آیه ۱۱۲ - سوره مائده

آیه إِذْ قالَ الْحَوارِيُّونَ يا عيسَى ابْنَ مَرْيَمَ هَلْ يَسْتَطيعُ رَبُّكَ أَنْ يُنَزِّلَ عَلَيْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ قالَ اتَّقُوا اللهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ [112]

در آن هنگام‌ كه حواريون گفتند: «اى عيسى‌بن‌مريم! آيا پروردگارت مى‌تواند مائده‌اى از آسمان بر ما نازل‌ كند»؟ او [در پاسخ] گفت: «از [شك و ترديد در قدرت] خدا بپرهيزيد اگر با ايمان هستيد»!

حواریّون

۱
(مائده/ ۱۱۲)

الرّضا (علیه السلام)- قَالَ الْجَاثِلِیقُ أَخْبِرْنِی عَنْ حَوَارِیِّ عِیسَی ابْنِ مَرْیَمَ (علیه السلام) کَمْ کَانَ عِدَّتُهُمْ وَ عَنْ عُلَمَاءِ الْإِنْجِیلِ کَمْ کَانُوا قَالَ الرِّضَا (علیه السلام) عَلَی الْخَبِیرِ سَقَطْتَ أَمَّا الْحَوَارِیُّونَ فَکَانُوا اثْنَیْ عَشَرَ رَجُلًا وَ کَانَ أَفْضَلُهُمْ وَ أَعْلَمُهُمْ أَلُوقَا وَ أَمَّا عُلَمَاءُ النَّصَارَی فَکَانُوا ثَلَاثَهًَْ رِجَالٍ یُوحَنَّا الْأَکْبَرُ بِأَج وَ یُوحَنَّا بِقَرْقِیسِیَا وَ یُوحَنَّا الدَّیْلَمِیُّ بِزجان وَ عِنْدَهُ کَانَ ذِکْرُ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) وَ ذِکْرُ أَهْلِ بَیْتِهِ (علیهم السلام) وَ أُمَّتِهِ وَ هُوَ الَّذِی بَشَّرَ أُمَّهًَْ عِیسَی (علیه السلام) وَ بَنِی إِسْرَائِیلَ بِهِ.

امام رضا (علیه السلام)- جاثلیق پرسید: «حواریّون حضرت مسیح (علیه السلام) و نیز علماء انجیل چند نفر بودند»؟ حضرت فرمود: «از خوب کسی سؤال‌کردی، حواریّون دوازده‌نفر بودند که فاضل‌ترین و عالم‌ترین آنان، ألوقا بود. و علمای مسیحی‌ها سه نفر بودند، یوحنّای اکبر در أج، یوحنّا در قرقیسیا و یوحنّا دیلمیّ در رجّاز و مطالب مربوط به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت و امّتش نزد او بوده و هم او بود که امّت عیسی (علیه السلام) و بنی‌اسرائیل را به نبّوت حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت و امّتش، مژده داد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۲۹۲
التوحید، ص۴۲۱/ نورالثقلین

مائده‌ای

۲ -۱
(مائده/ ۱۱۲)

الباقر (علیه السلام)- الْمَائِدَهًُْ الَّتِی نَزَلَتْ عَلَی بَنِی إِسْرَائِیلَ مُدْلَاهًٌْ بِسَلَاسِلَ مِنْ ذَهَبٍ عَلَیْهَا تِسْعَهًُْ أَلْوَانٍ وَ تِسْعَهًُْ أَرْغِفَهًٍْ.

امام باقر (علیه السلام)- مائدهای که بر بنی اسرائیل نازل شد با زنجیرهایی از طلا آراسته شده بود و بر آن نُه نوع غذا و نُه قرص نان وجود داشت.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۲۹۲
بحار الأنوار، ج۱۴، ص۲۳۶/ نورالثقلین/ البرهان
۲ -۲
(مائده/ ۱۱۲)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- نَزَلَتِ الْمَائِدَهًُْ خُبْزاً وَ لَحْماً وَ ذَلِکَ أَنَّهُمْ سَأَلُوا عِیسَی (علیه السلام) طَعَاماً لَا یَنْفَدُ یَأْکُلُونَ مِنْهَا قَالَ فَقِیلَ لَهُمْ فَإِنَّهَا مُقِیمَهًٌْ لَکُمْ مَا لَمْ تَخُونُوا أَوْ تَخْبَئُوا وَ تَرْفَعُوا فَإِنْ فَعَلْتُمْ ذَلِکَ عُذِّبْتُمْ قَالَ فَمَا مَضَی یَوْمُهُمْ حَتَّی خَبَئُوا وَ رَفَعُوا وَ خَانُوا.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- سفره‌ای پر از گوشت و نان نازل شد. چون آن‌ها از عیسی (علیه السلام) غذایی را خواستند که دائم از آن بخورند و تمام نشود. به آن‌ها گفته شد: تا وقتی در آن خیانت نکنید، آن را پنهان نکنید و سفره را جمع نکنید، برای شما این سفره باقی می‌ماند و اگر چنین کاری بکنید، مستوجب عذاب می‌شوید. هنوز روز را به شب نرسانده بودند که خیانت و پنهان‌کاری کردند و سفره را برچیده و خیانت نمودند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۲۹۲
بحار الأنوار، ج۱۴، ص۲۶۲/ البرهان
۲ -۳
(مائده/ ۱۱۲)

الصّادق (علیه السلام)- لَمَّا أُنْزِلَتِ الْمَائِدَهًُْ عَلَی عِیسَی (علیه السلام) قَالَ لِلْحَوَارِیِّینَ لَا تَأْکُلُوا مِنْهَا حَتَّی آذَنَ لَکُمْ فَأَکَلَ مِنْهَا رَجُلٌ مِنْهُمْ فَقَالَ بَعْضُ الْحَوَارِیِّینَ یَا رُوحَ اللَّهِ أَکَلَ مِنْهَا فُلَانٌ فَقَالَ لَهُ عِیسَی (علیه السلام) أَکَلْتَ مِنْهَا قَالَ لَهُ لَا فَقَالَ الْحَوَارِیُّونَ بَلَی وَ اللَّهِ یَا رُوحَ اللَّهِ لَقَدْ أَکَلَ مِنْهَا فَقَالَ لَهُ عِیسَی (علیه السلام) صَدِّقْ أَخَاکَ وَ کَذِّبْ بَصَرَکَ.

امام صادق (علیه السلام)- وقتی آن سفره بر عیسی (علیه السلام) نازل شد، به حوّاریون گفت: «از آن نخورید تا وقتی که خدا به شما اجازه دهد. امّا مردی از آن‌ها از آن غذاها خورد». یکی از حوّاریون گفت: «ای روح‌الله! فلان شخص از آن خورد». عیسی (علیه السلام) از او پرسید: «از آن خوردی»؟ گفت: «نه». حوّاریون گفتند: «چرا، به خدا قسم، ای روح الله! که از آن خورد». عیسی (علیه السلام) به آن‌ها گفت: «برادرتان را تصدیق کنید و مشاهدات خود را تکذیب کنید».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۲۹۴
بحار الأنوار، ج۱۴، ص۲۳۵/ البرهان
۲ -۴
(مائده/ ۱۱۲)

الباقر (علیه السلام)- إِنَّ عِیسَی‌بْنَ‌مَرْیَمَ (علیه السلام) قَالَ لِبَنِی‌إِسْرَائِیلَ: صُومُوا ثَلَاثِینَ یَوْماً ثُمَّ اسْأَلُوا اللَّهَ تَعَالَی مَا شِئْتُمْ یُعْطِیکُمُوهُ. فَصَامُوا ثَلَاثِینَ یَوْماً فَلَمَّا فَرَغُوا قَالُوا: یَا عِیسَی (علیه السلام) أَنَّا لَوْ عَمِلْنَا لِأَحَدٍ مِنَ النَّاسِ فَقَضَیْنَا عَمَلَهُ لَأَطْعَمَنَا طَعَاماً وَ إِنَّا صُمْنَا کَمَا أُمِرْنَا وَ جُعْنَا فَادْعُ اللَّهَ أَنْ یُنَزِّلَ عَلَیْنَا مَائِدَةً مِنَ السَّمَاءِ. فَأَقْبَلَتِ الْمَلَائِکَهًُْ بِمَائِدَهًٍْ یَحْمِلُونَهَا عَلَیْهَا سَبْعَهًُْ أَرْغِفَهًٍْ وَ سَبْعَهًُْ أَحْوَاتٍ حَتَّی وَضَعَتْهَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ فَأَکَلَ مِنْهَا آخِرُ النَّاسِ کَمَا أَکَلَ مِنْهَا أَوَّلُهُمْ.

