سجّاد (علیه السلام) روایت کرده که: اهل بصره عریضه به امام حسین (علیه السلام) نوشتند ... فرمود: لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ، لَمْ یَلِدْ یعنی چیز غلیظی از او بیرون نیامده چون فرزند و سایر چیزهای غلیظی که از آفریدگان بیرون می‌آید و نه چیز لطیفی چون نفس و عوارضات مختلف از او منشعب نمی شوند چون چرت و خواب و اندیشه و غم و اندوه و خوشحالی و خنده و گریه و ترس و امید و رغبت و دلتنگی و گرسنگی و سیری. و خدا از آن برتر است که چیزی از او بیرون آید و آنکه چیز غلیظ یا لطیفی از او متولد شود. وَ لَمْ یُولَدْ یعنی از چیزی متولّد نشده و از چیزی بیرون نیامده چنانکه چیزهای غلیظ از اصل‌های خود بیرون می‌آیند چون چیزی از چیزی و حیوان از حیوان و گیاه از زمین و آب از چشمه‌ها و میوه‌ها از درخت‌ها و نه چنانکه چیزهای لطیف از مرکزهای خود بیرون می‌آیند همانند دیدن از چشم و شنیدن از گوش و بوئیدن از بینی و چشیدن از دهان و سخن از زبان و شناختن و تمیز از دل و نه چون آتش از سنگ. بلکه او خدای صمدی است که نه از چیزی است و نه در چیزی و مخترع چیزها است و آفریننده آنها و پدید آورنده‌ی چیزها است آنچه از برای فنا آفریده به قدرتش از هم می‌پاشند و آنچه برای بقا خلق کرده به علمش باقی می‌ماند. پس این خدای صمدی است که نزاده و زاده نشده و دانای نهان و آشکار و بزرگی است صاحب برتری و برای او هیچ‌گاه شبیه و مانندی نبوده است!.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۸۶
بحارالأنوار، ج۳، ص۲۲۳/ التوحید، ص۹۰
۲
(اخلاص/ ۳)

الحسین (علیه السلام)- لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ لَمْ یَخْرُجْ مِنْهُ شَیْءٌ کَثِیفٌ کَالْوَلَدِ وَ لَا لَطِیفٌ کَالنَّفْسِ وَ لَا یَنْبَعِثُ مِنْهُ الْبُدُورَاتُ کَالنَّوْمِ وَ الْغَمِّ وَ الرَّخَاءِ وَ الرَّغْبَهًِْ وَ الشِّبَعِ وَ الْخَوْفِ وَ أَضْدَادِهَا وَ کَذَا هُوَ لَا یَخْرُجُ مِنْ کَثِیفٍ کَالْحَیَوَانِ وَ النَّبَاتِ وَ لَا لَطِیفٍ کَالْبَصَرِ وَ سَائِرِ الْآلَات.

امام حسین (علیه السلام)- لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ، وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ [یعنی] چیز سفت و متراکمی مانند فرزند و نه چیز لطیفی مانند نفس از او خارج نشده است و امور عارضی مانند خواب، غم، سستی، رغبت، سیری، ترس و ضدّ آن‌ها از او صادر نمی‌شود و همین‌طور او از چیز سفت و متراکمی مانند جاندار و روییدنی، و نه از چیز لطیفی مانند چشم و سایر آلات بیرون نمی آید [و زاده نمی‌شود].

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۸۶
المصباح للکفعمی، ص۳۲۹/ المقام الأسنی، ص۵۴
۳
(اخلاص/ ۳)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- لَمْ یُولَدْ سُبْحَانَهُ فَیَکُونَ فِی الْعِزِّ مُشَارَکاً وَ لَمْ یَلِدْ فَیَکُونَ مَوْرُوثا هَالِکاً.

امام علی (علیه السلام)- خداوند سبحانکسی او را نزاد تا در بزرگی کسی با او شریک باشد. نزاد تا از میان رود، میراثی گذارد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۸۶
نهج البلاغهًْ، ص۲۶۰/ نورالثقلین
۴
(اخلاص/ ۳)

الصّادق (علیه السلام)- الحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَمْ یَلِدْ فَیُورَثَ وَ لَمْ یُولَدْ فَیُشَارَکَ.

