آیه وَ یَقُولُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْلا أُنزِلَ عَلَیْهِ آیَةٌ مِنْ رَبِّهِ إِنَّمَا أَنْتَ مُنذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ [7]
کسانى که کافر شدند مى‌گویند: «چرا آیه [و معجزه‌اى] از پروردگارش بر او نازل نشده»؟! تو فقط بیم‌دهنده‌اى؛ و براى هرگروهى هدایت‌کننده‌اى است؛ [و این‌ها همه بهانه است].
الصّادق (علیه السلام)- مَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِیّاً أَکْرَمَ مِنْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ لَا خَلَقَ اللَّهُ قَبْلَهُ أَحَداً وَ لَا أَنْذَرَ اللَّهُ خَلْقَهُ بِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِهِ قَبْلَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) فَذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَی: هذا نَذِیرٌ مِنَ النُّذُرِ الْأُولی وَ قَالَ: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ فَلَمْ یَکُنْ قَبْلَهُ مُطَاعٌ فِی الْخَلْقِ وَ لَا یَکُونُ بَعْدَهُ إِلَی أَنْ تَقُومَ السَّاعَهًُْ فِی کُلِّ قَرْنٍ إِلَی أَنْ یَرِثَ اللَّهُ الْأَرْضَ وَ مَنْ عَلَیْهَا.
امام صادق (علیه السلام)- خداوند، هیچ پیامبری را گرامی‌تر از محمّد (صلی الله علیه و آله) مبعوث نکرده است و پیش از او کسی را نیافریده و نیز پیش از محمّد (صلی الله علیه و آله)، هیچ‌کس، خلق خدا را بیم نداده است. از همین روست که خداوند، فرموده است: «این [پیامبر] بیم‌دهنده‌ای از بیم‌دهندگان پیشین است!. (نجم/۵۶)». و فرمود: إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ، پیش از محمّد (صلی الله علیه و آله) و پس از او تا قیام قیامت و نیز در هر دوره و زمانی، هیچ‌کس مورد پیروی و اطاعت قرارنگرفته است تا آنکه خداوند، وارث زمین و آنان که بر آن قرار دارند، گردد.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ جَابِرٍ وَ عَبْدِ الْکَرِیمِ بْنِ عَمْرٍو وَ عَبْدِ الْحَمِیدِ بْنِ أَبِی الدَّیْلَمِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: عَاشَ نُوحٌ (علیه السلام) بَعْدَ الطُّوفَانِ خَمْسَمِائَهًِْ سَنَهًٍْ ثُمَّ أَتَاهُ جَبْرَئِیلُ (علیه السلام) فَقَالَ یَا نُوحُ إِنَّهُ قَدِ انْقَضَتْ نُبُوَّتُکَ وَ اسْتَکْمَلْتَ أَیَّامَکَ فَانْظُرْ إِلَی الِاسْمِ الْأَکْبَرِ وَ مِیرَاثِ الْعِلْمِ وَ آثَارِ عِلْمِ النُّبُوَّهًِْ الَّتِی مَعَکَ فَادْفَعْهَا إِلَی ابْنِکَ سَامٍ فَإِنِّی لَا أَتْرُکُ الْأَرْضَ إِلَّا وَ فِیهَا عَالِمٌ تُعْرَفُ بِهِ طَاعَتِی وَ یُعْرَفُ بِهِ هُدَایَ وَ یَکُونُ نَجَاهًًْ فِیمَا بَیْنَ مَقْبِضِ النَّبِیِّ وَ مَبْعَثِ النَّبِیِّ الْآخَرِ وَ لَمْ أَکُنْ أَتْرُکُ النَّاسَ بِغَیْرِ حُجَّهًٍْ لِی وَ دَاعٍ إِلَیَّ وَ هَادٍ إِلَی سَبِیلِی وَ عَارِفٍ بِأَمْرِی فَإِنِّی قَدْ قَضَیْتُ أَنْ أَجْعَلَ لِکُلِّ قَوْمٍ هَادِیاً أَهْدِی بِهِ السُّعَدَاءَ وَ یَکُونُ حُجَّهًًْ لِی عَلَی الْأَشْقِیَاءِ قَالَ فَدَفَعَ نُوحٌ (علیه السلام) الِاسْمَ الْأَکْبَرَ وَ مِیرَاثَ الْعِلْمِ وَ آثَارَ عِلْمِ النُّبُوَّهًِْ إِلَی سَام.
