آیه وَ الَّذينَ هُمْ عَلى صَلاتِهِمْ يُحافِظُونَ [34]
و آن‌ها كه بر نمازشان مواظبت دارند.
الباقر (علیه السلام)- ٍعَنِ الْفُضَیْلِ قَال سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَی الَّذِینَ هُمْ عَلی صَلاتِهِمْ یُحافِظُونَ قَالَ هِیَ الْفَرِیضَهًْ.
امام باقر (علیه السلام)- فُضَیل گوید: از امام باقر (علیه السلام)، درباره‌ی این آیه: وَ الَّذِینَ هُمْ عَلَی صَلَوَاتِهِمْ یُحَافِظُونَ پرسیدم. فرمود: «همان نماز واجب است».
الباقر (علیه السلام)- الفَضْلُ‌بْنُ‌الْحَسَنِ الطَّبْرِسِیُّ فِی مَجْمَعِ الْبَیَانِ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) وَ الَّذِینَ هُمْ عَلی صَلاتِهِمْ یُحافِظُونَ فِی الْفَرَائِضِ وَ الْوَاجِبَاتِ.
امام باقر (علیه السلام)- طبرسی در مجمع‌البیان در روایتی از امام باقر (علیه السلام) آورده است: وَ الَّذِینَ هُمْ عَلی صَلاتِهِمْ یُحافِظُونَ یعنی در فریضه‌ها و واجبات [بر نمازشان مواظبت دارند].
الکاظم (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْن‌الْفُضَیْلِ عَنْ أَبِی‌الْحَسَنِ‌الْمَاضِی (علیه السلام) وَ الَّذِینَ هُمْ عَلی صَلاتِهِمْ یُحافِظُونَ قَالَ أُولَئِکَ أَصْحَابُ الْخَمْسِ صَلَوَاتٍ مِنْ شِیعَتِنَا.
امام کاظم (علیه السلام)- محمّدبن‌فُضَیل از امام کاظم (علیه السلام) درباره‌ی آیه: وَ الَّذِینَ هُمْ عَلَی صَلَوَاتِهِمْ یُحَافِظُونَ روایت می‌کند که فرمود: «آن‌ها صاحب نمازهای پنج‌گانه‌ی شیعیان ما هستند».
الکاظم (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌الْفُضَیْلِ عَنْ أَبِی‌الْحَسَنِ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ تَعَالَی وَ الَّذِینَ هُمْ عَلی صَلاتِهِمْ یُحافِظُونَ قَال أُولَئِکَ أَصْحَابُ الْخَمْسِینَ صَلَاهًًْ مِنْ شِیعَتِنَا.
امام کاظم (علیه السلام)- وَ الَّذِینَ هُمْ عَلی صَلاتِهِمْ یُحافِظُونَ اینان صاحبان پنجاه نماز از شیعیان ما هستند.
الباقر (علیه السلام)- رَوَی زُرَارَهًُْ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) هَذِهِ الْفَرِیضَهًُْ مَنْ صَلَّاهَا عَارِفاً بِحَقِّهَا لَا یُؤْثِرُ عَلَیْهَا غَیْرَهَا کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِهَا بَرَاءَهًًْ لَا یُعَذِّبُهُ وَ مَنْ صَلَّاهَا لِغَیْرِ وَقْتِهَا مُؤْثِراً عَلَیْهَا غَیْرَهَا فَإِنَّ ذَلِکَ إِلَیْهِ إِنْ شَاءَ غَفَرَ لَهُ وَ إِنْ شَاءَ عَذَّبَهُ.
امام باقر (علیه السلام)- زراره از امام باقر (علیه السلام) روایت کرده است که فرمود: «هرکس نماز واجب را بخواند و قدر و ارزش آن را بداند و هیچ چیز دیگری را بر آن ترجیح ندهد، خداوند برائت را برایش می‌نویسد و عذابش نمی کند، و کسی که نماز واجب را بعد از اوّل وقت بخواند و کارهای دیگر را بر نماز مقدّم دارد، بستگی به خواست خداوند دارد؛ اگر خواست، او را می‌بخشاید و اگر خواست، عذابش می‌کند.