امام صادق (علیه السلام)- حمد از برای خدایی است که نزاد تا ارث دهد یا از او ارث برده شود و کسی او را نزاد تا شرکت کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۸۶
بحارالأنوار، ج۳، ص۲۵۶/ نورالثقلین
۵
(اخلاص/ ۳)

الکاظم (علیه السلام)- وَ اعْلَمْ أَنَ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی وَاحِدٌ أَحَدٌ صَمَدٌ لَمْ یَلِدْ فَیُورَثَ وَ لَمْ یُولَدْ فَیُشَارَک.

امام کاظم (علیه السلام)- بدان که خداوند متعال واحد، احد، و صمد است. نزاد که از او ارث ببرد و کسی او را نزاد که شریکی داشته باشد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۸۶
بحارالأنوار، ج۴، ص۲۹۶/ نورالثقلین
۶
(اخلاص/ ۳)

الصّادق (علیه السلام)- لَمْ یَلِدْ لِأَنَّ الْوَلَدَ یُشْبِهُ أَبَاهُ وَ لَمْ یُولَدْ فَیُشْبِهَ مَنْ کَانَ قَبْلَهُ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ مِنْ خَلْقِهِ کُفُواً أَحَدٌ تَعَالَی عَنْ صِفَهًِْ مَنْ سِوَاهُ عُلُوّاً کَبِیرا.

امام صادق (علیه السلام)- نزاد زیرا که فرزند به پدرش می‌ماند و کسی او را نزاد که شباهت داشته باشد به کسی که پیش از او بوده وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً از خلقش و نخواهد بود و برتر است از صفت کسی که غیر از او است برتری بزرگ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۸۸
نورالثقلین
۷
(اخلاص/ ۳)

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- لَمْ یَلِدْ أَیْ لَمْ یُحْدِثْ مِثْلَ حَدَثِ الْإِنْسَانِ وَ لَمْ یُولَدْ أَیْ لَمْ یَتَحَلَّلْ مِنْهُ شَیْء.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- لَمْ یَلِدْ یعنی [خداوند] کاری مانند آنچه از انسان سر می‌زند انجام نداده و چیزی از او جدا نشده و بیرون نیامده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۸۸
بحارالأنوار، ج۸۲، ص۵۲
۸
(اخلاص/ ۳)

الباقر (علیه السلام)- قَدِمَ وَفْدٌ مِنْ فِلَسْطِینَ عَلَی الْبَاقِرِ (علیه السلام) فَسَأَلُوهُ عَنْ مَسَائِلَ فَأَجَابَهُم ... ثُمَّ قَالَ (علیه السلام) الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی مَنَّ عَلَیْنَا وَ وَفَّقَنَا لِعِبَادَتِهِ الْأَحَدِ الصَّمَدِ الَّذِی لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ وَ جَنَّبَنَا عِبَادَهًَْ الْأَوْثَانِ حَمْداً سَرْمَداً وَ شُکْراً وَاصِباً وَ قَوْلُهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ لَمْ یَلِدْ فَیَکُونَ لَهُ وَلَدٌ یَرِثُهُ مُلْکَهُ وَ لَمْ یُولَدْ فَیَکُونَ لَهُ وَالِدٌ یَشْرَکُهُ فِی رُبُوبِیَّتِهِ وَ مُلْکِهِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ فَیَعَازَّهُ فِی سُلْطَانِهِ.

امام باقر (علیه السلام)- وهب‌بن‌وهب قرشی گوید: شنیدم امام صادق (علیه السلام) فرمود: گروهی از مردم فلسطین به محضر پدرم امام باقر (علیه السلام) شرفیاب شدند و مطالبی از آن بزرگوار پرسیدند که پاسخ دادند. حضرت باقر (علیه السلام) فرمود: حمد مخصوص خدایی است که بر ما منّت نهاده و ما را برای پرستش خود توفیق داده یگانه صمدی که [هرگز] نزاد و زاده نشد و برای او هیچ‌گاه شبیه و مانندی نبوده است!. و حمد همیشه و شکری واجب [مخصوص اوست که] ما را از پرستش بتان دور گردانیده است. و قول: لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ خدای عزّوجلّ نزاده تا او را فرزندی باشد که پادشاهیش را از او ارث برد و زاده نشده که او را پدری باشد که با او در پروردگاری و پادشاهیش شرکت کند و کسی او را همتا نبوده تا او را در سلطنتش یاری دهد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۸۸
بحارالأنوار، ج۳، ص۲۲۴/ التوحید، ص۹۲؛ «فیعاونه» بدل «فیعازه»/ نورالثقلین
۹
(اخلاص/ ۳)

