آیه ذالِكَ فَضْلُ اللهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ [4]
اين فضل خداست كه به هركس بخواهد [و شايسته بداند] مى‌بخشد؛ و خداوند داراى فضل عظيم است.
ألرّضا (علیه السلام)- إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا اخْتَارَهُ اللَّهُ عزّوجلّ لِأُمُورِ عِبَادِهِ شَرَحَ صَدْرَهُ لِذَلِکَ وَ أَوْدَعَ قَلْبَهُ یَنَابِیعَ الْحِکْمَهًِْ وَ أَلْهَمَهُ الْعِلْمَ إِلْهَاماً فَلَمْ یَعْیَ بَعْدَهُ بِجَوَابٍ وَ لَا یُحَیَّرُ فِیهِ عَنِ الصَّوَابِ فَهُوَ مَعْصُوم مُؤَیَّدٌ مُوَفَّقٌ مُسَدَّدٌ قَدْ أَمِنَ مِنَ الْخَطَایَا وَ الزَّلَلِ وَ الْعِثَارِ یَخُصُّهُ اللَّهُ بِذَلِکَ لِیَکُونَ حُجَّتَهُ عَلَی عِبَادِهِ وَ شَاهِدَهُ عَلَی خَلْقِهِ وَ ذلِکَ فَضْلُ اللهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیم.
امام رضا (علیه السلام)- وقتی خداوند شخصی را به‌عنوان رهبر بندگان بگزیند به او شرح صدر و قدرت اندیشه در این راه می‌دهد و دلش را منبع حکمت قرارداده به او علم الهام می‌کند در جواب فرو نمی‌ماند و از واقع بینی عاجز نیست او معصوم و مؤیّد و موفّق و پشتیبانی شده از جانب خدا و محفوظ از خطا و لغزش است به او خداوند این امتیازات را می‌بخشد تا حجّت و گواه او در میان بندگان باشد ذلِکَ فَضْلُ اللهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیم.
الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْمُفَضَّلِ‌بْنِ‌عُمَرَ عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) أَنَّهُ قَالَ یُصَلَّی فِی شَهْرِ رَمَضَانَ زِیَادَهًُْ أَلْفِ رَکْعَهًٍْ ... ثُمَّ قَالَ لِی تَقْرَأُ فِی صَلَاهًِْ جَعْفَرٍ فِی الرَّکْعَهًِْ الْأُولَی الْحَمْدَ وَ إِذَا زُلْزِلَتْ وَ فِی الثَّانِیَهًِْ الْحَمْدَ وَ الْعَادِیَاتِ وَ فِی الثَّالِثَهًِْ الْحَمْدَ وَ إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللهِ وَ فِی الرَّابِعَهًِْ الْحَمْدَ وَ قُلْ هُوَ اللهُ ثُمَّ قَالَ لِی یَا مُفَضَّلُ ذلِکَ فَضْلُ اللهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ.
امام صادق (علیه السلام)- مفضّل‌بن‌عمر از امام صادق (علیه السلام) نقل کرده است که فرمود: «در ماه رمضان بیشتر از هزار رکعت نماز خوانده می‌شود». سپس به من فرمود: «در نماز جعفر در رکعت اوّل [سوره‌ی] حمد و إِذَا زُلْزِلَتْ (زلزله) و در [رکعت] دوّم حمد و عادیات و در [رکعت] سوّم حمد و إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللهِ (نصر) و در رکعت چهارم حمد و قُلْ هُوَ اللهُ (توحید) می‌خوانی». سپس به من فرمود: «ای مفضّل! [این نمازهایی که برای تو توضیح دادم] ذلِکَ فَضْلُ اللهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ».
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ الَّذِینَ فِی سَمَاءِ الدُّنْیَا لَیَطَّلِعُونَ عَلَی الْوَاحِدِ وَ الِاثْنَیْنِ وَ الثَّلَاثَهًِْ وَ هُمْ یَذْکُرُونَ فَضْلَ آلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) فَیَقُولُونَ أَ مَا تَرَوْنَ هَؤُلَاءِ فِی قِلَّتِهِمْ وَ کَثْرَهًِْ عَدُوِّهِمْ یَصِفُونَ فَضْلَ آلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) فَتَقُولُ الطَّائِفَهًُْ الْأُخْرَی مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ ذلِکَ فَضْلُ اللهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ.
