آیه وَ جَعَلَها كَلِمَةً باقِيَةً في عَقِبِهِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ [28]
او كلمه‌ی توحيد را كلمه‌ی پاينده‌اى در نسل‌هاى بعد از خود قرار داد، شايد [به‌سوى خدا] بازگردند.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌بَصِیر عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ قَالَ إِنَّهَا فِی الْحُسَیْنِ (علیه السلام) فَلَمْ یَزَلْ هَذَا الْأَمْرُ مُنْذُ أَفْضَی إِلَی الْحُسَیْنِ (علیه السلام) یَنْتَقِلُ مِنْ وَالِدٍ إِلَی وَلَدٍ وَ لَا یَرْجِعُ إِلَی أَخٍ وَ لَا إِلَی عَمٍّ وَ لَا یَعْلَمُ أَحَدٌ مِنْهُمْ خَرَجَ مِنَ الدُّنْیَا إِلَّا وَ لَهُ وَلَدٌ.
امام باقر (علیه السلام)- ابوبصیر گوید: امام باقر (علیه السلام) درباره‌ی آیه: و جَعَلهَا کَلمَةً بَاقِیةً فِی عَقِبِهِ فرمود: «امامت در نسل امام حسین (علیه السلام) خواهد بود. از زمانی‌که امامت به امام حسین (علیه السلام) انتقال یافت، همواره این امر از پدر به پسر منتقل می‌شود و از فردی به برادرش یا عمویش انتقال نخواهد یافت و همواره امام در زمان وفاتش دارای پسر خواهد بود».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی‌هُرَیْرَهًَْ قَالَ: سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَنْ قَوْلِهِ وَ جَعَلَها کَلِمَهًًْ باقِیَهًًْ فِی عَقِبِهِ قَالَ جَعَلَ الْإِمَامَهًَْ فِی عَقِبِ الْحُسَیْن (علیه السلام).
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابوهریره گوید: از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) در مورد این آیه: وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ پرسیدم. فرمود: «امامت را در فرزندان امام حسین (علیه السلام) قرار داده است».
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- قَالَ علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه) فِی قَوْلِه وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً یَعْنِی الْإِمَامَهًَْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- و جَعَلهَا کَلمَةً بَاقِیةً فِی عَقِبِهِ؛ منظور از آن امامت است.
الصّادق (علیه السلام)- قِیلَ هِیَ الإمَامَهًُْ إلَی یَومِ القِیَامَهًِْ.
امام صادق (علیه السلام)- کَلمَةً بَاقِیةً امامت است تا روز قیامت.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ هِشَامِ‌بْنِ‌سَالِمٍ قَالَ: قُلْتُ لِلصَّادِقِ جَعْفَرِ‌بْنِ‌مُحَمَّدٍ (علیه السلام) الْحَسَنُ (علیه السلام) أَفْضَلُ أَمِ الْحُسَیْنُ (علیه السلام)؟ فَقَالَ: الْحَسَنُ (علیه السلام) أَفْضَلُ مِنَ الْحُسَیْنِ (علیه السلام). قَالَ: قُلْتُ: فَکَیْفَ صَارَتِ الْإِمَامَهًُْ مِنْ بَعْدِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) فِی عَقِبِهِ دُونَ وُلْدِ الْحَسَنِ (علیه السلام)؟ فَقَالَ: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَحَبَّ أَنْ یَجْعَلَ سُنَّهًَْ مُوسَی (علیه السلام) وَ هَارُونَ (علیه السلام) جَارِیَهًًْ فِی الْحَسَنِ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) أَلَا تَرَی أَنَّهُمَا کَانَا شَرِیکَیْنِ فِی النُّبُوَّهًِْ کَمَا کَانَ الْحَسَنُ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْنُ (علیه السلام) شَرِیکَیْنِ فِی الْإِمَامَهًِْ وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ جَعَلَ النُّبُوَّهًَْ فِی وُلْدِ هَارُونَ (علیه السلام) وَ لَمْ یَجْعَلْهَا فِی وُلْدِ مُوسَی (علیه السلام) وَ إِنْ کَانَ مُوسَی (علیه السلام) أَفْضَلَ مِنْ هَارُونَ (علیه السلام) قُلْتُ: فَهَلْ یَکُونُ إِمَامَانِ فِی وَقْت‌وَاحِدٍ؟ قَالَ: لَا إِلَّا أَنْ یَکُونَ أَحَدُهُمَا صَامِتاً مَأْمُوماً لِصَاحِبِهِ وَ الْآخَرُ نَاطِقاً إِمَاماً لِصَاحِبِهِ فَأَمَّا أَنْ یَکُونَا إِمَامَیْنِ نَاطِقَیْنِ فِی وَقْتٍ وَاحِدٍ فَلَا. قُلْتُ: فَهَلْ تَکُونُ الْإِمَامَهًُْ فِی أَخَوَیْنِ بَعْدَ الْحَسَنِ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْنِ (علیه السلام)؟ قَالَ: لَا إِنَّمَا هِیَ جَارِیَهًٌْ فِی عَقِبِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) کَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ: وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ ثُمَّ هِیَ جَارِیَهًٌْ فِی الْأَعْقَابِ وَ أَعْقَابِ الْأَعْقَابِ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًْ.
امام صادق (علیه السلام)- هشام‌بن‌سالم گوید: خدمت امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «فضایل امام حسن (علیه السلام) بیشتر است یا امام حسین (علیه السلام)»؟ امام صادق (علیه السلام) پاسخ داد: «فضائل امام حسن (علیه السلام)». عرض کردم: «پس چرا پس از امام حسین (علیه السلام)، امامت در نسل او قرار گرفته است نه در نسل امام حسن (علیه السلام)»؟ امام صادق (علیه السلام) فرمود: «خداوند دوست داشت که سنّت موسی و هارون (علیها السلام) را در میان امام حسن و امام حسین (علیها السلام) جاری سازد. مگر نشنیده‌ای که آن‌ها در نبوّت شریک بودند؛ همچنان‌که امام حسن و امام حسین (علیها السلام) در امامت شریک بودند و اگرچه فضایل موسی (علیه السلام) از هارون بیشتر بود، امّا خداوند نبوّت را در میان فرزندان هارون و نه فرزندان موسی (علیه السلام) قرار داد». عرض کردم: «آیا در یک زمان، دو امام، وجود خواهند داشت»؟ امام فرمود: «خیر! مگر آنکه یکی از آن‌ها سکوت پیشه کرده و از دیگری پیروی کند و دیگری [در بیان احکام خدا] سخن بگوید و امام برای دیگری باشد. امّا دو امام ناطق در یک زمان وجود نخواهد داشت». عرض کردم: «آیا پس از امام حسن و امام حسین (علیها السلام)، دو برادر به امامت خواهند رسید»؟ حضرت فرمود: «خیر! بلکه امامت فقط در نسل امام حسین (علیه السلام) جاری خواهد شد. همچنان‌که خداوند می‌فرماید: و جَعَلهَا کَلمَةً بَاقِیةً فِی عَقِبِهِ پس از آن در فرزندان و سپس تا روز قیامت در نوادگانش خواهد بود».
السّجّاد (علیه السلام)- عَنِ الثُّمَالِیِّ عَنْ عَلِیِّ‌بْنِ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) أَنَّهُ قَال فِینَا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ وَ الْإِمَامَهًُْ فِی عَقِبِ الْحُسَیْنِبْنِعَلِیِّبْنِأَبِیطَالِبٍ (علیه السلام) إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ.