الصّادق (علیه السلام)- سُبْحَانَ اللَّهِ الَّذِی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ لا تُدْرِکُهُ الْأَبْصارُ وَ لَا یُحِیطُ بِهِ عِلْمٌ لَمْ یَلِدْ لِأَنَّ الْوَلَدَ یُشْبِهُ أَبَاهُ وَ لَمْ یُولَدْ فَیُشْبِهَ مَنْ کَانَ قَبْلَهُ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ مِنْ خَلْقِهِ کُفُواً أَحَدٌ تَعَالَی عَنْ صِفَهًِْ مَنْ سِوَاهُ عُلُوّاً کَبِیراً.

امام صادق (علیه السلام)- پاک و منزّه است خدایی که چیزی مانند او نیست. (شوری/۱۱) و دیدها او را در نیابد و دانشی به او احاطه نکند. نزاد زیرا که فرزند به پدرش می‌ماند و کسی او را نزاد که شباهت داشته باشد به کسی که پیش از او بوده و هیچ‌کس از خلقش همتای او نبوده و نخواهد بود و برتر است از صفت کسی که غیر از او است برتری بزرگ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۸۸
بحارالأنوار، ج۳، ص۳۰۴
۱۰
(اخلاص/ ۳)

العسکری (علیه السلام)- عَنْ سَهْلٍ قَالَ کَتَبْتُ إِلَی أَبِی‌مُحَمَّدٍ (علیه السلام) قَدِ اخْتَلَفَ یَا سَیِّدِی أَصْحَابُنَا فِی التَّوْحِیدِ مِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ هُوَ جِسْمٌ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ هُوَ صُورَهًٌْ فَإِنْ رَأَیْتَ یَا سَیِّدِی أَنْ تُعَلِّمَنِی مِنْ ذَلِکَ مَا أَقِفُ عَلَیْهِ وَ لَا أَجُوزُهُ فَعَلْتَ مُتَطَوِّلًا عَلَی عَبْدِکَ فَوَقَّعَ بِخَطِّهِ (علیه السلام) سَأَلْتَ عَنِ التَّوْحِیدِ وَ هَذَا عَنْکُمْ مَعْزُولٌ اللَّهُ تَعَالَی وَاحِدٌ أَحَدٌ صَمَدٌ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَد.

امام عسکری (علیه السلام)- سهل گوید: به امام حسن عسکری (علیه السلام) نوشتم که ای آقای من اصحاب ما در توحید اختلاف کرده‌اند بعضی از ایشان کسی است که می‌گوید آن جناب جسم است و بعضی از ایشان کسی است که می‌گوید صورت است پس اگر ای آقای من صلاح بدانی که به من تعلیم کنی از این باب آنچه را که بر آن واقف شوم و از آن در نگذرم به فعل خواهی آورد که بر بنده‌ی خود تفضل و انعام فرموده. حضرت (علیه السلام) فرمان همایونی به خط خود نوشت که از توحید سؤال کردی و این امر از شما معزول و باز داشته شده خدا یکی و یگانه و پناه نیازمندان است؛ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ، وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۸۸
بحارالأنوار، ج۳، ص۲۶۰
۱۱
(اخلاص/ ۳)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ لَا یَبْلُغُ أَحَدٌ وَصْفَکَ أَنْتَ کَمَا وَصَفْتَ نَفْسَکَ أَحَدٌ صَمَدٌ لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ یَا اللَّهُ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- [خدایا]! هیچ‌کس به [منتهای] وصف تو نمی‌رسد. تو همانگونه هستی که خودت را توصیف فرمودی: یکتا و یگانه و بی‌نیازی که همه‌ی نیازمندان قصد او می‌کنند. نه فرزندی اختیار کرده، [هرگز] نزاد، و زاده نشد و برای او هیچ‌گاه شبیه و مانندی نبوده است!