امام صادق (علیه السلام)- اسماعیل‌بن جابر و عبدالکریم‌بن عمرو و عبدالحمیدبن‌ابی‌دیلم از امام صادق (علیه السلام) نقل می‌کنند: پس از آنکه نوح (علیه السلام) از کشتی فرود آمد پنجاه‌سال زندگی کرد سپس جبرئیل (علیه السلام) بر آن حضرت نازل شد و عرض کرد: «ای نوح (علیه السلام)! نبوّت تو گذشت و روزگارت به سر رسید؛ اسم اکبر و میراث نبوّت و آثار علم نبوّتی که با تو است در نظر بگیر و به پسرت سام تحویل بده زیرا من زمین را وانگذارم جز آنکه عالمی در آن باشد که تا بعثت پیغمبر دیگر وسیله‌ی طاعت من و نجات مردم گردد و مردم را بدون حجّت و دعوت‌کننده به‌سوی خود و راهنمای راه من و عارف به امر من، رها نمی‌کنم. من حکم کرده‌ام که برای هر قومی رهبری باشد تا سعادتمندان به‌وسیله‌ی او رهبری شوند و حجّت بر اشقیاء تمام شود». حضرت نوح (علیه السلام) اسم اکبر و میراث علم و آثار نبوّت را به فرزندش سام داد.
الصّادق (علیه السلام)- عَن الفُضِیل قال: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ: وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ فَقَالَ کُلُّ إِمَامٍ هَادٍ لِلْقَرْنِ الَّذِی هُوَ فِیهِمْ.
امام صادق (علیه السلام)- فضیل گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی مفهوم آیه: لِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ پرسیدم. ایشان فرمود: «یعنی هر امام، هدایتگر مردمان دوره‌ای است که او در آن است».
الباقر (علیه السلام)- إِمَامٌ هَادٍ لِکُلِّ قَوْمٍ فِی زَمَانِهِمْ.
امام باقر (علیه السلام)- امام، همان هادی و راهنمای مردم در زمان خودشان است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ تَعَالَی إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ فَقَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله): أَنَا الْمُنْذِرُ وَ فِی کُلِّ زَمَانٍ إِمَامٌ مِنَّا یَهْدِیهِمْ إِلَی مَا جَاءَ بِهِ نَبِیُّ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ الْهُدَاهًُْ مِنْ بَعْدِهِ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ الْأَوْصِیَاءُ مِنْ بَعْدِهِ وَاحِدٌ بَعْدَ وَاحِدٍ أَمَا وَ اللَّهِ مَا ذَهَبَتْ مِنَّا وَ لَا زَالَتْ فِینَا إِلَی السَّاعَهًِْ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْمُنْذِرُ وَ بِعَلِیٍّ (علیه السلام) یَهْتَدِی الْمُهْتَدُونَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- از امام باقر (علیه السلام) روایت است: درباره‌ی آیه: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «من آن بیم‌دهنده‌ام و در هر دورانی امامی از ما در بین مردم حضور دارد که آنان را به‌سوی آنچه که پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) آورده، راهنمایی می‌کند و هادیان بعد از حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله) اوّلاً علی (علیه السلام) است و سپس جانشینان او یکی پس از دیگری خواهند بود. قسم به خداوند که امر هدایت از میان ما بیرون‌نرفته و تا روز قیامت در میان ما خواهد بود. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) همان بیم‌دهنده و علی (علیه السلام) کسی است که اهل هدایت به وی اقتدا می‌کنند».
الباقر (علیه السلام)- رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْمُنْذِرُ وَ لِکُلِّ زَمَانٍ مِنَّا هَادٍ یَهْدِیهِمْ إِلَی مَا جَاءَ بِهِ نَبِیُّ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) ثُمَّ الْهُدَاهًُْ مِنْ بَعْدِهِ عَلِیٌّ (علیه السلام) ثُمَّ الْأَوْصِیَاءُ وَاحِدٌ بَعْدَ وَاحِدٍ.
امام باقر (علیه السلام)- رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، انذاردهنده است و در هر زمانی، هدایتگری از ما هست که به آنچه پیامبر (صلی الله علیه و آله) آورده است، هدایت می‌کند. بعد از حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله)، علی (علیه السلام) هدایتگر امّت است و بعد از علی (علیه السلام) جانشینان او یکی پس از دیگری، این مسئولیّت را بر عهده خواهند گرفت.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌بَصِیرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ فقال رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْمُنْذِرُ وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) الْهَادِی یَا أَبَامُحَمَّدٍ هَلْ مِنْ هَادٍ الْیَوْمَ قُلْتُ بَلَی جُعِلْتُ فِدَاکَ مَا زَالَ مِنْکُمْ هَادٍ بَعْدَ هَادٍ حَتَّی دُفِعَتْ إِلَیْکَ فَقَالَ رَحِمَکَ اللَّهُ یَا أَبَا مُحَمَّدٍ لَوْ کَانَتْ إِذَا نَزَلَتْ آیَهًٌْ عَلَی رَجُلٍ ثُمَّ مَاتَ ذَلِکَ الرَّجُلُ مَاتَتِ الْآیَهًُْ مَاتَ الْکِتَابُ وَ لَکِنَّهُ حَیٌّ یَجْرِی فِیمَنْ بَقِیَ کَمَا جَرَی فِیمَنْ مَضَی.
