آیه ۹۱ - سوره نحل

آیه وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللهِ إِذا عاهَدْتُمْ وَ لا تَنْقُضُوا الْأَيْمانَ بَعْدَ تَوْكيدِها وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللهَ عَلَيْكُمْ كَفيلاً إِنَّ اللهَ يَعْلَمُ ما تَفْعَلُونَ [91]

و هنگامى که با خدا عهد بستید، به عهد او وفاکنید؛ و سوگندها را بعد از محکم ساختن نشکنید، در‌حالى‌که خدا را ضامن بر [سوگند] خود قرار دادهاید. به یقین خداوند از آنچه انجام مىدهید، آگاه است.

و هنگامی که با خدا عهد بستید، به عهد او وفا کنید

۱ -۱
(نحل/ ۹۱)

الصّادق (علیه السلام)- وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللهِ إِلَی أَرْبَعِ آیَاتٍ نَزَلَتْ فِی وَلَایَهًِْ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ مَا کَانَ مِنْ قَوْلِهِ (صلی الله علیه و آله) سَلِّمُوا عَلَی عَلِیٍّ (علیه السلام) بِإِمْرَهًِْ الْمُؤْمِنِین.

امام صادق (علیه السلام)- وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللهِ تا چهار آیه‌ی بعد در شأن علی (علیه السلام) نازل شده و فرمایش پیامبر (صلی الله علیه و آله) که فرمود: «بر علی (علیه السلام) به عنوان امیرالمؤمنین، سلام کنید»، از جانب خودش نبود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۷۲۰
بحارالأنوار، ج۳۷، ص۳۳۳/ المناقب، ج۳، ص۵۳

و سوگندها را بعد از محکم ساختن نشکنید

۲ -۱
(نحل/ ۹۱)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ زَیْدِ‌بْنِ‌الْحَسَنِ‌بْنِ‌الْحَسَن ... قال الْخَوَارِج فَارْجِعْ أَنْتَ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) کَمَا رَجَعْنَا وَ تُبْ إِلَی اللَّهِ کَمَا تُبْنَا وَ إِلَّا بَرِئْنَا مِنْکَ فَقَالَ (علیه السلام) وَیْحَکُمْ أَ بَعْدَ الرِّضَا وَ الْمِیثَاقِ وَ الْعَهْدِ نَرْجِعُ أَ لَیْسَ اللَّهُ تَعَالَی قَدْ قَالَ أَوْفُوا بِالْعُقُودِ وَ قَالَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللهِ إِذا عاهَدْتُمْ وَ لا تَنْقُضُوا الْأَیْمانَ بَعْدَ تَوْکِیدِها وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللهَ عَلَیْکُمْ کَفِیلًا.

امام علی (علیه السلام)- زیدبن‌الحسن‌بن‌الحسن گوید: ... خوارج گفتند: ای علی (علیه السلام)! تو نیز چون ما بازگرد و همان‌گونه که ما در برابر خداوند توبه کردیم، توبهکن! وگرنه ما از تو بیزاری می‌جوییم». علی (علیه السلام) فرمود: «وای بر شما! آیا پس از اعلام رضایت [و پیمان] و عهد بازگردیم؟! مگر نه آنکه خدای تعالی فرموده است: به پیمان‌ها وفا کنید (مائده/۱) و فرمود: وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللهِ إِذا عاهَدْتُمْ وَ لا تَنْقُضُوا الْأَیْمانَ بَعْدَ تَوْکِیدِها وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللهَ عَلَیْکُمْ کَفِیلًا».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۷۲۰
بحارالأنوار، ج۳۲، ص۵۴۴/ وقعهًْ صفین، ص۵۱۴؛ «المایده» و «قال الخوارج فارجع ... تب الی الله» محذوفتان
۲ -۲
(نحل/ ۹۱)

الحُسَیْنِ (علیه السلام)- عَنْ مُصْعَبِ‌بْنِ‌عَبْدِاللَّهِ قَال لَمَّا اسْتَکَفَّ النَّاسُ بِالْحُسَیْنِ (علیه السلام) رَکِبَ فَرَسَهُ وَ اسْتَنْصَتَ النَّاسَ فَحَمِدَ اللَّهَ وَ أَثْنَی عَلَیْهِ ثُمَّ قَال‌تَبّاً لَکُمْ أَیَّتُهَا الْجَمَاعَهًْ ... أَلا لَعْنَةُ اللهِ عَلَی الظَّالِمِینَ النَّاکِثِینَ الَّذِینَ یَنْقُضُونَ الْأَیْمانَ بَعْدَ تَوْکِیدِها وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللهَ عَلَیْکُمْ کَفِیلًا أَلَا وَ إِنَّ الدَّعِیَّ ابْنَ الدَّعِیَّ قَدْ تَرَکَنِی بَیْنَ السِّلَّهًِْ وَ الذِّلَّهًِْ وَ هَیْهَاتَ لَهُ ذَلِکَ هَیْهَاتَ مِنِّی الذِّلَّهًُْ.

امام حسین (علیه السلام)- مصعب‌بن‌عبداللّه گوید: هنگامی‌که لشکر کفر امام حسین (علیه السلام) را محاصره نمودند آن بزرگوار بر اسب خود سوار شد و پس از اینکه مردم را ساکت نمود و حمد و ثنای خدای را به‌جای آورد، فرمود: «ای گروه نابکار! مرده و نابود شوید! ... هان، لعنت خدا بر ستمکاران باد! (هود/۱۸) همان پیمان‌شکنانی که عهد و قسم خود را پس از تأکید می‌شکنند درصورتی‌که شما خدا را برای خود کفیل قرار دادید. آگاه باشید! زنازادهای که پسر زنازاده است مرا بین انتخاب شمشیرکشیدن و پذیرفتن ذلّت قرار داده است. محال است که مرا به ذلّت بکشد! محال است که من ذلّت را بپذیرم»!

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۷۲۰
بحارالأنوار، ج۴۵، ص۸۳
بیشتر