امام صادق (علیه السلام)- برخی از فرشتگانی‌که در آسمان دنیا قرار دارند، سوی دو سه تن می نگرند و می بینند که آنان سخن از فضیلت آل محمّد (صلی الله علیه و آله) می رانند. آنگاه می‌گویند: آیا می‌بینید که اینان با وجود اینکه شمارشان اندک است و دشمنانشان بسیارند، باز هم سخن از فضیلت آل محمّد (صلی الله علیه و آله) بر زبان می آورند؟ درآن دم، گروه دیگر می‌گویند: ذَلِکَ فَضْلُ اللهِ یُؤْتِیهِ مَن یَشَاءُ وَ اللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ آبَائِهِ (علیه السلام) عَنِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) قَالَ: جَاءَ الْفُقَرَاءُ إِلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَقَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِنَّ لِلْأَغْنِیَاءِ مَا یُعْتِقُونَ وَ لَیْسَ لَنَا وَ لَهُمْ مَا یَحُجُّونَ بِهِ وَ لَیْسَ لَنَا وَ لَهُمْ مَا یَتَصَدَّقُونَ بِهِ وَ لَیْسَ لَنَا وَ لَهُمْ مَا یُجَاهِدُونَ بِهِ وَ لَیْسَ لَنَا فَقَالَ (صلی الله علیه و آله) مَنْ کَبَّرَ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی مِائَهًَْ مَرَّهًٍْ کَانَ أَفْضَلَ مِنْ عِتْقِ مِائَهًِْ رَقَبَهًٍْ وَ مَنْ سَبَّحَ اللَّهَ مِائَهًَْ مَرَّهًٍْ کَانَ أَفْضَلَ مِنْ سِیَاقِ مِائَهًِْ بَدَنَهًٍْ وَ مَنْ حَمَّدَ اللَّهَ مِائَهًَْ مَرَّهًٍْ کَانَ أَفْضَلَ مِنْ حُمْلَانِ مِائَهًِْ فَرَسٍ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِسُرُجِهَا وَ لُجُمِهَا وَ رُکُبِهَا وَ مَنْ قَالَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مِائَهًَْ مَرَّهًٍْ کَانَ أَفْضَلَ النَّاسِ عَمَلًا ذَلِکَ الْیَوْمَ إِلَّا مَنْ زَادَ قَالَ فَبَلَغَ ذَلِکَ الْأَغْنِیَاءَ فَصَنَعُوهُ قَالَ فَعَادُوا إِلَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) فَقَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَدْ بَلَغَ الْأَغْنِیَاءَ مَا قُلْتَ فَصَنَعُوهُ فَقَالَ ذلِکَ فَضْلُ اللهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امام صادق (علیه السلام) از پدرانش نقل کرده است: فقرا خدمت پیغمبر (صلی الله علیه و آله) رسیدند و عرضه داشتند که اغنیاء می‌توانند که بنده آزاد کنند و ما نداریم، و حج بروند، و صدقه دهند و جهاد کنند و ما نمی‌توانیم، فرمود: «هرکه صد بار اللَّه اکبر گوید، از آزاد کردن صد بنده برتر است، و صد بار تسبیح از صد بار قربانی به حج بردن بالاتر است و صد بار تحمید الحمد للَّه برتر است از بار صد اسب امتعه و اسلحه که در راه جهاد خدا بکار رود، و هرکه لا إِلهَ إِلَّا اللهُ گوید در آن روز بهترین مردم است. از نظر عمل مگر کسی که بیشتر گفته باشد، این گفته نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) به گوش اغنیاء رسید و آنان همه‌ی آن‌ها را انجام دادند، فقیران دوباره محضر پیغمبر (صلی الله علیه و آله) رسیدند و گفتند: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! اغنیاء نیز آنچه فرمودید، عمل کردند، حضرت فرمود: ذلِکَ فَضْلُ اللهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ.
الصّادقین (علیها السلام)- فِی قَوْلِهِ تَعَالَی ذلِکَ فَضْلُ اللهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَ فِی قَوْلِهِ وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللهُ بِهِ بَعْضَکُمْ عَلی بَعْضٍ إِنَّهُمَا نَزَلَا فِیهِم (علیهم السلام).
امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام)- آیه: ذلِکَ فَضْلُ اللهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ و آیه: وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللهِ بِهِ بَعْضَکُمْ عَلی بَعْضٍ، درباره‌ی اهل بیت (علیهم السلام) نازل شده‌اند.