امام صادق (علیه السلام)- ابوبصیر گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «منظور از آیه: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ چیست»؟ فرمود: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله) انذاردهنده و علی (علیه السلام) هدایتگر است. امّا ای ابومحمّد! به من بگو آیا هم اکنون هدایتگری هست»؟ عرض کردم: «فدایت شوم، آری! همیشه از میان شما اهل‌بیت (هدایتگری و نوری وجود داشته تا به شما [امام صادق (علیه السلام)] رسیده است». امام (علیه السلام) فرمود: «ای ابومحمّد! خداوند تو را رحمت کند، اگر چنین بود که چون آیه‌ای بر مردی نازل می‌شود، با رخت بربستن آن مرد، آن آیه نیز از میان برود، کتاب [خدا]، از میان می‌رفت. امّا اینک کتاب، زنده است و در میان آنان که پس از این خواهند آمد، جاری خواهد بود، همان‌طور که در میان کسانی که تاکنون بوده‌اند، جاری و نافذ بوده است».
الباقر (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِالرَّحِیمِ الْقَصِیرِ قَالَ کُنْتُ یَوْماً مِنَ الْأَیَّامِ عِنْدَ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فَقَالَ یَا عَبْدَ الرَّحِیمِ قُلْتُ لَبَّیْکَ قَالَ قَوْلُ اللَّهِ: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ إِذْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَنَا الْمُنْذِرُ وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) الْهَادِی مَنِ الْهَادِی الْیَوْمَ قَالَ فَسَکَتُّ طَوِیلًا ثُمَّ رَفَعْتُ رَأْسِی فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ هِیَ فِیکُمْ تَوَارَثُونَهَا رَجُلٌ فَرَجُلٌ حَتَّی انْتَهَتْ إِلَیْکَ فَأَنْتَ جُعِلْتُ فِدَاکَ الْهَادِی قَالَ صَدَقْتَ یَا عَبْدَالرَّحِیمِ إِنَّ الْقُرْآنَ حَیٌّ لَا یَمُوتُ وَ الْآیَهًَْ حَیَّهًٌْ لَا تَمُوتُ فَلَوْ کَانَتِ الْآیَهًُْ إِذَا نَزَلَتْ فِی الْأَقْوَامِ مَاتُوا مَاتَتِ الْآیَهًُْ لَمَاتَ الْقُرْآنُ وَ لَکِنْ هِیَ جَارِیَهًٌْ فِی الْبَاقِینَ کَمَا جَرَتْ فِی الْمَاضِینَ وَ قَالَ عَبْدُ الرَّحِیمِ قَالَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) إِنَّ الْقُرْآنَ حَیٌّ لَمْ یَمُتْ وَ إِنَّهُ یَجْرِی کَمَا یَجْرِی اللَّیْلُ وَ النَّهَارُ وَ کَمَا یَجْرِی الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ وَ یَجْرِی عَلَی آخِرِنَا کَمَا یَجْرِی عَلَی أَوَّلِنَا.
امام باقر (علیه السلام)- عبدالرّحیم‌قصیر گوید: روزی نزد امام باقر (علیه السلام) بودم و به من فرمود: «ای عبدالرّحیم»! عرض کردم: «در خدمت شما هستم». فرمود: «آیه: إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ را رسول خدا (صلی الله علیه و آله) چنین توضیح داده‌اند که بیم‌دهنده خود رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و هدایت‌کننده علی (علیه السلام) است. امّا [ای عبدالرّحیم]! اکنون چه کسی هدایت مردم را عهده‌دار است»؟ مدّت مدیدی سکوت کرده و سپس سرم را بلندکرده و عرض کردم: «فدایت شوم! امر هدایت به عهده‌ی شماست که از همدیگر به ارث برده‌اید تا به شما رسیده است و شما، فدایتان گردم، اکنون هادی امّت هستید». امام (علیه السلام) فرمود: «راست گفتی [ای عبدالرّحیم]! قرآن زنده است و نمی‌میرد و آیات قرآن زنده‌اند و نمی‌میرند و اگر می‌خواست آیه‌ای که درباره‌ی اقوامی نازل شده است، با مرگ آن‌ها، آیه نیز بمیرد، قرآن تاکنون مرده بود، امّا قرآن در میان آیندگان، جاری و نافذ است، همچنان که در میان امّت‌های گذشته که رخت بربسته‌اند، جاری بوده است». عبدالرّحیم گفت: «امام صادق (علیه السلام) فرمود: «قرآن، زنده‌ای است که نمرده است و تا آنگاه که شب و روز از پی‌هم می‌آیند و تا آن زمان که خورشید و ماه، پیوسته در گردشند، جاری است و بر واپسین مردمان، جریان دارد و نافذ است، همان‌گونه که در پیش‌ترین مردمان، جاری بوده است».
