آیه أُولئِكَ الَّذينَ اشْتَرَوُا الضَّلالَةَ بِالْهُدى وَ الْعَذابَ بِالْمَغْفِرَةِ فَما أَصْبَرَهُمْ عَلَى النَّارِ [175]
آنها كسانى هستند كه گمراهى را با [از دست‌دادن] هدايت، و عذاب را با آمرزش، خريده‌اند؛ راستى چه قدر در برابر آتش دوزخ، شكيبا هستند؟!
العسکری (علیه السلام)- أُولئِکَ الَّذِینَ اشْتَرَوُا الضَّلالَةََ بِالْهُدی أَخَذُوا الضَّلَالَهًَْ عِوَضاً عَنِ الْهُدَی وَ الرَّدَی فِی دَارِ الْبَوَارِ بَدَلًا مِنَ السَّعَادَهًِْ فِی دَارِ الْقَرَارِ وَ مَحَلِّ الْأَبْرَارِ وَ الْعَذابَ بِالْمَغْفِرَةِ اشْتَرَوُا الْعَذَابَ الَّذِی اسْتَحَقُّوا بِمُوَالَاتِهِمْ لِأَعْدَاءِ اللَّهِ بَدَلًا مِنَ الْمَغْفِرَهًِْ الَّتِی کَانَتْ تَکُونُ لَهُمْ لَوْ وَالَوْا أَوْلِیَاءَ اللَّهِ.
امام عسکری (علیه السلام)گمراهی را به جای هدایت برگزیده و بدبختی در دنیا را به جای سعادت و همنشینی با نیکان در آخرت پذیرفتند و به‌واسطه‌ی دوستی با دشمنان خدا عذابی را که استحقاق داشتند به جای مغفرت خریدند؛ همان مغفرتی که در صورتی که اولیای خدا را دوست می‌داشتند، نصیبشان می‌شد.
الصّادق (علیه السلام)- قَالَ الصّادق (علیه السلام) بَلَغَنی أَنَّهُ سُئِلَ کَعْبُ الْأَحْبَارِ مَا الْأَصْلَحُ فِی الدِّینِ وَ مَا الْأَفْسَدُ؟ فَقَالَ: الْأَصْلَحُ الْوَرَعُ وَ الْأَفْسَدُ الطَّمَعُ. فَقَالَ لَهُ السَّائِلُ: صَدَقْتَ یَا کَعْبَ الْأَحْبَارِ! وَ الطَّمَعُ خَمْرُ الشَّیْطَانِ یَسْتَقِی بِیَدِهِ لِخَوَاصِّهِ فَمَنْ سَکِرَ مِنْهُ لَا یَصْحُو إِلَّا فِی {أَلِیمِ} عَذَابِ اللَّهِ أَوْ مُجَاوَرَهًِْ سَاقِیهِ وَ لَوْ لَمْ یَکُنْ فِی الطَّمَعِ {سَخَطٌ} إِلَّا مُشَارَاهًُْ الدِّینِ بِالدُّنْیَا کَانَ عَظِیماً قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ أُولئِکَ الَّذِینَ اشْتَرَوُا الضَّلالَهًَْ بِالْهُدی وَ الْعَذابَ بِالْمَغْفِرَهًِْ فَما أَصْبَرَهُمْ عَلَی النَّار.
امام صادق (علیه السلام) امام صادق (علیه السلام) فرمود به من خبر رسید که: از کعب‌الأحبار سؤال شده‌بود: «صلاح‌ترین و فاسدترین چیز در دین کدام است»؟ او گفته است: «صالح‌ترین کار، ورع و فاسدترینِ آن، طمع است. فردی که سؤال کرده‌بود گفت: «ای کعب الأحبار! تو درست گفتی». امام (علیه السلام) فرمود: «طمع از شراب‌های شیطان می‌باشد، شیطان این شراب را به خواصّ دوستان خود می‌نوشاند و هرکس مست شود، دیگر به هوش نمی‌آید؛ تا آنگاه که در عذاب خداوند گرفتار شده و یا در همسایگی آنکه شراب نوشانده (شیطان) قرار گیرد. و اگر طمع، عیبی جز خریدن دنیا در قبال آخرت نداشت در نزد خداوند (گناه) بزرگی بود. خداوند فرموده است: أُولئِکَ الَّذِینَ اشْتَرَوُا الضَّلالَةَ بِالْهُدی وَ الْعَذابَ بِالْمَغْفِرَةِ فَما أَصْبَرَهُمْ عَلَی النَّارِ».
العسکری (علیه السلام)- فَما أَصْبَرَهُمْ عَلَی النَّارِ مَا أَجْرَأَهُمْ عَلَی عَمَلٍ یُوجِبُ عَلَیْهِمْ عَذَابَ النَّارِ.
امام عسکری (علیه السلام) چه چیزی آنها را درباره‌ی عملی که موجب آتش جهنّم می‌شود جرأت داده است؟!
الصّادق (علیه السلام)- فَما أَصْبَرَهُمْ عَلَی النَّارِ فَقَالَ مَا أَصْبَرَهُمْ عَلَی فِعْلِ مَا یَعْلَمُونَ أَنَّهُ یُصَیِّرُهُمْ إِلَی النَّارِ.
امام صادق (علیه السلام) چه چیزی آنها را جرأت داده تا کاری انجام دهند که می‌دانند آن کار، ایشان را به دوزخ خواهدکشاند؟
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- قَوْلُهُ اصْلَوْهَا فَاصْبِرُوا أَوْ لا تَصْبِرُوا أَیْ اجْتَرَءُوا أَوْ لَا تَجْتَرِءُوا لِأَنَّ أَحَداً لَا یَصْبِرُ عَلَی النَّارِ وَ الدَّلِیلُ عَلَی ذَلِکَ فَما أَصْبَرَهُمْ عَلَی النَّارِ یَعْنِی مَا أَجْرَأَهُمْ.
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه) در این سخن خداوند: در آن وارد شوید و بسوزید؛ می‌خواهید صبر کنید یا نکنید (طور/ ۱۶) یعنی چه جرأت داشته‌باشید چه جرأت نداشته‌باشید، [منظور صبر بر آتش نیست]. زیرا هیچ‌کس نمی‌تواند بر آتش جهنّم صبر کند و آیه‌ی فَما أَصْبَرَهُمْ عَلَی النَّارِ یعنی «چه جسورند بر آتش»! دلیل آن است. (در اینجا معنای صبر، جسارت و دلیری است).
الصّادق (علیه السلام)- مَا أَجْرَأَهُمْ عَلَی النَّارِ.
امام صادق (علیه السلام) آنان در برابر آتش جهنّم، چه گستاخند!
الصّادق (علیه السلام)- مَا أَعْمَلَهُمْ بِأَعْمَالِ أَهْلِ النَّارِ.
امام صادق (علیه السلام) چه چیزی آنها را به انجام اعمالی همانند اعمال اهل جهنّم وادار کرده است و اعمالشان همانند اعمال اهل دوزخ است؟