آیه الَّذينَ يَجْتَنِبُونَ كَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلاَّ اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ واسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ إِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ في بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ فَلا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقى [32]
همان كسانى كه از گناهان كبيره و اعمال زشت دورى مى‌كنند، جز گناهان صغيره [كه گاه آلوده‌ی آن مى‌شوند]؛ [و بدان كه] آمرزش پروردگار تو گسترده است؛ او نسبت به شما از همه آگاهتر است از آن هنگام كه شما را از زمين آفريد و در‌آن‌موقع كه به‌صورت جنين‌هايى در شكم مادرانتان بوديد؛ پس خودستايى نكنيد، او پرهيزگاران را بهتر مى‌شناسد.
الباقر (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لَمْ یَزَلْ عَالِماً قَدِیماً خَلَقَ الْأَشْیَاءَ لَا مِنْ شَیْءٍ فَکَانَ مِمَّا خَلَقَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ أَرْضاً طَیِّبَهًًْ ثُمَّ فَجَّرَ مِنْهَا مَاءً عَذْباً زُلَالًا فَعَرَضَ عَلَیْهَا وَلَایَتَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ (علیهم السلام) فَقَبِلَتْهَا فَأَجْرَی ذَلِکَ الْمَاءَ عَلَیْهَا سَبْعَهًَْ أَیَّامٍ حَتَّی طَبَّقَهَا وَ عَمَّهَا ثُمَّ نَضَبَ ذَلِکَ الْمَاءَ عَنْهَا وَ أَخَذَ مِنْ صَفْوَهًِْ ذَلِکَ الطِّینِ طِیناً فَجَعَلَهُ طِینَ الْأَئِمَّهًِْ (علیهم السلام) ثُمَّ أَخَذَ ثُفْلَ ذَلِکَ الطِّینِ فَخَلَقَ مِنْهُ شِیعَتَنَا وَ لَوْ تَرَکَ طِینَتَکُمْ یَا إِبْرَاهِیمُ (علیه السلام) عَلَی حَالِهِ کَمَا تَرَکَ طِینَتَنَا لَکُنْتُمْ وَ نَحْنُ شَیْئاً وَاحِداً قُلْتُ یَا ابْنَ رسول الله (صلی الله علیه و آله) فَمَا فَعَلَ بِطِینَتِنَا قَالَ أُخْبِرُکَ یَا إِبْرَاهِیمُ (علیه السلام) خَلَقَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ بَعْدَ ذَلِکَ أَرْضاً سَبِخَهًًْ خَبِیثَهًًْ مُنْتِنَهًًْ ثُمَّ فَجَّرَ مِنْهَا مَاءً أُجَاجاً آسِناً مَالِحاً فَعَرَضَ عَلَیْهَا وَلَایَتَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ (علیهم السلام) وَ لَمْ تَقْبَلْهَا فَأَجْرَی ذَلِکَ الْمَاءَ عَلَیْهَا سَبْعَهًَْ أَیَّامٍ حَتَّی طَبَّقَهَا وَ عَمَّهَا ثُمَّ نَضَبَ ذَلِکَ الْمَاءُ عَنْهَا ثُمَّ أَخَذَ مِنْ ذَلِکَ الطِّینِ فَخَلَقَ مِنْهُ الطُّغَاهًَْ وَ أَئِمَّتَهُمْ ثُمَّ مَزَجَهُ بِثُفْلِ طِینَتِکُمْ وَ لَوْ تَرَکَ طِینَتَهُمْ عَلَی حَالِهِ وَ لَمْ یَمْزُجْ بِطِینَتِکُمْ لَمْ یَشْهَدُوا الشَّهَادَتَیْنِ وَ لَا صَلَّوْا وَ لَا صَامُوا وَ لَا زَکَّوْا وَ لَا حَجُّوا وَ لَا أَدَّوْا أَمَانَهًًْ وَ لَا أَشْبَهُوکُمْ فِی الصُّوَرِ وَ لَیْسَ شَیْءٌ أَکْبَرَ عَلَی الْمُؤْمِنِ مِنْ أَنْ یَرَی صُورَهًَْ عَدُوِّهِ مِثْلَ صُورَتِهِ قُلْتُ یَا ابْنَ رسول الله (صلی الله علیه و آله) فَمَا صَنَعَ بِالطِّینَتَیْنِ قَالَ مَزَجَ بَیْنَهُمَا بِالْمَاءِ الْأَوَّلِ وَ الْمَاءِ الثَّانِی ثُمَّ عَرَکَهَا عَرْکَ الْأَدِیمِ ثُمَّ أَخَذَ مِنْ ذَلِکَ قَبْضَهًًْ فَقَالَ هَذِهِ إِلَی الْجَنَّهًِْ وَ لَا أُبَالِی وَ أَخَذَ قَبْضَهًًْ أُخْرَی وَ قَالَ هَذِهِ إِلَی النَّارِ وَ لَا أُبَالِی ثُمَّ خَلَطَ بَیْنَهُمَا فَوَقَعَ مِنْ سِنْخِ الْمُؤْمِنِ وَ طِینَتِهِ عَلَی سِنْخِ الْکَافِرِ وَ طِینَتِهِ وَ وَقَعَ مِنْ سِنْخِ الْکَافِرِ وَ طِینَتِهِ عَلَی سِنْخِ الْمُؤْمِنِ وَ طِینَتِهِ فَمَا رَأَیْتَهُ مِنْ شِیعَتِنَا مِنْ زِنًا أَوْ لِوَاطٍ أَوْ تَرْکِ صَلَاهًٍْ أَوْ صِیَامٍ أَوْ حَجٍّ أَوْ جِهَادٍ أَوْ خِیَانَهًٍْ أَوْ کَبِیرَهًٍْ مِنْ هَذِهِ الْکَبَائِرِ فَهُوَ مِنْ طِینَهًِْ النَّاصِبِ وَ عُنْصُرِهِ الَّذِی قَدْ مُزِجَ فِیهِ لِأَنَّ مِنْ سِنْخِ النَّاصِبِ وَ عُنْصُرِهِ وَ طِینَتِهِ اکْتِسَابَ الْمَآثِمِ وَ الْفَوَاحِشِ وَ الْکَبَائِرِ وَ مَا رَأَیْتَ مِنَ النَّاصِبِ وَ مُوَاظَبَتِهِ عَلَی الصَّلَاهًِْ وَ الصِّیَامِ وَ الزَّکَاهًِْ وَ الْحَجِّ وَ الْجِهَادِ وَ أَبْوَابِ الْبِرِّ فَهُوَ مِنْ طِینَهًِْ الْمُؤْمِنِ وَ سِنْخِهِ الَّذِی قَدْ مُزِجَ فِیهِ لِأَنَّ مِنْ سِنْخِ الْمُؤْمِنِ وَ عُنْصُرِهِ وَ طِینَتِهِ اکْتِسَابَ الْحَسَنَاتِ وَ اسْتِعْمَالَ الْخَیْرِ وَ اجْتِنَابَ الْمَآثِمِ فَإِذَا عُرِضَتْ هَذِهِ الْأَعْمَالُ کُلُّهَا عَلَی اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ قَالَ أَنَا عَدْلٌ لَا أَجُورُ وَ مُنْصِفٌ لَا أَظْلِمُ وَ حَکَمٌ لَا أَحِیفُ وَ لَا أَمِیلُ وَ لَا أَشْطُطُ أَلْحِقُوا الْأَعْمَالَ السَّیِّئَهًَْ الَّتِی اجْتَرَحَهَا الْمُؤْمِنُ بِسِنْخِ النَّاصِبِ وَ طِینَتِهِ وَ أَلْحِقُوا الْأَعْمَالَ الْحَسَنَهًَْ الَّتِی اکْتَسَبَهَا النَّاصِبُ بِسِنْخِ الْمُؤْمِنِ وَ طِینَتِهِ رُدُّوهَا کُلَّهَا إِلَی أَصْلِهَا فَإِنِّی أَنَا اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا عَالِمُ السِّرِّ وَ أَخْفَی وَ أَنَا الْمُطَّلِعُ عَلَی قُلُوبِ عِبَادِی لَا أَحِیفُ وَ لَا أَظْلِمُ وَ لَا أَلْزِمُ أَحَداً إِلَّا مَا عَرَفْتُهُ مِنْهُ قَبْلَ أَنْ أَخْلُقَهُ أَ لَمْ أُبَیِّنْ لَکَ أَمْرَ الْمِزَاجِ وَ الطِّینَتَیْنِ مِنَ الْقُرْآنِ قُلْتُ بَلَی یَا ابْنَ رسول الله (صلی الله علیه و آله) قَالَ اقْرَأْ یَا إِبْرَاهِیمُ الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّکَ واسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِکُمْ إِذْ أَنْشَأَکُمْ مِنَ الْأَرْضِ یَعْنِی مِنَ الْأَرْضِ الطَّیِّبَهًِْ وَ الْأَرْضِ الْمُنْتِنَهًِْ فَلا تُزَکُّوا أَنْفُسَکُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقی یَقُولُ لَا یَفْتَخِرْ أَحَدُکُمْ بِکَثْرَهًِْ صَلَاتِهِ وَ صِیَامِهِ وَ زَکَاتِهِ وَ نُسُکِهِ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَی مِنْکُمْ فَإِنَّ ذَلِکَ مِنْ قِبَلِ اللَّمَمِ وَ هُوَ الْمِزَاجُ أَزِیدُکَ یَا إِبْرَاهِیمُ قُلْتُ بَلَی یَا ابْنَ رسول الله (صلی الله علیه و آله) قَالَ کَما بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ فَرِیقاً هَدی وَ فَرِیقاً حَقَّ عَلَیْهِمُ الضَّلالَةُ إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّیاطِینَ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِ اللهِ یَعْنِی أَئِمَّهًَْ الْجَوْرِ دُونَ أَئِمَّهًِْ الْحَقِّ (علیهم السلام) وَ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ خُذْهَا إِلَیْکَ یَا أَبَا إِسْحَاقَ فَوَ اللَّهِ إِنَّهُ لَمِنْ غُرَرِ أَحَادِیثِنَا وَ بَاطِنِ سَرَائِرِنَا وَ مَکْنُونِ خَزَائِنِنَا وَ انْصَرَفَ وَ لَا تُطْلِعْ عَلَی سِرِّنَا أَحَداً إِلَّا مُؤْمِناً مُسْتَبْصِراً فَإِنَّکَ إِنْ أَذَعْتَ سِرَّنَا بُلِیتَ فِی نَفْسِکَ وَ مَالِکَ وَ أَهْلِکَ وَ وُلْدِکَ.
امام باقر (علیه السلام)- ای ابراهیم! خداوند تبارک‌وتعالی عالم و قدیم بوده و اشیاء را از هیچ آفریده. یکی از مخلوقات حق، زمین است که آن را طیّب و پاک آفرید و سپس آن را شکافت و از درونش آب زلال و صاف و شیرین را بیرون آورد و بر آن ولایت ما اهل بیت را عرضه کرد، آب آن را پذیرفت سپس حق تعالی آن را هفت روز بر روی زمین جاری ساخت تا تمام آن را فرا گرفت، بعد آب را برد و پس از آن مقداری از گل روی زمین را برداشت و آن را گل ائمه (علیهم السلام) قرار داد و بعد گل‌ولای ته‌نشین شده آن گل را برداشت و از آن شیعیان ما را آفرید و اگر گل شما را ای ابراهیم به حال خود می‌گذاشت همان‌طوری که گل ما را به حال خود گذاشت البتّه شما و ما یک‌چیز می‌شدیم». عرض کردم: «ای فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! مگر خداوند با گل ما چه کار کرد»؟ حضرت فرمود: «خداوند متعال بعد از آن زمین شور و ناپاک و متعفّنی را آفرید، آن را شکافت و آبی بد مزه و شور از آن بیرون آورد سپس ولایت ما را بر آن عرضه داشت، و آن نپذیرفت، آن آب را بر زمین برای هفت‌روز جاری ساخت تا تمام آن را فرا گرفت، سپس آب را برد و پس از آن مقداری از گل روی آن زمین را برداشت و از آن طاغیان و پیشوایانشان را آفرید، بعد با ته‌نشین گل شما آن را ممزوج کرد و اگر گل آن‌ها را به حال خود می‌گذاشت و با گل شما ممزوج نمی‌کرد شهادتین اصلاً به زبان جاری نمی‌کردند، نماز نمی‌خواندند، روزه نمی‌گرفتند، زکات نمی‌دادند، حجّ به‌جا نمی‌آوردند، و امانت را به صاحبش رد نمی‌نمودند و در این صورت اصلاً شباهتی به شما نداشتند و هیچ‌چیز گران‌تر و سخت‌تر بر مؤمن از این نیست که دشمنش را به‌صورت خود ببیند». عرض کردم: «ای فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله) با این دو گل چه شد»؟ فرمود: «این دو را با آب اوّل (آب شیرین و گوارا) و دوّم (آب شور بدمزه و متعفّن) با هم ممزوج کردند بعد آن گل را مالید مثل مالیدن پوست پس از آن یک مشت از آن را برداشت». و فرمود: «این به طرف بهشت باشد و باکی نیست، بعد مشتی دیگر برداشت». و فرمود: «این به طرف آتش و دوزخ باشد و باکی ندارم، پس از آن آن دو را مخلوط نمود پس از سنخ مؤمن واقع شد و طینت آن را بر سنخ کافر بود و نیز از سنخ کافر واقع شد و طینت آن بر سنخ مؤمن بود، پس آنچه از شیعیان ما می‌بینی از قبیل؛ زنا، لواط، ترک نماز، ترک روزه، ترک حجّ، ترک جهاد، خیانت یا کبیره‌ای از کبایر بدان که ناشی است از طینت و عنصر ناصب که با طینت مؤمن ممزوج گردیده و طینت ناصبی مقتضی اکتساب مآثم و فواحش و کبائر می‌باشد. و آنچه از ناصبی مشاهده می‌کنی از قبیل؛ مواظبت بر نماز، روزه، زکات، حجّ، جهاد و ابواب خیر ناشی از طینت مؤمن است که با طینت ناصبی ممزوج شده و طینت مؤمن مقتضی اکتساب حسنات و به کارگرفتن اسباب خیر و اجتناب از مآثم می‌باشد. آری وقتی این اعمال بر حق تبارک‌وتعالی عرضه شد. فرمود: «من عادل بوده، جور و ستم نمی‌کنم، منصف هستم ظلم را روا نمی‌دارم، حاکم بوده در حکم خود جور نکرده و از صواب میل به خطاء ننموده و از حق و واقع دور نمی‌شوم، اعمال زشت را که مؤمن را مرتکب شده ملحق به سنخ ناصب و طینتش کنید و اعمال حسنه و پسندیده را که ناصبی کسب نموده به سنخ مؤمن و طینت وی ملح سازید. تمام این افعال را به اصل خود برگردانید، من خداوندی هستم که معبودی غیر از او نیست، آگاه به آشکار و نهان هستم، من بر دل‌های بندگانم مطّلع هستم، جور و ظلم نکرده، احدی را ملزم به فعلی نکرده، مگر به آنچه قبل از آفرینشش از او سراغ دارم». ... سپس حضرت امام باقر (علیه السلام) فرمود: «ای ابراهیم این آیه را بخوان». عرض کردم: «ای فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله) کدام آیه را»؟ فرمود: الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلاَّ اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّکَ واسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِکُمْ إِذْ أَنْشَأَکُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ إِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فی بُطُونِ أُمَّهاتِکُمْ فَلا تُزَکُّوا أَنْفُسَکُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقی. یعنی از زمین طیّب و پاک و از زمین متعفّن و ناپاک. فَلا تُزَکُّوا أَنْفُسَکُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقی. خداوند می‌فرماید: «هیچ‌یک از شما به کثرت نماز و روزه‌اش افتخار نکند و زیاد زکات‌دادن و حجّ بجا آوردنش را منظور ندارد زیرا خدای متعال به پرهیزکاران از شما داناتر است و این‌گونه خودستایی‌ها از لمم محسوب می‌شود که مربوط به مزاج است. آیا زیادتر برایت بگویم»؟ عرض کردم: «آری، ای فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله)». حضرت فرمود: «یعنی چنانچه شما را در اوّل بیافرید دیگر بار به‌سویش باز آیید. ائمه و پیشوایان جور مقصود هستند نه پیشوایان حقّ و عادل و گمان می‌کنند هدایت یافته‌اند!. (اعراف/۳۰) ای ابا اسحاق! این مطلب و معانی را دریاب! به خدا سوگند این‌ها از احادیث گرانبها و شریفه و باطن اسرار ما و از گنج‌های نهانی خزائن ما می‌باشد، برگرد و احدی را بر اسرار ما مطّلع نکن؛ مگر مؤمنی که مستبصر باشد تو اگر به اسرار ما اذعان و اعتقاد پیدا کردی آن را در خود و مال و اهل و فرزندت آزمایش کن».
الصّادق (علیه السلام)- دَخَلَ عَمْرُوبْنُ‌عُبَیْدٍ عَلَی أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) فَلَمَّا سَلَّمَ وَ جَلَسَ تَلَا هَذِهِ الْآیَهًَْ الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ ثُمَّ أَمْسَکَ فَقَالَ لَهُ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) مَا أَسْکَتَکَ قَالَ أُحِبُّ أَنْ أَعْرِفَ الْکَبَائِرَ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فَقَالَ نَعَمْ یَا عَمْرُو أَکْبَرُ الْکَبَائِرِ الْإِشْرَاکُ بِاللَّهِ یَقُولُ اللَّهُ وَ مَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَیْهِ الْجَنَّهًَْ وَ بَعْدَهُ الْإِیَاسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ إِنَّهُ لا یَیْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْکافِرُونَ ثُمَّ الْأَمْنُ لِمَکْرِ اللَّهِ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ فَلا یَأْمَنُ مَکْرَ اللهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْخاسِرُونَ وَ مِنْهَا عُقُوقُ الْوَالِدَیْنِ لِأَنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ جَعَلَ الْعَاقَّ جَبَّاراً شَقِیّاً وَ قَتْلُ النَّفْسِ الَّتِی حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فِیها إِلَی آخِرِ الْآیَهًِْ‌وَ قَذْفُ الْمُحْصَنَهًِْ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ لُعِنُوا فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِیمٌ وَ أَکْلُ مَالِ الْیَتِیمِ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ إِنَّما یَأْکُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَیَصْلَوْنَ سَعِیراً وَ الْفِرَارُ مِنَ الزَّحْفِ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ وَ مَنْ یُوَلِّهِمْ یَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفاً لِقِتالٍ أَوْ مُتَحَیِّزاً إِلی فِئَةٍ فَقَدْ باءَ بِغَضَبٍ مِنَ اللهِ وَ مَأْواهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِیرُ وَ أَکْلُ الرِّبَا لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ الَّذِینَ یَأْکُلُونَ الرِّبا لا یَقُومُونَ إِلَّا کَما یَقُومُ الَّذِی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطانُ مِنَ الْمَسِّ وَ السِّحْرُ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ وَ لَقَدْ عَلِمُوا لَمَنِ اشْتَراهُ ما لَهُ فِی الْآخِرَةِ مِنْ خَلاقٍ وَ الزِّنَا لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ وَ مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ یَلْقَ أَثاماً یُضاعَفْ لَهُ الْعَذابُ یَوْمَ الْقِیامَهًِْ وَ یَخْلُدْ فِیهِ مُهاناً وَ الْیَمِینُ الْغَمُوسُ الْفَاجِرَهًُْ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ الَّذِینَ یَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ أَیْمانِهِمْ ثَمَناً قَلِیلًا أُولئِکَ لا خَلاقَ لَهُمْ فِی الْآخِرَهًِْ وَ الْغُلُولُ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ وَ مَنْ یَغْلُلْ یَأْتِ بِما غَلَّ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ مَنْعُ الزَّکَاهًِْ الْمَفْرُوضَهًِْ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ فَتُکْوی بِها جِباهُهُمْ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ وَ شَهَادَةُ الزُّورِ وَ کِتْمَانُ الشَّهَادَةِ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ شُرْبُ الْخَمْرِ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ نَهَی عَنْهَا کَمَا نَهَی عَنْ عِبَادَهًِْ الْأَوْثَانِ وَ تَرْکُ الصَّلَاهًِْ مُتَعَمِّداً أَوْ شَیْئاً مِمَّا فَرَضَ اللَّهُ لِأَنَّ رسول الله (صلی الله علیه و آله) قَالَ مَنْ تَرَکَ الصَّلَاهًَْ مُتَعَمِّداً فَقَدْ بَرِئَ مِنْ ذِمَّهًِْ اللَّهِ وَ ذِمَّهًِْ رسول الله (صلی الله علیه و آله) وَ نَقْضُ الْعَهْدِ وَ قَطِیعَهًُْ الرَّحِمِ‌لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ أُولئِکَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ.
