آیه ۱ - سوره طه

آیه طه [1]

طه

نامی از نام‌های پیامبر

۱
(طه/ ۱)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ سُفْیَانَ‌بْنِ‌السَّعِیدِ الثَّوْرِیِّ قَالَ: قُلْتُ لِلصَّادِقِ (علیه السلام) یَا ابْنَ رَسُولَ اللَّهِ (علیه السلام) مَا مَعْنَی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَل طه فقَالَ (علیه السلام) وَ أَمَّا طه فَاسْمٌ مِنْ أَسْمَاءِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) وَ مَعْنَاهُ یَا طَالِبَ الْحَقِّ الْهَادِیَ إِلَیْهِ.

امام صادق ( سفیان‌بن‌سعید ثوری گوید: از امام صادق (پرسیدم: «ای فرزند رسول خدا (! معنای آیه: طه چیست»؟ ایشان فرمود: «طه اسمی از اسامی پیامبر (است، و معنایش این است که ای طلب‌کننده‌ی حق و هدایت‌گر به‌سوی آن».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۶۴
بحار الأنوار، ج۸۹، ص۳۷۳/ معانی الأخبار؛ ص۲۲/ نورالثقلین/ البرهان
۲
(طه/ ۱)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- رُوِیَ عَنْ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لِی عَشَرَهًُْ أَسْمَاءَ وَ ذَکَرَ مِنْهُ طه وَ یس.

پیامبر ( از رسول خدا (روایت‌شده که ده اسم به من اختصاص داده شده است و طه و یس را از آن ده اسم نام برد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۶۶
بحار الأنوار، ج۱۶، ص۱۲۹
۳
(طه/ ۱)

الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْکَلْبِیِّ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قَالَ لِی کَمْ لِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) اسْمٌ فِی الْقُرْآنِ قَالَ قُلْتُ اسْمَانِ أَوْ ثَلَاثٌ فَقَالَ یَا کَلْبِیُّ لَهُ عَشَرَهًُْ أَسْمَاء وَ منها طه.

امام صادق ( کلبی نقل می‌کند: امام صادق (به من فرمود: «ای کلبی! محمّد (چند اسم در قرآن دارد»؟ گفتم: «دو یا سه اسم». ایشان فرمود: «ای کلبی! پیامبر (ده اسم دارد: و از جمله‌ی آن طه است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۶۶
بحار الأنوار، ج۱۶، ص۱۰۱/ بصایرالدرجات؛ ص۵۱۲/ البرهان
۴
(طه/ ۱)

السّجّاد (علیه السلام)- عنْ جَابِرِ‌بْنِ‌عَبْدِ‌اللَّهِ الْأَنْصَارِیِّ قَالَ: أَتَیْتُ الْمَسْجِدَ فَدَخَلْتُهُ فَمَا وَجَدْتُ فِیهِ إِلَّا سَیِّدِی عَلِیَّ‌بْنَ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) ... و هو یقول إِلَهِی وَ سَیِّدِی فَلَمَّا بَلَغْتَ بِی تَنَاهِیَ الرَّحْمَهًِْ مِنْکَ عَلَیَّ مَنَنْتَ بِمَنْ هَدَیْتَنِی بِهِ مِنَ الضَّلَالَهًِْ وَ اسْتَنْقَذْتَنِی بِهِ مِنَ الْهَلَکَهًِْ وَ اسْتَخْلَصْتَنِی بِهِ مِنَ الْحَیْرَهًِْ وَ فَکَکْتَنِی بِهِ مِنَ الْجَهَالَهًِْ وَ هُوَ حَبِیبُکَ وَ نَبِیُّکَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) أَزْلَفُ خَلْقِکَ عِنْدَکَ وَ قُلْتَ جَلَّ قَوْلُکَ لَهُ حِینَ اخْتَصَصْتَهُ بِمَا سَمَّیْتَهُ مِنَ الْأَسْمَاءِ طه ما أَنْزَلْنا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ لِتَشْقی.

