آیه ۲۵ - سوره مطففین

آیه يُسْقَوْنَ مِنْ رَحيقٍ مَخْتُومٍ [25]

آن‌ها از شراب طهور دست نخورده و مهر شده‌اي سيراب مي‌شوند.

۱
(مطففین/ ۲۵)

علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- مَاءٌ إِذَا شَرِبَهُ الْمُؤْمِنُ وَجَدَ رَائِحَهًَْ الْمِسْکِ فِیهِ.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- آبی که وقتی مؤمن می‌آشامد بوی مشک را از آن استشمام می‌کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۴۶۸
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۵/ القمی، ج۲، ص۴۱۱
۲
(مطففین/ ۲۵)

السجّاد (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌حَمْزَهًَْ الثُّمَالِیِّ عَنْ عَلِیِّ‌بْنِ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) قَالَ: مَنْ أَطْعَمَ مُؤْمِناً مِنْ جُوعٍ أَطْعَمَهُ اللَّهُ مِنْ ثِمَارِ الْجَنَّهًِْ وَ مَنْ سَقَی مُؤْمِناً مِنْ ظَمَإٍ سَقَاهُ اللَّهُ مِنَ الرَّحِیقِ الْمَخْتُومِ.

امام سجاد (علیه السلام)- ابوحمزه ثمالی از امام سجاد (علیه السلام) نقل کرده است: «هرکس مؤمنی را از گرسنگی سیر کند، خدا از میوه‌های بهشت به او میخوراند؛ و هر کس به مؤمن تشنه‌ای آب بدهد، خدا از شراب بهشتی سر به مهر به او مینوشاند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۴۶۸
الکافی، ج۲، ص۲۰۱/ نورالثقلین
۳
(مطففین/ ۲۵)

الصّادق (علیه السلام)- عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ بَعْضِ رِجَالِهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ مَنْ تَرَکَ الْخَمْرَ لِغَیْرِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ سَقَاهُ اللَّهُ مِنَ الرَّحِیقِ الْمَخْتُومِ قَالَ قُلْتُ فَیَتْرُکُهُ لِغَیْرِ وَجْهِ اللَّهِ قَالَ نَعَمْ صِیَانَهًًْ لِنَفْسِهِ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابن ابی عمیر از یکی از راویان از امام صادق (علیه السلام) نقل کرده است: اگر کسی شراب را برای رضای غیر خدا ترک گوید، خداوند از رحیق مختوم به او می‌نوشاند. عرض کردم: «اگر برای غیر خدا ترک کند»؟ فرمود: «آری. سوگند به خداوند، هرکس که آن را به خاطر حفظ جان خود نیز ترک کند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۴۶۸
الکافی، ج۶، ص۴۳۰/ القمی، ج۲، ص۴۱۱/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۶/ نورالثقلین
۴
(مطففین/ ۲۵)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ عَطَاءِ‌بْنِ‌أَبِی‌رِیَاحٍ قَالَ: قُلْتُ لِفَاطِمَهًَْ بِنْتِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) جُعِلْتُ فِدَاکِ أَخْبِرِینِی بِحَدِیثٍ أَحْتَجُّ بِهِ عَلَی النَّاسِ قَالَتْ نَعَمْ أَخْبَرَنِی أَبِی أَنَّ النَّبِیَّ (صلی الله علیه و آله) بَعَثَ إِلَی أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) أَنِ اصْعَدِ الْمِنْبَرَ وَ ادْعُ النَّاسَ إِلَیْکَ ... إِنَّ اللَّهَ مَثَّلَ لِی أُمَّتِی فِی الطِّینِ وَ أَعْلَمَنِی بِأَسْمَائِهِمْ کَمَا عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ کُلَّهَا فَمَرَّ بِی أَصْحَابُ الرَّایَاتِ فَاسْتَغْفَرْتُ لِعَلِیٍّ (علیه السلام) وَ شِیعَتِهِ وَ سَأَلْتُ رَبِّی أَنْ یَسْتَقِیمَ أُمَّتِی عَلَی عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) مِنْ بَعْدِی فَأَبَی رَبِّی إِلَّا أَنْ یُضِلَّ مَنْ یَشَاءُ ثُمَّ ابْتَدَأَنِی رَبِّی فِی أَمِیرِ‌الْمُؤْمِنِینَ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) بِسَبْعٍ أَمَّا أَوَّلُهُنَّ فَإِنَّهُ أَوَّلُ مَنْ تَنْشَقُّ عَنْهُ الْأَرْضُ مَعِی وَ لَا فَخْرَ وَ أَمَّا الثَّانِیَهًُْ فَإِنَّهُ یَذُودُ عَنْ حَوْضِی کَمَا تَذُودُ الرُّعَاهًُْ غَرِیبَهًَْ الْإِبِلِ وَ أَمَّا الثَّالِثَهًُْ فَإِنَّ مِنْ فُقَرَاءِ شِیعَهًِْ عَلِیٍّ لَیَشْفَعُ فِی مِثْلِ رَبِیعَهًَْ وَ مُضَرَ وَ أَمَّا الرَّابِعَهًُْ فَإِنَّهُ أَوَّلُ مَنْ یَقْرَعُ بَابَ الْجَنَّهًِْ مَعِی وَ لَا فَخْرَ وَ أَمَّا الْخَامِسَهًُْ فَإِنَّهُ یُزَوَّجُ مِنْ حُورِ الْعِینِ وَ لَا فَخْرَ وَ أَمَّا السَّادِسَهًُْ فَإِنَّهُ أَوَّلُ مَنْ یَسْکُنُ مَعِی فِی عِلِّیِّینَ وَ لَا فَخْرَ وَ أَمَّا السَّابِعَهًُْ فَإِنَّهُ أَوَّلُ مَنْ یُسْقَی مِنْ رَحِیقٍ مَخْتُومٍ خِتامُهُ مِسْکٌ وَ فِی ذلِکَ فَلْیَتَنافَسِ الْمُتَنافِسُونَ.

