آیه وَ هُوَ الَّذي فِي السَّماءِ إِلهٌ وَ فِي الْأَرْضِ إِلهٌ وَ هُوَ الْحَكيمُ الْعَليمُ [84]
او كسى است كه هم در آسمان معبود است و هم در زمين؛ و او حكيم و داناست.
الصّادق (علیه السلام)- عَن هِشَامِ‌بْنِ‌الْحَکَمِ قَالَ قَالَ أَبُو شَاکِرٍ الدَّیَصَانِیُّ إِنَّ فِی الْقُرْآنِ آیَهًًْ هِیَ قَوْلُنَا قُلْتُ مَا هِیَ فَقَالَ وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ فَلَمْ أَدْرِ بِمَا أُجِیبُهُ فَحَجَجْتُ فَخَبَّرْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فَقَالَ هَذَا کَلَامُ زِنْدِیقٍ خَبِیثٍ إِذَا رَجَعْتَ إِلَیْهِ فَقُلْ لَهُ مَا اسْمُکَ بِالْکُوفَهًِْ فَإِنَّهُ یَقُولُ فُلَانٌ فَقُلْ لَهُ مَا اسْمُکَ بِالْبَصْرَهًِْ فَإِنَّهُ یَقُولُ فُلَانٌ فَقُلْ کَذَلِکَ اللَّهُ رَبُّنَا فِی السَّمَاءِ إِلَهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلَهٌ وَ فِی الْبِحَارِ إِلَهٌ وَ فِی الْقِفَارِ إِلَهٌ وَ فِی کُلِّ مَکَانٍ إِلَهٌ قَالَ فَقَدِمْتُ فَأَتَیْتُ أَبَا شَاکِرٍ فَأَخْبَرْتُهُ.ِ
امام صادق (علیه السلام)- هشام‌بن‌حکم گوید: ابوشاکر دیصانی گفت: «در قرآن آیه‌ای هست که موافق اعتقاد ما که خدا را دو تا می‌دانیم، است». گفتم: «آن آیه کدام است». گفت: «وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ یعنی: و او آن خدایی است که در آسمان خدا و معبود فرشتگان و در زمین خدا و معبود جنّ و انس است و مراد آن است که آن جناب مستحق آن است که جمیع خلایق او را عبادت کنند و روی ارادت به‌سوی او آورند». هشام می‌گوید: «من نمی‌دانستم که چه جوابی به او گویم بعد از آن به حج رفتم و امام صادق (علیه السلام) را خبر دادم. فرمود: «این سخن، سخن زندیق خبیث پلید است چون به‌سوی او برگشتی به او بگو که «نام تو در کوفه چیست؟ چه او خواهد گفت: فلانی. بعد از آن به او بگو! که نام تو در بصره چیست؟ خواهد گفت: فلانی و چون همان نام را بگوید، بگو خدا که پروردگار ما است همچنین است در آسمان خدا و در زمین خدا و در دریاها خدا و در هرجا خدا است». هشام می‌گوید: پس از آنکه از سفر بازگشتم، نزد ابوشاکر آمدم و او را خبر دادم».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ هِشَامِ‌بْنِ‌الْحَکَمِ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: ... فَقُلْتُ إِنَّ بُنَاناً یَتَأَوَّلُ هَذِهِ الْآیَهًَْ وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ أَنَّ الَّذِی فِی الْأَرْضِ غَیْرُ إِلَهِ السَّمَاءِ وَ إِلَهَ السَّمَاءِ غَیْرُ إِلَهِ الْأَرْضِ وَ أَنَّ إِلَهَ السَّمَاءِ أَعْظَمُ مِنْ إِلَهِ الْأَرْضِ وَ أَنَّ أَهْلَ الْأَرْضِ یَعْرِفُونَ فَضْلَ إِلَهِ السَّمَاءِ وَ یُعَظِّمُونَهُ فَقَالَ وَ اللَّهِ مَا هُوَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِیکَ لَهُ إِلَهٌ فِی السَّمَاوَاتِ وَ إِلَهٌ فِی الْأَرَضِینَ کَذَبَ بُنَانٌ عَلَیْهِ لَعْنَهًُْ اللَّهِ صَغَّرَ اللَّهَ جَلَّ جَلَالُهُ وَ صَغَّرَ عَظَمَتَهُ.