امام صادق (علیه السلام)- عمروبن‌عبید خدمت امام صادق (علیه السلام) رسید، و چون سلام کرد و نشست، این آیه را خواند: الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ سپس خاموش شد، در آن هنگام امام صادق (علیه السلام) به او فرمود: «چه چیز تو را خاموش کرد»؟ گفت: «من می‌خواهم گناهان کبیره را از روی قرآنِ خداوند عزّوجلّ بشناسم»، امام (علیه السلام) فرمود: «آری، ای عمرو ... بزرگ‌ترین گناهان کبیره شرک به خداست، خداوند متعال می‌فرماید: از رحمت خدا مأیوس نشوید که تنها گروه کافران، از رحمت خدا مأیوس می‌شوند. (یوسف/۸۷). خداوند بهشت را بر او حرام کرده است. (مائده/۷۲) زیرا خدای عزّوجلّ می‌فرماید: که تنها گروه کافران، از رحمت خدا مأیوس می‌شوند. و سپس ایمنی از مکر و عقوبت خداوند، زیرا خدا عزّوجلّ می‌فرماید: درحالی‌که جز زیانکاران، خود را از مکر [و مجازات] خدا ایمن نمی‌دانند!. (اعراف/۹۹) و از آن‌ها است عقوق و ناسپاسی حقّ پدر و مادر، زیرا خداوند سبحان، عاقّ را جبّار و شقی مقرّر ساخته است [اشاره است به قول خداوند متعال در حکایت از عیسی (علیه السلام): و جبّار و شقی قرار نداده است!. (مریم/۳۲) و قتل نفسی که خداوند او را محترم شمرده، جز به قانونِ حق الهی، زیرا خدا عزّوجلّ می‌فرماید: مجازاتِ او دوزخ است درحالی‌که جاودانه در آن می‌ماند و خداوند بر او غضب می‌کند و او را از رحمتش دور می‌سازد و عذاب عظیمی برای او آماده ساخته است. (نساء/۹۳) و ظاهر آیه تعمّد در برابر خطا است که در آیه‌ی قبل حکم آن را بیان کرده است. و متّهم‌کردن زنِ پارسا به زنا، زیرا خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: در دنیا و آخرت از رحمت الهی بدورند و عذاب بزرگی برای آنهاست. (نور/۲۳) و خوردن مال یتیم، زیرا خدای عزّوجلّ می‌فرماید: تنها آتش می‌خورند و به‌زودی در شعله‌های آتش [دوزخ] می‌سوزند. (نساء/۱۰) و فرار از جبهه‌ی جهاد، زیرا خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: و هرکس در آن هنگام به آن‌ها پشت کند مگر آنکه هدفش کناره‌گیری از میدان برای حمله مجدد، و یا به قصد پیوستن به گروهی [از مجاهدان] بوده باشد [چنین کسی] به غضب خداوند گرفتار خواهد شد و جایگاه او جهنّم، و چه بد جایگاهی است!. (انفال/۱۶) و خوردن ربا، زیرا خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: کسانی که ربا می‌خورند، [در قیامت] برنمی‌خیزند مگر مانند کسی که بر اثر تماسّ شیطان، دیوانه شده. (بقره/۲۷۵) و سحر و جادو، زیرا خدا عزّوجلّ می‌فرماید: و مسلما می‌دانستند هرکسی خریدار این‌گونه متاع باشد، در آخرت بهره‌ای نخواهد داشت. (بقره/۱۰۲) زیرا خدای عزّوجلّ می‌فرماید: و هرکس چنین کند، مجازات سختی خواهد دید! عذاب او در قیامت مضاعف می‌گردد، و همیشه با خواری در آن خواهد ماند!. (فرقان/۶۹۶۸) زیرا خدای عزّوجلّ فرماید: کسانی که پیمان الهی و سوگندهای خود [به نام مقدّس او] را به بهای ناچیزی می‌فروشند، آن‌ها بهره‌ای در آخرت نخواهند داشت. (آل عمران/۷۷) زیرا خدای عزّوجلّ می‌فرماید: و هرکس خیانت کند، روز رستاخیز، آنچه را در آن خیانت کرده. (آل عمران/۱۶۱) منع زکات واجب، زیرا خدای عزّوجلّ می‌فرماید: و با آن صورت‌ها و پهلوها و پشت‌هایشان را داغ می‌کنند. (توبه/۳۵) و گواهی به ناحق و کتمانِ گواهی به حق، زیرا خداوند متعال می‌فرماید: و هرکس آن را کتمان کند، قلبش گناهکار است. (بقره/۲۸۳). شرب خمر، زیرا خداوند از آن نهی کرده چنانچه از پرستش بت‌ها نهی کرده است. و ترک نماز عمداً یا ترک آنچه خدا فرض کرده است [برای نماز]، زیرا رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «هرکه عمداً نماز را ترک کند، از تعهّد خدا و تعهّد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بیزار است. و عهدشکنی و قطع رحم، زیرا خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: لعنت برای آنهاست و بدی [و مجازات] سرای آخرت!. (رعد/۲۵)».
