آیه مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيانِ [19]
دو درياى مختلف [شور و شيرين، گرم و سرد] را در كنار هم قرار داد، درحالى‌كه با هم تماس دارند.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ قَالَ أَرْسَلَ الْبَحْرَیْن.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ یعنی دو دریا را فرستاد.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- الْمُرَادُ بِالْبَحْرَیْنِ بَحْرُ السَّمَاءِ وَ بَحْرُ الْأَرْضِ فَإِنَّ فِی السَّمَاءِ بَحْراً یُمْسِکُهُ اللَّهُ بِقُدْرَتِهِ یُنْزِلُ مِنْهُ الْمَطَرَ فَیَلْتَقِیَانِ فِی کُلِّ سَنَهًٍْ وَ بَیْنَهُمَا حَاجِزٌ یَمْنَعُ بَحْرَ السَّمَاءِ مِنَ النُّزُولِ وَ بَحْرَ الْأَرْضِمِنَ الصُّعُودِ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- مقصود دریای آسمان و دریای زمین است، زیرا در آسمان دریایی است که خدا به قدرت خود آن را نگه می‌دارد و از آن باران می‌بارد و در هر سال به‌وسیله‌ی باران به‌هم می‌خورند و در میان آن‌ها پرده‌ای است که از فرود شدن دریای آسمان و بالاشدن دریای زمین جلوگیری می‌کند.
الصّادق (علیه السلام)- مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ قال عَلِیٌّ (علیه السلام) و فَاطِمَهًْ (سلام الله علیها).
امام صادق (علیه السلام)- مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ منظور، علی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) است.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- عَلِیٍّ (علیه السلام) و فَاطِمَهًْ (سلام الله علیها).
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- [منظور] علی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) است.
الرّضا (علیه السلام)- مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ قَالَ ذَلِکَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ فَاطِمَه (سلام الله علیها).
امام رضا (علیه السلام)- مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ منظور از آن علی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) است.
الصّادق (علیه السلام)- مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ قَالَ عَلِیٍّ (علیه السلام) و فَاطِمَهًْ (سلام الله علیها)بَیْنَهُمَا بَرْزَخٌ لَا یَبْغِیانِ قَالَ: لَا یَبْغِی عَلِیٌّ (علیه السلام) عَلَی فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) وَ لَا فَاطِمَهًُْ (سلام الله علیها) تَبْغِی عَلَی عَلِیٍّ (علیه السلام).
امام صادق (علیه السلام)- مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ منظور از آن علی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) است. بَیْنَهُما بَرْزَخٌ لا یَبْغِیانِ؛ یعنی علی (علیه السلام) بر فاطمه (سلام الله علیها) ستم روا نمی‌دارد و فاطمه (سلام الله علیها) نیز بر علی (علیه السلام) ستم روا نمی‌دارد.
الصّادق (علیه السلام)- مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ فَاطِمَهًُْ (سلام الله علیها) جَاءَهُمَا النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) فَأَدْخَلَ رِجْلَیْهِ بَیْنَ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام).
امام صادق (علیه السلام)- مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ، علی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) هستند که پیامبر (صلی الله علیه و آله) آن دو را آورد و دو پایش را بین فاطمه (سلام الله علیها) و علی (علیه السلام) قرار داد.
الصّادق (علیه السلام)- عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ فَاطِمَهًُْ (سلام الله علیها) بَحْرَانِ عَمِیقَانِ لَا یَبْغِی أَحَدُهُمَا عَلَی صَاحِبِهِ.
امام صادق (علیه السلام)- علی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) دو دریای عمیق می‌باشند که به یکدیگر تعدّی و ستم نمی‌کنند.
الصّادق (علیه السلام)- وَ اعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَی ذَکَرَ اثْنَتَیْ عَشْرَهًَْ امْرَأَهًًْ فِی الْقُرْآنِ عَلَی وَجْهِ الْکِنَایَهًْ‌مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ فاطمهًْ (سلام الله علیها).
امام صادق (علیه السلام)- بدان که خدای حکیم در قرآن مجید به نحو کنایه به وجود دوازده نفر زن اشاره فرموده ... و مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ حضرت فاطمه (سلام الله علیها) می‌باشد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- رُوِیَ أَنَّهُ قَالَ مَرْحَباً بِبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَانِ وَ نَجْمَیْنِ یَقْتَرِنَانِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- روایت شده است که پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «آفرین به دو دریایی که به هم می‌رسند و دو ستاره‌ای که در کنار هم قرار می‌گیرند».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- یَا سَلْمَانُ (رحمة الله علیه) وَ یَا جُنْدَبُ أَنَا مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) وَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) أَنَا وَ أَنَا مِنْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) مِنِّی قَالَ اللَّهُ تَعَالَی مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ بَیْنَهُما بَرْزَخٌ لا یَبْغِیان.