امام باقر (علیه السلام)- عیسی‌بن‌مریم (علیه السلام) به بنی‌اسرائیل گفت: «سی روز، روزه بگیرید و بعد هرچه را دوست‌دارید از خدا بخواهید، که به شما می‌دهد. پس، سی روز روزه گرفتند و بعد از آن به عیسی (علیه السلام) گفتند: «اگر ما برای کسی کاری بکنیم و کارش را به پایان برسانیم، او به ما غذایی می‌دهد. حال، همان‌طور که به ما دستورداده شده بود، روزه گرفتیم و گرسنگی کشیدیم، پس از خدا بخواه برای ما سفره‌ای از آسمان نازل کند. پس از آن، ملائکه درحالی‌که سفره‌ای را حمل می‌کردند، رو به آن‌ها آوردند. بر آن سفره، هفت قرص نان و هفت ماهی بود و ملائکه آن سفره را در مقابل آن‌ها قرار دادند و همه‌ی آن‌ها از اوّل تا آخر، از آن خوردند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۲۹۴
البرهان
۲ -۵
(مائده/ ۱۱۲)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مَائِدَهًًْ عَلَی عِیسَی (علیه السلام) وَ بَارَکَ لَهُ فِی {أَرْبَعَهًِْ} أَرْغِفَهًٍْ وَ سُمَیْکَاتٍ حَتَّی أَکَلَ وَ شَبِعَ مِنْهَا أَرْبَعَهًُْ آلَافٍ وَ سَبْعُمِائَهًٍْ. (المَسْخُ

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- خداوند متعال بر عیسی (علیه السلام) سفره‌ای را نازل کرد که در آن چهار قرص نان و چهار ماهی کوچک بود. خداوند به این سفره، برکتی داد که چهار هزار و هفتصد نفر از آن خوردند و سیر شدند. (مسخ

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۲۹۴
الإمام العسکری، ص۱۹۵/ البرهان
۱
(مائده/ ۱۱۲)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- إِذْ قالَ الْحَوارِیُّونَ یا عِیسَی ابْنَ مَرْیَمَ هَلْ یَسْتَطِیعُ رَبُّکَ أَنْ یُنَزِّلَ عَلَیْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ فَقَالَ عِیسَی (علیه السلام) اتَّقُوا اللهَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ قالُوا کَمَا حَکَی اللَّهُ نُرِیدُ أَنْ نَأْکُلَ مِنْها وَ تَطْمَئِنَّ قُلُوبُنا وَ نَعْلَمَ أَنْ قَدْ صَدَقْتَنا وَ نَکُونَ عَلَیْها مِنَ الشَّاهِدِینَ فَقَالَ عِیسَی (علیه السلام) اللَّهُمَّ رَبَّنا أَنْزِلْ عَلَیْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ تَکُونُ لَنا عِیداً لِأَوَّلِنا وَ آخِرِنا وَ آیَةً مِنْکَ وَ ارْزُقْنا وَ أَنْتَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ فَقَالَ اللهُ احْتِجَاجاً عَلَیْهِمْ إِنِّی مُنَزِّلُها عَلَیْکُمْ فَمَنْ یَکْفُرْ بَعْدُ مِنْکُمْ فَإِنِّی أُعَذِّبُهُ عَذاباً لاأُعَذِّبُهُ أَحَداً مِنَ الْعالَمِینَ فَکَانَتْ تَنْزِلُ الْمَائِدَهًُْ عَلَیْهِمْ فَیَجْتَمِعُونَ عَلَیْهَا وَ یَأْکُلُونَ حَتَّی یَشْبَعُوا ثُمَّ تُرْفَعُ فَقَالَ کُبَرَاؤُهُمْ وَ مُتْرَفُوهُمْ لَا نَدَعُ سَفِلَتَنَا یَأْکُلُونَ مِنْهَا فَرَفَعَ اللَّهُ الْمَائِدَهًَْ وَ مُسِخُوا الْقِرَدَهًَْ وَ الْخَنَازِیرَ.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- در مورد آیه: إِذْ قَالَ الْحَوَارِیُّونَ یَا عیسَی ابْنَ مَرْیَمَ هَلْ یَسْتَطِیع رَبُّکَ أَن یُنَزِّلَ علَیْنَا مَآئِدَةً مِّنَ السَّمَاء؛ عیسی (علیه السلام) گفت: اتَّقُواْ الله إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ و چنان‌که خداوند در قرآن نقل می‌کند، آن‌ها گفتند: نُرِیدُ أَن نَّأْکُلَ مِنْهَا وَتَطْمَئِنَّ قُلُوبُنَا وَنَعلَمَ أَن قَدْ صَدَقْتَنَا وَنَکُونَ علَیْهَا مِنَ الشَّاهِدِینَ؛ و سپس عیسی (علیه السلام) گفت: اللهمَّ رَبَّنَا أَنزِلْ علَیْنَا مَآئِدَةً مِّنَ السَّمَاء تَکُونُ لَنَا عیداً لِّأَوَّلِنَا وَآخِرِنَا وَآیَةً مِّنکَ وَارْزُقْنَا وَأَنتَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ؛ و خداوند، بدین‌گونه برای آنان اتمام حجّت کرد: إِنِّی مُنَزِّلُهَا علَیْکُمْ فَمَن یَکْفُرْ بَعدُ مِنکُمْ فَإِنِّی أُعذِّبُهُ عذَابا لاَّ أُعذِّبُهُ أَحَدًا مِّنَ الْعالَمِینَ؛ سفره بر آن‌ها نازل می‌شد پس آنگاه، گرد آن جمع شده و از آن می‌خوردند تا اینکه سیر می‌شدند و سپس آن سفره برچیده میشد. بزرگان و مرفّهانِ آن‌ها گفتند: «ما به فرومایگان اجازه نمی‌دهیم تا از آن بخورند. پس خداوند، آن مائده (سفره) را از آن‌ها دور کرد و آن‌ها را به شکل میمون و خوک درآورد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۲۹۴
بحارالأنوار، ج۱۴، ص۲۴۸/ القمی، ج۱، ص۱۹۰/ البرهان/ نورالثقلین
۲
(مائده/ ۱۱۲)

