آیه لِنَجْعَلَها لَكُمْ تَذْكِرَةً وَ تَعِيَها أُذُنٌ واعِيَةٌ [12]
تا آن را وسيله‌ی تذكّرى براى شما قرار دهيم و گوش‌هاى شنوا آن را دريابد [و درك كند].
الصّادق (علیه السلام)- لَمَّا نَزَلَتْ وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) هِیَ أُذُنُکَ یَا عَلِیُّ (علیه السلام).
امام صادق (علیه السلام)- هنگامی‌که این نازل شد وَ تَعِیَهَا أُذُنٌ وَاعِیَةٌ، پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «ای علی (علیه السلام)! منظور، گوش تو است».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- جَاءَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِلَی عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ هُوَ فِی مَنْزِلِهِ فَقَالَ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) نَزَلَتْ عَلَیَّ (علیه السلام) اللَّیْلَهًَْ هَذِهِ الْآیَهًُْ وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَهًٌْ وَ إِنِّی سَأَلْتُ رَبِّی أَنْ یَجْعَلَهَا أُذُنَکَ اللَّهُمَّ اجْعَلْهَا أُذُنَ عَلِیٍّ (علیه السلام) اللَّهُمَّ اجْعَلْهَا أُذُنَ عَلِیٍّ فَفَعَلَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امام باقر (علیه السلام) نقل می‌کند: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به منزل علی (علیه السلام) رفت و فرمود: «ای علی (علیه السلام)! امشب، این آیه بر من نازل شد: وَ تَعِیَهَا أُذُنٌ وَاعِیَةٌ، و من از خداوند خواستم که گوش تو باشد. و عرض کردم: «خداوندا! این گوش را، گوش علی (علیه السلام) قرار ده»، و خدای عزّوجلّ این کار را تحقّق بخشید».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- لَمَّا نَزَلَتْ وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ قُلْتُ اللَّهُمَّ اجْعَلْهَا أُذُنَ عَلِیٍّ (علیه السلام) فَمَا سَمِعَ شَیْئاً بَعْدَهُ إِلَّا حَفِظَهُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هنگامی‌که این آیه: وَ تَعِیَهَا أُذُنٌ وَاعِیَةٌ، نازل شد. گفتم: «خداوندا! این گوش را، گوش علی (علیه السلام) قرار بده. از آن پس، علی (علیه السلام) هرچه را می‌شنید، حفظ می‌کرد».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنِ الثَّعْلَبِیِّ فِی تَفْسِیرِهِ یَرْفَعُهُ بِسَنَدِهِ قَالَ: لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لِعَلِیٍّ (علیه السلام) سَأَلْتُ اللَّهَ أَنْ یَجْعَلَهَا أُذُنَکَ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) قَالَ عَلِیٌّ (علیه السلام) فَمَا نَسِیتُ شَیْئاً بَعْدَ ذَلِکَ وَ مَا کَانَ لِی أَنْ أَنْسَی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ثعلبی در تفسیرش گوید: چون این آیه نازل شد که وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ چون رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به علی (علیه السلام) فرمود: «یا علی! از خدا خواستم این گوش را گوش تو قرار دهد». علی (علیه السلام) گوید: «از آن پس هرگز چیزی را فراموش نکرده ام».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لِعَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام): یَا عَلِیُّ إِنَّ اللَّهَ أَمَرَنِی أَنْ أُدْنِیَکَ وَ لَا أُقْصِیَکَ، وَ أَنْ أُحِبَّکَ وَ أُحِبَ مَنْ یُحِبُّکَ، وَ أَنْ أُعَلِّمَکَ وَ تَعِیَ وَ حَقٌّ عَلَی اللَّهِ أَنْ تَعِیَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله): سَأَلْتُ رَبِّی أَنْ یَجْعَلَهَا أُذُنَکَ یَا عَلِیُّ. قَالَ عَلِیٌّ (علیه السلام): فَمُنْذُ نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ، مَا سَمِعَتْ أُذُنَایَ شَیْئاً مِنَ الْخَیْرِ وَ الْعِلْمِ وَ الْقُرْآنِ إِلَّا وَعَیْتُهُ وَ حَفِظْتُهُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) گوید: پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) به علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) فرمود: «یا علی (علیه السلام)! خداوند به من امر کرده که به تو نزدیک شوم و از تو دور نباشم و تو و کسانی را که تو را دوست دارند دوست داشته باشم و به تو یاد بدهم و تو گوش فرا دهی و شایسته است بر خدا که تو گوش فرا دهی، پس خداوند نازل کرد: وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ. پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «یا علی (علیه السلام) از پروردگارم خواستم که گوش تو را چنین کند». علی (علیه السلام) می‌گفت: «از وقتی که این آیه نازل شد، گوش من چیزی را از خیر و علم و قرآن نشنیده مگر اینکه آن را فهمیده و حفظ کرده‌ام».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ: رَسُولُ اللَّه (صلی الله علیه و آله) إِنَّ اللَّهَ أَمَرَنِی أَنْ أُدْنِیَکَ وَ لَا أُقْصِیَکَ، وَ أُعَلِّمَکَ لِتَعِیَ وَ أُنْزِلَتْ عَلَیَّ هَذِهِ الْآیَهًُْ: وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَهًْ فَأَنْتَ {الْأُذُنُ} الْوَاعِیَهًُْ لِعِلْمِی یَا عَلِیُّ وَ أَنَا الْمَدِینَهًُْ وَ أَنْتَ الْبَابُ وَ لَا یُؤْتَی الْمَدِینَهًُْ إِلَّا مِنْ بَابِهَا.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امام علی (علیه السلام) می‌فرماید: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «همانا خداوند به من دستور داده که به تو نزدیک باشم و از تو دور نشوم و تو را یاد بدهم تا بشنوی و این آیه بر من نازل شد: وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ. تو یا علی (علیه السلام) همان گوش شنوای علم من هستی و من شهر هستم و تو دروازه‌ای و نمی‌توان به شهر وارد شد مگر از دروازه‌ی آن».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَنَا الْأُذُنُ الْوَاعِیَهًُْ یَقُولُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ.
امیرالمؤمنین (علیه السلام)- من همان گوش شنوا هستم، خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: وَ تَعِیَهَا أُذُنٌ وَاعِیَةٌ.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ اللَّهِ إِنِّی أَنَا الَّذِی أَنْزَلَ اللَّهُ فِیَّ وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ فَإِنَّا کُنَّا عِنْدَ رَسُولِ‌اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَیُخْبِرُنَا بِالْوَحْیِ فَأَعِیهِ وَ یَفُوتُهُم.
امیرالمؤمنین (علیه السلام)- به خدا سوگند من کسی هستم که خداوند در مورد من نازل فرمود: وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ؛ چون ما نزد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بودیم که وحی را به ما خبر می‌داد و من آن را حفظ می‌کردم و از دست آن‌ها می‌رفت.
الباقر (علیه السلام)- الْأُذُنُ الْوَاعِیَهًُْ أُذُنُ عَلِی (علیه السلام).
امام باقر (علیه السلام)- گوش شنوا، گوش علی (علیه السلام) است.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ عَلِیُّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- منظور از مصداق کامل آیه: وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ. علی (علیه السلام) است.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ‌بْنِ‌کَثِیرٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ تَعَالَی وَ تَعِیَها أُذُنٌ واعِیَةٌ قَالَ وَعَتْ أُذُنُ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) مَا کَانَ وَ مَا یَکُونُ.
امام صادق (علیه السلام)- عبدالرحمان‌بن‌کثیر از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی این آیه: وَ تَعِیَهَا أُذُنٌ وَاعِیَةٌ نقل کرده است که فرمود: گوش امیرالمؤمنین (علیه السلام) آنچه که از جانب خداوند است را درک می‌کرد؛ اعم از آنچه که هست و آنچه که خواهد بود.