آیه ۱۵ - سوره قصص

آیه وَ دَخَلَ الْمَدِينَةَ عَلى حِينِ غَفْلَةٍ مِنْ أَهْلِها فَوَجَدَ فِيها رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلانِ هذا مِنْ شِيعَتِهِ وَ هذا مِنْ عَدُوِّهِ فَاسْتَغاثَهُ الَّذِي مِنْ شِيعَتِهِ عَلَى الَّذِي مِنْ عَدُوِّهِ فَوَكَزَهُ مُوسى فَقَضى عَلَيْهِ قالَ هذا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ إِنَّهُ عَدُوٌّ مُضِلٌّ مُبِينٌ [15]

او به هنگامى كه اهل شهر در غفلت بودند وارد شهر شد؛ ناگهان دو مرد را ديد كه به جنگ و نزاع مشغولند؛ يكى از پيروان او بود[و از بنى اسرائيل]، و ديگرى از دشمنانش؛ آن كه از پيروان او بود در برابر دشمنش از وى تقاضاى كمك نمود؛ موسى مشت محكمى بر سينه او زد و كار او را ساخت [و بر زمين افتاد و مُرد]؛ موسى گفت: «اين [نزاع شما] از عمل شيطان بود، كه او دشمن و گمراه كننده اى آشكار است. »

۱
(قصص/ ۱۵)

الرّضا (علیه السلام)- عَلِیِّ‌بْنِ‌مُحَمَّدِ‌بْنِ‌الْجَهْمِ قَالَ حَضَرْتُ مَجْلِسَ الْمَأْمُونِ وَ عِنْدَهُ الرِّضَا عَلِیُّ‌بْنُ مُوسَی (علیه السلام) فَقَالَ لَهُ الْمَأْمُونُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَ لَیْسَ مِنْ قَوْلِکَ أَنَّ الْأَنْبِیَاءَ مَعْصُومُونَ قَالَ بَلَی ... قَالَ الْمَأْمُونُ بَارَکَ اللَّهُ فِیکَ یَا أَبَا الْحَسَنِ (علیه السلام) فَأَخْبِرْنِی عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فَوَکَزَهُ مُوسی فَقَضی عَلَیْهِ قالَ هذا مِنْ عَمَلِ الشَّیْطانِ قَالَ الرِّضَا (علیه السلام) إِنَّ مُوسَی (علیه السلام) دَخَلَ مَدِینَهًًْ مِنْ مَدَائِنِ فِرْعَوْنَ عَلَی حِینِ غَفْلَهًٍْ مِنْ أَهْلِهَا وَ ذَلِکَ بَیْنَ الْمَغْرِبِ وَ الْعِشَاءِ فَوَجَدَ فِیها رَجُلَیْنِ یَقْتَتِلانِ هذا مِنْ شِیعَتِهِ وَ هذا مِنْ عَدُوِّهِ فَاسْتَغاثَهُ الَّذِی مِنْ شِیعَتِهِ عَلَی الَّذِی مِنْ عَدُوِّهِ فَقَضَی مُوسَی (علیه السلام) عَلَی الْعَدُوِّ بِحُکْمِ اللَّهِ تَعَالَی ذِکْرُهُ فَوَکَزَهُ فَمَاتَ قالَ هذا مِنْ عَمَلِ الشَّیْطانِ یَعْنِی الِاقْتِتَالَ الَّذِی‌کَانَ وَقَعَ بَیْنَ الرَّجُلَیْنِ لَا مَا فَعَلَهُ مُوسَی (علیه السلام) مِنْ قَتْلِهِ إِنَّهُ یَعْنِی الشَّیْطَانَ عَدُوٌّ مُضِلٌّ.

امام رضا (علیه السلام)- علیّ‌بن‌محمّدبن‌جهم گوید: «در مجلس مأمون حضور یافتم در حالی که امام رضا (علیه السلام) نیز در آن مجلس بود و مأمون به امام رضا (علیه السلام) گفت: «ای پسر رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! آیا شما نمی‌فرمایید که انبیاء معصوم هستند»؟ فرمود: «بله» ... مأمون گفت: «آفرین ای اباالحسن (علیه السلام)! پس در مورد آیه: فَوَکَزَهُ مُوسَی فَقَضَی عَلَیْهِ قَالَ هَذَا مِنْ عَمَلِ الشَّیْطَانِ؛ چه می‌گویی»؟ امام رضا (علیه السلام) فرمود: «موسی (علیه السلام) در زمانی بین مغرب و عشاء بدون اطّلاع مردم، وارد شهری از شهرهای فرعون شده بود در آن جا ناگهان دو مرد را دید که به جنگ و نزاع مشغولند یکی از پیروان او بود [و از بنی اسرائیل]، و دیگری از دشمنانش، آن که از پیروان او بود در برابر دشمنش از وی تقاضای کمک نمود. موسی (علیه السلام) با حکم خدا یک مُشت بر وی زد و وی مُرد. موسی (علیه السلام) گفت: هَذَا مِنْ عَمَلِ الشَّیْطَانِ؛ یعنی جنگی که میان آن دو مرد واقع شده بود عمل شیطان بود نه آنچه موسی (علیه السلام) مرتکب شده بود. منظور موسی (علیه السلام) از این آیه آن است که شیطان، دشمنی آشکار و گمراه‌کننده است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۱۷۰
بحار الأنوار، ج۱۱، ص۷۹/ عیون أخبارالرضا (ج۱، ص۱۹۸/ الاحتجاج، ج۲، ص۴۲۸/ قصص الأنبیاءللجزایری، ص۱۵
۲
(قصص/ ۱۵)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) أَنَّهُ قَال لِیَهْنِئْکُمُ الِاسْمُ قُلْتُ مَا هُوَ جُعِلْتُ فِدَاکَ قَالَ وَ إِنَّ مِنْ شِیعَتِهِ لَإِبْراهِیمَ وَ قَوْلُهُ فَاسْتَغاثَهُ الَّذِی مِنْ شِیعَتِهِ عَلَی الَّذِی مِنْ عَدُوِّهِ فَلْیَهْنِئْکُمُ الِاسْمُ.

امام باقر (علیه السلام)- ابوبصیر گوید: امام باقر (علیه السلام) فرمود: «این نام بر شما مبارک باد» عرض کردم: «آن، چه چیزی است»؟ فرمود: «[کلام خداوند در قرآن]: همانا از پیروان او ابراهیم (علیه السلام) بود (صافات/۸۳) و در جای دیگر در مورد پیروان موسی (علیه السلام) فرمود: «آن‌که از پیروان موسی (علیه السلام) بود از او دادخواهی‌کرد پس این نام بر شما مبارک باد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۱۷۰
بحار الأنوار، ج۱۲، ص۲۹
بیشتر