الکاظم (علیه السلام)- إِنَّ الْخَنَازِیرَ مِنْ قَوْمِ عِیسَی (علیه السلام) سَأَلُوا نُزُولَ الْمَائِدَهًِْ فَلَمْ یُؤْمِنُوا بِهَا فَمَسَخَهُمُ اللَّهُ خَنَازِیرَ.

امام کاظم (علیه السلام)- خوکهای قوم عیسی (علیه السلام) در مورد آن سفره، پرس‌وجو کردند، [درخواست نزول مائده (سفره) کردند] امّا به آن ایمان نیاوردند و خدا آن‌ها را به شکل خوک درآورد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۲۹۴
وسایل الشیعهًْ، ج۲۴، ص۱۱۱/ البرهان/ نورالثقلین
۳
(مائده/ ۱۱۲)

الکاظم (علیه السلام)- کَانَتِ الْخَنَازِیرُ قَوْماً مِنَ الْقَصَّارِینَ کَذَّبُوا بِالْمَائِدَهًِْ فَمُسِخُوا خَنَازِیرَ.

امام کاظم (علیه السلام)- این خوک‌ها عدّه‌ای از گازرها بودند که ماجرای مائده (سفره) را تکذیب کردند و از این‌روی، آنان را به شکل خوک درآوردند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۲۹۶
بحار الأنوار، ج۱۴، ص۲۳۶/ البرهان/ نورالثقلین
۴
(مائده/ ۱۱۲)

الرّضا (علیه السلام)- وَ الْجِرِّیثُ وَ الضَّبُّ فِرْقَهًٌْ مِنْ بَنِی إِسْرَائِیلَ لَمْ یُؤْمِنُوا حَیْثُ نَزَلَتِ الْمَائِدَهًُْ عَلَی عِیسَی ابْنِ مَرْیَمَ (علیه السلام) فَتَاهُوا فَوَقَعَتْ فِرْقَهًٌْ فِی الْبَحْرِ وَ فِرْقَهًٌْ فِی الْبَرِّ.

امام رضا (علیه السلام)- مارماهی و سوسمار، مسخ شده فرقه‌ای از بنی‌اسرائیل هستند که وقتی آن سفره بر عیسی‌بن‌مریم (علیه السلام) نازل شد، ایمان نیاوردند و به‌همین‌خاطر، سرگردان و پراکنده شده و گروهی از آن‌ها به دریا افتادند و گروهی دیگر در خشکی سرگردان شدند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۲۹۶
الکافی، ج۶، ص۲۴۶/ البرهان
بیشتر