آیه ۱۹۵ - سوره بقره

امام صادق (علیه السلام) اگر مردی تمام اموال خود را [به نحوی که خود بیچاره و هلاک شود] در راه خدا انفاق کند، احسان نکرده و هیچ توفیقی به‌دست نیاورده است؛ چرا که خداوند می‌فرماید: وَلاَ تُلْقُواْ بِأَیدِیکُمْ إِلَی التَّهلُکَةِ

امام علی (علیه السلام) به‌شدّت بترس و به دور باش از اینکه شیطان تو را فریب دهد. [به این شکل که] ضعف و ناتوانی را به شکل توکّل برایت نمایان می‌کند با این توجیح که همه چیز به قضا و قدر وابسته است [و جبر حاکم است]، پوچی [و پستی و بی‌ارزشی] را برای تو به ارمغان می‌آورد. خداوند [انسان‌ها را] آنگاه که دیگر راه حلّ و چاره‌ای نباشد، امر به توکّل می‌کند و امر می‌کند که [پس از تلاش فراوان و ناچارشدن و] عذرداشتن، در برابر قضا سر فرود آورند. پس فرمود: «سلاح جنگ برگیرید و خود را به‌دست خویش به هلاکت نیفکنید. و پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «شتر خود را محکم ببندید (جوانب امر را تدبیرکنید) و در همان حال توکّل کنید».

امام صادق (علیه السلام) [در خطاب به ابن‌نعمان]: پسر نعمان! وقتی حکومت در اختیار ستمگران قرار گرفت با هرکس برخورد کردی و از او ترسیدی، به او تحیّت بگو و سلام کن؛ زیرا کسی که با حکومت درآویزد [درحالی‌که توان مقابله ندارد] باعث قتل خود شده و خویشتن را از میان برده و خداوند می‌فرماید: وَ لا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَی التَّهْلُکَة.

امام رضا (علیه السلام) خداوندا! تو مرا از اینکه خود را با دست خویش به هلاکت اندازم، نهی فرموده‌ای. تو می‌دانی که او (مأمون) مرا مجبور کرده است؛ به‌گونه‌ای‌که اگر ولایتعهدی او را نپذیرم در خطر کشته‌شدن قرار می‌گیرم، من نیز همان‌گونه که یوسف و دانیال (علیها السلام) مجبور شدند تا ولایت و حکومت را از ظالم زمان خود قبول نمایند، [به این کار] مجبور شده‌ام. خداوندا! حکومتی جز حکومت تو و ولایتی جز آنچه از طرف تو اعطا شود وجود ندارد [و صحیح نیست]. مرا در اقامه‌ی دین و احیاء سنّت پیامبرت محمّد (صلی الله علیه و آله) موفّق فرما! زیرا تویی مولا و یاور من؛ و چه خوب مولی و یاوری هستی»! سپس حضرت رضا (علیه السلام) با گریه و حزن و اندوه ولایتعهدی را از مأمون قبول فرمود؛ مشروط بر اینکه کسی را عزل و نصب نکند؛ هیچ آداب و رسوم و سنّتی را تغییر ندهد و فقط کارها را از دور نظارت نموده و اظهار نظر فرماید.

امام سجاد (علیه السلام) و در باب حقوق سلطان [و حاکم حکومت]، بدان که تو برای او مایه‌ی آزمایش هستی و او به سبب اینکه خداوند عزّوجلّ او را بر تو سلطنت بخشیده، از طریق تو آزمایش می‌شود و بر تو واجب است که خود را در معرض غضب و خشم او قرار ندهی [کاری نکنی که او بر تو غضب کند] که در آن صورت با دستان خودت به مهلکه می‌افتی و در آن بدی‌هایی که به تو می‌رساند، با او شریک می‌شوی.

امام صادق (علیه السلام) إِنَّ اللهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ یعنی صدقه‌دهندگان را [دوست دارد].