الصّادق (علیه السلام)- الْفَوَاحِشُ الزِّنَی وَ السَّرِقَهًُْ.
امام صادق (علیه السلام)- زشتکاری‌ها، زنا و سرقت است.
الصّادق (علیه السلام)- مَا مِنْ ذَنْبٍ إِلَّا وَ قَدْ طُبِعَ عَلَیْهِ عَبْدٌ مُؤْمِنٌ یَهْجُرُهُ الزَّمَانَ ثُمَّ یُلِمُّ بِهِ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ.
امام صادق (علیه السلام)- هیچ گناهی نیست جز آنکه بنده‌ی مؤمنی به آن خو گرفته، مدّتی آن را واگذارد سپس [دوباره] به آن دست زند، و آن گفتار خدای عزّوجلّ است که می‌فرماید: الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ.
الباقر (علیه السلام)- عَن إسحَاقَ القُمِّیِِّ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَی أَبِی جَعْفَرٍ الْبَاقِرِ (علیه السلام) فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ أَخْبِرْنِی عَنِ الْمُؤْمِنِ یَزْنِی قَالَ لَا قُلْتُ فَیَلُوطُ قَالَ لَا قُلْتُ فَیَشْرَبُ الْمُسْکِرَ قَالَ لَا قُلْتُ فَیُذْنِبُ قَالَ نَعَمْ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ لَا یَزْنِی وَ لَا یَلُوطُ وَ لَا یَرْتَکِبُ السَّیِّئَاتِ فَأَیُّ شَیْءٍ ذَنْبُهُ فَقَالَ یَا إِسْحَاقُ قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ وَ قَدْ یُلِمُّ الْمُؤْمِنُ بِالشَّیْءِ الَّذِی لَیْسَ فِیهِ مُرَاد.
امام باقر (علیه السلام)- اسحاق قمی گوید: نزد امام باقر (علیه السلام) رفتم و به محضر ایشان عرض کردم: «فدایت شوم، مرا خبر دهید که آیا مؤمن زنا می‌کند»؟ فرمود: «خیر». عرض کردم: «آیا لواط می‌کند»؟ فرمود: «خیر». عرض کردم: «آیا مسکر و شراب می‌آشامد»؟ فرمود: «خیر». عرض کردم: «مرتکب گناه می‌شود»؟ فرمود: «آری». عرض کردم: «فدایت شوم اگر زنا و لواط نکرده و مرتکب سیّئات و بدی‌ها نمی‌شود، پس گناهی که مرتکب می‌شود چیست»؟ فرمود: «ای اسحاق! خداوند تبارک‌وتعالی فرموده است: الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ؛ مؤمن گاهی گناه صغیره‌ای که قصدش را نداشته باشد انجام می‌دهد».
الرّضا (علیه السلام)- الْکَبَائِرِ وَ هِیَ‌قَتْلُ النَّفْسِ الَّتِی حَرَّمَ اللهُ، تَعَالَی وَ الزِّنَاءُ وَ السَّرِقَهًُْ وَ شُرْبُ الْخَمْرِ وَ عُقُوقُ الْوَالِدَیْنِ وَ الْفِرَارُ مِنَ الزَّحْفِ وَ أَکْلُ مَالِ الْیَتِیمِ ظُلْماً وَ أَکْلُ الْمَیْتَهًِْ وَ الدَّمِ وَ لَحْمِ الْخِنْزِیرِ وَ ما أُهِلَّ لِغَیْرِ اللهِ بِهِ مِنْ غَیْرِ ضَرُورَهًٍْ وَ أَکْلُ الرِّبَا بَعْدَ الْبَیِّنَهًِْ وَ السُّحْتُ وَ الْمَیْسِرُ وَ الْقِمَارُ وَ الْبَخْسُ فِی الْمِکْیَالِ وَ الْمِیزَانِ وَ قَذْفُ الْمُحْصَنَاتِ وَ اللِّوَاطُ وَ شَهَادَهًُْ الزُّورِ وَ الْیَأْسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ وَ الْأَمْنُ مِنْ مَکْرِ اللَّهِ وَ الْقُنُوطُ مِنْ رَحْمَهًِْ اللَّهِ وَ مَعُونَهًُْ الظَّالِمِینَ وَ الرُّکُونُ إِلَیْهِمْ وَ الْیَمِینُ الْغَمُوسُ وَ حَبْسُ الْحُقُوقِ مِنْ غَیْرِ الْعُسْرَهًِْ وَ الْکَذِبُ وَ الْکِبْرُ وَ الْإِسْرَافُ وَ التَّبْذِیرُ وَ الْخِیَانَهًُْ وَ الِاسْتِخْفَافُ بِالْحَجِّ وَ الْمُحَارَبَهًُْ لِأَوْلِیَاءِ اللَّهِ تَعَالَی وَ الِاشْتِغَالُ بِالْمَلَاهِی وَ الْإِصْرَارُ عَلَی الذُّنُوبِ.
امام رضا (علیه السلام)- اجتناب از کبائر که عبارتند از: قتل نفس، زنا، سرقت، شرب خمر، عقوق والدین، فرار از جنگ، مال یتیم خوردن، خوردن گوشت مرده و خون و گوشت خوک و آنچه به غیر نام خدا کشته شده درغیرضرورت و احتیاج مبرم، رباخواری، حرام خواری، قمار، کم‌فروشی، و نسبت ناشایست به زنان محترم دادن، لواط، شهادت به دروغ، یأس از رحمت خدا، ایمن از مکر خدا بودن و ناامید از رحمت خدا شدن و کمک به ستمکاران و اعتماد به آن، قسم به دروغ خوردن، حبس حقّ مردم نه به‌واسطه‌ی گرفتاری، دروغ‌گفتن، تکبّر، اسراف، تبذیر، خیانت، حج را سبک‌شمردن، جنگ با اولیای خدا، اشتغال به کارهای لهو و اصرار بر گناه.