امام صادق (علیه السلام)- عطابن‌ابی رباح گفت: به حضرت فاطمه دختر امام حسین (علیه السلام) گفتم: «فدایت شوم! مرا حدیثی بفرمایید که به مردم بگویم و با آن بر مردم احتجاج کنم». فرمود: «پدرم برایم نقل کرد که ... پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) از پی علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) فرستاد و فرمود: «بر منبر برو و مردم را به سوی خود دعوت کن ... خداوند تمثال امّت مرا در سرشت گِل نشانم داد و اسامی آنها را به من تعلیم نمود، همان طور که به آدم اسامی را تعلیم نمود. بعد آنها را بر من عرضه نمود. صاحبان پرچم‌ها از جلوی من گذشتند. برای علی (علیه السلام) و شیعیانش استغفار نمودم و از خدا درخواست کردم پس از من، امّتم را در راه پیشوایی علی (علیه السلام) استوار بدارد. خدا قبول نکرد جز اینکه هرکه را خواست گمراه کند و هرکه را خواست هدایت فرماید آنگاه خداوند قبل از اینکه سخنی بگویم هفت امتیاز برای علی (علیه السلام) اعلام کرد: ۱ او اوّلین کسی است که با من از درون زمین بر انگیخته می‌شود فخر نمی‌کنم. ۲ دشمنان خود را از حوض کوثر دور می‌کند چنانچه شتربان شتر ناآشنا را دور می‌نماید.۳ شیعیان فقیر و تنگدست علی (علیه السلام) در روز قیامت گروهی را که تعداد ایشان به‌اندازه‌ی قبیله‌ی ربیعه و مضر است شفاعت نمایند.۴ اوّلین کسی است که درب بهشت را با من می‌کوبد فخر نمی‌کنم. ۵ اوّلین کسی است که همسری با حوریه را آغاز می‌کند با من و فخر نمی‌کنم.۶ اوّلین کسی است از رحیق مختوم می‌نوشد که پایان آن مشک است و در این راه باید کوشش کنند مشتاقان.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۴۶۸
بحارالأنوار، ج۴۰، ص۵۹/ فرات الکوفی، ص۳۹۲؛ «بتفاوت لفظی»
۵
(مطففین/ ۲۵)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌بَصِیرٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ‌بْنِ‌مُحَمَّدٍ (علیه السلام) قَالَ: کَانَ فِیمَا وَعَظَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی بِهِ عِیسَی‌ابْنَ‌مَرْیَمَ (علیه السلام) أَنْ قَالَ لَهُ ... یَا عِیسَی (علیه السلام) دِینُهُ الْحَنَفِیَّهًُْ وَ قِبْلَتُهُ مَکِّیَّهًٌْ وَ هُوَ مِنْ حِزْبِی وَ أَنَا مَعَهُ فَطُوبَاهُ طُوبَاهُ لَهُ الْکَوْثَرُ وَ الْمَقَامُ الْأَکْبَرُ مِنْ جَنَّاتِ عَدْنٍ یَعِیشُ أَکْرَمَ مَعَاشٍ وَ یُقْبَضُ شَهِیداً لَهُ حَوْضٌ أَبْعَدُ مِنْ مَکَّهًَْ إِلَی مَطْلَعِ الشَّمْسِ مِنْ رَحِیقٍ مَخْتُومٍ فِیهِ آنِیَهًٌْ مِثْلُ نُجُومِ السَّمَاءِ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- از مواعظ خداوند به حضرت عیسی (علیه السلام) این است که فرمود: ... ای عیسی (علیه السلام) دینش یگانه‌پرستی است و قبله‌اش مکّه است و از حزب من است و من همراه اویم خوشا بر او خوشا، کوثر دارد و بزرگ‌ترین مقام در بهشت عدن زندگانی بسیار گرامی دارد و شهید بمیرد حوضی دارد وسیع‌تر از مکّه تا مطلع خورشید از نوشابه گوارا و سر به مهر، در آن به شمار ستاره‌های آسمان جام است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۴۷۰
بحارالأنوار، ج۱۴، ص۲۹۷
۶
