آیه ۱۰۵ - سوره انبیاء

آیه وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُها عِبادِيَ الصَّالِحُونَ [105]

در «زبور» بعد از ذكر [تورات] نوشتيم: «بندگان شايسته‌ام وارث [حكومت] زمين خواهند شد».

در «زبور» بعد از ذکر [تورات] نوشتیم

۱ -۱
(انبیاء/ ۱۰۵)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ‌اللَّهِ‌بْنِ‌سِنَان عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) أَنَّهُ سَأَلَهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ مَا الزَّبُورُ وَ مَا الذِّکْرُ قَالَ الذِّکْرُ عِنْدَ اللَّهِ وَ الزَّبُورُ الَّذِی أُنْزِلَ عَلَی داود (علیه السلام) وَ کُلُّ کِتَابٍ نَزَلَ فَهُوَ عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ وَ نَحْنُ هُمْ.

امام صادق ( عبدالله‌بن‌سنان از امام صادق (روایت می‌کند، که از ایشان در مورد آیه: وَ لَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ پرسیدم و گفتم که: «منظور از زبور و ذکر در این آیه چیست»؟ ایشان فرمود: «الذِّکْر در نزد خداست، و الزَّبُورِ همان کتابی است که بر داود (نازل شده است و هر کتابی‌که نازل شده است در نزد اهل علم که ما می‌باشیم، موجود می‌باشد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۲
الکافی، ج۱، ص۲۲۵/ بحارا لأنوار، ج۲۶، ص۱۸۴/ بصایرالدرجات، ص۱۳۶/ نورالثقلین/ البرهان
۱ -۲
(انبیاء/ ۱۰۵)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- قَوْلُهُ وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ قَالَ الْکُتُبُ کُلُّهَا ذِکْرٌ وَ الزَّبُورُ فِیهِ مَلَاحِمُ وَ تَحْمِیدٌ وَ تَمْجِیدٌ وَ دُعَاءٌ.

علیّ‌بن‌ابراهیم ( وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ؛ همه‌ی کتاب‌های آسمانی ذکر می‌باشند و منظور از در زبور؛ حماسه‌ها و ستایش و بزرگداشت و دعا می‌باشد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۲
بحارا لأنوار، ج۹، ص۲۲۳/ القمی، ج۲، ص۷۷/ البرهان/ نورالثقلین
۱ -۳
(انبیاء/ ۱۰۵)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- إِنَّ اللَّهَ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ أَعْطَی داود (علیه السلام) وَ سُلَیْمَانَ (علیه السلام) مَا لَمْ یُعْطَ أَحَداً مِنْ أَنْبِیَاءِ (اللَّهِ مِنَ الْآیَاتِ عَلَّمَهُمَا مَنْطِقَ الطَّیْرِ وَ أَلَانَ لَهُمَا الْحَدِیدَ وَ الصُّفْرَ مِنْ غَیْرِ نَارٍ وَ جُعِلَتِ الْجِبَالُ یُسَبِّحْنَ مَعَ داود (علیه السلام) وَ أَنْزَلَ عَلَیْهِ الزَّبُورَ فِیهِ تَوْحِیدٌ وَ تَمْجِیدٌ وَ دُعَاءٌ وَ أَخْبَارُ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ الْأَئِمَّهًِْ (وَ أَخْبَارُ الرَّجْعَهًِْ وَ ذِکْرُ القائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) لِقَوْلِهِ وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ.

علیّ‌بن‌ابراهیم ( خدای عزّوجلّ به داود و سلیمان (معجزاتی عطا فرمود که به هیچ‌یک از انبیاء (عطا نفرمود؛ زبان پرندگان را به آن دو آموخت و آهن و مس را بدون آتش برای آن دو نرم کرد و کوه‌ها، تسبیح‌گو با داود (قرار داده شد و زبور را بر او نازل فرمود که در آن توحید، تمجید، دعا و اخبار رسول خدا (امیرالمؤمنین (و ائمّه (و اخبار رجعت و یاد قائم (بود؛ به دلیل این سخن خداوند متعال: وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۲
بحارا لأنوار، ج۱۴، ص۳/ القمی، ج۲، ص۱۲۶/ نورالثقلین، فیه: «لقوله ولقد کتبنا ... الی آخر» محذوف

«بندگان شایسته‌ام وارث [حکومت] زمین خواهند شد»

۲ -۱
(انبیاء/ ۱۰۵)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ قَالَ القائم عَجَّلَ اللَّهُ فَرَجَهُ وَ أَصْحَابُهُ.

علیّ‌بن‌ابراهیم ( منظور از أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ امام قائم (و یارانش می‌باشند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۲
بحارا لأنوار، ج۹، ص۲۲۳/ القمی، ج۲، ص۷۷/ البرهان/ نورالثقلین
۲ -۲
(انبیاء/ ۱۰۵)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌الْوَرْد عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ قَوْلُهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ هُمْ آلُ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله).

امام باقر ( أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ؛ منظور از آن خاندان محمّد (هستند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۲
بحارا لأنوار، ج۲۴، ص۳۵۸/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۳۲۶/ البرهان
۳ -۲
(انبیاء/ ۱۰۵)

الکاظم (علیه السلام)- عَنْ عِیسَی‌بْنِ‌دَاوُدَ النَّجَّار عَنْ أَبِی‌الْحَسَنِ مُوسَی (علیه السلام) فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ قَالَ آلُ مُحَمَّد (صلی الله علیه و آله) وَ مَنْ تَابَعَهُمْ عَلَی مِنْهَاجِهِمْ وَ الْأَرْضُ أَرْضُ الْجَنَّهًِْ.