امام صادق (علیه السلام)- هشام‌بن‌حکم گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «بُنان این آیه را تأویل می‌کند و می‌گوید: وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ؛ خدایی که در آسمان است غیر از خدایی است که در زمین می‌باشد. و خدای آسمان‌ها بزرگ‌تر از خدای زمین است و اهل زمین فضیلت خدای آسمان را می‌شناسند و او را مورد تعظیم و تکریم قرار می‌دهند». امام صادق (علیه السلام) فرمود: «به خداوند سوگند جز خداوند آسمان و زمین خداوند دیگری نیست و در زمین و آسمان یک خدا بیشتر وجود ندارد، بنان دروغ می‌گوید، خداوند او را لعنت کند، او عظمت خدا را تحقیر کرده و خداوند را کوچک شمرده است».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَلِیِّ‌بْنِ‌حَسَّانَ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا رَفَعَهُ إِلَی أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: ذُکِرَ جَعْفَرُ‌بْنُ‌وَاقِدٍ وَ نَفَرٌ مِنْ أَصْحَابِ أَبِی‌الْخَطَّابِ فَقِیلَ إِنَّهُ صَارَ إِلَیَّ یَتَرَدَّدُ وَ قَالَ فِیهِمْ وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ قَالَ هُوَ الْإِمَامُ فَقَالَ أبو عبد الله (علیه السلام) لَا وَ اللَّهِ لَا یَأْوِینِی (یُؤْوِینِی) وَ إِیَّاهُ سَقْفُ بَیْتٍ أَبَداً هُمْ شَرٌّ مِنَ الْیَهُودِ وَ النَّصَارَی وَ الْمَجُوسِ وَ الَّذِینَ أَشْرَکُوا وَ اللَّهِ مَا صَغَّرَ عَظَمَهًَْ اللَّهِ تَصْغِیرَهُمْ شَیْءٌ قَطُّ وَ إِنَّ عُزَیْراً جَالَ فِی صَدْرِهِ مَا قَالَتِ الْیَهُودُ فَمُحِیَ اسْمُهُ مِنَ النُّبُوَّهًِْ وَ اللَّهِ لَوْ أَنَّ عِیسَی (علیه السلام) أَقَرَّ بِمَا قَالَتِ النَّصَارَی لَأَوْرَثَهُ اللَّهُ صَمَماً إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ وَ اللَّهِ لَوْ أَقْرَرْتُ بِمَا یَقُولُ فِیَّ أَهْلُ الْکُوفَهًِْ لَأَخَذَتْنِی الْأَرْضُ وَ مَا أَنَا إِلَّا عَبْدٌ مَمْلُوکٌ لَا أَقْدِرُ عَلَی ضَرِّ شَیْءٍ وَ لَا نَفْع.