امام علی (علیه السلام)- ای سلمان و ای اباذر! محمّد (صلی الله علیه و آله) منم. من از محمّدم و محمّد از من است خداوند در این آیه می‌فرماید: مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ بَیْنَهُما بَرْزَخٌ لا یَبْغِیان.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَنَسِ‌بْنِ‌مَالِکٍ، قَالَ: وَرَدَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ‌بْنُ‌عَوْفٍ الزُّهْرِیُّ، وَ عُثْمَانُ‌بْنُ‌عَفَّانَ إِلَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله)، فَقَالَ لَهُ عَبْدُ الرَّحْمَنِ: یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله)، تُزَوِّجُنِی فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) ابْنَتَکَ؟ وَ قَدْ بَذَلْتُ لَهَا مِنَ الصَّدَاقِ مِائَهًَْ نَاقَهًٍْ سَوْدَاءَ، زُرْقَ الْأَعْیُنِ، مُحَمَّلَهًًْ کُلُّهَا قَبَاطِیَّ مِصْرَ، وَ عَشَرَهًَْ آلَافِ دِینَارٍ. وَ لَمْ یَکُنْ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَیْسَرُ مِنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ وَ عُثْمَانَ. قَالَ عُثْمَانُ: بَذَلْتُ لَهَا ذَلِکَ، وَ أَنَا أَقْدَمُ مِنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ إِسْلَاماً. فَغَضِبَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) مِنْ مَقَالَتَیْهِمَا، ثُمَّ تَنَاوَلَ کَفّاً مِنَ الْحَصَی، فَحَصَّبَ بِهِ عَبْدَ الرَّحْمَنِ، وَ قَالَ لَهُ: إِنَّکَ تَهُولُ عَلَیَّ بِمَالِکَ؟ قَالَ: فَتَحَوَّلَ الْحَصَی دُرّاً، فَقُوِّمَتْ دُرَّهًٌْ مِنْ تِلْکَ الدُّرَرِ، فَإِذَا هِیَ تَفِی بِکُلِّ مَا یَمْلِکُهُ عَبْدُ الرَّحْمَنِ. وَ هَبَطَ جَبْرَئِیلُ (علیه السلام) فِی تِلْکَ السَّاعَهًِْ، فَقَالَ: یَا أَحْمَدُ، إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی یُقْرِئُکَ السَّلَامَ، وَ یَقُولُ: قُمْ إِلَی عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام)، فَإِنَّ مَثَلَهُ مَثَلُ الْکَعْبَهًِْ یُحَجُّ إِلَیْهَا، وَ لَا تَحُجُّ إِلَی أَحَدٍ. إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی أَمَرَنِی أَنْ آمُرَ رِضْوَانَ خَازِنَ الْجَنَّهًِْ أَنْ یُزَیِّنَ الْأَرْبَعَ جِنَانٍ، وَ أَمَرَ شَجَرَهًَْ طُوبَی وَ سِدْرَهًَْ الْمُنْتَهَی أَنْ تَحْمِلَا الْحُلِیَّ وَ الْحُلَلَ، وَ أَمَرَ الْحُورَ الْعِینَ أَنْ یَتَزَیَّنَ، وَ أَنْ یَقِفْنَ تَحْتَ شَجَرَهًِْ طُوبَی وَ سِدْرَهًِْ الْمُنْتَهَی، وَ أَمَرَ مَلَکاً مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ، یُقَالُ لَهُ رَاحِیلُ وَ لَیْسَ فِی الْمَلَائِکَهًِْ أَفْصَحُ مِنْهُ لِسَاناً، وَ لَا أَعْذَبُ مَنْطِقاً، وَ لَا أَحْسَنُ وَجْهاً، أَنْ یَحْضُرَ إِلَی سَاقِ الْعَرْشِ. فَلَمَّا حَضَرَتِ الْمَلَائِکَهًُْ وَ الْمَلَکُ أَجْمَعُونَ، أَمَرَنِی أَنْ أَنْصِبَ مِنْبَراً مِنَ النُّورِ، وَ أَمَرَ رَاحِیلُ ذَلِکَ الْمَلَکَ أَنْ یَرْقَی، فَخَطَبَ خُطْبَهًًْ بَلِیغَهًًْ مِنْ خُطَبِ النِّکَاحِ، وَ زَوَّجَ عَلِیّاً (علیه السلام) مِنْ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) بِخُمُسِ الدُّنْیَا لَهَا وَ لِوُلْدِهَا إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ. وَ کُنْتُ أَنَا وَ مِیکَائِیلُ شَاهِدَیْنِ، وَ کَانَ وَلِیُّهَا اللَّهَ تَعَالَی. وَ أَمَرَ شَجَرَهًَْ طُوبَی وَ سِدْرَهًَْ الْمُنْتَهَی أَنْ تَنْثُرَا مَا فِیهِمَا مِنَ الْحُلِیِّ وَ الْحُلَلِ وَ الطِّیبِ، وَ أَمَرَ الْحُورَ أَنْ یَلْقِطْنَ ذَلِکَ، وَ أَنْ یَفْتَخِرْنَ بِهِ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ. وَ قَدْ أَمَرَکَ اللَّهُ أَنْ تُزَوِّجَهُ بِفَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) فِی الْأَرْضِ، وَ أَنْ تَقُولَ لِعُثْمَانَ‌بْنِ‌عَفَّانَ: أَ مَا سَمِعْتَ قَوْلِی فِی الْقُرْآنِ: بِسْمِ اللهِ‌الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ، مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ، بَیْنَهُما بَرْزَخٌ لا یَبْغِیانِ وَ مَا سَمِعْتَ فِی کِتَابِی: وَ هُوَ الَّذِی خَلَقَ مِنَ الْماءِ بَشَراًفَجَعَلَهُ نَسَباً وَ صِهْراً؟! فَلَمَّا سَمِعَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) کَلَامَ جَبْرَئِیلَ (علیه السلام) وَجَّهَ خَلْفَ عَمَّارِ‌بْنِ‌یَاسِر (رحمة الله علیه)ٍ وَ سَلْمَانَ (رحمة الله علیه) وَ الْعَبَّاسِ، فَأَحْضَرَهُمْ، ثُمَّ قَالَ لِعَلِیٍّ (علیه السلام): إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی قَدْ أَمَرَنِی أَنْ أُزَوِّجَک.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- عبدالرّحمن‌بن‌عوف زهری و عثمان‌بن‌عفّان نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله) آمدند و عبدالرّحمان به او گفت: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! عقد ازدواج دخترت فاطمه (سلام الله علیها) را برایم می‌خوانی؟ بابت مهریّه‌ی او صد شتر مادّه‌ی سیاه رنگ و چشم آبی می‌بخشم که بر همه‌ی آن‌ها پارچه‌های سفید از کتان مصر بار شده باشد و ده‌هزار دینار [نیز می‌بخشم]». از اصحاب رسول خدا (صلی الله علیه و آله) کسی توانگرتر و پولدارتر از عبدالرّحمن و عثمان نبود. عثمان گفت: «من آن مقدار را می‌بخشم و من زودتر از عبدالرّحمن مسلمان شده‌ام». پیامبر (صلی الله علیه و آله) از سخنان آن دو خشمگین شد و کفی از سنگریزه‌ها را برداشت و آن را به طرف عبدالرّحمن انداخت و فرمود: «تو با مالت مرا می‌ترسانی»؟! سنگریزه‌ها به مروارید درشت تبدیل شد و مرواریدی از آن مرواریدها قیمت گذاری شد که ناگهان [دیدند] آن [مروارید] با همه‌ی آنچه عبدالرّحمان مالک آن است برابری می‌کند و جبرئیل در آن لحظه نازل شد و گفت: «ای احمد (صلی الله علیه و آله)! خداوند به تو سلام می‌رساند و می‌فرماید: «برخیز و به‌سوی علیّ‌ّبن‌ابی‌طالب (علیه السلام) برو؛ چون مَثل او مَثل کعبه است که [برای حج] به‌سوی آن می‌روند و به‌سوی کسی نمی‌رود. خداوند به من دستور داد که به رضوان، خزانه‌دار بهشت دستور دهم تا چهار باغ بهشت را آذین بندد و به درخت طوبی و سدرهًْ المنتهی دستور داد که زیورآلات و جامه‌های نو بردارند و به حورالعین دستور داد که آراسته شوند و زیر درخت طوبی و سدرهًْ المنتهی بایستند و به فرشته‌ای از فرشتگان که به او راحیل گفته می‌شود و در میان فرشتگان سخنورتر و شیرین سخن‌تر و نیکو صورت‌تر از او وجود ندارد دستور داد تا در کنار ساق عرش حاضر شود و هنگامی‌که همه‌ی فرشتگان حاضر شدند، به من دستور داد که منبری از نور نصب کنم و به راحیل دستور داد که بالا رود؛ [پس بالا رفت] و خطبه‌ی فصیحی از خطبه‌های عقد خواند و عقد ازدواج فاطمه (سلام الله علیها) را برای علی (علیه السلام) خواند با [این مهریّه که] خمس دنیا تا روز قیامت برای او و فرزندانش باشد و من و میکائیل شاهد بودیم و خدای تعالی ولیّ فاطمه (سلام الله علیها) بود و به درخت طوبی و سدرهًْ المنتهی دستور داد که آنچه در آن دو زیورآلات، جامه‌های نو و عطر هست پخش کنند و به حوری‌ها دستور داد که آن را بگیرند و تا روز قیامت به آن افتخار کنند و خداوند دستور داده که عقد ازدواج فاطمه (سلام الله علیها) را در زمین برای او بخوانی و به عثمان بگویی: آیا سخن مرا در قرآن نشنیده‌ای: مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ بَیْنَهُما بَرْزَخٌ لا یَبْغِیانِ؟ و سخن مرا در آن [نشنیده‌ای]: او کسی است که از آب، انسانی را آفرید سپس او را نسب و سبب قرار داد [و نسل او را از این دو طریق گسترش داد]. (فرقان/۵۴) وقتی پیامبر (صلی الله علیه و آله) سخن جبرئیل را شنید، دنبال عمّاربن‌یاسر و سلمان و عبّاس فرستاد و آن‌ها را احضار کرد و به علی (علیه السلام) فرمود: «خداوند به من دستور داده است که برای تو عقد بخوانم».