فِقه الرّضا (علیه السلام)- إِعْلَمْ أَنَّ لِکُلِّ صَلَاهًٍْ وَقْتَیْنِ أَوَّلٌ وَ آخِرٌ فَأَوَّلُ الْوَقْتِ رِضْوَانُ اللَّهِ وَ آخِرُهُ عَفْوُ اللَّهِ وَ نُرَوَّی أَنَّ لِکُلِّ صَلَاهًٍْ ثَلَاثَهًَْ أَوْقَاتٍ أَوَّلٌ وَ أَوْسَطُ وَ آخِرٌ فَأَوَّلُ الْوَقْتِ رِضْوَانُ اللَّهِ وَ أَوْسَطُهُ عَفْوُ اللَّهِ وَ آخِرُهُ غُفْرَانُ اللَّهِ وَ أَوَّلُ الْوَقْتِ أَفْضَلُهُ وَ لَیْسَ لِأَحَدٍ أَنْ یَتَّخِذَ آخِرَ الْوَقْتِ وَقْتاً وَ إِنَّمَا جُعِلَ آخِرُ الْوَقْتِ لِلْمَرِیضِ وَ الْمُعْتَلِّ وَ لِلْمُسَافِرِ وَ قَالَ إِنَّ الرَّجُلَ قَدْ یُصَلِّی فِی وَقْتٍ وَ مَا فَاتَهُ مِنَ الْوَقْتِ خَیْرٌ لَهُ مِنْ أَهْلِهِ وَ مَالِهِ وَ قَالَ إِذَا زَالَتِ الشَّمْسُ فُتِحَتْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ فَلَا أُحِبُّ أَنْ یَسْبِقَنِی أَحَدٌ بِالْعَمَلِ لِأَنِّی أُحِبُّ أَنْ تَکُونَ صَحِیفَتِی أَوَّلَ صَحِیفَهًٍْ یُرْفَعُ فِیهَا الْعَمَلُ الصَّالِحُ وَ قَالَ مَا یَأْمَنُ أَحَدُکُمُ الْحَدَثَانَ فِی تَرْکِ الصَّلَاهًِْ وَ قَدْ دَخَلَ وَقْتُهَا وَ هُوَ فَارِغٌ وَ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ الَّذِینَ هُمْ عَلی صَلاتِهِمْ یُحافِظُونَ قَالَ یُحَافِظُونَ عَلَی الْمَوَاقِیت.
فقه الرّضا (علیه السلام)- بدان‌که هر نمازی دو وقت دارد: اوّل وقت و آخر وقت. اوّل وقت خشنودی خداست و آخر وقت عفو و بخشش خداست و [در حدیث دیگری ما] روایت می‌کنیم که هر نمازی سه وقت دارد: اوّل و وسط و آخر. اوّل وقت خشنودی خدا، وسطش عفو خدا و آخرش آمرزش خداست. و اوّل وقت برترین آن است و کسی حق ندارد آخر وقت را انتخاب کند. آخر وقت فقط برای بیمار، علیل و ناتوان و مسافر قرار داده شده است. و فرمود: «شخصی گاهی در وقتی [غیر از اوّل وقت] نماز می‌خواند و وقتی که از دستش رفته برای او از خانواده و اموالش بهتر است». و فرمود: «زمانی‌که ظهر شود، درهای آسمان باز شود و دوست ندارم کسی در عمل بر من پیشی گیرد؛ چون دوست دارم پرونده‌ی من اوّلین پرونده‌ای باشد که عمل صالح در آن بالا می‌رود». و فرمود: «بعد از داخل‌شدن وقت هیچ‌یک از شما که فارغ و بی‌مشکل است، در مورد ترک نماز از حوادث و سختی‌های روزگار ایمن نیست و خدای عزّوجلّ فرمود: الَّذِینَ هُمْ عَلی صَلاتِهِمْ یُحافِظُونَ بر اوقات نماز محافظت می‌کنند».
الباقر (علیه السلام)- الذِینَ هُمْ عَلی صَلاتِهِمْ یُحافِظُونَ إِنَّ ذَلِکَ فِی النَّوَافِلِ یَدْعُونَ عَلَیْهَا.
امام باقر (علیه السلام)- الَّذِینَ هُمْ عَلی صَلاتِهِمْ یُحافِظُونَ، آن [مواظبت] در نمازهای مستحبّی است که در آن [پروردگارشان را] می‌خوانند.