آیه ۶۶ - سوره نحل

آیه وَ إِنَّ لَكُمْ فِي الْأَنْعامِ لَعِبْرَةً نُسْقيكُمْ مِمَّا في بُطُونِهِ مِنْ بَيْنِ فَرْثٍ وَ دَمٍ لَبَناً خالِصاً سائِغاً لِلشَّارِبينَ [66]

و در آفرینش چهارپایان، براى شما [درس‌هاى] عبرتى است: از درون شکم آن‌ها، از میان غذاهاى هضم شده و خون، شیر خالص و گوارا به شما مي‌نوشانیم.

۱
(نحل/ ۶۶)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- لَیْسَ أَحَدٌ یَغَصُّ بِشُرْبِ اللَّبَنِ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ لَبَناً خالِصاً سائِغاً لِلشَّارِبِینَ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هیچ‌کس از نوشیدن شیر، گلوگیر [خفه] نمی‌شود؛ زیرا خداوند فرموده است: لَبَنًا خَالِصًا سَائِغًا لِلشَّارِبِینَ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۶۶۶
الکافی، ج۶، ص۳۶/ بحارالأنوار، ج۶۳، ص۱۰۱/ المحاسن، ج۲، ص۴۹۲/ وسایل الشیعهًْ، ج۲۵، ص۱۱۰/ نورالثقلین/ البرهان
۲
(نحل/ ۶۶)

الرِّضا (علیه السلام)- قَالَ ضِبَاعُ بْنُ نَصْرٍ الْهِنْدِیُّ لِلرِّضَا (علیه السلام) ... أَصْلُ الْمَاءِ خَشْیَهًُْ اللَّهِ بَعْضُهُ مِنَ السَّمَاءِ وَ یَسْلُکُهُ فِی الْأَرْضِ یَنَابِیعَ وَ بَعْضُهُ مَاءٌ عَلَیْهِ الْأَرَضُونَ وَ أَصْلُهُ وَاحِدٌ عَذْبٌ فُرَاتٌ قَالَ فَکَیْفَ مِنْهَا عُیُونُ نِفْطٍ وَ کِبْرِیتٍ وَ قَارٍ وَ مِلْحٍ وَ أَشْبَاهِ ذَلِکَ قَالَ غَیَّرَهُ الْجَوْهَرُ وَ انْقَلَبَتْ کَانْقِلَابِ الْعَصِیرِ خَمْراً وَ کَمَا انْقَلَبَتِ الْخَمْرُ فَصَارَتْ خَلًّا وَ کَمَا یَخْرُجُ مِنْ بَیْنِ فَرْثٍ وَ دَمٍ لَبَناً خالِصاً.

امام رضا (علیه السلام)- ضباع‌بن‌نصر هندی گوید: امام رضا (علیه السلام) فرمود: اصل و مایه [و عامل پیدایش] آب، از ترس خداست، قسمتی از آب آن است که از آسمان می‌بارد و خداوند آن را در چشمه‌های داخل زمین روان می‌سازد و برخی از آن آب، آبی است که زمین‌ها بر روی آن قرار دارد و ریشه‌ی هر دوی این منبع یک‌جا است که شیرین و گواراست. گفت: «چگونه از آن‌ها چشمه‌های نفت، گوگرد، قیر، نمک و مانند آن خارج می‌شود»؟! فرمود: «گوهر زمین آن‌ها را دگرگون کرده و منقلب شدند مانند تبدیل آب انگور به می و برگشتن می به سرکه و همان‌طورکه از میان غذاهای هضم شده و خون، شیر خالص و گوارا به وجود آید».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۶۶۸
بحارالأنوار، ج۵۷، ص۱۸۰
۳
(نحل/ ۶۶)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَنَّ بَقَاءَ الْخَلْقِ مِنْ أَرْبَعِ وُجُوهٍ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ وَ اللِّبَاسِ وَ الْکِنِّ وَ الْمَنَاکِحِ لِلتَّنَاسُلِ مَعَ الْحَاجَهًِْ فِی ذَلِکَ کُلِّهِ إِلَی الْأَمْرِ وَ النَّهْی ... وَ أَمَّا الْأَنْعَامُ فَقَوْلُهُ تَعَالَی وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَکُمْ فِیها دِفْءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْکُلُونَ وَ لَکُمْ فِیها جَمالٌ حِینَ تُرِیحُونَ وَ حِینَ تَسْرَحُونَ الْآیَهًَْ وَ قَوْلُهُ سُبْحَانَهُ وَ إِنَّ لَکُمْ فِی الْأَنْعامِ لَعِبْرَةً نُسْقِیکُمْ مِمَّا فِی بُطُونِهِ مِنْ بَیْنِ فَرْثٍ وَ دَمٍ لَبَناً خالِصاً سائِغاً لِلشَّارِبِین.

