آیه وَ إِنَّهُ لَذِكْرٌ لَكَ وَ لِقَوْمِكَ وَ سَوْفَ تُسْئَلُونَ [44]
و اين مايه‌ی يادآورى [و عظمت] تو و قوم تو است و به‌زودى [از رفتارتان با اين نعمت] سؤال خواهيد شد.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ صَفْوَان عَنْ أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قُلْتُ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ وَ سَوْفَ تُسْئَلُونَ مَنْ هُمْ قَالَ نَحْنُ هُمْ.
امام صادق (علیه السلام)- صفوان گوید: از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم: «مصداق و مخاطب آیه: و إِنَّهُ لذِکْرٌ لکَ و لقَومِکَ و سَوفَ تُسْأَلونَ چه کسانی هستند»؟ امام (علیه السلام) فرمود: «ما هستیم».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ‌بْنِ‌کَثِیرٍ قَال: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَوْلُهُ وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ وَ سَوْفَ تُسْئَلُونَ قَالَ إِیَّانَا عَنَی وَ نَحْنُ أَهْلُ الذِّکْرِ وَ نَحْنُ الْمَسْئُولُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- عبدالرّحمن‌بن‌کثیر گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: آیه‌ای که خدای متعال می‌فرماید: وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ وَ سَوْفَ تُسْئَلُونَ، [یعنی چه؟] فرمود: «تنها ما را قصد کرده، ماییم اهل ذکر و ماییم پرسش‌شوندگان».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَی وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ وَ سَوْفَ تُسْئَلُونَ قَالَ الذِّکْرُ الْقُرْآنُ وَ نَحْنُ قَوْمُهُ وَ نَحْنُ الْمَسْئُولُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- و إِنَّهُ لذِکْرٌ لکَ و لقَومِکَ وسَوفَ تُسْأَلونَ؛ ذکر، قرآن است، ما قوم پیامبر (صلی الله علیه و آله) هستیم و ما مورد سؤال قرار می‌گیریم».
الباقر (علیه السلام)- قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ وَ سَوْفَ تُسْئَلُونَ قَالَ الذِّکْرُ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ أَهْلُ بَیْتِهِ (علیهم السلام) أَهْلُ الذِّکْرِ وَ هُمُ الْمَسْئُولُونَ.
امام باقر (علیه السلام)- وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ وَ سَوْفَ تُسْئَلُونَ؛ رسول خدا (صلی الله علیه و آله) ذکر است و اهل بیتش (علیهم السلام) پرسش‌شوندگان و اهل ذکر می‌باشند.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌بَصِیرٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنْ شَهَادَهًِْ وَلَدِ الزِّنَا تَجُوزُ فَقَالَ لَا فَقُلْتُ إِنَّ الْحَکَمَ‌بْنَ‌عُتَیْبَهًَْ یَزْعُمُ أَنَّهَا تَجُوزُ فَقَالَ اللَّهُمَّ لَا تَغْفِرْ ذَنْبَهُ مَا قَالَ اللَّهُ لِلْحَکَمِ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ فَلْیَذْهَبِ الْحَکَمُ یَمِیناً وَ شِمَالًا فَوَ اللَّهِ لَا یُؤْخَذُ الْعِلْمُ إِلَّا مِنْ أَهْلِ بَیْتٍ (علیهم السلام) نَزَلَ عَلَیْهِمْ جَبْرَئِیلُ.
امام باقر (علیه السلام)- ابوبصیر گوید: از امام باقر (علیه السلام) پرسیدم: «شهادت زنازاده نافذ است»؟ فرمود: «نه». عرض کردم: «حکم‌بن‌عتیبه عقیده دارد که پذیرفته و نافذ است». فرمود: «خدایا گناهش را نیامرز، خدا به حَکَم نفرموده إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ [بلکه نسبت به جدّ ما فرموده است] پس حَکَم به راست رود و به چپ رود (به هر دری بزند) به خدا قسم! دانش جز از خاندانی که جبرئیل بر آن‌ها نازل شده به دست نمی‌آید».
الباقر (علیه السلام)- وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ وَ سَوْفَ تُسْئَلُونَ عَن عَلِیِّ‌بنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام).
امام باقر (علیه السلام)- و این مایه یادآوری [و عظمت] تو و قوم توست و به زودی از علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) سؤال خواهید شد.
