آیه وَ مَا مَنَعَهُمْ أَن تُقْبَلَ مِنهْمْ نَفَقَاتُهُمْ إِلَّا أَنَّهُمْ كَفَرُواْ بِاللهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لَا يَأْتُونَ الصَّلَوةَ إِلَّا وَ هُمْ كُسَالىَ وَ لَا يُنفِقُونَ إِلَّا وَ هُمْ كَرِهُون [54]
هيچ‌چيز مانع قبول انفاق‌هاى آن‌ها نشد، جز اينكه آن‌ها به خدا و پيامبرش كافر شده‌اند و نماز به‌جا نمى‌آورند جز با كسالت و انفاق نمى‌كنند مگر با كراهت.
الصّادق (علیه السلام)- وَ اللَّهِ لَوْ أَنَّ رَجُلًا صَامَ النَّهَارَ وَ قَامَ اللَّیْلَ ثُمَّ لَقِیَ اللَّهَ بِغَیْرِ وَلَایَتِنَا لَلَقِیَهُ وَ هُوَ غَیْرُ رَاضٍ أَوْ سَاخِطٌ عَلَیْهِ ثُمَّ قَالَ وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ وَ ما مَنَعَهُمْ أَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقاتُهُمْ إِلاَّ أَنَّهُمْ کَفَرُوا بِاللهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لا یَأْتُونَ الصَّلاةَ إِلاَّ وَ هُمْ کُسالی وَ لا یُنْفِقُونَ إِلاَّ وَ هُمْ کارِهُون ثُمَّ قَالَ وَ کَذَلِکَ الْإِیمَانُ لَا یَضُرُّ مَعَهُ عَمَلٌ کَمَا أَنَّ الْکُفْرَ لَا یَنْفَعُ مَعَهُ عَمَلٌ.
امام صادق (علیه السلام)- به خدا قسم اگر مردی، روز را روزه گیرد و شب را شب زنده‌داری کند، سپس بدون ولایت ما اهل بیت، در برابر خدای عزّوجلّ قرار بگیرد، درحالی در برابر خداوند تبارک‌وتعالی قرار خواهد گرفت و با او دیدار خواهد کرد که از او راضی نیست و یا بر او خشمگین است. سپس فرمود: «و این همان کلام خدای عزّوجلّ است که می فرماید: وَ ما مَنَعَهُمْ أَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقاتُهُمْ إِلاَّ أَنَّهُمْ کَفَرُوا بِاللهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لا یَأْتُونَ الصَّلاةَ إِلاَّ وَ هُمْ کُسالی وَ لا یُنْفِقُونَ إِلاَّ وَ هُمْ کارِهُون». سپس فرمود: «و ایمان چنین است، عمل همراه با ایمان به ایمان زیان نمیرساند و کفر نیز چنین است، یعنی عمل همراه با کفر فایده‌ای ندارد».
الصّادق (علیه السلام)- لَا یَضُرُّ مَعَ الْإِیمَانِ عَمَلٌ وَ لَا یَنْفَعُ مَعَ الْکُفْرِ عَمَلٌ أَ لَا تَرَی أَنَّهُ قَالَ وَ ما مَنَعَهُمْ أَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقاتُهُمْ إِلَّا أَنَّهُمْ کَفَرُوا بِاللهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ مَاتُوا وَ هُمْ کَافِرُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- عمل با ایمان ضرری ندارد، و عمل همراه کفر، فایده‌ای ندارد. مگر نمی‌بینی که او فرمود: وَ مَا مَنَعَهُمْ ان تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقَاتُهُمْ إِلاَّ انهُمْ کَفَرُواْ بِاللهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لاَ یَأْتُونَ الصَّلاَةَ إِلاَّ وَ هُمْ کُسَالَی وَ لاَ یُنفِقُونَ إِلاَّ وَ هُمْ کَارِهُونَ و درحال کفر مردند.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- جَاءَ بَعْضُ الزَّنَادِقَهًِْ إِلَی أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ قَالَ لَوْ لَا مَا فِی الْقُرْآنِ مِنَ الِاخْتِلَافِ وَ التَّنَاقُضِ لَدَخَلْتُ فِی دِینِکُمْ فَقَالَ لَهُ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ مَا هُوَ قَال ... وَ أَجِدُهُ یَقُولُ فَمَنْ یَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحاتِ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلا کُفْرانَ لِسَعْیِهِ وَ یَقُولُ وَ إِنِّی لَغَفَّارٌ لِمَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً ثُمَّ اهْتَدی أَعْلَمَ فِی الْآیَهًِْ الْأَوْلَی أَنَّ الْأَعْمَالَ الصَّالِحَهًَْ لَا تُکَفَّرُ وَ أَعْلَمَ فِی الْآیَهًِْ الثَّانِیَهًِْ أَنَّ الْإِیمَانَ وَ الْأَعْمَالَ الصَّالِحَهًَْ لَا یَنْفَعُ إِلَّا بَعْدَ الِاهْتِدَاء ... قَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِین (علیه السلام) ... فَکُلُّ عَمَلٍ مِنْ أَعْمَالِ الْخَیْرِ یَجْرِی عَلَی غَیْرِ أَیْدِی أَهْلِ الِاصْطِفَاءِ وَ عُهُودُهُمْ وَ حُدُودُهُمْ وَ شَرَائِعُهُمْ وَ سُنَنُهُمْ وَ مَعَالِمُ دِینِهِمْ مَرْدُودٌ غَیْرُ مَقْبُولٍ وَ أَهْلُهُ بِمَحَلِّ کُفْرٍ وَ إِنْ شَمِلَتْهُمْ صِفَهًُْ الْإِیمَانِ أَ لَمْ تَسْمَعْ إِلَی قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَی وَ ما مَنَعَهُمْ أَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقاتُهُمْ إِلَّا أَنَّهُمْ کَفَرُوا بِا اللهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لا یَأْتُونَ الصَّلاةَ إِلَّا وَ هُمْ کُسالی وَ لا یُنْفِقُونَ إِلَّا وَ هُمْ کارِهُونَ فَمَنْ لَمْ یَهْتَدِ مِنْ أَهْلِ الْإِیمَانِ إِلَی سَبِیلِ النَّجَاهًِْ لَمْ یُغْنِ عَنْهُ إِیمَانُهُ بِاللَّهِ مَعَ دَفْعِهِ حَقَّ أَوْلِیَائِهِ وَ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَهًِْ مِنَ الْخاسِرِینَ وَ کَذَلِکَ قَالَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ فَلَمْ یَکُ یَنْفَعُهُمْ إِیمانُهُمْ لَمَّا رَأَوْا بَأْسَنا وَ هَذَا کَثِیرٌ فِی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الْهِدَایَهًُْ هِیَ الْوَلَایَهًُْ.
امام علی (علیه السلام)- یکی از زندیقان نزد امیرمؤمنان علی (علیه السلام) رفت و عرض کرد: «اگر در قرآن اختلاف و تناقض نبود، به دینتان می گرویدم». حضرت علی (علیه السلام) به او فرمود: «از چه سخن می‌گویی (در کجای قرآن اختلاف و تناقض هست)»؟ عرض کرد: «در این کلام خداوند متعال ... و هرکس چیزی از اعمال شایسته بجا آورد، درحالی‌که ایمان داشته باشد، کوشش او ناسپاسی نخواهد شد. (انبیاء/۹۴). و میفرماید: و من هرکه را توبه کند، و ایمان آورد، و عمل صالح انجام دهد، سپس هدایت شود، می‌آمرزم!. (طه/۸۲). در آیه‌ی اوّل چنین دانسته که کارهای نیک، کفران نمی شوند و در آیه‌ی دوّم چنین دانسته که ایمان و کارهای نیک، تنها پس از هدایت‌یافتن، سودمند است...». امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «... پس هر عمل نیکی که بر دستی به جز دست اهل برگزیده و براساسی جز پیمان ها و حدود و قانون ها و سنّت ها و نشانه‌های دین ایشان جاری شود، مردود است و پذیرفته نمی شود و اهل چنین عملی، گرچه مشمول صفت ایمان باشند، در جایگاه کفر هستند؛ مگر نشنیده ای که خداوند متعال فرمود: وَ مَا مَنَعَهُمْ أَن تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقَاتُهُمْ إِلاَّ أَنَّهُمْ کَفَرُواْ بِاللهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لاَ یَأْتُونَ الصَّلاَةَ إِلاَّ وَ هُمْ کُسَالَی وَ لاَ یُنفِقُونَ إِلاَّ وَ هُمْ کَارِهُونَ پس هرکه از اهل ایمان سوی راه نجات، هدایت نیابد، ایمان او به خداوند تبارک‌وتعالی همراه با پایمال‌کردن حقّ اولیای خدا، هیچ بهره ای به او نمی رساند و عملش به هیچ می انجامد و در آخرت از جمله زیانکاران خواهد بود. همچنین خداوند سبحان فرمود: امّا هنگامی‌که عذاب ما را مشاهده کردند، ایمانشان برای آن‌ها سودی نداشت!. (غافر/۸۵) و از این دست آیه، در کتاب خداوند عزّوجلّ بسیار است و هدایت همان ولایت است».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- لَا یَقُومَنَّ أَحَدُکُمْ فِی الصَّلَاهًِْ مُتَکَاسِلًا وَ لَا نَاعِساً وَ لَا یُفَکِّرَنَّ فِی نَفْسِهِ فَإِنَّهُ بَیْنَ یَدَیْ رَبِّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ إِنَّمَا لِلْعَبْدِ مِنْ صَلَاتِهِ مَا أَقْبَلَ عَلَیْهِ مِنْهَا {بِقَلْبِهِ}.
امام علی (علیه السلام)- هرگز احدی از شما با حالت کسالت و خواب‌آلودگی به نماز نایستد و خودش را به سختی وارد نماز نکند، چراکه او پیش‌روی خداوند عزّوجلّ است و بهره‌ی بنده از نماز، به‌اندازه‌ای است که در آن حضور قلب دارد.