آیه ۱۰۷ - سوره انبیاء

آیه وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلاَّ رَحْمَةً لِلْعالَمينَ [107]

ما تو را جز براى رحمت جهانيان نفرستاديم.

۱
(انبیاء/ ۱۰۷)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فِی خَبَرِ الزِّنْدِیقِ الْمُدَّعِی لِلتَّنَاقُضِ فِی الْقُرْآنِ قَالَ أمیرالمؤمنین (علیه السلام) أَمَّا قَوْلُهُ لِنَبِیِّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعالَمِینَ فَإِنَّکَ تَرَی أَهْلَ الْمِلَلِ الْمُخَالِفَهًِْ لِلْإِیمَانِ وَ مَنْ یَجْرِی مَجْرَاهُمْ مِنَ الْکُفَّارِ مُقِیمِینَ عَلَی کُفْرِهِمْ إِلَی هَذِهِ الْغَایَهًِْ وَ أَنَّهُ لَوْ کَانَ رَحْمَهًًْ عَلَیْهِمْ لَاهْتَدَوْا جَمِیعاً وَ نَجَوْا مِنْ عَذَابِ السَّعِیرِ فَإِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی اسْمُهُ إِنَّمَا یَعْنِی بِذَلِکَ أَنَّهُ جَعَلَهُ سَبِیلًا لِإِنْظَارِ أَهْلِ هَذِهِ الدَّارِ وَ لِأَنَّ الْأَنْبِیَاءَ (قَبْلَهُ بُعِثُوا بِالتَّصْرِیحِ لَا بِالتَّعْرِیضِ فَکَانَ النبی (صلی الله علیه و آله) فِیهِمْ إِذَا صَدَعَ بِأَمْرِ اللَّهِ وَ أَجَابَهُ قَوْمُهُ سَلَّمُوا وَ سَلَّمَ أَهْلُ دَارِهِمْ مِنْ سَائِرِ الْخَلِیقَهًِْ وَ إِنْ خَالَفُوهُ هَلَکُوا وَ هَلَکَ أَهْلُ دَارِهِمْ بِالْآفَهًِْ الَّتِی کَانَتْ نَبِیُّهُمْ (یَتَوَعَّدُهُمْ بِهَا وَ یُخَوِّفُهُمْ حُلُولَهَا وَ نُزُولُهَا بِسَاحَتِهِمْ مِنْ خَسْفٍ أَوْ قَذْفٍ أَوْ زَجْرٍ أَوْ رِیحٍ أَوْ زَلْزَلَهًٍْ أَوْ غَیْرِ ذَلِکَ مِنْ أَصْنَافِ الْعَذَابِ الَّتِی هَلَکَتْ بِهَا الْأُمَمُ الْخَالِیَهًُْ وَ إِنَّ اللَّهَ عَلِمَ مِنْ نَبِیِّنَا (وَ مِنَ الْحُجَجِ فِی الْأَرْضِ الصَّبْرَ عَلَی مَا لَمْ یُطِقْ مَنْ تَقَدَّمَهُمْ مِنَ الْأَنْبِیَاءِ (الصَّبْرُ عَلَی مِثْلِهِ.

امام علی ( در خبر زندیقی که ادّعای تناقض در قرآن داشت ... امیرالمؤمنین (فرمود: «امّا سخن خدا به پیامبرش (: وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعالَمِینَ، پس تو اهل ملّت‌های مخالف ایمان و کافرانی را که جاری مجرای آن‌ها هستند می‌بینی که تا این زمان بر کفرشان اقامت دارند و اگر پیامبر (رحمت بر آن‌ها بود، همگی هدایت می‌شدند و از عذاب جهنّم نجات می‌یافتند. مقصود خدای تبارک‌وتعالی اینست که پیامبر (را راهی برای فرصت‌دادن به اهل این دیار قرار داده است؛ به خاطر آنکه پیامبران، قبل از او برای صریح و آشکارا سخن‌گفتن مبعوث شده‌اند و نه برای سخن‌گفتن به کنایه. پیامبر (که در بین قومش بود وقتی امر خدا را آشکار می‌کرد و قومش اجابت می‌کردند، سالم می‌ماندند و سایر خلق از اهل دیارشان سالم می‌ماند و اگر با او مخالفت می‌کردند، هلاک می‌شدند و اهل دیارشان با آفتی چون فروبردن [در زمین]، یا کوبیدن، یا صیحه‌ی عظیم، یا باد، یا زلزله و یا غیر آن از انواع عذاب که پیامبرشان به‌وسیله‌ی آن تهدیدشان می‌کرد و آن‌ها را از فرودآمدن و نزول آن به ساحتشان می‌ترساند. هلاک می‌شدند و امّت‌های گذشته به‌وسیله‌ی آن [عذاب‌ها] هلاک شدند و خداوند صبر پیامبر ما و حجّت‌های روی زمین را بر آنچه انبیای قبل از آن‌ها، توان صبر بر مثل آن را نداشتند می‌دانست؛ [به‌همین‌خاطر پیامبر ما (را به کنایه برانگیخت نه به تصریح].