الحسن (علیه السلام)- عَنِ الْحَسَنِ (علیه السلام) قَالَ: خَطَبَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) ... قَالَ یَا حَسَنُ (علیه السلام) إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ فَأَنَا الْمُنْذِرُ وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) الْهَادِی قُلْتُ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَقَوْلُکَ إِنَّ الْأَرْضَ لَا تَخْلُو مِنْ حُجَّهًٍْ. قَالَ: نَعَمْ. عَلِیٌّ (علیه السلام) هُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّهًُْ بَعْدِی وَ أَنْتَ الْحُجَّهًُْ وَ الْإِمَامُ بَعْدَهُ وَ الْحُسَیْنُ (علیه السلام) هُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّهًُْ بَعْدَکَ وَ لَقَدْ نَبَّأَنِی اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ أَنَّهُ یَخْرُجُ مِنْ صُلْبِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) وَلَدٌ یُقَالُ لَهُ عَلِیٌّ (علیه السلام) سَمِیُّ جَدِّهِ عَلِیٍّ (علیه السلام) فَإِذَا مَضَی الْحُسَیْنُ (علیه السلام) قَامَ بِالْأَمْرِ بَعْدَهُ عَلِیٌّ (علیه السلام) ابْنُهُ وَ هُوَ الْحُجَّهًُْ وَ الْإِمَامُ وَ یُخْرِجُ اللَّهُ مِنْ صُلْبِ عَلِیٍّ وَلَداً سَمِیِّی وَ أَشْبَهُ النَّاسِ بِی عِلْمُهُ عِلْمِی وَ حُکْمُهُ حُکْمِی وَ هُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّهًُْ بَعْدَ أَبِیهِ وَ یُخْرِج اللَّهُ مِنْ صُلْبِهِ مَوْلُوداً یُقَالُ لَهُ جَعْفَرٌ (علیه السلام) أَصْدَقُ النَّاسِ قَوْلًا وَ فِعْلًا وَ هُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّهًُْ بَعْدَ أَبِیهِ وَ یُخْرِجُ اللَّهُ تَعَالَی مِنْ صُلْبِ جَعْفَرٍ مَوْلُوداً سَمِیُّ مُوسَی‌بْنِ‌عِمْرَانَ (علیه السلام) أَشَدُّ النَّاسِ تَعَبُّداً فَهُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّهًُْ بَعْدَ أَبِیهِ وَ یُخْرِجُ اللَّهُ تَعَالَی مِنْ صُلْبِ مُوسَی (علیه السلام) وَلَداً یُقَالُ عَلِیٌّ (علیه السلام) مَعْدِنُ عِلْمِ اللَّهِ وَ مَوْضِعُ حُکْمِهِ فَهُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّهًُْ بَعْدَ أَبِیهِ وَ یُخْرِجُ اللَّهُ تَعَالَی مِنْ صُلْبِ عَلِیٍّ (علیه السلام) مَوْلُوداً یُقَالُ لَهُ مُحَمَّدٌ (علیه السلام) فَهُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّهًُْ بَعْدَ أَبِیهِ وَ یُخْرِجُ اللَّهُ تَعَالَی مِنْ صُلْبِ مُحَمَّدٍ (علیه السلام) مَوْلُوداً یُقَالُ لَهُ عَلِیٌّ (علیه السلام) فَهُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّهًُْ بَعْدَ أَبِیهِ وَ یُخْرِجُ اللَّهُ تَعَالَی مِنْ صُلْبِ عَلِیٍّ (علیه السلام) مَوْلُوداً یُقَالُ لَهُ الْحَسَنُ فَهُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّهًُْ بَعْدَ أَبِیهِ وَ یُخْرِجُ اللَّهُ تَعَالَی مِنْ صُلْبِ الْحَسَنِ (علیه السلام) الْحُجَّهًَْ الْقَائِمَ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) إِمَامَ زَمَانِهِ وَ مُنْقِذَ أَوْلِیَائِهِ یَغِیبُ حَتَّی لَا یُرَی یَرْجِعُ عَنْ أَمْرِهِ قَوْمٌ وَ یَثْبُتُ عَلَیْهِ آخَرُونَ وَ یَقُولُونَ مَتی هذَا الْوَعْدُ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ وَ لَوْ لَمْ یَبْقَ مِنَ الدُّنْیَا إِلَّا یَوْمٌ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ ذَلِکَ الْیَوْمَ حَتَّی یَخْرُجَ قَائِمُنَا فَیَمْلَؤُهَا قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً فَلَا یَخْلُو الْأَرْضُ مِنْکُمْ أَعْطَاکُمُ اللَّهُ عِلْمِی وَ فَهْمِی وَ لَقَدْ دَعَوْتُ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَنْ یَجْعَلَ الْعِلْمَ وَ الْفِقْهَ فِی عَقِبِی وَ عَقِبِ عَقِبِی وَ مِنْ زَرْعِی وَ زَرْع زَرْعِی.