امام سجاد (علیه السلام)- فرمود: و جَعَلهَا کَلمَةً بَاقِیةً فِی عَقِبِهِ درباره‌ی ما نازل شده است و امامت تا روز قیامت در نسل امام حسین (علیه السلام) خواهد بود.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَسْنَدَ إِلَی أبی‌هریرهًْ قَوْلِ النبی (صلی الله علیه و آله) أَ لَا أَذْکُرُکُمْ اللَّهَ فِی أَهْلِ بیتی (علیهم السلام). قَالُوا: نِسَاؤُهُ؟ قَالَ: لَا صُلْبُهُ وَ عَصَبَتُهُ فَهُمْ الأئمه (علیهم السلام) الِاثْنَا عَشَرَ الَّذِی ذَکَرَهُمْ فِی قَوْلِهِ وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- مگر خداوند [در قرآن] به اهل‌بیت من اشاره نکرده است؟! گفتند: «منظور زنان پیامبر (صلی الله علیه و آله) است [که در قرآن به آن‌ها اشاره شده]». فرمود: «خیر، منظور فرزندان و مردانشان است، همان امامان دوازده‌گانه‌ای که خداوند در این آیه به آن‌ها اشاره کرده و فرموده است: وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ».
الباقر (علیه السلام)- عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ قُلْتُ لَهُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِنَّ قَوْماً یَقُولُونَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی جَعَلَ الْإِمَامَهًَْ فِی عَقِبِ الْحَسَنِ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) قَالَ کَذَبُوا وَ اللَّهِ أَ وَ لَمْ یَسْمَعُوا اللَّهَ تَعَالَی ذِکْرُهُ یَقُولُ وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ فَهَلْ جَعَلَهَا إِلَّا فِی عَقِبِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) ثُمَّ قَالَ یَا جَابِرُ إِنَّ الْأَئِمَّهًَْ (علیهم السلام) هُمُ الَّذِینَ نَصَّ عَلَیْهِمْ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بِالْإِمَامَهًِْ وَ هُمُ الَّذِینَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لَمَّا أُسْرِیَ بِی إِلَی السَّمَاءِ وَجَدْتُ أَسَامِیَهُمْ مَکْتُوبَهًًْ عَلَی سَاقِ الْعَرْشِ بِالنُّورِ اثْنَیْ عَشَرَ اسْماً مِنْهُمْ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ سِبْطَاهُ (علیها السلام) وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) وَ جَعْفَرٌ (علیه السلام) وَ مُوسَی (علیه السلام) وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ الْحَسَنُ (علیه السلام) وَ الْحُجَّهًُْ الْقَائِمُ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فَهَذِهِ الْأَئِمَّهًُْ مِنْ أَهْلِ بَیْتِ الصَّفْوَهًِْ وَ الطَّهَارَهًِْ وَ اللَّهِ مَا یَدَّعِیهِ أَحَدٌ غَیْرُنَا إِلَّا حَشَرَهُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی مَعَ إِبْلِیسَ وَ جُنُودِهِ.
