آیه ۶ - سوره طلاق

آیه أَسْكِنُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ سَكَنْتُمْ مِنْ وُجْدِكُمْ وَ لا تُضآرُّوهُنَّ لِتُضَيِّقُوا عَلَيْهِنَّ وَ إِنْ كُنَّ أُولاتِ حَمْلٍ فَأَنْفِقُوا عَلَيْهِنَّ حَتَّى يَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ فَإِنْ أَرْضَعْنَ لَكُمْ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَ أْتَمِرُوا بَيْنَكُمْ بِمَعْرُوفٍ وَ إِنْ تَعاسَرْتُمْ فَسَتُرْضِعُ لَهُ أُخْرى [6]

آن‌ها [زنان مطلّقه] را هرجا كه خودتان سكونت داريد و در توانايى شماست سكونت دهيد؛ و به آن‌ها زيان نرسانيد تا آن‌ها را در تنگنا قرار دهيد [و مجبور به ترك منزل شوند]؛ و اگر باردار باشند، نفقه‌ی آن‌ها را بپردازيد تا وضع حمل كنند؛ و اگر براى شما [فرزند را] شير مى‌دهند، پاداش آن‌ها را بپردازيد؛ و [درباره‌ی شير‌دادن فرزند] به‌طور شايسته با يكديگر مشاوره كنيد؛ و اگر به توافق نرسيديد، زن ديگرى او را شير خواهد داد.

آن‌ها [زنان مطلّقه] را هرجا که خودتان سکونت دارید و در توانایی شماست سکونت دهید

۱ -۱
(طلاق/ ۶)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- أَسْکِنُوهُنَّ مِنْ حَیْثُ سَکَنْتُمْ مِنْ وُجْدِکُمْ قَالَ الْمُطَلَّقَهًُْ الَّتِی لِلزَّوْجِ عَلَیْهَا رَجْعَهًْ لَهَا عَلَیْهِ سُکْنَی وَ نَفَقَهًْ مَا دَامَتْ فِی الْعِدَّهًْ، فَإِنْ کَانَتْ حَامِلًا یُنْفِقُ عَلَیْهَا حَتَّی تَضَعَ حَمْلَهَا.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- أَسْکِنُوهُنَّ مِنْ حَیْثُ سَکَنتُم مِّن وُجْدِکُمْ زن مطلّقه‌ای که همسرش بر وی حقّ رجوع دارد، تا زمانی‌که در عدّه باشد، باید همسرش نفقه و مسکن وی را تأمین کند و اگر باردار بود، تا زمان وضع حمل وی باید خرجش را بدهد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۶، ص۳۶۲
بحارالأنوار، ج۱۰۱، ص۱۸۶/ نورالثقلین/ البرهان
۲ -۱
(طلاق/ ۶)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌بَصِیرٍ: عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام): أَنَّهُ سُئِلَ عَنِ الْمُطَلَّقَهًْ ثَلَاثاً: أَ لَهَا سُکْنی وَ نَفَقَهًْ؟ قَالَ: حُبْلی هِیَ؟ قُلْتُ: لَا، قَالَ: لَا.

امام صادق (علیه السلام)- ابوبصیر گوید: از امام (علیه السلام) در مورد زنی که سه‌بار طلاق داده شده، پرسیدم که: «آیا حقّ سکونت [در خانه‌ی شوهر] و دریافت نفقه را دارد»؟ فرمود: «آیا باردار است». گفتم: «نه». فرمود: «نه [حقّی ندارد]».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۶، ص۳۶۲
الکافی، ج۱۱، ص۵۸۸/ نورالثقلین

و به آن‌ها زیان نرسانید تا آن‌ها را در تنگنا قرار دهید [و مجبور به ترک منزل شوند]

۲ -۱
(طلاق/ ۶)

الصّادق (علیه السلام)- لَا یُضَارَّ الرَّجُلُ امْرَأَتَهُ إِذَا طَلَّقَهَا فَیُضَیِّقَ عَلَیْهَا حَتَّی تَنْتَقِلَ قَبْلَ أَنْ تَنْقَضِیَ عِدَّتُهَا فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ قَدْ نَهَی عَنْ ذَلِکَ فَقَالَ وَ لا تُضآرُّوهُنَّ لِتُضَیِّقُوا عَلَیْهِنَّ.

امام صادق (علیه السلام)- مرد هنگامی‌که زن خویش را طلاق داد، به او ضرر نرساند که عرصه بر وی تنگ گردد که مجبور شود قبل از به اتمام‌رساندن عدّه‌ی خویش آنجا را ترک کند؛ زیرا خداوند عزّوجلّ از این امر نهی کرده و فرموده است: وَ لَا تُضَارُّوهُنَّ لِتُضَیِّقُوا عَلَیْهِنَّ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۶، ص۳۶۲
الکافی، ج۶، ص۱۲۳/ وسایل الشیعهًْ، ج۲۲، ص۲۱۳/ البرهان/ نورالثقلین

و اگر باردار باشند، نفقه آن‌ها را بپردازید تا وضع حمل کنند؛ و اگر برای شما [فرزند را] شیر می‌دهند، پاداش آن‌ها را بپردازید؛ و [درباره‌ی شیردادن فرزند] به‌طور شایسته با یکدیگر مشاوره کنید؛ و اگر به توافق نرسیدید، زن دیگری او را شیر خواهد داد

۳ -۱
(طلاق/ ۶)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِذَا طَلَّقَ الرَّجُلُ امْرَأَتَهُ فَادَّعَتْ أَنَّهَا حُبْلَی انْتَظَرَتْ تِسْعَهًَْ أَشْهُرٍ فَإِنْ وَلَدَتْ وَ إِلَّا فَاعْتَدَّتْ ثَلَاثَهًَْ أَشْهُرٍ ثُمَّ قَدْ بَانَتْ مِنْهُ فَهَذَا إِذَا لَمْ یَکُنْ یَتَبَیَّنُ حَمْلُهَا فَأَمَّا إِنْ تَعَیَّنَ أَنَّهَا حَامِلٌ أَنْفَقَ عَلَیْهَا حَتَّی تَضَعَ حَمْلَهَا کَمَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَی وَ إِنْ کُنَّ أُولاتِ حَمْلٍ فَأَنْفِقُوا عَلَیْهِنَّ حَتَّی یَضَعْنَ حَمْلَهُن.