امام باقر (علیه السلام)- از امام حسن (علیه السلام) روایت است: روزی پیامبر (صلی الله علیه و آله) برای ما خطبه خواند ... فرمود: پروردگار متعال فرموده است: «إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ من انذارکننده هستم و علی (علیه السلام) هادی است». عرض کردم: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! شما فرمودید: «زمین از حجّت خدا خالی نمی‌شود»؟ فرمود: «بله. علی (علیه السلام) بعد از من، امام و حجّت مردم است، و بعد از وی امام و حجّت تو هستی، و حسین (علیه السلام) بعد از تو امام و حجّت و جانشین تو خواهد بود. پروردگار لطیف و خبیر به من خبر داد که از نسل حسین (علیه السلام) پسری به دنیا می‌آید که علی (علیه السلام) نامیده می‌شود که همنام جدّش علی (علیه السلام) است. وقتی حسین (علیه السلام) دعوت حق را لبّیک گوید، امامت به پسرش که علی (علیه السلام) نام دارد، می‌رسد و وی امام و حجّت بعد از حسین (علیه السلام) است. آنگاه، خداوند از نسل علی (علیه السلام) [امام سجّاد (علیه السلام)] پسری را برون می‌آورد که همنام من است و شبیه‌ترین مردمان به من است. علم او علم من و حکم او حکم من است و او پس از پدرش (علیه السلام)، امام و حجّت است. خداوند از نسل محمّد (صلی الله علیه و آله) (امام باقر (علیه السلام)) فرزندی به وجود آورد که جعفر (علیه السلام) نام دارد و در گفتار و کردار، صادق‌ترین مردمان است. او پس از پدرش (علیه السلام)، امام و حجّت است. خداوند متعال از صلب جعفر (علیه السلام)، فرزندی به وجود آورد که موسی (علیه السلام) نامیده می‌شود که همنام موسی‌بن‌عمران (علیه السلام) است. او زاهدترین مردمان است و پس از پدرش، امام و حجّت مردم است. از صلب موسی (علیه السلام) فرزندی پای به عرصه‌ی حیات می‌نهد که علی (علیه السلام) نامیده می‌شود. وی کان دانش و انبان حکمت است. وی بعد از پدرش (علیه السلام)، امام و حجّت است. خداوند از صلب علی (علیه السلام)، مولودی به دنیا می‌آورد که محمّد (علیه السلام) نامیده می‌شود و وی بعد از پدرش امام و حجّت است. از نسل محمّد (علیه السلام)، پسری به دنیا می‌آید که او را علی (علیه السلام) می‌گویند و او پس از پدرش، امام و حجّت است. خداوند از صلب علی (علیه السلام)، پسری به وجود می‌آورد که حسن (علیه السلام) نام دارد. او پس از پدرش، امام و حجّت است. خداوند از صلب حسن (علیه السلام) [عسکری (علیه السلام)] حجّت قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، امام شیعیان را به وجود می‌آورد که نجات‌دهنده‌ی دوستان خداست. او به محاق غیبت می‌افتد، به‌طوری که دیده نمی‌شود و از همین روی، گروهی از صف او جدا می‌شوند و گروهی نیز بر دین او ثابت قدم می‌مانند. و می‌گویند: «اگر راست می‌گویی، این وعده [مجازات] کی خواهد بود»؟. (یونس/۴۸) اگر از عمر دنیا فقط یک روز باقیمانده باشد، خداوند، آن روز را آن‌قدر طولانی می‌کند که قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) قیام می‌کند و زمین را بعد از آنکه پر از ظلم و بیداد شده باشد، سرشار از عدالت و انصاف می‌کند. بنابراین زمین از وجود شما خالی نخواهد بود و خداوند، دانش و درک مرا به شما عطا خواهد فرمود. من از خداوند درخواست کرده‌ام که دانش و فقاهت را در نسل من و نسلِ نسلِ من و ذرّیّه‌ی من و ذرّیّه‌ی ذرّیّه‌ی من قرار دهد».
الصّادق (علیه السلام)- الْمُنْذِرُ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ الْهَادِی أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) بَعْدَهُ وَ الْأَئِمَّهًُْ (وَ هُوَ قَوْلُهُ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ فِی کُلِّ زَمَانٍ إِمَامٌ هَادٍ مُبَیِّنٌ وَ هُوَ رَدٌّ عَلَی مَنْ یُنْکِرُ أَنَّ فِی کُلِّ عَصْرٍ وَ زَمَانٍ إِمَاماً وَ أَنَّهُ لَا یَخْلُو الْأَرْضُ مِنْ حُجَّهًٍْ کَمَا قَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) لَا یَخْلُو الْأَرْضُ مِنْ قَائِمٍ بِحُجَّهًِْ اللَّهِ إِمَّا ظَاهِرٍ مَشْهُورٍ وَ إِمَّا خَائِفٍ مَغْمُورٍ لِئَلَّا تَبْطُلَ حُجَجُ اللَّهِ وَ بَیِّنَاتُه.
امام صادق (علیه السلام)- مقصود از مُنذِرٌ، رسول خدا (علیه السلام) و منظور از هَادٍ، امیرمؤمنان (علیه السلام) و امامان بعد از او (هستند و خداوند نیز فرموده است: «وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ؛ یعنی در هر زمانی امام هدایت و آشکارکننده وجود دارد». این پاسخی است به آنان که وجود امام (علیه السلام) در هر دوره و زمان را انکار می‌کنند. و بدانکه هیچ‌گاه زمین از حجّت خدا، تهی نخواهد شد، چنان‌که امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرموده است: «زمین از امامی که حجّت خداوند را در زمین برپا دارد، خالی نخواهد بود. حال، این حجّت، یا ظاهر و مشهور است و یا ترسان و مجال نیافته؛ چرا که اگر چنین نباشد، حجّت‌های خداوند و دلایل روشن او باطل خواهد شد».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَنَا الْمُنْذِرُ وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) الْهَادِی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- من بیم‌دهنده‌ام و علی (علیه السلام) هدایت‌کننده است.
الصّادق (علیه السلام)- الْمُنْذِرُ رسول الله (صلی الله علیه و آله) و الْهَادِی أمیرالمؤمنین (علیه السلام).
امام صادق (علیه السلام)- بیم‌دهنده پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) است و هدایت‌کننده امیرالمؤمنین (علیه السلام).
الباقر (علیه السلام)- رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْمُنْذِرُ وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) الْهَادِی أَمَا وَ اللَّهِ مَا ذَهَبَتْ مِنَّا وَ مَا زَالَتْ فِینَا إِلَی السَّاعَهًِْ.
امام باقر (علیه السلام)- بیم‌دهنده رسول خدا (صلی الله علیه و آله) است و هدایت‌کننده علی (علیه السلام) است، بدانید به خدا قسم این سمت از ما بیرون نرفته، و تا روز رستاخیز همواره در میان ما خواهد بود.
الباقر (علیه السلام)- دَعَا رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بِطَهُورٍ فَلَمَّا فَرَغَ أَخَذَ بِیَدِ عَلِیٍّ (علیه السلام) فَأَلْزَمَهَا یَدَهُ ثُمَّ قَالَ: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ ثُمَّ ضَمَّ یَدَهُ إِلَی صَدْرِهِ وَ قَالَ: وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ ثُمَّ قَالَ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) أَنْتَ أَصْلُ الدِّینِ وَ مَنَارُ الْإِیمَانِ وَ غَایَهًُْ الْهُدَی وَ قَائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِینَ أَشْهَدُ بِذَلِکَ.
