آیه وَ إِذا ذُكِرَ اللهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَ إِذا ذُكِرَ الَّذينَ مِنْ دُونِهِ إِذا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ [45]
هنگامى‌كه خداوند به يگانگى ياد مى‌شود، دل‌هاى كسانى كه به آخرت ايمان ندارند مشمئز [و متنفّر] مى‌گردد؛ امّا هنگامى‌كه از معبودهايى غير از او ياد مى‌شود، آنان خوشحال مى‌شوند.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ زُرَارَهًَْ قَالَ حَدَّثَنِی أَبُوالْخَطَّابِ فِی أَحْسَنِ مَا یَکُونُ حَالًا قَال: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عزّوجلّ وَ إِذا ذُکِرَ اللهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ فَقَالَ وَ إِذا ذُکِرَ اللَّهُ وَحْدَهُ بِطَاعَهًِْ مَنْ أَمَرَ اللَّهُ بِطَاعَتِهِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ (علیهم السلام) اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَ إِذَا ذُکِرَ الَّذِینَ لَمْ یَأْمُرِ اللهُ بِطَاعَتِهِمْ إِذَا هُمْ یَسْتَبْشِرُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- زراره گوید: وقتی ابوالخطّاب هنوز مرتد نشده بود، برایم نقل کرد که از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی کلام خداوند عزّوجلّ: وَ إِذَا ذُکِرَ اللهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ پرسیدم، ایشان فرمود: «یعنی وقتی خدا به تنهایی یاد شود به اطاعت‌کردن از کسی که امر به اطاعت او نموده از آل محمّد (علیهم السلام)، دل‌های کسانی که ایمان به آخرت نمی آورند متنفّر می‌شود و وقتی یاد شوند کسانی که خداوند به اطاعت آنها امر نکرده، خوشحال می‌شوند».
الباقر (علیه السلام)- عَنْ حَنَانِ‌بْنِ‌سَدِیرٍ عَنْ أَبِیهِ قَالَ: سَمِعْتُ صَامِتاً بَیَّاعَ الْهَرَوِیِّ و قَد سَأَلَ أَبَاجَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنِ الْمُرْجِئَهًِْ فَقَالَ صَلِّ مَعَهُمْ وَ اشْهَدْ جَنَائِزَهُمْ وَ عُدْ مَرْضَاهُمْ وَ إِذَا مَاتُوا فَلَا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّا إِذَا ذُکِرْنَا عِنْدَهُمْ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذَا ذُکِرَ الَّذِینَ مِنْ دُونِنَا إِذا هُمْ یَسْتَبْشِرُونَ.
امام باقر (علیه السلام)- حنان‌بن‌سدیر از پدرش نقل کرد که گفت: از صامت بیاع هروی شنیدم که از امام باقر (علیه السلام) درباره‌ی مرجئه پرسید. ایشان فرمود: «با آنان نماز بخوان و جنازه‌هایشان را تشییع کن و به عیادت بیمارانشان برو، امّا برایشان طلب آمرزش نکن؛ چرا که وقتی نزد آنها از ما یاد می‌شود، دل‌هایشان منزجر می‌گردد و وقتی از آنان که غیر ما هستند یاد می‌شود، به ناگاه شادمانی می‌کنند».
الباقر (علیه السلام)- قَالَ إِنَّ حَدِیثَکُمْ هَذَا لَتَشْمَئِزُّ مِنْهُ قُلُوبُ الرِّجَالِ فَمَنْ أَقَرَّ بِهِ فَزِیدُوهُ وَ مَنْ أَنْکَرَهُ فَذَرُوه.
امام باقر (علیه السلام)- گفتار شما [شیعیان و نقل احادیث ما] برای دل‌های مردم [نااهل]، خوش نمی‌آید. احادیثی را برای آنها نقل کنید، اگر پذیرا بودند. بیشتر بگویید، امّا اگر همان احادیث اندک را نیز انکار کردند، رهایشان کنید [و بیشتر نگویید].
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَا بَالُ أَقْوَامٍ إِذَا ذَکَرُوا آلَ إِبْرَاهِیمَ وَ آلَ عِمْرَانَ اسْتَبْشَرُوا وَ إِذَا ذَکَرُوا آلَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُهُمْ وَ الَّذِی نَفْسُ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) بِیَدِهِ لَوْ أَنَّ أَحَدَهُمْ وَافَی بِعَمَلِ سَبْعِینَ نَبِیّاً یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ مَا قَبِلَ اللَّهُ مِنْهُ حَتَّی یُوَافِیَ بِوَلَایَتِی وَ وَلَایَهًِْ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِب (علیه السلام).
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- چه می‌شود که گروهی وقتی از آل ابراهیم و آل عمران (علیها السلام) یاد می‌کنند شادند، امّا وقتی از آل محمّد (علیهم السلام) یاد می‌کنند متنفّر می‌شوند. قسم به آن کسی که جان محمّد (صلی الله علیه و آله) در دست او است! اگر یکی از آنها در روز قیامت به مقدار عمل هفتاد پیغمبر کار نیک کرده باشد، خدا از او نمی‌پذیرد مگر اینکه ولایت من و علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) را به آنها ضمیمه کند».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْزَمُوا مَوَدَّتَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ فَإِنَّهُ مَنْ لَقِیَ اللَّهَ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ هُوَ یَوَدُّنَا دَخَلَ الْجَنَّهًَْ بِشَفَاعَتِنَا وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَا یَنْفَعُ عَبْداً عَمَلُهُ إِلَّا بِمَعْرِفَهًِْ حَقِّنَا.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- محبّت ما اهل بیت را [در دل] داشته باشید. هرکس با ما دوست باشد روز قیامت با شفاعت ما وارد بهشت می‌گردد، به خداوند سوگند! بنده‌ای از اعمال خود سود نمی‌برد و مگر اینکه حقّ ما را بشناسد».
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ إِذَا ذُکِرَ اللهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ أَیِ انْقَبَضَتْ.
ابن‌عبّاس ( إِذا ذُکِرَ اللهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ یعنی دل‌هایشان می‌گیرد.