امام کاظم ( وَ لَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ؛ منظور از آن خاندان محمّد (و کسانی که از سیره‌ی آنان پیروی نموده‌اند، می‌باشند و منظور از زمین نیز زمین بهشت است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۲
بحارا لأنوار، ج۲۴، ص۳۵۸/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۳۲۶/ البرهان
۲ -۴
(انبیاء/ ۱۰۵)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ وَ قَوْلُهُ وَعَدَ اللهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضی لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنِی لا یُشْرِکُونَ بِی شَیْئاً نَزَلَتْ فِی القَائِمِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ (عجل الله تعالی فرجه الشریف).

علیّ‌بن‌ابراهیم ( وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ و این آیه: خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند وعده می‌دهد که قطعاً آنان را حکمران روی زمین خواهد کرد، همان‌گونه که به پیشینیان آن‌ها خلافت روی زمین را بخشید و دین و آیینی را که برای آنان پسندیده، پابرجا و ریشه‌دار خواهد ساخت و ترسشان را به امنیّت و آرامش مبدّل می‌کند، آن‌چنان که تنها مرا می‌پرستند و چیزی را شریک من نخواهند ساخت. و کسانی‌که پس از آن کافر شوند، آن‌ها فاسقانند. (نور/۵۵) درباره‌ی حضرت قائم (و یاران او نازل شده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۲
القمی، ج۱، ص۱۳
۲ -۵
(انبیاء/ ۱۰۵)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌صَادِقٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ الْآیَهًَْ قَالَ نَحْنُ هُمْ قَالَ قُلْتُ إِنَّ فِی هذا لَبَلاغاً لِقَوْمٍ عابِدِینَ قَالَ هُمْ شِیعَتُنَا.

امام صادق ( ابوصادق گفت: «از امام باقر (درباره‌ی این آیه: وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ پرسیدم»؟ فرمود: «ما همان خاندانیم». گفتم: «إِنَّ فِی هذا لَبَلاغاً لِقَوْمٍ عابِدِینَ». فرمود: «آن‌ها شیعیان ما هستند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۴
بحارا لأنوار، ج۲۴، ص۳۵۸/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۳۲۶/ البرهان
۲ -۶
(انبیاء/ ۱۰۵)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ هُمْ أَصْحَابُ الْمَهْدِیِ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فِی آخِرِ الزَّمَانِ.

امام باقر ( منظور از عبارت: أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ، یاران مهدی (در آخرالزّمان می‌باشند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۴
تأویل الآیات الظاهرهْ، ص۳۲۷/ البرهان/ نورالثقلین
۲ -۷
(انبیاء/ ۱۰۵)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- فَبَشَّرَ اللَّهُ نَبِیَّهُ (صلی الله علیه و آله) أَنَّ أَهْلَ بَیْتِکَ یَمْلِکُونَ الْأَرْضَ وَ یَرْجِعُونَ إِلَی الدُّنْیَا وَ یَقْتُلُونَ أَعْدَاءَهُم.

علیّ‌بن‌ابراهیم ( خداوند بدین وسیله به رسول خود خبر داده که اهل بیتش (مالک زمین می‌شوند و به‌سوی زمین بازمی‌گردند و دشمنان خویش را می‌کشند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۴
القمی، ج۲، ص۲۹۷ / بحارا لأنوار، ج۴۳، ص۲۴۶
۲ -۸
(انبیاء/ ۱۰۵)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَمَّا مَا تَأْوِیلُهُ بَعْدَ تَنْزِیلِهِ فَهِیَ الْأُمُورُ الَّتِی أَخْبَرَ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ رَسُولَهُ (صلی الله علیه و آله) أَنَّهَا سَتَکُونُ بَعْدَهُ مِثْلُ مَا أَخْبَرَ بِهِ مِنْ أُمُورِ الْقَاسِطِینَ وَ الْمَارِقِینَ وَ الْخَوَارِجِ وَ قَتْلُ عَمَّارٍ جَرَی ذَلِکَ الْمَجْرَی وَ أَخْبَارُ السَّاعَهًِْ وَ الرَّجْعَهًِْ وَ صِفَاتُ الْقِیَامَهًِْ مِثْلُ قَوْلِهِ تَعَالَی وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ.

امام علی ( امّا تأویل قرآن بعد از نزولش، اموری است که خدای عزّوجلّ به پیامبرش (خبر داده است که بعد از او واقع می‌شود؛ مثل آنچه از امور «قاسطین» (معاویه و یاران او)، «مارقین» (خوارج نهروان) و «خوارج» خبر داده است و کشته‌شدن عمّار (از همان موارد است و [همین‌طور] اخبار قیامت و رجعت و ویژگی‌های قیامت از تأویل قرآن است؛ مانند سخن خدای تعالی: وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۴
بحارا لأنوار، ج۹۰، ص۷۷
۲ -۹
(انبیاء/ ۱۰۵)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ قِیلَ: أَرْضُ الْجَنَّهًِْ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الْمُطِیعُونَ.

ابن‌عبّاس ( أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ؛ یعنی سرزمین بهشت به بندگان مطیع خدا به ارث می‌رسد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۴
بحرالعرفان، ج۱۱، ص۱۸۶
بیشتر