امام علی (علیه السلام)- هرگاه مردی زنش را طلاق داد و زن ادّعا کرد که باردار است، [زن] باید نُه ماه انتظار بکشد. اگر بچّه را به دنیا آورد [عدّه‌اش تمام است] و درغیراین‌صورت باید سه ماه عدّه نگه دارد و پس از آن است. که از او (شوهر) جدا شده است. این [حکم] زمانی است که بارداربودن او معلوم نباشد ولی اگر معلوم شد او باردار است باید مرد به او نفقه بدهد تا اینکه فرزندش را به دنیا بیاورد. همان‌گونه که خداوند تعالی فرمود: وَ إِنْ کُنَّ أُولاتِ حَمْلٍ فَأَنْفِقُوا عَلَیْهِنَّ حَتَّی یَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۶، ص۳۶۴
دعایم الإسلام، ج۲، ص۲۹۰/ نورالثقلین؛ «بتفاوت لفظی»
۳ -۲
(طلاق/ ۶)

الصّادق (علیه السلام)- إِذَا طَلَّقَ الرَّجُلُ الْمَرْأَهًَْ وَ هِیَ حُبْلَی أَنْفَقَ عَلَیْهَا حَتَّی تَضَعَ حَمْلَهَا فَإِذَا وَضَعَتْهُ أَعْطَاهَا أَجْرَهَا وَ لَا یُضَارَّهَا إِلَّا أَنْ یَجِدَ مَنْ هُوَ أَرْخَصُ أَجْراً مِنْهَا فَإِنْ هِیَ رَضِیَتْ بِذَلِکَ الْأَجْرِ فَهِیَ أَحَقُّ بِابْنِهَا حَتَّی تَفْطِمَهُ.

امام صادق (علیه السلام)- اگر مرد، زن را درحالی‌که باردار باشد، طلاق دهد، تا زمانی‌که وضع حمل کند، باید نفقه‌ی او را بدهد و هرگاه وضع حمل نمود، حقّش را بدهد و به او ضرر نرساند (اجرت او را کم نکند)، مگر آنکه زنی را بیابد که حقّ شیردهی‌اش از او کمتر باشد. دراین‌صورت، اگر به آن مزد، راضی شود، نسبت به شیردادن نوزاد خویش شایسته‌تر است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۶، ص۳۶۴
وسایل الشیعه، ج۲۱، ص۴۷۱/ البرهان
۳ -۳
(طلاق/ ۶)

الباقر (علیه السلام)- أمَّا قَولُهُ وَ إِنْ کُنَّ أُولاتِ حَمْلٍ فَأَنْفِقُوا عَلَیْهِنَّ حَتَّی یَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ فَإِنْ أَرْضَعْنَ لَکُمْ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ ... وَ إِنْ تَعاسَرْتُمْ یَقُول إِنْ تَرْضَی الْمَرْأَهًُْ فَتُرْضِعُ الْوَلَدَ، وَ إِنْ لَمْ یَرْضَ الرَّجُلُ أَنْ یَکُونَ وَلَدُهَا عِنْدَهَا یَقُولُ فَسَتُرْضِعُ لَهُ أُخْری لِیُنْفِقْ ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ وَ مَنْ قُدِرَ عَلَیْهِ رِزْقُهُ فَلْیُنْفِقْ مِمَّا آتاهُ الله.

امام باقر (علیه السلام)- امّا درباره‌ی سخن خداوند متعال: وَ إِن کُنَّ أُولَاتِ حَمْلٍ فَأَنفِقُوا عَلَیْهِنَّ حَتَّی یَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ فَإِنْ أَرْضَعْنَ لَکُمْ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَ أْتَمِرُوا بَیْنَکُم بِمَعْرُوفٍ وَ إِن تَعَاسَرْتُمْ می‌فرماید: «اگر زن راضی شود، بچّه را شیر می‌دهد، و اگر مرد راضی نباشد که فرزندش نزد وی بماند، می‌فرماید: فَسَتُرْضِعُ لَهُ أُخْرَی* لِیُنفِقْ ذُو سَعَةٍ مِّن سَعَتِهِ وَ مَن قُدِرَ عَلَیْهِ رِزْقُهُ فَلْیُنفِقْ مِمَّا آتَاهُ اللهُ

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۶، ص۳۶۴
القمی، ج۲، ص۳۷۳
۳ -۴
(طلاق/ ۶)

الباقر (علیه السلام)- إِنَ الْمُطَلَّقَهًَْ ثَلَاثاً لَیْسَ لَهَا نَفَقَهًْ عَلَی زَوْجِهَا إِنَّمَا هِیَ لِلَّتِی لِزَوْجِهَا عَلَیْهَا رَجْعَهًْ.

امام باقر (علیه السلام)- زن سه طلاقه شده حقّ نفقه و سکونت در خانه‌ی زوج را ندارد، و آن برای کسی است که شوهر حقّ رجوع به او را داشته باشد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۶، ص۳۶۴
الکافی، ج۶، ص۱۰۴/ نورالثقلین
بیشتر