امام باقر (علیه السلام)- جابر گوید: به امام باقر (علیه السلام): عرض کردم: «ای فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله) گروهی از مردم می‌گویند: خدای متعال امامان را در فرزندان امام حسن (علیه السلام) قرار داده نه در فرزندان حسین (علیه السلام)»؟ فرمود: «به خدا سوگند دروغ می‌گویند، آیا نشنیده‌اند که خداوند متعال می‌فرماید: وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ پس آیا در غیر فرزندان حسین (علیه السلام) قرار داده است»؟ سپس فرمود: «ای جابر! امامان کسانی هستند که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بر امامتشان تصریح فرموده، و ایشانند امامانی که آن حضرت فرمود: «چون به آسمان برده شدم اسامی ایشان را بر ساق عرش به نور نوشته دیدم که دوازده نام بود؛ و آن‌ها علی و دو سبط [من]، و علی و محمّد و جعفر و موسی و علی و محمّد و علی و حسن و حجت قائم (علیهم السلام) بودند، پس اینهایند امامان از اهل بیت صفوت و طهارت، به خدا سوگند! جز ما هیچ‌کس ادّعای امامت نکند مگر اینکه خداوند او را با شیطان و لشکرش محشور فرماید».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ حُذَیْفَهًَْ‌بْنِ‌الْیَمَانِ قَالَ: صَلَّی بِنَا رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) ثُمَّ أَقْبَلَ بِوَجْهِهِ الْکَرِیمِ عَلَیْنَا فَقَال مَعَاشِرَ أَصْحَابِی أُوصِیکُمْ بِتَقْوَی اللَّهِ وَ الْعَمَلِ بِطَاعَتِهِ فَمَنْ عَمِلَ بِهَا فَازَ وَ غَنِمَ وَ أَنْجَحَ وَ مَنْ تَرَکَهَا حَلَّتْ بِهِ النَّدَامَهًُْ فَالْتَمِسُوا بِالتَّقْوَی السَّلَامَهًَْ مِنْ أَهْوَالِ یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ فَکَأَنِّی أُدْعَی فَأُجِیبُ وَ إِنِّی تَارِکٌ فِیکُمُ الثَّقَلَیْنِ کِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِی أَهْلَ بَیْتِی مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا وَ مَنْ تَمَسَّکَ بِعِتْرَتِی مِنْ بَعْدِی کَانَ مِنَ الْفَائِزِینَ وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهُمْ کَانَ مِنَ الْهَالِکِینَ فَقُلْتُ یا رسول الله (صلی الله علیه و آله) عَلَی مَنْ تُخَلِّفُنَا قَالَ عَلَی مَنْ خَلَّفَ مُوسَی‌بْنُ‌عِمْرَانَ (علیه السلام) قَوْمَهُ قُلْتُ عَلَی وَصِیِّهِ یُوشَعَ‌بْنِ‌نُونٍ (علیه السلام) قَالَ فَإِنَّ وَصِیِّی وَ خَلِیفَتِی مِنْ بَعْدِی عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) قَائِدُ الْبَرَرَهًِْ وَ قَاتِلُ الْکَفَرَهًِْ مَنْصُورٌ مَنْ نَصَرَهُ مَخْذُولٌ مَنْ خَذَلَهُ قُلْتُ یا رسول الله (صلی الله علیه و آله) فَکَمْ یَکُونُ الْأَئِمَّهًُْ مِنْ بَعْدِکَ قَالَ عَدَدَ نُقَبَاءِ بَنِی إِسْرَائِیلَ تِسْعَهًٌْ مِنْ صُلْبِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) أَعْطَاهُمُ اللَّهُ عِلْمِی وَ فَهْمِی وَ هُمْ خُزَّانُ عِلْمِ اللَّهِ وَ مَعَادِنُ وَحْیِهِ قُلْتُ یا رسول الله (صلی الله علیه و آله) فَمَا لِأَوْلَادِ الْحَسَنِ (علیه السلام) قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی جَعَلَ الْإِمَامَهًَْ فِی عَقِبِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ قُلْتُ أَ فَلَا تُسَمِّیهِمْ لِی یا رسول الله (صلی الله علیه و آله) قَالَ نَعَمْ إِنَّهُ لَمَّا عُرِجَ بِی إِلَی السَّمَاءِ وَ نَظَرْتُ إِلَی سَاقِ الْعَرْشِ فَرَأَیْتُ مَکْتُوباً بِالنُّورِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَیَّدْتُهُ بِعَلِیٍّ (علیه السلام) وَ نَصَرْتُهُ بِهِ وَ رَأَیْتُ أَنْوَارَ الْحَسَنِ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْن (علیه السلام) وَ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) وَ رَأَیْتُ فِی ثَلَاثَهًِْ مَوَاضِعَ عَلِیا (علیه السلام) علیاً (علیه السلام) عَلِیّاً (علیه السلام) وَ مُحَمَّداً (علیه السلام) مُحَمَّداً (علیه السلام) وَ جَعْفَراً (علیه السلام) وَ مُوسَی (علیه السلام) وَ الْحَسَنَ (علیه السلام) وَ الْحُجَّهًَْ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) یَتَلَأْلَأُ مِنْ بَیْنِهِمْ کَأَنَّهُ کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ فَقُلْتُ یَا رَبِّ مَنْ هَؤُلَاءِ الَّذِینَ قَرَنْتَ أَسْمَاءَهُمْ بِاسْمِکَ قَالَ یا محمد (صلی الله علیه و آله) إِنَّهُمُ الْأَوْصِیَاءُ وَ الْأَئِمَّهًُْ بَعْدَکَ خَلَقْتَهُمْ مِنْ طِینَتِکَ فَطُوبَی لِمَنْ أَحَبَّهُمْ وَ الْوَیْلُ لِمَنْ أَبْغَضَهُمْ وَ بِهِمْ أُنْزِلُ الْغَیْثَ وَ بِهِمْ أُثِیبُ وَ أُعَاقِبُ ثُمَّ رَفَعَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَدَهُ إِلَی السَّمَاءِ وَ دَعَا بِدَعَوَاتٍ فَسَمِعْتُهُ فِیمَا یَقُولُ اللَّهُمَّ اجْعَلِ الْعِلْمَ وَ الْفِقْهَ فِی عَقِبِی وَ عَقِبِ عَقِبِی وَ فِی زَرْعِی وَ زَرْعِ زَرْعِی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- حذیفهًْ‌بن‌یمان گوید: پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: ای گروه اصحاب! من شما را به تقوای الهی و اطاعت او سفارش می‌کنم، هرکه به این سفارش رفتار کند بهره‌مند و رستگار شده، و هرکه واگذارد پشیمانی بر او رواست، پس به‌وسیله‌ی تقوا و پرهیزکاری از هول‌ها و دهشت‌های قیامت سلامتی طلب کنید، به همین زودی به‌سوی خداوند خوانده می‌شوم و دعوت حق را اجابت می‌کنم، و من دو چیز سنگین در میان شما می‌گذارم؛ کتاب خدا و عترت من اهل بیتم، تا زمانی‌که به آن دو چنگ زنید. هرگز گمراه نشوید، و هرکه به عترت من پس از خودم چنگ زند از زمره‌ی رستگاران؛ و هرکه از ایشان دوری و تخلّف کند از زمره‌ی نابودشدگان است». عرض کردم: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) پس از خود، ما را بر چه کسی سفارش و دستور می‌فرمایی»؟ فرمود: «موسی‌بن‌عمران (علیه السلام) به چه کسی مردم را پس از خودش سفارش و دستور فرمود»؟ عرض کردم: «بر وصیّش یوشع‌بن‌نون». فرمود: «به‌درستی وصیّ و خلیفه‌ی من پس از من علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام)، پیشوای نیکوکاران و کشنده کافران است هرکس یاریش کند یاری شده؛ و هرکه دست از یاریش بردارد یاری نخواهد شد». عرض کردم: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) امامان بعد از تو چند نفر خواهند بود»؟ فرمود: «به عدد نقیبان بنی‌اسرائیل، نه نفر از صلب حسین (علیه السلام) هستند که خداوند علم و فهم مرا به آن‌ها عطا فرموده، ایشان خزانه‌های علم خدا و معادن وحی او هستند». عرض کردم: «پس برای فرزندان حسن (علیه السلام) چه مزیّتی است»؟ فرمود: «خدای تعالی امامت را در فرزندان حسین (علیه السلام) قرار داده و این است سخن خدای متعال: وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ». عرض کردم: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آیا نامشان را برای من بیان نمی‌کنی»؟ فرمود: «چرا چون من به آسمان برده شدم به ساق عرش نظر کردم دیدم به نور نوشته شده بود: خدایی جز خدای یگانه نیست، محمّد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) است، او را به‌واسطه‌ی علی (علیه السلام) مدد کرده و به‌وسیله‌ی او یاریش نمودم؛ و نور حسن و حسین و فاطمه (علیهم السلام) را دیدم، و در سه جا علی، علی، علی و محمّد، محمّد، و جعفر و موسی و حسن (علیهم السلام) و حجّت (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را دیدم که در میان ایشان چون ستاره درخشانی می‌درخشید». عرض کردم: «پروردگارا! اینان چه کسانی هستند که نامشان را به نام خود همراه کرده‌ای»؟ فرمود: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) ایشان اوصیاء و امامان بعد از تو هستند آن‌ها را از طینت تو خلق کرده‌ام، خوشا به حال کسی که ایشان را دوست دارد و وای به حال کسی که ایشان را دشمن دارد، به‌واسطه‌ی آن‌ها باران می‌فرستم و به سبب آن‌ها ثواب می‌دهم و عقاب می‌کنم». سپس رسول خدا (صلی الله علیه و آله) دست به‌سوی آسمان بلند کرد و دعاهایی خواند، شنیدم می‌گوید: «پروردگارا! علم و فقه را در فرزندان و فرزندان فرزندان من و زراعت و زراعت زراعت من قرار بده».