امام سجّاد ( جابر (گوید: وارد مسجد شدم و فقط آقایم علیّ‌بن‌الحسین (را آنجا دیدم درحالی‌که می‌فرمود: «خداوندا! هنگامی‌که نهایت رحمتت را به من می‌رسانی توسط کسی بر من منّت می‌گذاری که به‌واسطه‌ی او مرا از گمراهی رهاندی و از هلاکت نجات دادی و از سرگشتگی بیرون آوردی و از نادانی خلاص کردی و او حبیب و فرستاده‌ی تو محمّد (مقرّب‌ترین بندگان در پیشگاهِ توست و تو هنگامی‌که اسماء اختصاصی او را نام می‌بردی اینگونه در مورد او فرمودی: طه ما أَنْزَلْنا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ لِتَشْقی».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۶۶
بحار الأنوار، ج۸۸، ص۷ / إقبال الأعمال؛ ص۲۸۵/ البلدالأمین؛ ص۲۳۸/ المصباح للکفعمی؛ ص۶۴۹
۵
(طه/ ۱)

الصّادق (علیه السلام)- أَنَّ جَعْفَرَ‌بْنَ‌مُحَمَّدٍ الصَّادِقَ (علیه السلام) زَارَ أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) فِی هَذَا الْیَوْمِ بِهَذِهِ الزِّیَارَهًِْ وَ عَلَّمَهَا لِمُحَمَّدِ‌بْنِ‌مُسْلِمٍ الثَّقَفِیِّ فَقَالَ إِذَا أَتَیْتَ مَشْهَدَ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) فقل السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا طه وَ یس.

امام صادق ( امام صادق (امیرالمؤمنین (را در چنین روزی (سالروز ولادت رسول اکرم () زیارت کرده و آن را به محمّدبن‌مسلم ثقفی آموخته است. امام (فرمود: «زمانی‌که به محلّ شهادت امیرالمؤمنین (رسیدی بگو... سلام برتو ای طه و یس».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۶۶
بحار الأنوار، ج۹۷، ص۳۷۵
۶
(طه/ ۱)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- یَا سَلْمَانُ (رحمة الله علیه) وَ یَا جُنْدَبُ فَأَنَا وَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) کُنَّا نُوراً وَاحِداً صَارَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مُحَمَّدٌ الْمُصْطَفَی (صلی الله علیه و آله) وَ صِرْتُ أَنَا وَصِیَّهُ الْمُرْتَضَی (علیه السلام) وَ صَارَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) طه ما أَنْزَلْنا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ لِتَشْقی وَ صَارَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) صَاحِبَ الدَّلَالَاتِ وَ صِرْتُ أَنَا صَاحِبَ الْمُعْجِزَاتِ وَ الْآیَات.

امام علی ( ای سلمان و ابوذر! ... من و پیامبر یک نور بودیم؛ او محمّد مصطفی گردید و من وصی او علیّ مرتضی شدم؛.. محمّد (طه* ما أَنْزَلْنا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ لِتَشْقی است؛ محمّد (صاحب دلالات است و من صاحب معجزات و آیات هستم.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۶۶
بحار الأنوار، ج۲۶، ص۳

معنای آن

۱
(طه/ ۱)

الصّادقین (علیها السلام)- وَ هِیَ بِلُغَهًِْ طَیٍّ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله).

امام باقر و امام صادق ( طه با لهجه‌ی قبیله‌ی طیء می‌شود ای محمّد (.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۶۶
بحار الأنوار، ج۱۶، ص۸۵/ القمی؛ ج۲، ص۵۷/ بحار الأنوار، ج۱۶، ص۸۵ و وسایل الشیعهًْ؛ ج۵، ص۴۹۰؛ «بتفاوت»/ نورالثقلین/ البرهان
۲
(طه/ ۱)

الصّادق (علیه السلام)- فِی تَفْسِیرِ الثَّعْلَبِیِّ قَال قَالَ جَعْفَرُ‌بْنُ‌مُحَمَّدٍ الصَّادِقُ (علیه السلام) قَوْلُهُ عَزَّوَجَلَّ طه أَیْ طَهَارَهًُْ أَهْلِ الْبَیْتِ (مِنَ الرِّجْسَ ثُمَّ قَرَأَ إِنَّما یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً.