امام صادق (علیه السلام)- علی‌بن‌حسان گوید: یکی از صحابه گوید: در خدمت امام صادق (علیه السلام) صحبت از جعفربن‌واقد و چند نفر از یاران ابوالخطاب شد، یکی از حاضرین گفت: او برای گمراه‌کردن من با من رفت و آمد داشت و می‌گفت این آیه درباره‌ی امام نازل شده: وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ و گفت: «منظور امام است که در زمین و آسمان خدا است». امام صادق (علیه السلام) فرمود: «نه! به خدا قسم هرگز من و او در زیر یک سقف جمع نشده‌ایم آن‌ها بدتر از یهود و نصاری و مجوس و مشرکین هستند؛ به خدا قسم کسی به خدا نکرده توهین به قدری که ایشان کرده‌اند. عزیر (علیه السلام) آنچه یهود درباره‌ی او می‌گفتند در دلش خطور کرد، خداوند نامش را از جمله‌ی پیامبران محو کرد. به خدا قسم اگر عیسی (علیه السلام) اقرار کند به آنچه نصرانیان درباره‌اش می‌گفتند خداوند او را تا روز قیامت کر و ناشنوا می‌کرد من نیز اگر بپذیرم آنچه اهل کوفه درباره‌ام می‌گویند، زمین آن را فرو خواهد برد؛ من جز بنده‌ای زار نیستم و اختیار سود و زیانی ندارم».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌أُسَامَهًَْ قَالَ سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ فَنَظَرْتُ وَ اللَّهِ إِلَیْهِ وَ قَدْ لَزِمَ الْأَرْضَ وَ هُوَ یَقُولُ: وَ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ الَّذِی هُوَ وَ اللَّهِ رَبِّی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ وَ هُوَ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ.
امام صادق (علیه السلام)- ابو اسامه گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی این سخن خداوند عزّوجلّ: وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ سؤال کردم و دیدم آن حضرت درحالی‌که نشسته بود، فرمود: «به خدا قسم! خدایم که در آسمان خداست و در زمین خداست، فقط الله جلّ جلاله است».
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- قوله وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ قَالَ هُوَ إِلَهٌ فِی السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ؛ او در آسمان و زمین معبود است.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ سَدِیرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) إِنَّ قَوْماً یَزْعُمُونَ أَنَّکُمْ آلِهَهًٌْ یَتْلُونَ بِذَلِکَ عَلَیْنَا قُرْآناً وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ فَقَالَ یَا سَدِیرُ سَمْعِی وَ بَصَرِی وَ بَشَرِی وَ لَحْمِی وَ دَمِی وَ شَعْرِی مِنْ هَؤُلَاءِ بَرَاءٌ وَ بَرِئَ اللَّهُ مِنْهُمْ مَا هَؤُلَاءِ عَلَی دِینِی وَ لَا عَلَی دِینِ آبَائِی وَ اللَّهِ لَا یَجْمَعُنِی اللَّهُ وَ إِیَّاهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ إِلَّا وَ هُوَ سَاخِطٌ عَلَیْهِمْ قَالَ قُلْتُ وَ عِنْدَنَا قَوْمٌ یَزْعُمُونَ أَنَّکُمْ رُسُلٌ یَقْرَءُونَ عَلَیْنَا بِذَلِکَ قُرْآناً یا أَیُّهَا الرُّسُلُ کُلُوا مِنَ الطَّیِّباتِ وَ اعْمَلُوا صالِحاً إِنِّی بِما تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ فَقَالَ یَا سَدِیرُ سَمْعِی وَ بَصَرِی وَ شَعْرِی وَ بَشَرِی وَ لَحْمِی وَ دَمِی مِنْ هَؤُلَاءِ بَرَاءٌ وَ بَرِئَ اللَّهُ مِنْهُمْ وَ رَسُولُهُ مَا هَؤُلَاءِ عَلَی دِینِی وَ لَا عَلَی دِینِ آبَائِی وَ اللَّهِ لَا یَجْمَعُنِی اللَّهُ وَ إِیَّاهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ إِلَّا وَ هُوَ سَاخِطٌ عَلَیْهِمْ.
