آیه وَ هُوَ الَّذي أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجْنا بِهِ نَباتَ كُلِّ شَيْ‌ءٍ فَأَخْرَجْنا مِنْهُ خَضِراً نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَراكِباً وَ مِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِها قِنْوانٌ دانِيَةٌ وَ جَنَّاتٍ مِنْ أَعْنابٍ وَ الزَّيْتُونَ وَ الرُّمَّانَ مُشْتَبِهاً وَ غَيْرَ مُتَشابِهٍ انْظُرُوا إِلى ثَمَرِهِ إِذا أَثْمَرَ وَ يَنْعِهِ إِنَّ في ذلِكُمْ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ [99]
اوست آن كس كه از آسمان، آبى نازل كرد؛ و به‌وسيله‌ی آن، انواع نباتات را رويانديم؛ و از آن، ساقه‌ها و شاخه‌هاى سبز، خارج ساختيم؛ و از آن‌ها دانه‌هاى متراكم، و از شكوفه‌ی نخل، خوشه‌هايى با رشته‌هاى باريك خارج ساختيم؛ و باغ‌هايى از انواع انگور و زيتون و انار، [گاه] شبيه به يكديگر، و [گاه] بى‌شباهت! هنگامى‌كه ميوه مى‌دهد، به ميوه‌ی آن و طرز رسيدنش بنگريد كه در آن، نشانه‌هايى [از عظمت خدا] براى گروه مؤمنان است.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قَوْلُهُ وَ هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَباتَ کُلِّ شَیْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِراً نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَراکِباً یَعْنِی بَعْضَهُ عَلَی بَعْضٍ وَ مِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِها قِنْوانٌ دانِیَةٌ وَ هُوَ الْعُنْقُودُ وَ جَنَّاتٍ مِنْ أَعْنابٍ یَعْنِی الْبَسَاتِینَ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ هُوَ الَّذِیَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ کُلِّ شَیْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُّخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُّتَرَاکِبًا؛ یعنی بر روی هم. وَ مِنَ النَّخْلِ مِن طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِیَةٌ؛ یعنی خوشه. وَ جَنَّاتٍ مِّنْ أَعْنَابٍ؛ منظور باغ ها است.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَمَّا مَا فَرَضَ اللَّه تَعَالَی عَلَی الْعَیْنَیْنِ فَهُوَ النَّظَرُ إِلَی آیَاتِ اللَّهِ وَ غَضُّ النَّظَرِ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی أَ فَلا یَنْظُرُونَ إِلَی الْإِبِلِ کَیْفَ خُلِقَتْ وَ إِلَی السَّماءِ کَیْفَ رُفِعَتْ وَ إِلَی الْجِبالِ کَیْفَ نُصِبَتْ وَ إِلَی الْأَرْضِ کَیْفَ سُطِحَتْ وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی أَ وَ لَمْ یَنْظُرُوا فِی مَلَکُوتِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما خَلَقَ اللهُ مِنْ شَیْءٍ وَ قَالَ سُبْحَانَهُ انْظُرُوا إِلی ثَمَرِهِ إِذا أَثْمَرَ وَ یَنْعِهِ وَ قَالَ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ عَمِیَ فَعَلَیْها وَ هَذِهِ الْآیَهًُْ جَامِعَهًٌْ لِأَبْصَارِ الْعُیُونِ وَ أَبْصَارِ الظُّنُونِ.
امام علی (علیه السلام)- امّا واجبات چشم؛ یکی از آن‌ها نگاه‌کردن در آیات خداوند و پوشیدن دیده از آنچه خداوند حرام کرده است، در قرآن مجید می‌فرماید: آیا آنان به شتر نمی‌نگرند که چگونه آفریده شده است؟! و به آسمان نگاه نمی‌کنند که چگونه برافراشته شده؟! و به کوه‌ها که چگونه در جای خود نصب گردیده! و به زمین که چگونه گسترده و هموار گشته است؟!. (غاشیه/۲۰۱۷). و آیا در حکومت و نظام آسمان‌ها و زمین، و آنچه خدا آفریده است، [از روی دقّت و عبرت] نظر نیفکندند؟!. (اعراف/۱۸۵). و انْظُرُوا إِلی ثَمَرِهِ إِذا أَثْمَرَ وَ یَنْعِهِ و فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ عَمِیَ فَعَلَیْها؛ این آیه در بینایی دل‌ها و چشم‌ها بسیار جامعیّت دارد و حقیقت را روشن می‌کند.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قَولُهُ انْظُرُوا إِلی ثَمَرِهِ إِذا أَثْمَرَ وَ یَنْعِهِ أی بُلُوغِهِ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- انظُرُواْ إِلِی ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَ یَنْعِهِ یعنی رسیدن آن.