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۶
بحارا لأنوار، ج۹۰، ص۱۰۵/ الاحتجاج، ج۱، ص۲۴۶/ نورالثقلین
۲
(انبیاء/ ۱۰۷)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- فِی مَجْمَعِ الْبَیَانِ وَ رَوَی: انَّ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) قَالَ لجبرائیل لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الآیه هَلْ أَصَابَکَ مِنْ هَذِهِ الرحمه شَیْءُ؟ قالَ نَعَمْ أَنِّی کُنْتُ اخشی عَاقَبَهُ الامر فامنت بِکَ لِمَا اثْنَیْ اللَّهُ عَلَیَّ بِقَوْلِهِ ذِی قُوَّةٍ عِنْدَ ذِی الْعَرْشِ مَکِینٍ وَ قَدْ قَالَ إِنَّمَا أَنَا رَحْمَهًٌْ مُهْدَاهًٌْ.

پیامبر ( وقتی این آیه نازل شد، پیامبر (به جبرئیل فرمود: «آیا از این رحمت چیزی به تو رسیده است»؟ گفت: «بله. من از عاقبت امرم می‌ترسیدم و زمانی‌که خداوند مرا با [این] سخنش: صاحب قدرت است و نزد [خداوندِ] صاحب عرش، مقام والایی دارد!. (تکویر/۲۰) ستود، به‌وسیله‌ی تو امنیّت پیدا کردم». و پیامبر (فرموده است: «من رحمت هدیه شده [از طرف خدا] هستم».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۶
نورالثقلین
۳
(انبیاء/ ۱۰۷)

الصّادق (علیه السلام)- لِأَنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی بَعَثَ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) رَحْمَهًًْ لِلْعالَمِینَ وَ یَبْعَثُ الْقَائِمَ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نَقِمَهًْ.

امام صادق ( رَحْمَةً لِلْعالَمِینَ؛ حضرت قائم (را برای انتقام‌گرفتن برخواهد انگیخت.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۸
مختصرالبصایر، ۴۹۶
۴
(انبیاء/ ۱۰۷)

الکاظم (علیه السلام)- بَعَثَ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) رَحْمَهًًْ لِلْعالَمِینَ فِی سَبْعٍ وَ عِشْرِینَ مِنْ رَجَبٍ فَمَنْ صَامَ ذَلِکَ الْیَوْمَ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ صِیَامَ سِتِّینَ شَهْرا.

امام کاظم ( خداوند متعال محمّد (را که رحمت برای همه‌ی جهانیان است، در بیست و هفتم رجب به پیامبری مبعوث فرمود. هرکس این روز را روزه بگیرد، خداوند برایش پاداش روزه‌ی شصت ماه را می‌نویسد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۸
الکافی، ج۴، ص۱۴۹ / نورالثقلین
۵
(انبیاء/ ۱۰۷)

الصّادق (علیه السلام)- إِذَا تَمَنَّی أَحَدُکُمُ الْقَائِمَ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فَلْیَتَمَنَّهُ فِی عَافِیَهًٍْ فَإِنَّ اللَّهَ بَعَثَ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) رَحْمَهًًْ وَ یَبْعَثُ الْقَائِمَ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نَقِمَهًًْ.

امام صادق ( هرگاه کسی از شما آرزوی دیدار حضرت قائم (را کند باید آرزو کند که این دیدار در تندرستی و عافیت باشد، زیرا خداوند، محمّد (را به مهر و مهربانی مبعوث فرمود و حضرت قائم (را برای انتقام‌گرفتن برخواهد انگیخت.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۸
الکافی، ج۸، ص۲۳۳
بیشتر