آیه ۹۲ - سوره توبه

آیه وَ لا عَلَى الَّذينَ إِذا ما أَتَوْكَ لِتَحْمِلَهُمْ قُلْتَ لا أَجِدُ ما أَحْمِلُكُمْ عَلَيْهِ تَوَلَّوْا وَ أَعْيُنُهُمْ تَفيضُ مِنَ الدَّمْعِ حَزَناً أَلاَّ يَجِدُوا ما يُنْفِقُونَ [92]

و [نيز] گناهى نيست بر آن‌ها كه وقتى نزد تو آمدند كه آنان را بر مركبى [براى جهاد] سوار كنى، گفتى: «مركبى كه شما را بر آن سوار كنم، در اختيار ندارم». [از نزد تو] بازگشتند درحالى‌كه چشمانشان از اندوه اشكبار بود؛ زيرا چيزى نداشتند كه در راه خدا انفاق كنند [و با آن به ميدان بروند].

۱
(توبه/ ۹۲)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- فَقَصَدَ نَحْوَ الرُّومِ إِلَی مَدِینَهًِْ تَبُوک ... وَ اسْتَخْلَفَ عَلِیّاً (علیه السلام) فِی أَهْلِهِ وَ قَالَ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) إِنَّ الْمَدِینَهًَْ لَا تَصْلُحُ إِلَّا بِی أَوْ بِکَ وَ ذَلِکَ لِشَفَقَتِهِ عَلَیْهَا مِنْ أَعْدَائِهَا وَ نَصِّهِ عَلَیْهِ بِالْقِیَامِ بَعْدَهُ فَعَظُمَ ذَلِکَ إِلَّا عَلَی الْأَنْصَارِ فَضَرَبَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) عَسْکَرَهُ فَوْقَ ثَنِیَّهًِْ الْوَدَاعِ فَأَبْطَأَ أَکْثَرُهُمْ ... وَ أَتَاهُ الْبَکَّاءُونَ وَ هُمْ مَعْقِلُ‌بْنُ‌یَسَارٍ وَ صَخْرُ‌بْنُ‌خَنْسَا وَ عَبْدُ‌اللَّهِ‌بْنُ‌کَعْبٍ وَ عُلَیَّهًُْ‌بْنُ‌زَیْدٍ وَ سَالِمُ‌بْنُ‌عُمَیْرٍ وَ ثَعْلَبَهًُْ‌بْنُ‌عَتَمَهًَْ وَ عَبْدُ‌اللَّهِ‌بْنُ‌مَعْقِلٍ وَ سَأَلُوا دَوَابّاً أَوْ بِغَالًا أَوْ خِفَافاً فَلَمْ یَجِدْ فَانْصَرَفُوا وَ هُمْ یَبْکُونَ فَنَزَلَ وَ لا عَلَی الَّذِینَ إِذا ما أَتَوْکَ لِتَحْمِلَهُمْ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- [پیامبر (صلی الله علیه و آله)] قصد کرد برای جنگ با روم به شهر تبوک برود، ... علی (علیه السلام) را در میان خانواده‌اش جانشین قرار داد و فرمود: «ای علی! مدینه در آرامش نمی‌ماند مگر به‌واسطه‌ی من یا تو». و این سخن به خاطر این بود که بر مدینه از دست دشمنان آن می‌ترسید و چون تصریح کرده بود که او امامِ بعد از خودش است این سخن جز بر مسلمانان مدینه، [بر دیگران] بزرگ و سخت آمد. پیامبر (صلی الله علیه و آله) لشکرش را در بالای ثنیهًْ الوداع قرار داد ولی بیشتر آن‌ها کُندی کردند. ... و گریه‌کنندگان نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله) آمدند که عبارت بودند از؛ معقل‌بن‌یسار و صخربن‌خنسا و عبدالله‌بن‌کعب و علیّهًْ‌بن‌زید و سالم‌بن‌عمیر و ثعلبهًْ‌بن‌عتمه و عبدالله‌بن‌معقل. و این‌ها اسب یا قاطر یا کمتر از آن را می‌خواستند [که با آن به جنگ بروند] ولی یافته نشد و برگشتند درحالی‌که گریه می‌کردند که این آیه نازل شد: وَ لا عَلَی الَّذِینَ إِذا ما أَتَوْکَ لِتَحْمِلَهُمْ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۲۹۰
المناقب، ج۱، ص۲۱۱
۲
(توبه/ ۹۲)

الباقر (علیه السلام)- وَ لَا عَلَی الَّذِینَ إِذَا مَا أَتَوْکَ لِتَحْمِلَهُمْ الْآیَهًَْ قَالَ: عَبْدُ اللهِ بْنُ یَزِیدَ بْنِ وَرْقَاءَ الْخُزَاعِیُّ أَحَدُهُمْ.

امام باقر (علیه السلام) وَ لا عَلَی الَّذِینَ إِذا ما أَتَوْکَ لِتَحْمِلَهُمْ ... عبدالله‌بن‌یزیدبن‌ورقاء خزاعی یکی از آن‌هاست.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۲۹۰
نور الثقلین
بیشتر