آیه ۶۷ - سوره زمر

امام هادی (علیه السلام)- یقطین گوید: از امام هادی (علیه السلام) درباره‌ی کلام خداوند عزّوجلّ: وَ الْأَرْضُ جَمِیعاً قَبْضَتُهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ السَّماواتُ مَطْوِیَّاتٌ بِیَمِینِهِ سؤال کردم. فرمود: «خدای تبارک‌وتعالی با این تعبیر کسانی را که او را به مخلوقاتش تشبیه کردند سرزنش کرده؛ مگر نمی‌بینی که در ابتدای همین آیه فرموده است: وَ ما قَدَرُوا اللهَ حَقَّ قَدْرِهِ و اینکه فرموده است وَ الْأَرْضُ جَمیعاً قَبْضَتُهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ السَّماواتُ مَطْوِیَّاتٌ بِیَمینِهِ سُبْحانَهُ وَ تَعالی عَمَّا یُشْرِکُونَ مانند آن موردی است که در جای دیگر فرموده است: آن‌ها خدا را درست نشناختند که گفتند: «خدا، هیچ‌چیز بر هیچ انسانی، نفرستاده است!. (انعام/۹۱). و در پایان آیه خدای بزرگ خود را از آلایش به این نسبت‌های ناروای [چنگ‌زدن و دست‌داشتن]، پاک و منزّه دانسته و فرموده است: سُبْحانَهُ وَ تَعالی عَمَّا یُشْرِکُونَ». [و این دوجمله را باید چنین معنا کرد که، خدا را به شایستگی نشناخته‌اند و گفته‌اند آسمان در قبضه‌ی اوست یا اینکه گفته‌اند خدا نازل نکرده است، خداوند از این موارد که آن‌ها می‌گویند، پاک و منزّه و مبرّی است].

امام علی (علیه السلام)- خداوند عزّوجلّ، موجودی مستقل و قائم به نفس خود است و برای وجود خود نیازی به ابزار و وسیله و واسطه ندارد. البتّه خود می‌فرماید که کسی نمی‌تواند آن طور که شایسته‌ی اوست، او را بشناسد و برای اینکه خود را از گفتار و پندار بندگان کافرش که برای او شریکانی قائل شده‌اند و از پندار افرادی که به حساب خود، خداوند را با قیاس با دیگر موجودات، محدود به حد و اندازه دانسته‌اند منزّه و بری کند، فرموده است: وَ ما قَدَرُوا اللهَ حَقَّ قَدْرِهِ وَ الْأَرْضُ جَمِیعاً قَبْضَتُهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ السَّماواتُ مَطْوِیَّاتٌ بِیَمِینِهِ سُبْحانَهُ وَ تَعالی عَمَّا یُشْرِکُونَ برای رسیدن به شناخت بیشتر بین تو و خداوند، هرصفتی را که قرآن از خداوند به تو می‌گوید را قبول و پیروی کن و از نور هدایت قرآن استفاده کن که قرآن هم نعمت است هم حکمت که هردوی آن‌ها به تو داده شده است. پس هرچه به تو می‌دهد [و هرچه قرآن می‌گوید] را بپذیر و از جمله شکرکنندگان باش.

امام علی (علیه السلام)- حقیقتاً وای بر تو ای انسان! قطعاً تک‌تک شما به زمان حساب و کتاب [اعمالتان] نزدیک می‌شوید؛ و فرمان پروردگارت فرا رسد و فرشتگان صف در صف حاضر شوند، (فجر/۲۲) و از تمام اعمالشان، حرف به حرف سؤال پرسیده خواهد شد، به‌صورت برهنه [و بی‌پناه به محشر] آورده می‌شوند درحالی‌که دیدگانشان به زیر افکنده، پیش‌رویشان حساب و از پشت‌سرشان شعله‌ی جهنّمی که صدایش را می‌شنوند و زبانه‌ی او را می‌بینند قرار دارد. (و در آنجا) یاوری و دوستی پیدا نمی‌کنند که از این ذلّت آنان را پناه دهد. به سرعت به سوی ایستگاه‌های محشر می‌دوند و به این سو و آن سو روان می‌شوند؛ در آن روز که آسمان را چون طوماری در هم می‌پیچیم، [سپس] همان گونه که آفرینش را آغاز کردیم، آن را بازمی‌گردانیم این وعده‌ای است بر ما، و قطعاً آن را انجام خواهیم داد. (انبیاء/۱۰۴)

امام علی (علیه السلام)- سلمان فارسی (در حدیث طولانی‌ای که در آن ورود جاثلیق (عالم مسیحی) را به همراه صد نفر از مسیسحیان به مدینه ذکر می‌کند که جاثلیق از ابوبکر سؤالاتی پرسید و ابوبکر نتوانست جواب دهد و بعد از آن جاثلیق به‌سوی امیرالمؤمنین علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) ارشاد و رهنمایی شد و از آن حضرت چند سؤال نمود و حضرت جواب داده [در آن حدیث چنین آمده:] از جمله سؤالاتی که جاثلیق پرسید این بود که گفت: «مرا از منظور این آیه: وَ ما قَدَرُوا اللهَ حَقَّ قَدْرِهِ وَ الْأَرْضُ جَمِیعاً قَبْضَتُهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ السَّماواتُ مَطْوِیَّاتٌ بِیَمِینِهِ سُبْحانَهُ وَ تَعالی عَمَّا یُشْرِکُونَ باخبر ساز؛ که اگر آسمان‌ها در هم پیچیده می‌شود و زمین گرفته می‌شود [که دیگر نه آسمانی خواهد بود و نه زمینی] بهشت و جهنّم که جایی در آسمان و زمین است کجاست؟ [و طبق ادّعای این آیه، با برچیده‌شدن آسمان و زمین، بهشت و جهنّم نیز از بین می‌رود]. حضرت یک کاغذ و قلم خواست و در آن کاغذ نام بهشت و جهنّم را نوشت بعد کاغذ را پیچید و به دست نصرانی داد بعد فرمود: «آیا این کاغذ را درهم نپیچیدم»؟ عرض کرد: «بلی». سپس فرمود: «کاغذ را باز کن نصرانی کاغذ را باز کرد حضرت فرمود: «آیا اثری از کلمه‌ی جهنّم و بهشت در آن می‌بینی یا اینکه کاغذ [و پیچیده شدن آن] آن‌ها را محو کرده است»؟ نصرانی عرض کرد: «نه». حضرت فرمود: «پس هم چنین در قدرت و نیروی خدا، زمانی‌که آسمان‌ها پیچیده شود و زمین گرفته شود، بهشت و جهنّم باطل نمی‌شوند آنچنان‌که پیچیدن این کاغذ نوشته‌های بهشت و جهنّم را نابود نکرد».

امام باقر (علیه السلام)- ذات خداوند قابل توصیف نیست و چگونه به وصف آید با آنکه خود در قرآنش گوید: وَ ما قَدَرُوا اللهَ حَقَّ قَدْرِه ذات خدا با هیچ حد و تعریفی مقایسه نمی‌شود مگر آنکه خدا والاتر و بزرگتر از آن است.