الصّادق (علیه السلام)- الْکَبَائِرَ سَبْعٌ فِینَا نَزَلَتْ وَ مِنَّا اسْتُحِلَّتْ فَأَوَّلُهَا الشِّرْکُ بِاللَّهِ الْعَظِیمِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الَّتِی حَرَّمَ اللَّهُ وَ أَکْلُ مَالِ الْیَتِیمِ وَ عُقُوقُ الْوَالِدَیْنِ وَ قَذْفُ الْمُحْصَنَاتِ وَ الْفِرَارُ مِنَ الزَّحْفِ وَ إِنْکَارُ حَقِّنَا وَ أَمَّا الشِّرْکُ بِاللَّهِ فَقَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ فِینَا مَا أَنْزَلَ وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِینَا مَا قَالَ فَکَذَّبُوا اللَّهَ وَ کَذَّبُوا رَسُولَهُ فَأَشْرَکُوا بِاللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ أَمَّا قَتْلُ النَّفْسِ الَّتِی حَرَّمَ اللَّهُ فَقَدْ قَتَلُوا الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ أَصْحَابَهُ وَ أَمَّا أَکْلُ مَالِ الْیَتِیمِ فَقَدْ ذَهَبُوا بِفَیْئِنَا الَّذِی جَعَلَهُ اللَّهُ لَنَا فَأَعْطَوْهُ غَیْرَنَا وَ أَمَّا عُقُوقُ الْوَالِدَیْنِ فَقَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فِی کِتَابِهِ النَّبِیُّ أَوْلی بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ أَزْواجُهُ أُمَّهاتُهُمْ فَعَقُّوا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی ذُرِّیَّتِهِ وَ عَقُّوا أُمَّهُمْ خَدِیجَهًَْ فِی ذُرِّیَّتِهَا وَ أَمَّا قَذْفُ الْمُحْصَنَهًِْ فَقَدْ قَذَفُوا فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها)عَلَی مَنَابِرِهِمْ وَ أَمَّا الْفِرَارُ مِنَ الزَّحْفِ فَقَدْ أَعْطَوْا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) بَیْعَتَهُمْ طَائِعِینَ غَیْرَ مُکْرَهِینَ فَفَرُّوا عَنْهُ وَ خَذَلُوهُ وَ أَمَّا إِنْکَارُ حَقِّنَا فَهَذَا مِمَّا لَا یَتَنَازَعُونَ فِیهِ.
امام صادق (علیه السلام)- گناهان بزرگ هفت گناه است که از جانب خداوند درباره‌ی ما رسیده و [بعضی از مردم] همه‌ی آن گناهان را نسبت به ما روا داشتند، [که عبارتند از:] برای خدای بزرگ، شریک قراردادن، کشتن کسی که خداوند [ریختن خونش را] حرام کرده، خوردن مال یتیم، پدر و مادر را رنجاندن، به زنان پاکدامن نسبت ناروادادن، از جبهه‌ی جنگ گریختن و حقّ خاندان را انکار نمودن است. امّا شرک به خدا؛ خداوند درباره‌ی ما آنچه را که لازم بود آیاتی نازل فرمود و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) درباره‌ی ما تذکّرات لازم را داد؛ ولی این مردم خدا را تکذیب کرده و فرمایشات پیامبر (صلی الله علیه و آله) را دروغ پنداشته و مشرک شدند. و امّا قتل‌نفس که خداوند حرام فرموده بود، این مردم حسین‌بن‌علی (علیه السلام) را با یارانش کشتند. و امّا خوردن مال یتیم؛ سهم خمسی را که خداوند برای ما قرار داده بود از ما گرفتند و به‌دست دیگران سپردند. و امّا رنجاندن پدر و مادر؛ خداوند در قرآن خود فرمود: پیامبر نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است. (احزاب/۶) و همسران پیغمبر مادران مؤمنین محسوب می‌شوند. با این وصف نسبت به فرزندان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مردم عاق پیامبر (صلی الله علیه و آله) شدند و نافرمانی مادرشان خدیجه (سلام الله علیها) را درباره‌ی فرزندان او نمودند. و امّا تهمت به زنان پاکدامن؛ همانا فاطمه (سلام الله علیها) را بر فراز منبرهای خود ناسزا گفتند. و امّا فرار از جبهه‌ی جنگ؛ این مردم با کمال میل و بدون اینکه اجباری بر آنان شده باشد با امیرالمؤمنین (علیه السلام) دست بیعت دادند؛ سپس از گرد او پراکنده شده و او را خوار شمردند. و امّا حقّ ما را انکارکردن؛ خودشان نیز معترفند و اختلافی در این ندارند که حقّ ما را انکار نمودند».
الباقر (علیه السلام)- عَنْ عَبَّادِ‌بْنِ‌کَثِیرٍ النَّوَّاءِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنِ الْکَبَائِرِ قَالَ کُلُ شَیْءٍ وَعَدَ اللَّهُ عَلَیْهِ النَّارَ.
امام باقر (علیه السلام)- عبّادبن‌کثیر النّوا گوید: از امام باقر (علیه السلام) درباره‌ی گناهان کبیره پرسیدم. فرمود: «هر گناهی که خداوند به آن وعده دوزخ داده است».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- .عَنْ عُبَیْدِ‌بْنِ‌زُرَارَهًَْ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) أَخْبِرْنِی عَنِ الْکَبَائِرِ فَقَالَ هُنَّ خَمْسٌ وَ هُنَّ مِمَّا أَوْجَبَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ عَلَیْهِنَّ النَّارَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ إِنَّ الَّذِینَ یَأْکُلُونَ أَمْوالَ الْیَتامی ظُلْماً إِنَّما یَأْکُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَیَصْلَوْنَ سَعِیراً وَ قَالَ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا لَقِیتُمُ الَّذِینَ کَفَرُوا زَحْفاً فَلا تُوَلُّوهُمُ الْأَدْبارَ إِلَی آخِرِ الْآیَهًِْ وَ قَوْلُهُ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَ ذَرُوا ما بَقِیَ مِنَ الرِّبا إِلَی آخِرِ الْآیَهًِْ‌وَ رَمْیُ الْمُحْصَناتِ الْغافِلاتِ وَ قَتْلُ الْمُؤْمِنِ مُتَعَمِّداً عَلَی دِینِهِ.
امام علی (علیه السلام)- عبیدبن‌زراره گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «گناهان کبیره را برایم بازگوی». فرمود: «گناهان کبیره پنج تا هستند که خدای گرامی و بزرگ دوزخ را بر آن‌ها واجب نموده است». خدای گرامی و بزرگ می‌فرماید: «همانا خدا اینکه برایش شریک قرار دهند، نمی‌بخشد». و می‌فرماید: کسانی که اموال یتیمان را به ظلم و ستم می‌خورند، [درحقیقت]، تنها آتش می‌خورند و به‌زودی در شعله‌های آتش (دوزخ) می‌سوزند. (نساء/۱۰) و می‌فرماید: ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هنگامی‌که با انبوه کافران در میدان نبرد روبه‌رو شوید، به آن‌ها پشت نکنید [و فرار ننمایید]!. (انفال/۱۵) ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از [مخالفت فرمان] خدا بپرهیزید، و آنچه از [مطالبات] ربا باقی مانده، رها کنید اگر ایمان دارید!. (بقره/۲۷۸) تهمت‌زدن به زنان پاکدامن و کشتن عمدی مؤمن به خاطر دینش.