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۸۸
بحارالأنوار، ج۹۰، ص۲۵۷
۱۲
(اخلاص/ ۳)

الکاظم (علیه السلام)- لَمْ یَلِدْ فَیُورَثَ وَ لَمْ یُولَدْ فَیُشَارَکَ وَ لَمْ یَتَّخِذْ صَاحِبَهًًْ وَ لَا وَلَداً.

امام کاظم (علیه السلام)- نزاد که از او ارث ببرد و کسی او را نزاد که شریکی داشته باشد و نه همسر می‌گیرد و نه فرزند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۹۰
بحارالأنوار، ج۴، ص۲۹۶
۱۳
(اخلاص/ ۳)

الصّادق (علیه السلام)- لَمْ یَلِدْ فَیُورَثَ وَ لَمْ یُولَدْ فَیُشَارَکَ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ.

امام صادق (علیه السلام)- نزاد تا شرکت کند و کسی او را نزاد تا شریک به هم رساند و برای او هیچ‌گاه شبیه و مانندی نبوده است!

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۹۰
بحارالأنوار، ج۴، ص۲۸۶
۱۴
(اخلاص/ ۳)

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قَوْلُهُ لَمْ یَلِدْ أیْ لَمْ یُحْدِثْ وَ لَمْ یُولَدْ.