امام باقر (علیه السلام)- رسول خدا (صلی الله علیه و آله) امر کرد تا طهور (آب برای آلایش) بیاورند و چون از آن فارغ شد، دست علی (علیه السلام) را گرفت و در دست خود نهاد. سپس فرمود: إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ، سپس دست خود را بر سینه‌ی علی (علیه السلام) نهاد و فرمود: وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ. سپس فرمود: «ای علی (علیه السلام)! تو اصل دین و مناره‌ی ایمانی و غایت هدایت و سرکرده‌ی سپیدرویان تابناک الغُرُّ المُحَجَّلین هستی. من گواه تو بر این مقام هستم».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أمیرالمؤمنین (علیه السلام) أَلَا یَا أَیُّهَا النَّاسُ سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی إِنِّی بِطُرُقِ السَّمَاءِ أَعْلَمُ مِنَ الْعَالِمِ بِطُرُقِ الْأَرْضِ أَنَا یَعْسُوبُ الدِّینِ وَ غَایَهًُْ السَّابِقِینَ وَ لِسَانُ الْمُتَّقِینَ وَ خَاتَمُ الْوَصِیِّینَ وَ وَارِثُ النَّبِیِّینَ وَ خَلِیفَهًُْ رَبِّ الْعَالَمِینَ أَنَا قَسِیمُ النَّارِ وَ خَازِنُ الْجِنَانِ وَ صَاحِبُ الْحَوْضِ وَ صَاحِبُ الْأَعْرَافِ وَ لَیْسَ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ إِمَامٌ إِلَّا عَارِفٌ بِجَمِیعِ أَهْلِ وَلَایَتِهِ وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ.
امام علی (علیه السلام)- ای مردم! قبل از آنکه مرا از دست بدهید، از من بپرسید؛ چون من به راه‌های آسمان بیش از عالم به راه‌های زمین آگاهم. من امیر دین، نهایت پیشینیان، زبان پرهیزگاران، آخرین اوصیاء پیغمبران (وارث انبیاء (و جانشین پروردگار عالمیان هستم. من تقسیم‌کننده‌ی آتش جهنّم، خزانه‌دار بهشت، مالک حوض [کوثر] و صاحب اعراف هستم. و از ما اهل‌بیت (امامی نیست، مگر آنکه به همه‌ی اهل ولایت خود آگاه است و این است که خدای تبارک‌وتعالی فرمود: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ عَبَّادِ‌بْنِ‌عَبْدِ‌اللَّهِ قَالَ: قَالَ عَلِیٌّ (علیه السلام) مَا نَزَلَتْ مِنَ الْقُرْآنِ آیَهًٌْ إِلَّا وَ قَدْ عَلِمْتُ أَیْنَ نَزَلَتْ وَ فِیمَنْ نَزَلَتْ وَ فِی أَیِّ شَیْءٍ نَزَلَتْ وَ فِی سَهْلٍ نَزَلَتْ أَمْ فِی جَبَلٍ نَزَلَتْ قِیلَ فَمَا نَزَلَ فِیکَ فَقَالَ لَوْ لَا أَنَّکُمْ سَأَلْتُمُونِی مَا أَخْبَرْتُکُمْ نَزَلَتْ فِیَّ الْآیَهًُْ: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ فَرَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْمُنْذِرُ وَ أَنَا الْهَادِی إِلَی مَا جَاءَ بِهِ.
امام علی (علیه السلام)- عبادبن‌عبدالله گوید: امام علی (علیه السلام) فرمود: «هر آیه‌ای که از قرآن نازل شده است، من می‌دانم که کجا فروفرستاده شده و درباره‌ی چه کسی بوده، و در چه موضوعی نازل شده است، و نیز می‌دانم در دشت نازل شده است یا در کوه». کسی به علی (علیه السلام) عرض کرد: «کدام آیه درباره‌ی خودت نازل شده است»؟ فرمود: «اگر شما از من نمی‌خواستید، چنین سخنی را مطرح نمی‌کردم. آیه: إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ درباره‌ی من نازل شده است. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) انذاردهنده است و من هدایتگرم به‌سوی آنچه او آورده است».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- رُوِیَ عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌صَدَقَهًَْ أَنَّهُ قَالَ: سَأَلَ أَبُوذَرٍّ الْغِفَارِیُّ (رحمة الله علیه) سَلْمَانَ الْفَارِسِیَّ (رحمة الله علیه) یَا أَبَاعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) مَا مَعْرِفَهًُْ الْإِمَامِ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) بِالنُّورَانِیَّهًِْ قَالَ یَا جُنْدَبُ فَامْضِ بِنَا حَتَّی نَسْأَلَهُ عَنْ ذَلِکَ قَالَ فَأَتَیْنَاهُ فقَالَا جِئْنَاکَ یَا أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) نَسْأَلُکَ عَنْ مَعْرِفَتِکَ بِالنُّورَانِیَّهًِْ قَالَ (علیه السلام) ... یَا سَلْمَانُ (رحمة الله علیه) وَ یَا جُنْدَبُ فَأَنَا وَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) کُنَّا نُوراً وَاحِداً صَارَ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مُحَمَّدٌ الْمُصْطَفَی وَ صِرْتُ أَنَا وَصِیَّهُ الْمُرْتَضَی (علیه السلام) وَ صَارَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) النَّاطِقَ وَ صِرْتُ أَنَا الصَّامِتَ وَ إِنَّهُ لَا بُدَّ فِی کُلِّ عَصْرٍ مِنَ الْأَعْصَارِ أَنْ یَکُونَ فِیهِ نَاطِقٌ وَ صَامِتٌ یَا سَلْمَانُ (رحمة الله علیه) صَارَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) الْمُنْذِرَ وَ صِرْتُ أَنَا الْهَادِیَ وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ عَزَّوَجَلَّ: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ فَرَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْمُنْذِرُ وَ أَنَا الْهَادِی.