الصّادق (علیه السلام)- وَ عَدُوُّنَا فِی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ الْفَحْشاءُ وَ الْمُنْکَرُ وَ الْبَغْیُ وَ الْخَمْرُ وَ الْمَیْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ وَ الْأَصْنامُ وَ الْأَوْثانُ وَ الْجِبْتُ وَ الطَّاغُوتُ، وَ الْمَیْتَةُ وَ الدَّمُ وَ لَحْمُ الْخِنْزِیرِ، یَا دَاوُدُ إِنَّ اللَّهَ خَلَقَنَا فَأَکْرَمَ خَلْقَنَا وَ فَضَّلَنَا وَ جَعَلَنَا أُمَنَاءَهُ وَ حَفَظَتَهُ وَ خُزَّانَهُ عَلَی مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِی الْأَرْضِ وَ جَعَلَ لَنَا أَضْدَاداً وَ أَعْدَاءً فَسَمَّانَا فِی کِتَابِهِ وَ کَنَّی عَنْ أَسْمَائِنَا بِأَحْسَنِ الْأَسْمَاءِ وَ أَحَبِّهَا إِلَیْهِ تَکْنِیَهًًْ عَنِ الْعَدُوِّ وَ سَمَّی أَضْدَادَنَا وَ أَعْدَاءَنَا فِی کِتَابِهِ وَ کَنَّی عَنْ أَسْمَائِهِمْ وَ ضَرَبَ لَهُمُ الْأَمْثَالَ فِی کِتَابِهِ فِی أَبْغَضِ الْأَسْمَاءِ إِلَیْهِ وَ إِلَی عِبَادِهِ الْمُتَّقِینَ.
امام صادق (علیه السلام)- دشمن ما در قرآن فحشاء و منکر یعنی خمر، میسر، انصاب، ازلام اصنام، اوثان جبت طاغوت، مردار، خون، لحم خنزیرند. خداوند ما را آفرید و به ما امتیاز بخشید ما را امانت‌داران و نگهبانان و خزانه‌داران آسمان‌ها و زمین قرار داد؛ برای ما دشمنان و مخالفین قرار داد؛ ما را در کتاب خود نام برد و از نام‌های ما به بهترین چیزها که دوست داشت کنایه آورد. دشمنان و مخالفین ما را نیز در کتاب خود به کنایه نام برد به نام‌های بدترین چیزها در نزد خود و بندگان پرهیزگار.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَحْمَدَ‌بْنِ‌إِسْمَاعِیلَ الْکَاتِبِ قَالَ: أَقْبَلَ مُحَمَّدُ‌بْنُ‌عَلِیٍّ (علیه السلام) فِی الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ فَنَظَرَ إِلَیْهِ قَوْمٌ مِنْ قُرَیْشٍ فَقَالُوا هَذَا إِلَهُ أَهْلِ الْعِرَاقِ فَقَالَ بَعْضُهُمْ لَوْ بَعَثْتُمْ إِلَیْهِ بَعْضَکُمْ فَسَأَلَهُ فَأَتَاهُ شَابٌّ مِنْهُمْ فَقَالَ لَهُ یَا عَمِّ مَا أَکْبَرُ الْکَبَائِرِ فَقَالَ شُرْبُ الْخَمْرِ فَأَتَاهُمْ فَأَخْبَرَهُمْ فَقَالُوا لَهُ عُدْ إِلَیْهِ فَلَمْ یَزَالُوا بِهِ حَتَّی عَادَ إِلَیْهِ فَسَأَلَهُ فَقَالَ لَهُ أَ لَمْ أَقُلْ لَکَ یَا ابْنَ أَخِ شُرْبُ الْخَمْرِ إِنَّ شُرْبَ الْخَمْرِ یُدْخِلُ صَاحِبَهُ فِی الزِّنَاءِ وَ السَّرِقَهًِْ وَ قَتْلِ النَّفْسِ الَّتِی حَرَّمَ اللهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَ فِی الشِّرْکِ وَ تَاللَّهِ أَفَاعِیلُ الْخَمْرِ تَعْلُو عَلَی کُلِّ ذَنْبٍ کَمَا تَعْلُو شَجَرَتُهَا عَلَی کُلِّ شَجَرَهًٍْ.
امام باقر (علیه السلام)- احمدبن اسماعیل گوید: امام باقر (علیه السلام) به مسجد الحرام وارد شد، گروهی از بزرگان گفتند: «ای کاش کسی را نزد او بفرستیم تا از وی سؤال کند». جوانی را فرستادند و نزد حضرت آمد، و عرض کرد: «ای عمو! بزرگ‌ترین معاصی کدام است»؟ فرمود: «شرب خمر». جوان بازگشت و آنان را خبر داد، گفتند: «باز گرد و بپرس». و اصرار کردند تا بازگشت و همان سؤال را تکرار کرد، حضرت فرمود: «ای برادرزاده مگر برای تو نگفتم شرب خمر است، همانا میگساری مرد را به زنا و دزدی و قتل نفس حرام از جانب خدا و به شرک با خدا می‌کشاند، و کارهایی که خمر انجام می‌دهد بر همه‌ی گناهان فزونی دارد همچنان‌که درخت آن بر همه‌ی درختان در کشیدگی برتری دارد».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عُبَیْدِ‌بْنِ‌زُرَارَهًَْ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنِ الْکَبَائِرِ فَقَالَ هُنَ فِی کِتَابِ عَلِیٍ (علیه السلام) سَبْعٌ الْکُفْرُ بِاللَّهِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ وَ عُقُوقُ الْوَالِدَیْنِ وَ أَکْلُ الرِّبَا بَعْدَ الْبَیِّنَهًِْ وَ أَکْلُ مَالِ الْیَتِیمِ ظُلْماً وَ الْفِرَارُ مِنَ الزَّحْفِ وَ التَّعَرُّبُ بَعْدَ الْهِجْرَهًِْ قَالَ فَقُلْتُ فَهَذَا أَکْبَرُ الْمَعَاصِی قَالَ نَعَمْ قُلْتُ فَأَکْلُ دِرْهَمٍ مِنْ مَالِ الْیَتِیمِ ظُلْماً أَکْبَرُ أَمْ تَرْکُ الصَّلَاهًِْ قَالَ تَرْکُ الصَّلَاهًِْ قُلْتُ فَمَا عَدَدْتَ تَرْکَ الصَّلَاهًِْ فِی الْکَبَائِرِ فَقَالَ أَیُّ شَیْءٍ أَوَّلُ مَاقُلْتُ لَکَ قَالَ قُلْتُ الْکُفْرُ قَالَ فَإِنَّ تَارِکَ الصَّلَاهًِْ کَافِرٌ یَعْنِی مِنْ غَیْرِ عِلَّهًٍْ.
