آیه ۲۶ - سوره رعد

آیه أَللهُ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ وَ یَقْدِرُ وَ فَرِحُوا بِالْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَ ما الْحَیَاةُ الدُّنْیَا فِی الْآخِرَةِ إِلَّا مَتَاعٌ [26]

خدا روزى را براى هرکس بخواهد گسترده مى‌سازد، یا تنگ مى‌گیرد ولى آن‌ها [کافران] به زندگى دنیا، شاد [و خوشحال] شدند؛ درحالى‌که زندگى دنیا در برابر آخرت، جز متاع ناچیزى نیست.

۱
(رعد/ ۲۶)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- یَا ابْنَ مَسْعُودٍ مَا یَنْفَعُ مَنْ یَتَنَعَّمُ فِی الدُّنْیَا إِذَا أُخْلِدَ فِی النَّارِ یَعْلَمُونَ ظاهِراً مِنَ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ هُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غافِلُونَ یَبْنُونَ الدُّورَ وَ یُشَیِّدُونَ الْقُصُورَ وَ یُزَخْرِفُونَ الْمَسَاجِدَ لَیْسَتْ هِمَّتُهُمْ إِلَّا الدُّنْیَا عَاکِفُونَ عَلَیْهَا مُعْتَمِدُونَ فِیهَا آلِهَتُهُمْ بُطُونُهُمْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی: وَ تَتَّخِذُونَ مَصانِعَ لَعَلَّکُمْ تَخْلُدُونَ وَ إِذا بَطَشْتُمْ بَطَشْتُمْ جَبَّارِینَ فَاتَّقُوا اللهَ وَ أَطِیعُونِ. و قَالَ اللَّهُ تَعَالَی: أَفَرَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ وَ أَضَلَّهُ اللهُ عَلی عِلْمٍ وَ خَتَمَ عَلی سَمْعِهِ وَ قَلْبِهِ إِلَی قَوْلِهِ أَ فَلا تَذَکَّرُونَ وَ مَا هُوَ إِلَّا مُنَافِقٌ جَعَلَ دِینَهُ هَوَاهُ وَ إِلَهَهُ بَطْنَهُ کُلَّمَا اشْتَهَی مِنَ الْحَلَالِ وَ الْحَرَامِ لَمْ یَمْتَنِعْ مِنْهُ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی: وَ فَرِحُوا بِالْحَیاةِ الدُّنْیا وَ مَا الْحَیاةُ الدُّنْیا فِی الْآخِرَةِ إِلَّا مَتاعٌ یَا ابْنَ مَسْعُودٍ مَحَارِیبُهُمْ نِسَاؤُهُمْ وَ شَرَفُهُمُ الدَّرَاهِمُ وَ الدَّنَانِیرُ وَ هِمَّتُهُمْ بُطُونُهُمْ أُولَئِکَ هُمْ شَرُّ الْأَشْرَارِ الْفِتْنَهًُْ مَعَهُمْ وَ إِلَیْهِمْ یَعُود.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ای پسر مسعود! اگر قرار باشد که فردی در روز قیامت برای همیشه در دوزخ به سر برد، در ناز و نعمت‌بودن و برخورداری او در دنیا چه فایده‌ای به حال او دارد؟! آن‌ها فقط ظاهری از زندگی دنیا را می‌دانند، و از آخرت [و پایان کار] غافلند!. (روم/۷) در این دنیا، خانه‌ها ساخته و قصرها برافراشته و مساجد را آراسته‌اند، امّا با این وصف، مقصودی جز دنیا نداشته‌اند؛ با تمام وجود به دنیا روی‌آورده و به آن تکیه‌کرده‌اند و شکم، خدایشان است: در همین زمینه، خداوند فرموده است: و قصرها و قلعه‌های زیبا و محکم بنا می‌کنید شاید در دنیا جاودانه بمانید؟! و هنگامی‌که کسی را مجازات می‌کنید همچون جبّاران کیفر می‌دهید! پس تقوای الهی پیشه کنید و مرا اطاعت نمایید!. (شعراء/۱۳۱۱۲۹). و نیز پروردگار متعال فرموده است: آیا دیدی کسی را که معبود خود را هوای نفس خویش قرار داده و خداوند او را با آگاهی [بر اینکه شایسته هدایت نیست] گمراه ساخته و بر گوش و قلبش مُهر زده و بر چشمش پرده‌ای افکنده است؟! با این حال چه کسی می‌تواند غیر از خدا او را هدایت کند؟! آیا متذکّر نمی‌شوید؟!. (جاثیه/۲۳). و این کسی نیست جز منافق. اوست که هوی‌وهوس خود را دیانت خویش قرارداده و شکم، خدای اوست. هرچه بخواهد، چه حرام و چه حلال، مانعی در رسیدن و استفاده از آن نخواهد دید. خداوند فرموده است: فَرِحُواْ بِالحَیَاةِ الدُّنْیَا وَمَا الحَیَاةُ الدُّنْیَا فِی الآخِرَةِ إِلاَّ مَتَاعٌ. ای پسر مسعود! محرابشان زنانشان می‌باشد، شرفشان درهم و دینارشان، همّتشان شکم‌هایشان اینان بدترین بدانند که فتنه با ایشان و به‌سوی ایشان بازمی‌گردد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۲۸۰
مکارم الأخلاق؛ ص۴۴۹/ بحارالأنوار؛ ج۷۴، ص۹۹/ مستدرک الوسایل؛ ج۱۲، ص۳۲۷/ البرهان؛ «یابن مسعود ... یعود» محذوف
بیشتر