امام علی (علیه السلام)- لازمه ادامه‌ی حیات مخلوقات چهار چیز است: خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها [خوراک]، پوشاک، مسکن و ازدواج برای بقای نسل؛ و همه‌ی این نیازها، نیازمند امر و نهی [و قوانین و قواعدی] هستند ... [خوراک از گیاهان و از چهارپایان است] خداوند در مورد چهارپایان فرمود: وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَکُمْ فِیها دِفْءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْکُلُونَ وَ لَکُمْ فِیها جَمالٌ حِینَ تُرِیحُونَ وَ حِینَ تَسْرَحُونَ و باز کلام خداوند متعال است: وَ إِنَّ لَکُمْ فِی الْأَنْعامِ لَعِبْرَةً نُسْقِیکُمْ مِمَّا فِی بُطُونِهِ مِنْ بَیْنِ فَرْثٍ وَ دَمٍ لَبَناً خالِصاً سائِغاً لِلشَّارِبِین.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۶۶۸
بحارالأنوار، ج۹۰، ص۳۹
۴
(نحل/ ۶۶)

الباقر (علیه السلام)- لَبَنُ الشَّاهًِْ السَّوْدَاءِ خَیْرٌ مِنْ لَبَنِ حَمْرَاوَیْنِ وَ لَبَنُ الْبَقَرِ الْحَمْرَاءِ خَیْرٌ مِنْ لَبَنِ سَوْدَاوَیْنِ.

امام باقر (علیه السلام)- شیر گوسفند مشکی از شیر گوسفند قرمز بهتر است ولی شیر گاو قرمز از شیر گاو مشکی رنگ بهتر است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۶۶۸
الکافی، ج۶، ص۳۳۶/ نورالثقلین
۵
(نحل/ ۶۶)

الصّادق (علیه السلام)- اللَّبَنُ طَعَامُ الْمُرْسَلِین.

امام صادق (علیه السلام)- شیر غذای پیامبران (است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۶۶۸
وسایل الشیعهًْ، ج۲۵، ص۱۰۹/ نورالثقلین
۶
(نحل/ ۶۶)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَلْبَانُ الْبَقَرِ دَوَاءٌ.

امام علی (علیه السلام)- شیرگاو، دواست.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۶۶۸
الکافی، ج۶، ص۳۳۷/ نورالثقلین
۷
(نحل/ ۶۶)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- حَسْوُ اللَّبَنِ شِفَاءٌ مِنْ کُلِ دَاءٍ إِلَّا الْمَوْتَ.

امام علی (علیه السلام)- سرکشیدن شیر، شفای هر دردی است جز مرگ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۶۶۸
بحارالأنوار، ج۶۳، ص۹۵/ نورالثقلین
۸
(نحل/ ۶۶)

الکاظم (علیه السلام)- أَبْوَالُ الْإِبِلِ خَیْرٌ مِنْ أَلْبَانِهَا وَ یَجْعَلُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الشِّفَاءَ فِی أَلْبَانِهَا.

امام کاظم (علیه السلام)- ادرار شتر از شیر آن بهتر است. و همچنین خداوند عزّوجلّ شفا را در شیر شتر نهاده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۶۶۸
الکافی، ج۶، ص۳۳۸/ نورالثقلین
۹
(نحل/ ۶۶)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ اللَّهِ فَارِسِیٍّ، عَمَّنْ ذَکَرَه عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ لَهُ رَجُلٌ: إِنِّی أَکَلْتُ لَبَناً فَضَرَّنِی فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام): وَ لَا وَ اللَّهِ مَا ضَرَّ قَطُّ وَ لَکِنَّکَ أَکَلْتَهُ مَعَ غَیْرِهِ فَضَرَّکَ الَّذِی أَکَلْتَهُ فَظَنَنْتَ أَنَّ ذَلِکَ مِنَ اللَّبَنِ.

امام صادق (علیه السلام)- شخصی برای عبدالله فارسی نقل کرد: مردی به امام صادق (علیه السلام) گفت: «من، شیر خوردم و به من زیان رساند». امامصادق (علیه السلام) فرمود: «نه به خدا قسم! شیر زیان ندارد! هرگز! یقیناً تو آن را با چیز دیگری خوردی که آن چیز به تو زیانزده و تو آن را از شیر پنداشتی».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۶۶۸
بحارالأنوار، ج۶۳، ص۱۰۲/ نورالثقلین
۱۰
(نحل/ ۶۶)

علی‌ّبن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- الفَرثُ مَا فِی الکَرِشِ.

علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- منظور از الفرث، فضولاتی است که در شکمبه‌ی حیوان است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۶۶۸
القمی، ج۱، ص۳۸۵
بیشتر