امام صادق (علیه السلام)- عبیدبن‌زراره گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی گناهان کبیره پرسیدم. در جواب فرمود: «آن‌ها از نظر علی (علیه السلام) هفت‌تا می‌باشد: کفر به خداوند، قتل نفس، نافرمانی از پدر و مادر و مورد غضب آن‌ها قرارگرفتن، رباخواری پس از وجود دلیل و برهان، خوردن مال یتیم از روی ظلم و ستم، فرار از جنگ و به خلق و خوی جاهلیّت برگشتن پس از اسلام و هجرت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)». گفتم: «آیا این‌ها بزرگ‌ترین گناهان است»؟ فرمود: «آری». پرسیدم: «آیا خوردن یک درهم از مال یتیم گناهش بیشتر است یا ترک نماز»؟ فرمود: «ترک نماز». گفتم: «پس چرا ترک نماز را جزء گناهان کبیره به حساب نیاوردی»؟ فرمود: «اوّلین چیزی که به تو گفتم چه بود»؟ گفتم: «فرمودی: کفر». فرمود: «پس کسی که نماز را ترک کند، کافر است؛ البتّه بدون هیچ دلیلی».
الباقر (علیه السلام)- نَزَلَتْ فِی آلِ مُحَمَّد (صلی الله علیه و آله) و شیِعَتِهِم الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ.
امام باقر (علیه السلام)- درباره‌ی آل محمّد (علیهم السلام) و شیعیانشان نازل شده: الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ.
الصّادق (علیه السلام)- وَ اللَّمَمُ الرَّجُلُ یُلِمُّ بِالذَّنْبِ فَیَسْتَغْفِرُ اللَّهَ مِنْهُ قُلْتُ بَیْنَ الضَّلَالِ وَ الْکُفْرِ مَنْزِلَهًٌْ فَقَالَ مَا أَکْثَرَ عُرَی الْإِیمَانِ.
امام صادق (علیه السلام)- [اسحاق‌بن‌عمّار گوید: امام صادق (علیه السلام) فرمود:] امّا وَ اللَّمَمُ آن است که فردی دچار گناه صغیره بشود. امّا پس از آن از خداوند طلب بخشش نماید. پرسیدم: «آیا بین گمراهی و کفر فاصله‌ای هست»؟ فرمود: «دستگیره‌های ایمان بسیار زیاد است».
الصّادق (علیه السلام)- أَ رَأَیْتَ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ قَالَ هُوَ الذَّنْبُ یُلِمُّ بِهِ الرَّجُلُ فَیَمْکُثُ مَا شَاءَ اللَّهُ ثُمَّ یُلِمُّ بِهِ بَعْدُ.
امام صادق (علیه السلام)- الذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبَائِرَ الإِثْمِ والفَواحِشَ إِلا اللمَمَ؛ گناه صغیره‌ای است که شخص مدّت کوتاهی آن را انجام می‌دهد و سپس از آن دست برمی‌دارد.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌مُسْلِمٍ قَالَ: قُلْتُ لَهُ الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ قَالَ الْهَنَهًُْ بَعْدَ الْهَنَهًِْ أَیِ الذَّنْبُ بَعْدَ الذَّنْبِ یُلِمُّ بِهِ الْعَبْدُ.
امام باقر (علیه السلام)- محمّدبن‌مسلم گوید: درباره آیه: الذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبَائِرَ الإِثْمِ والفَواحِشَ إِلا اللمَمَ پرسیدم. فرمود: لغزش پس از لغزش و گناه پس از گناهی که صغیره باشد و سپس بنده آن را ترک کند.
الصّادق (علیه السلام)- اللَّمَّامُ الْعَبْدُ الَّذِی یُلِمُّ الذَّنْبَ بَعْدَ الذَّنْبِ لَیْسَ مِنْ سَلِیقَتِهِ أَیْ مِنْ طَبِیعَتِهِ.
امام صادق (علیه السلام)- اللَّمَّامُ آن بنده‌ایست که به گناهی پس از گناهی دست زند که موافق سلیقه‌ی او یعنی طبیعت او نیست.
علی‌بن‌إبراهیم (علیه السلام)- هُوَ مَا یُلِمُّ بِهِ الْعَبْدُ مِنْ ذُنُوبٍ صِغَارٍ بِجَهَالَهًٍْ ثُمَّ یَنْدَمُ وَ یَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ یَتُوبُ فَیَغْفِرُ اللَّهُ لَهُ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- منظور، گناهان کوچکی است که بنده، از روی جهالت و نادانی مرتکب می‌شود و سپس پشیمان شده و استغفار و توبه می‌کند و خداوند نیز او را می‌بخشد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنْ تَغْفِرِ اللَّهُمَّ تَغْفِرْ جَمّاً وَ أَیُّ عَبْدٍ لَکَ لَا أَلَمَّا.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- خداوندا! اگر می‌آمرزی همه گناهان را می‌آمرزی و کدام بنده‌ی توست که گناهی نکرده باشد.
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَا یَکُونُ سَجِیَّتُهُ الْکَذِبَ وَ الْبُخْلَ وَ الْفُجُورَ وَ رُبَّمَا أَلَمَّ مِنْ ذَلِکَ شَیْئاً لَا یَدُومُ عَلَیْهِ قِیلَ فَیَزْنِی قَالَ نَعَمْ وَ لَکِنْ لَا یُولَدُ لَهُ مِنْ تِلْکَ النُّطْفَهًِْ.
امام صادق (علیه السلام)- سرشت مؤمن، دروغ و بخل و فسق و فجور نیست و چه بسا به سراغ برخی از این گناهان برود، ولی بر آن باقی نمی‌ماند و دوام ندارد. گفته شد: «یعنی ممکن است زنا هم بکند»؟ فرمود: «بله، امّا نطفه‌ای برای او از آن زن متولّد نمی‌شود»!