الصّادق (علیه السلام)- عْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ وَ سَوْفَ تُسْئَلُونَ قَالَ قَوْلُهُ وَ لِقَوْمِکَ یَعْنِی عَلِیّاً امیرالمؤمنین (علیه السلام) وَ سَوْفَ تُسْأَلُونَ عَنْ وَلَایَتِهِ.
امام صادق (علیه السلام)- عبدالله گوید: امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی آیه: و إِنَّهُ لذِکْرٌ لکَ و لقَومِکَ وسَوفَ تُسْأَلونَ فرمود: منظور از لقَومِکَ امیرالمؤمنین (علیه السلام) است. و سَوفَ تُسْأَلونَ یعنی از شما درباره‌ی ولایت او سؤال خواهد شد.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) ذِکْرٌ مِنَ اللَّهِ وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) ذِکْرٌ مِنْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) کَمَا قَالَ وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- پیامبر (صلی الله علیه و آله) ذکر (مایه‌ی یادآوری) از جانب خداست و علی (علیه السلام) ذکری است از جانب محمّد (صلی الله علیه و آله) همانگونه که فرمود: وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ‌الْحَمِیدِ‌بْنِ‌أَبِی الدَّیْلَمِ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) فِی حَدِیثٍ طَوِیلٍ قَالَ: قَالَ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَ: فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ. قَالَ: الْکِتَابُ الذِّکْرُ وَ أَهْلُهُ آلُ مُحَمَّدٍ (علیهم السلام) أَمَرَ اللَّهُ بِسُؤَالِهِمْ وَ لَمْ یُؤْمَرُوا بِسُؤَالِ الْجُهَّالِ وَ سَمَّی اللَّهُ الْقُرْآنَ ذِکْراً فَقَالَ تَبَارَکَ: وَ أَنْزَلْنا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ وَ قَالَ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ: وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ وَ سَوْفَ تُسْئَلُون.
امام صادق (علیه السلام)- عبدالحمیدبن‌ابی‌دیلم از امام صادق (علیه السلام) نقل کرده است که فرمود: خداوند فرموده است: اگر نمی‌دانید، از آگاهان بپرسید [تا تعجّب نکنید از اینکه پیامبر اسلام از میان همین مردان برانگیخته شده است]!. (نحل/۴۳) ذکر، قرآن است و اهل ذکر، اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) هستند. و خداوند دستور داده است تا مردم از آن‌ها سؤال کنند و مردم را به سؤال پرسیدن از افراد نادان دستور نداده است. خداوند قرآن را ذکر نامیده و فرموده است: و ما این ذکر [قرآن] را بر تو نازل کردیم، تا آنچه به‌سوی مردم نازل شده است برای آن‌ها روشن سازی و شاید اندیشه کنند!. (نحل/۴۴) و همچنین فرموده است: و إِنَّهُ لذِکْرٌ لکَ و لقَومِکَ و سَوفَ تُسْأَلونَ.
الحسن (علیه السلام)- فَإِنَّ اللَّهَ بَعَثَ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) رَحْمَهًًْ لِلْعالَمِینَ فَأَظْهَرَ بِهِ الْحَقَ وَ رَفَعَ بِهِ الْبَاطِلَ وَ أَذَلَّ بِهِ أَهْلَ الشِّرْکِ وَ أَعَزَّ بِهِ الْعَرَبَ عَامَّهًًْ وَ شَرَّفَ بِهِ مَنْ شَاءَ مِنْهُمْ خَاصَّهًًْ فَقَالَ تَعَالَی وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِک.
امام حسن (علیه السلام)- خداوند حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله) را به عنوان رحمتی برای جهانیان فرستاد، و به‌وسیله‌ی ایشان حق را ظاهر و باطل را دفع نمود، اهل شرک را به واسطه‌ی او ذلیل و عموم عرب را عزیز کرد و هرکس را که خواست، به‌وسیله‌ی آن حضرت به طور خاص شرافت بخشید، چنانکه می‌فرماید: وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِک.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ أَیْ وَ إِنَّ الْقُرْآنَ الَّذِی أُوْحِیَ إِلَیْکَ شَرَفٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ مِنْ قُرَیْشٍ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ إِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَ لِقَوْمِکَ یعنی این قرآنی که به تو وحی شد مایه‌ی شرف [بزرگی] تو و قوم تو، قریش است.