امام صادق (علیه السلام)- سدیر گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «مردمی عقیده دارند که شما خدا و معبود هستید و برای دلیل عقیده‌ی خود این آیه‌ی قرآن را می‌خوانند: وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ [این‌ها گمان می‌کنند که معبود زمین امامانند] امام (علیه السلام) فرمود: «ای سدیر! شنوایی و بیناییم، پوست و گوشتم، خون و مویم از اینان بیزار است و خدا از ایشان بیزار باشد، اینان دین من و دین پدران مرا ندارند. خدا در روز قیامت، مرا با آن‌ها گرد هم نیاورد، جز آنکه بر آن‌ها خشمگین باشد». عرض کردم: «وَ عِنْدَنَا قَوْمٌ یَزْعُمُونَ؛ مردمی نزد ما هستند که عقیده دارند شما پیغمبرید! و این آیه قرآن را برای دلیل سخن خود قرائت می‌کنند: ای پیامبران! از غذاهای پاکیزه بخورید، و عمل صالح انجام دهید، که من به آنچه انجام می‌دهید آگاهم. (مؤمنون/۵۱)». امام فرمود: «ای سدیر! شنوایی و بیناییم، مو و پوستم، گوشت و خونم از این‌ها بیزار است و خدا و رسولش از اینان بیزار باشد، این‌ها به دین من و دین پدرانم نیستند، خدا در قیامت مرا با ایشان گرد هم نیاورد جز اینکه بر آن‌ها خشمگین باشد».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- مَعْنَی قَوْلِهِ وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ وَ قَوْلُهُ وَ هُوَ مَعَکُمْ أَیْنَ ما کُنْتُمْ وَ قَوْلُهُ ما یَکُونُ مِنْ نَجْوی ثَلاثَةٍ إِلَّا هُوَ رابِعُهُمْ فَإِنَّمَا أَرَادَ بِذَلِکَ اسْتِیلَاءَ أُمَنَائِهِ بِالْقُدْرَهًِْ الَّتِی رَکَّبَهَا فِیهِمْ عَلَی جَمِیعِ خَلْقِهِ وَ أَنَّ فِعْلَهُمْ فِعْلُهُ.
امام علی (علیه السلام)- معنای این کلام خداوند: وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ و این آیه: و هرجا باشید او با شما است. (حدید/۴) و این کلام خداوند: هیچ‌گاه سه نفر با هم نجوا نمی‌کنند مگر اینکه خداوند چهارمین آن‌هاست. (مجادله/۷)؛ این است که [خداوند] هر آینه با این آیات قصد دارد به تمام خلایق بفهماند که قدرتی که به امنای دین و والیان شرع عطا فرموده مستولی بر همه ایشان است و اینکه فعل او همان فعل ایشان است.
الرّضا (علیه السلام)- عَنْ صَفْوَانَ‌بْنِ‌یَحْیَی قَالَ: سَأَلَنِی أَبُو قُرَّهًَْ الْمُحَدِّثُ صَاحِبُ شُبْرُمَهًَْ أَنْ أُدْخِلَهُ إِلَی أَبِی‌الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) فَاسْتَأْذَنْتُهُ فَأَذِنَ لَهُ فَدَخَلَ فَسَأَلَهُ عَنْ أَشْیَاءَ ... فَقَالَ أَبُو قُرَّهًَْ فَأَیْنَ اللَّهُ فَقَالَ أَبُو الْحَسَنِ (علیه السلام) الْأَیْنُ مَکَانٌ وَ هَذِهِ مَسْأَلَهًُْ شَاهِدٍ عَنْ غَائِبٍ وَ اللَّهُ تَعَالَی لَیْسَ بِغَائِبٍ وَ لَا یَقْدَمُهُ قَادِمٌ وَ هُوَ بِکُلِّ مَکَانٍ مَوْجُودٌ مُدَبِّرٌ صَانِعٌ حَافِظٌ مُمْسِکُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ فَقَالَ أَبُو قُرَّهًَْ أَ لَیْسَ هُوَ فَوْقَ السَّمَاءِ دُونَ مَا سِوَاهَا فَقَالَ أَبُو الْحَسَنِ (علیه السلام) هُوَ اللَّهُ فِی السَّماواتِ وَ فِی الْأَرْضِ وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ وَ هُوَ الَّذِی یُصَوِّرُکُمْ فِی الْأَرْحامِ کَیْفَ یَشاءُ وَ هُوَ مَعَکُمْ أَیْنَ ما کُنْتُمْ وَ هُوَ الَّذِی اسْتَوی إِلَی السَّماءِ وَ هِیَ دُخانٌ وَ هُوَ الَّذِی اسْتَوی إِلَی السَّماءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ وَ هُوَ الَّذِی اسْتَوی عَلَی الْعَرْشِ قَدْ کَانَ وَ لَا خَلْقَ وَ هُوَ کَمَا کَانَ إِذْ لَا خَلْقَ لَمْ یَنْتَقِلْ مَعَ الْمُنْتَقِلِینَ فَقَالَ أَبُو قُرَّهًَْ فَمَا بَالُکُمْ إِذَا دَعَوْتُمْ رَفَعْتُمْ أَیْدِیَکُمْ إِلَی السَّمَاءِ فَقَالَ أَبُو الْحَسَنِ (علیه السلام) إِنَّ اللَّهَ اسْتَعْبَدَ خَلْقَهُ بِضُرُوبٍ مِنَ الْعِبَادَهًِْ وَ لِلَّهِ مَفَازِعُ یَفْزَعُونَ إِلَیْهِ وَ یُسْتَعْبَدُ (مُسْتَعْبَدٌ) فَاسْتَعْبَدَ عِبَادَهُ بِالْقَوْلِ وَ الْعِلْمِ وَ الْعَمَلِ وَ التَّوْجِیهِ وَ نَحْوِ ذَلِکَ اسْتَعْبَدَهُمْ بِتَوْجِیهِ الصَّلَاهًِْ إِلَی الْکَعْبَهًِْ وَ وَجَّهَ إِلَیْهَا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَهًَْ وَ اسْتَعْبَدَ خَلْقَهُ عِنْدَ الدُّعَاءِ وَ الطَّلَبِ وَ التَّضَرُّعِ بِبَسْطِ الْأَیْدِی وَ رَفْعِهَا إِلَی السَّمَاءِ لِحَالِ الِاسْتِکَانَهًِْ وَ عَلَامَهًِْ الْعُبُودِیَّهًِْ وَ التَّذَلُّلِ لَه.
امام رضا (علیه السلام)- صفوان گوید: ... ابوقرّه گفت: «خدا کجا است»؟ امام رضا (علیه السلام) فرمود: «کجا مکان است و این را کسی سؤال می‌کند که اینجا هست. درباره‌ی کسی که اینجا نیست (می‌گوید فلانی کجا است). خدا غایب نیست و کسی پیش او نمی‌رود. او در هر مکانی است. موجود و مدبّر و صانع و حافظ است و نگهدار آسمان‌ها و زمین است». ابوقرّه گفت: «مگر خدا بالای آسمان‌ها و زمین نیست بالاتر از هرچه که هست. فرمود: او کسی است که شما را در رحمِ [مادران]، آن‌چنان که می‌خواهد تصویر می‌کند. (آل عمران/۶). و هرجا باشید او با شما است. (حدید/۴). سپس به آفرینش آسمان پرداخت، درحالی‌که به‌صورت دود بود. (فصلت/۱۱). سپس به آسمان پرداخت و آن‌ها را به‌صورت هفت آسمان مرتب نمود. (بقره/۲۹). وَ هُوَ الَّذِی اسْتَوی عَلَی الْعَرْشِ قَدْ کَانَ وَ لَا خَلْقَ وَ هُوَ کَمَا کَانَ إِذْ لَا خَلْقَ لَمْ یَنْتَقِلْ مَعَ الْمنْتَقِلِینَ». ابوقرّه گفت: «پس چرا شما وقتی دعا می‌کنید دست‌های خود را به طرف آسمان بلند می‌کنید»؟ فرمود: «خداوند از بندگان به شکل‌های مختلف عبادت خواسته و پناهگاهی چند قرار داده که به آنجاها پناه برند و پرستشگاه‌هایی قرار داده و از آن‌ها عبادت لفظی و علمی و توجّه خواسته است. دستور داده در موقع نماز به جانب کعبه رو کنند و حج عمره را در آنجا به‌جا آورند و امر کرده هنگام دعا و درخواست و زاری دست‌ها را به‌سوی آسمان بلند کنند، که این خود نشانه‌ی کوچکی و علامت بندگی و اظهار خواری در نزد اوست».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- الْحَمْدُ لِلَّهِ اللَّابِسِ الْکِبْرِیَاءِ بِلَا تَجَسُّدٍ وَ الْمُرْتَدِی بِالْجَلَالِ بِلَا تَمْثِیلٍ وَ الْمُسْتَوِی عَلَی الْعَرْشِ بِلَا زَوَالٍ وَ الْمُتَعَالِی عَنِ الْخَلْقِ بِلَا تَبَاعُدٍ الْقَرِیبِ مِنْهُمْ بِلَا مُلَامَسَهًٍْ مِنْهُ لَهُمْ وَ لَیْسَ لَهُ حَدٌّ یُنْتَهَی إِلَی حَدِّهِ وَ لَا لَهُ مِثْلٌ فَیُعْرَفَ بِمِثْلِهِ ذَلَّ مَنْ تَجَبَّرَ عَنْهُ وَ صَغُرَ مَنْ تَکَبَّرَ دُونَهُ وَ تَوَاضَعَتِ الْأَشْیَاءُ لِعَظَمَتِهِ وَ انْقَادَتْ لِسُلْطَانِهِ وَ عِزَّتِهِ وَ کَلَّتْ عَنْ إِدْرَاکِهِ طُرُوفُ الْعُیُونِ وَ قَصُرَتْ دُونَ بُلُوغِ صِفَتِهِ أَوْهَامُ الْخَلَائِقِ الْأَوَّلِ قَبْلَ کُلِّ شَیْءٍ وَ الْآخِرِ بَعْدَ کُلِّ شَیْءٍ وَ لَا یَعْدِلُهُ شَیْءٌ الظَّاهِرِ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ بِالْقَهْرِ لَهُ وَ الْمُشَاهِدِ لِجَمِیعِ الْأَمَاکِنِ بِلَا انْتِقَالٍ إِلَیْهَا وَ لَا تَلْمِسُهُ لَامِسَهًٌْ وَ لَا تُحِسُّهُ حَاسَّهًٌْ وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ وَ هُوَ الْحَکِیمُ الْعَلِیمُ.
امام علی (علیه السلام)- سپاس برای خدایی است که لباس بزرگواری پوشید، بدون آنکه جسم و ماده باشد. جلالت را بر خود استوار نمود. بدون مثل و مانندی بر عرش کبریایی استیلا یافت. بدون زوال و انتقال بلندتر از خلق است. بدون آنکه از آنان دور باشد نزدیک به ایشان است. بدون اینکه لمس شود، حدّی که به آن منتهی شود بر او نیست. و مانندی که به او شناخته شود بر او نیست. هرکه در برابرش سرکشی کند خار است. هرکه در برابرش اظهار بزرگی کند ذلیل و بی‌مقدار است. در برابر عظمتش اشیاء متواضعند. و در برابر سلطنت و قدرتش مطیعند. دیدگان از دیدنش ناتوانند. اوهام خلایق از درک کمالاتش عاجزند. قبل از هرچیز بوده و بعد از هرچیز خواهد بود. چیزی برابر او نباشد. به قهر و غلبه بر هرچیز غالب آید. به تمام مکان‌ها بدون انتقال از مکانی به مکان دیگر بیناست. او را لمس‌کننده‌ای لمس نمی‌کند. و او را حس‌کننده حس نمی‌کند. او کسی است که هم در آسمان معبود است و هم در زمین؛ و او حکیم و داناست.