امام صادق ( ثعلبی در مورد آیه‌ی طه از امام صادق (روایت می‌کند که ایشان فرمود: «طه، طهارت اهل بیت (است». سپس آیه: خدا فقط می‌خواهد آلودگی را از شما خاندان [پیامبر] بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند. (احزاب/۳۳). را تلاوت نمود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۶۶
بحار الأنوار، ج۲۵، ص۲۰۹/ تأویل الآیات الظاهرهًْ؛ ص۳۰۴/ الصراط المستقیم؛ ج۱، ص۱۸۶/ العمدهًْ؛ ص۳۷/ البرهان

فضیلت

۱
(طه/ ۱)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) قَالَ کُنَّا جُلُوساً مَعَ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) إِذْ هَبَطَ عَلَیْهِ الْأَمِینُ جَبْرَئِیلُ وَ مَعَهُ جَامٌ مِنَ الْبِلَّوْرِ الْأَحْمَرِ مَمْلُوءاً مِسْکاً وَ عَنْبَراً وَ کَانَ إِلَی جَنْبِ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) وَ وَلَدَاهُ الْحَسَنُ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْنُ (علیه السلام) عَلَیْهِمُ التَّحِیَّهًُْ وَ الْإِکْرَامُ فَقَالَ لَهُ السَّلَامُ عَلَیْکَ اللَّهُ یَقْرَأُ عَلَیْکَ السَّلَامَ وَ یُحَیِّیکَ بِهَذِهِ التَّحِیَّهًِْ وَ یَأْمُرُکَ أَنْ تُحَیِّیَ عَلِیّاً (علیه السلام) وَ وَلَدَیْهِ قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) فَلَمَّا صَارَتْ فِی کَفِّ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) هَلَّلَتْ ثَلَاثاً وَ کَبَّرَتْ ثَلَاثاً ثُمَّ قَالَتْ بِلِسَانٍ ذَرِبٍ طَلْقٍ یَعْنِی الْجَامَ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ طه ما أَنْزَلْنا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ لِتَشْقی فَاشْتَمَّهَا النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) وَ حَیَّا بِهَا عَلِیّا (علیه السلام).

ابن‌عبّاس ( ابن‌عبّاس (گوید: نزد پیامبر (نشسته بودیم که جبرئیل بر او نازل شد و همراه او ظرفی از بلور سرخ انباشته از مشک و عنبر بود و در کنار پیامبر (علیّ‌بن‌ابی‌طالب (و دو فرزندش حسن و حسین (بودند. جبرئیل به پیامبر (گفت: «سلام بر تو، خداوند بر تو سلام می‌فرستد، و با این چنین تحیّتی بر تو درود می‌فرستد و از تو می‌خواهد که تو هم با آن بر علی و فرزندانش (درود فرستی». ابن‌عبّاس (گوید: هنگامی‌که آن ظرف به دست رسول خدا (رسید، پیامبر (سه بار لا إِلَه إلّا اللهُ و سه‌بار نیز تکبیر گفت و بعد آن ظرف با زبانی گویا و روان گفت: بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ* طه* مَا أَنزَلْنَا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ لِتَشْقَی. پیامبر (آن را بویید و به علی (تعارف کرد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۱۶۶
بحار الأنوار، ج۳۷، ص۱۰۰/ بحار الأنوار، ج۴۳، ص۲۹/ الأمالی للطوسی؛ ص۳۵۵؛/ المناقب؛ ج۳، ص۳۹۲؛ «و کان الی جنب ... والاکرام» محذوف/ البرهان
بیشتر