علیّ‌بن‌ابراهیم (ه)- و آیه‌ی لَمْ یَلِدْ یعنی حادث نشده است و لَمْ یُولَد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۹۰
القمی، ج۲، ص۴۴۸/ البرهان/ نورالثقلین
۱۵
(اخلاص/ ۳)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- ِإنَّ قُرَیْشاً سَأَلُوا النَّبِیَّ (صلی الله علیه و آله) مِنْهُمْ جُبَیْرُ‌بْنُ‌مُطْعِمٍ وَ أَبُوجَهْلِ‌بْنُ‌هِشَامٍ وَ رءوسا {وَ رُؤَسَاءُ} مِنْ قُرَیْشٍ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) أَخْبِرْنَا عَنْ رَبِّکَ مِنْ أَیِ شَیْءٍ هُوَ مِنْ خَشَبٍ أَمْ مِنْ نُحَاسٍ أَمْ مِنْ حَدِیدٍ وَ قَالَتِ الْیَهُودُ إِنَّهُ قَدْ أُنْزِلَ نَعْتُهُ فِی التَّوْرَاهًِْ فَأَخْبِرْنَا عَنْهُ فَأَنْزَلَ اللَّهُ {تَعَالَی إِلَی نَبِیِّهِ (صلی الله علیه و آله)} قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ اللهُ الصَّمَدُ یَعْنِی الصَّمَدُ الَّذِی لَا جَوْفَ لَهُ وَ قَالَ بَعْضُهُمْ الصَّمَدُ السَّیِّدُ الَّذِی یُسْنَدُ إِلَیْهِ الْأَشْیَاءُ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ قَالَ وَ ذَلِکَ أَنَّ الْمُشْرِکِینَ قَالُوا الْمَلَائِکَهًُْ بَنَاتُ اللَّهِ وَ قالَتِ الْیَهُودُ عُزَیْرٌ ابْنُ اللَّهِ وَ قالَتِ النَّصاری الْمَسِیحُ ابْنُ اللَّهِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ {یَعْنِی أَیْ} لَا مِثْلَ لَهُ فِی الْإِلَهِیَّهًِْ وَ لَا ضِدَّ لَهُ وَ لَا نِدَّ لَهُ وَ لَا شِبْهَ لَهُ وَ لَا شَرِیکَ لَهُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّه.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) گوید: قریش که از جمله آن‌ها جبیربن‌مطعم و ابوجهل‌بن‌هشام و بزرگانی از قریش بودند از پیامبر (صلی الله علیه و آله) پرسیدند: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! از پروردگارت به ما خبر بده که او از چه چیزی است؟ از چوب، یا مس یا از آهن است؟ و یهود می‌گویند که ویژگی‌های او در تورات نازل شده است؛ پس، از آن به ما خبر بده». خدای تعالی به پیامبرش نازل فرمود: لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ [ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) گوید:] این [آیه به این خاطر بیان شده است] که مشرکان گفتند: «فرشتگان دختران خدا هستند» و یهود گفتند: «عُزیر پسر خداست». و نصاری گفتند: «مسیح پسر خداست». در نتیجه خداوند نازل فرمود: لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ* وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ». یعنی او مانندی در الوهیّت ندارد، ضدّی ندارد، همتایی ندارد، همانندی ندارد و شریکی ندارد. معبودی جز «اللَّه» نیست.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۹۰
فرات الکوفی، ص۶۱۷
۱۶
(اخلاص/ ۳)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَتْ قُرَیْشٌ لِلنَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) بِمَکَّهًَْ صِفْ لَنَا رَبَّکَ لِنَعْرِفَهُ فَنَعْبُدَهُ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی عَلَی النَّبِی (صلی الله علیه و آله) ... لَمْ یَلِدْ مِنْهُ عُزَیْرٌ کَمَا قَالَتِ الْیَهُودُ عَلَیْهِمْ لَعَائِنُ اللَّهِ وَ سَخَطُهُ وَ لَا الْمَسِیحُ کَمَا قَالَتِ النَّصَارَی عَلَیْهِمْ سَخَطُ اللَّهِ وَ لَا الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ وَ لَا النُّجُومُ کَمَا قَالَتِ الْمَجُوسُ عَلَیْهِمْ لَعَائِنُ اللَّهِ وَ سَخَطُهُ وَ لَا الْمَلَائِکَهًُْ کَمَا قَالَتْ کُفَّارُ قُرَیْشٍ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَ لَمْ یُولَدْ لَمْ یَسْکُنِ الْأَصْلَابَ وَ لَمْ تَضُمَّهُ الْأَرْحَامُ لَا مِنْ شَیْءٍ کَانَ وَ لَا مِنْ شَیْءٍ خُلِقَ مَا {مِمَّا} کَانَ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) گوید: قریشیان در مکّه به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) عرض کردند: «پروردگارت را برای ما وصف کن تا او را بشناسیم و این‌گونه آن را بپرستیم». آنگاه خداوند تبارک‌وتعالی بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نازل فرمود: لَمْ یَلِدْ نه عُزیر از او زاده شده، آن‌چنان که یهودیان میگویند و نه مسیح از او زاده شده، آن‌چنان که نصرانیها می‌گویند و نه خورشید و ماه و ستارگان آن‌چنان که مجوسیان می‌گویند و نه فرشتگان، آن‌چنان که مشرکان عرب میگویند و وَ لَمْ یُولَد در کمرها نبوده و رحم‌ها در میانش نداشتهاند، نه از چیزی به وجود آمده که بوده و نه از چیزی به وجود آمده که چیزی آفریده بوده».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۹۰
القمی، ج۲، ص۴۴۸
۱۷
(اخلاص/ ۳)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- لَمْ یُولَدْ سُبْحَانَهُ فَیَکُونَ فِی الْعِزِّ مُشَارَکاً وَ لَمْ یَلِدْ فَیَکُونَ مَوْرُوثاً هَالِکا لَمْ یَلِدْ فَیَکُونَ مَوْلُودا وَ لَمْ یُولَدْ فَیَصِیرَ مَحْدُوداً جَلَّ عَنِ اتِّخَاذِ الْأَبْنَاء. وَ لَا کُفْوَ لَه فَیُکَافِیَه.

امام علی (علیه السلام)- خداوند سبحان کسی او را نزاد تا در بزرگی، کسی با او شریک باشد و نزاییده است تا از میان رود، میراثی گذارد. خدا فرزندی ندارد تا فرزند دیگری باشد. کسی او را نزاد تا محدود باشد، ذاتش برتر است از داشتن فرزندان، همتایی ندارد تا با او بتولند برابری‌کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۹۰
نورالثقلین
۱۸
(اخلاص/ ۳)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- لَمْ یَلِدْ فَیَکُونَ مَوْرُوثاً هَالِکا وَ لَمْ یُولَدْ فَیَکُونَ إلَهاً مُشَارَکاً وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ مِنْ خَلْقِهِ کُفُواً أَحَدٌ.

امام علی (علیه السلام)- کسی را نزاد تا ارث برده شود و کسی او را نزاد تا مورد شراکت واقع شود و برای او هیچ‌گاه شبیه و مانندی نبوده است!

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۹۰
نورالثقلین
بیشتر