الصّادق (علیه السلام)- قِیلَ الْکَلِمَهًُْ الْبَاقِیَهًُْ فِی عَقِبِهِ الْإمَامَهًُْ إلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ.
امام صادق (علیه السلام)- منظور از کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ همان امامت تا روز قیامت است.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ یَعْنِی فَإِنَّهُمْ یَرْجِعُونَ إِلَی الْأَئِمَّهًِْ إِلَی الدُّنْیَا.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ منظور این است که ائمه (علیهم السلام) به دنیا [در رجعت] باز خواهند گشت.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنِ الْأَعْرَجِ عَنْ أَبِی هُرَیْرَهًَْ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِنِّی تَارِکٌ فِیکُمُ الثَّقَلَیْنِ أَحَدُهُمَا کِتَابُ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ مَنِ اتَّبَعَهُ کَانَ عَلَی الْهُدَی وَ مَنْ تَرَکَهُ کَانَ عَلَی الضَّلَالَهًِْ ثُمَّ أَهْلُ بَیْتِی أُذَکِّرُکُمُ اللَّهَ فِی أَهْلِ بَیْتِی قَالَهَا ثَلَاثَ مَرَّاتٍ فَقُلْتُ لِأَبِی هُرَیْرَهًَْ: فَمَنْ أَهْلُ بَیْتِهِ؟ نِسَاؤُهُ؟ قَالَ: لَا، أَهْلُ بَیْتِهِ أَصْلُهُ وَ عَصَبَتُهُ وَ هُمُ الْأَئِمَّهًُْ الِاثْنَا عَشَرَ (علیهم السلام) الَّذِینَ ذَکَرَهُمُ اللَّهُ فِی قَوْلِهِ: وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِه.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- اعرج از ابوهریره و ایشان از پیامبر (صلی الله علیه و آله) نقل کرده است که فرمود: من دو چیز گرانبها در میان شما از خودم بر جای می‌گذارم. یکی از آن‌ها کتاب خداوند است که هرکس از آن پیروی کند، در راه هدایت خواهد بود و هرکس آن را رها کند، گمراه خواهد شد. دیگری اهل بیتم است. به شما درباره‌ی اهل بیتم که سلام و درود خدا بر آنان باد، یادآوری می‌کنم. و سه بار این جمله را تکرار نمود. از ابوهریره پرسیدم: «اهل بیت کیستند؟ آیا منظور همسران ایشان است». ابوهریره پاسخ داد: «نه، اصل و نسب ایشان که همان ائمه دوازده‌گانه (علیهم السلام) هستند که خداوند آن‌ها را در آیه: و جَعَلهَا کَلمَةً بَاقِیةً فِی عَقِبِهِ ذکر کرده است».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ سُلَیْمِ‌بْنِ‌قَیْسٍ قَالَ: خَرَجَ عَلَیْنَا عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) وَ نَحْنُ فِی الْمَسْجِدِ فَاحْتَوَشْنَاهُ فَقَال سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی سَلُونِی عَنِ الْقُرْآنِ فَإِنَّ فِی الْقُرْآنِ عِلْمَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ لَمْ یَدَعْ لِقَائِلٍ مَقَالًا وَ لَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ وَ لَیْسُوا بِوَاحِدٍ وَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) کَانَ وَاحِداً مِنْهُمْ عَلَّمَهُ اللَّهُ سُبْحَانَهُ إِیَّاهُ وَ عَلَّمَنِیهِ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) ثُمَّ لَا یَزَالُ فِی عَقِبِهِ إِلَی یَوْمِ تَقُومُ السَّاعَهًُْ ثُمَّ قَرَأَ وَ بَقِیَّهًٌْ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی (علیه السلام) وَ آلُ هارون (علیه السلام) تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَهًُْ فَأَنَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بِمَنْزِلَهًِْ هارون (علیه السلام) مِنْ مُوسَی (علیه السلام) إِلَّا النُّبُوَّهًَْ وَ الْعِلْمَ فِی عَقِبِنَا إِلَی أَنْ تَقُومَ السَّاعَهًُْ ثُمَّ قَرَأَ وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ ثُمَّ قَالَ کَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَقِبَ إِبْرَاهِیمَ (علیه السلام) وَ نَحْنُ أَهْلَ الْبَیْتِ (علیهم السلام) عَقِبُ إِبْرَاهِیمَ (علیه السلام) وَ عَقِبُ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله).
امام علی (علیه السلام)- سلیم‌بن‌قیس گفت: روزی حضرت امیر المؤمنین (علیه السلام) وارد مسجد شد، ما اطراف آن جناب را گرفتیم، فرمود: «از من بپرسید قبل از اینکه مرا نیابید، از قرآن بپرسید در قرآن دانش پیشینیان و آیندگان هست جای ایرادی برای کسی نگذاشته و تأویل آن را جز خدا و راسخین در علم نمی‌دانند. (آل عمران/۷) راسخین یک نفر نیست بلکه پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) یکی از راسخین است که خداوند به او تعلیم کرده و او به من آموخته؛ سپس پیوسته در اولاد او تا روز قیامت خواهد بود بعد این آیه را تلاوت کرد: و یادگارهای خاندان موسی و هارون قرار دارد درحالی‌که فرشتگان، آن را حمل می‌کنند. (بقره/۲۴۸) من نسبت به پیامبر (صلی الله علیه و آله) مانند هارون هستم نسبت به موسی (علیه السلام) به جز مقام نبوّت. و دانش او در نژاد ما تا دامنه‌ی قیامت است بعد این آیه را تلاوت نمود: وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ». بعد فرمود: «پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) عقب و بازمانده‌ی ابراهیم (علیه السلام) است ما اهل بیت نیز از بازماندگان ابراهیم و محمّد (صلی الله علیه و آله) هستیم».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَعَاشِرَ النَّاسِ الْقُرْآنُ یُعَرِّفُکُمْ أَنَ الْأَئِمَّهًَْ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدُهُ وَ عَرَّفْتُکُمْ أَنَّهُمْ مِنِّی وَ مِنْهُ حَیْثُ یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ وَ قُلْتُ لَنْ تَضِلُّوا مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِمَا.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ای مردم! قرآن برای شما بیان کرده که امامان پس از علی (علیه السلام) از میان فرزندان و اعقاب او هستند و من هم به شما شناساندم که آن امامان از نسل علی (علیه السلام) و من هستند، آنجا که خدای عزّوجلّ می‌فرماید: وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ و هرگز تا هنگامی‌که به آن دو (قرآن و امامان) تمسّک جویید، گمراه نخواهید شد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ یَعْنِی عَلِیّاً (علیه السلام).
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ حضرت علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است.