امام علی (علیه السلام)- محمدبن‌صدقه گوید: اباذرغفّاری (رحمة الله علیه) از سلمان فارسی (رحمة الله علیه) پرسید: «معرفت امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) به نورانیّت چگونه است»؟ سلمان (رحمة الله علیه) گفت: «با هم برویم از خود مولا (علیه السلام) سؤال کنیم». خدمت امیرالمؤمنین (علیه السلام) آمدیم؛ ایشان را نیافتیم. مدّتی منتظر شدیم تا آمد. فرمود: «برای چه آمده‌اید»؟ گفتیم: «آمده‌ایم بپرسیم شما را چگونه با نورانیّت می‌توان شناخت»؟ فرمود: ... «سلمان، اباذر! من و پیامبر یک نور بودیم او محمّد مصطفی (صلی الله علیه و آله) گردید و من وصیّ او علیّ مرتضی شدم. محمّد (صلی الله علیه و آله) ناطق شد و من صامت. باید در هر زمان ناطق و صامتی باشد. سلمان! محمّد (صلی الله علیه و آله) منذر است و من هادی. این است معنی آیه: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) منذر است و من هادی».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فِینَا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَنَا الْمُنْذِرُ وَ أَنْتَ الْهَادِی یَا عَلِیُّ (علیه السلام).
امام علی (علیه السلام)- إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ در شأن ما نازل شده است. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «من بیم دهنده هستم. و تو ای علی (علیه السلام)! هدایت‌کننده‌ای».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- لَمَّا أُسْرِیَ بِی إِلَی السَّمَاءِ لَمْ یَکُنْ بَیْنِی وَ بَیْنَ رَبِّی مَلَکٌ مُقَرَّبٌ وَ لَا نَبِیٌّ مُرْسَلٌ مَا سَأَلْتُ رَبِّی حَاجَهًًْ إِلَّا أَعْطَانِی خَیْراً مِنْهَا فَوَقَعَ فِی مَسَامِعِی إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ فَقُلْتُ إِلَهِی أَنَا الْمُنْذِرُ فَمَنِ الْهَادِی. فَقَالَ اللَّهُ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) ذَاکَ علی‌بن‌أبیطالب (علیه السلام) غَایَهًُْ الْمُهْتَدِینَ وَ إِمَامُ الْمُتَّقِینَ وَ قَائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِینَ مِنْ أُمَّتِکَ بِرَحْمَتِی إِلَی الْجَنَّهًِْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- وقتی مرا شبانگاه به آسمان بردند، بین من و پرورگارم نه فرشته‌ی مقرّبی بود و نه پیامبر مرسلی. حاجتی از پرورگارم نخواستم مگر آنکه بهتر از آن را به من عطا فرمود و آیه: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ را شنیدم. عرض کردم: «خدایا! بیم‌دهنده منم؛ پس هدایت‌کننده کیست»؟ خداوند فرمود: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! این علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است که هدایت‌شوندگان، پیشوای متّقیان و رهبر سفیدرویان از امّت تو به‌سوی بهشت، در زیر سایه‌ی رحمت من، است».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ عَبْدِ‌اللَّهِ‌بْنِ‌عُمَرَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بِی أُنْذِرْتُمْ وَ بِعلی‌بن‌أبیطالب (علیه السلام) اهْتَدَیْتُمْ وَ قَرَأَ: إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هاد.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- عبدالله‌بن‌عمر گوید: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «توسّط من، بیم داده خواهید شد و با علیّ‌بن ابی‌طالب (علیه السلام) به هدایت خواهید رسید». و آیه: إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ را قرائت فرمود.