(مطففین/ ۲۵)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی‌أَیُّوبَ‌الْأَنْصَارِیِّ قَالَ نَزَلَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) دَارِی فَنَزَلَ عَلَیْهِ جَبْرَئِیلُ (علیه السلام) مِنَ السَّمَاءِ بِجَامٍ مِنْ فِضَّهًٍْ فِیهِ سِلْسِلَهًٌْ مِنْ ذَهَبٍ فِیهِ مَاءٌ مِنَ الرَّحِیقِ الْمَخْتُومِ فَنَاوَلَ النَّبِیَّ (صلی الله علیه و آله) فَشَرِبَ ثُمَّ نَاوَلَ عَلِیّاً (علیه السلام) فَشَرِبَ ثُمَّ نَاوَلَ الْحَسَنَ (علیه السلام) فَشَرِبَ ثُمَّ نَاوَلَ الْحُسَیْنَ (علیه السلام) فَشَرِبَ ثُمَّ نَاوَلَ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) فَشَرِبَتْ ثُمَّ نَاوَلَ الْأَوَّلَ الْأَوَّلَ فَانْضَمَّ الْکَأْسُ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَی لا یَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ وَ فِی ذلِکَ فَلْیَتَنافَسِ الْمُتَنافِسُونَ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: ای فاطمه (سلام الله علیها)! خدای رؤوف درباره‌ی علی (علیه السلام) هفت خصلت عطا فرموده بدین شرح: علی (علیه السلام) اوّلین کسی است که با من از قبر خارج خواهد شد. علی (علیه السلام) اوّلین کسی است که با من بر لب صراط می‌ایستد و به آتش می‌گوید: «این شخص را بگیر و آن را رها کن». علی (علیه السلام) اوّلین کسی است که بدنش بعد از من پوشیده خواهد شد. علی (علیه السلام) اوّلین کسی است که با من در طرف راست عرش توقّف خواهد کرد. علی (علیه السلام) اوّلین کسی است که با من در بهشت را خواهد کوبید. علی (علیه السلام) اوّلین کسی است که با من ساکن علّیین خواهد شد. علی (علیه السلام) اوّلین کسی است که با من از شراب سر به مهر بهشت می‌آشامد. همان شرابی که مهر آن از مشک است و افراد راغب به آن رغبت پیدا می‌نمایند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۴۷۰
بحارالأنوار، ج۳۹، ص۱۲۷/ المناقب، ج۲، ص۲۳۰؛ «فشربت» بدل «فشرب»
۷
(مطففین/ ۲۵)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی‌بَصِیرٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ جَعْفَرِ‌بْنِ‌مُحَمَّدٍ (علیه السلام) عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیٍّ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ لِی رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله): ... یَا عَلِیُّ (علیه السلام) إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ أَعْطَانِی فِیکَ سَبْعَ خِصَالٍ أَنْتَ أَوَّلُ مَنْ یَنْشَقُّ الْقَبْرُ عَنْهُ مَعِی وَ أَنْتَ أَوَّلُ مَنْ یَقِفُ مَعِی عَلَی الصِّرَاطِ فَتَقُولُ لِلنَّارِ خُذِی هَذَا فَهُوَ لَکِ وَ ذَرِی هَذَا فَلَیْسَ هُوَ لَکِ وَ أَنْتَ أَوَّلُ مَنْ یُکْسَی إِذَا کُسِیتُ وَ یُحَیَّا إِذَا حُیِّیتُ وَ أَنْتَ أَوَّلُ مَنْ یَقِفُ مَعِی عَنْ یَمِینِ الْعَرْشِ وَ أَوَّلُ مَنْ یُقْرِعُ مَعِی بَابَ الْجَنَّهًِْ وَ أَوَّلُ مَنْ یَسْکُنُ مَعِی عِلِّیِّینَ وَ أَوَّلُ مَنْ یَشْرَبُ مَعِی مِنَ الرَّحِیقِ الْمَخْتُومِ الَّذِی خِتامُهُ مِسْکٌ وَ فِی ذلِکَ فَلْیَتَنافَسِ الْمُتَنافِسُونَ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: ای علی (علیه السلام) خدای تبارک‌وتعالی به من درباره‌ی تو هفت خصلت عطا فرموده است: تو نخستین کسی هستی که قبرش شکافته می‌شود و همزمان با من سر از گور بر می‌آوری و تو نخستین کسی هستی که به همراه من سر پل صراط می‌ایستی و پس از آنکه من جامه بهشتی بپوشم تو نخستین کسی باشی که جامه بر تن می‌کنی و پس از زنده‌شدن من نخستین فردی می‌باشی که زنده می‌گردی و نخستین کسی می‌باشی که با من در علیین جایگزین می‌شوی و نخستین کسی می‌باشی که با من از شراب طهور دست نخورده و مهر شده‌ی بهشتی که مُهری که بر آن نهاده شده از مشک است؛ و مشتاقان باید برای این [نعمت‌های بهشتی] بر یکدیگر پیشی گیرند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۴۷۰
بحارالأنوار، ج۴۰، ص۳۵/ بحارالأنوار، ج۴۰، ص۲۵؛ قطعهًْ منه محذوف/ نورالثقلین
بیشتر