آیه ۲۶ - سوره نور

آیه الْخَبيثاتُ لِلْخَبيثينَ وَ الْخَبيثُونَ لِلْخَبيثاتِ وَ الطَّيِّباتُ لِلطَّيِّبينَ وَ الطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّباتِ أُولئِكَ مُبَرَّؤُنَ مِمَّا يَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَريمٌ [26]

زنان ناپاك از آنِ مردان ناپاكند، و مردان ناپاك از آنِ زنان ناپاك؛ و زنان پاك از آن مردان پاكند، و مردان پاك از آن زنان پاك! اينان از آنچه كه [ناپاكان] به آنان نسبت مى‌دهند مبرّا هستند؛ و براى آنان آمرزش [الهى] و روزى پرارزشى است.

۱
(نور/ ۲۶)

الحسن ( قَالَ الْحَسَنُ (لمُعَاوِیَهًُْ الْخَبِیثاتُ لِلْخَبِیثِینَ وَ الْخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثاتِ هُمْ وَ اللَّهِ یَا مُعَاوِیَهًُْ أَنْتَ وَ أَصْحَابُکَ هَؤُلَاءِ وَ شِیعَتُکَ وَ الطَّیِّباتُ لِلطَّیِّبِینَ وَ الطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّباتِ أُولئِکَ مُبَرَّؤُنَ مِمَّا یَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ کَرِیمٌ هُمْ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (وَ أَصْحَابُهُ وَ شِیعَتُه.

امام حسن ( امام حسن (به معاویه فرمود: الخَبِیثاتُ لِلْخَبِیثِینَ وَ الخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثاتِ؛ و تو و اصحاب تو ای معاویه داخل این جماعت خواهی بود. وَ الطَّیِّباتُ لِلطَّیِّبِینَ وَ الطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّباتِ أُولئِکَ مُبَرَّؤُنَ مِمَّا یَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ کَرِیمٌ؛ منظور از این‌گونه افراد علیّ‌بن‌ابی‌طالب (و یاران و شیعیان آن بزرگوار هستند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۰۸
بحارالأنوار، ج۴۴، ص۸۴/ الاحتجاج، ج۱، ص۲۷۸/ نورالثقلین
۲
(نور/ ۲۶)

الصّادق ( عَنْ أَبِی‌حَمْزَهًَْ قَالَ سَمِعْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (یَقُول ... لِرَجُلٍ مِنَ الشِّیعَهًِْ أَنْتُمُ الطَّیِّبُونَ وَ نِسَاؤُکُمُ الطَّیِّبَات.

امام صادق ( ابوحمزه گوید: شنیدم از امام صادق (که به مردی از شیعیان می‌فرمود: «شما پاکان هستید، زنانتان نیز پاکان هستند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۰۸
الکافی، ج۸، ص۳۶۵ / نورالثقلین
۳
(نور/ ۲۶)

الباقر ( أَبِی إِسْحَاقَ اللَّیْثِیِّ قَالَ: قال (یَا إِبْرَاهِیمُ مَا تَرَاهُ مِنْ شِیعَتِنَا مِنْ رِبًا وَ زِنًا وَ لِوَاطَهًٍْ وَ خِیَانَهًٍْ وَ شُرْبِ خَمْرٍ وَ تَرْکِ صَلَاهًٍْ وَ صِیَامٍ وَ زَکَاهًٍْ وَ حَجٍّ وَ جِهَادٍ فَهِیَ کُلُّهَا مِنْ عَدُوِّنَا النَّاصِبِ وَ سِنْخِهِ وَ مِزَاجِهِ الَّذِی مُزِجَ بِطِینَتِهِ وَ مَا رَأَیْتَهُ فِی هَذَا الْعَدُوِّ النَّاصِبِ مِنَ الزُّهْدِ وَ الْعِبَادَهًِْ وَ الْمُوَاظَبَهًِْ عَلَی الصَّلَاهًِْ وَ أَدَاءِ الزَّکَاهًِْ وَ الصَّوْمِ وَ الْحَجِّ وَ الْجِهَادِ وَ أَعْمَالِ الْبِرِّ وَ الْخَیْرِ فَذَلِکَ کُلُّهُ مِنْ طِینِ الْمُؤْمِنِ وَ سِنْخِهِ وَ مِزَاجِه ... فَإِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ یَنْزِعُ اللَّهُ تَعَالَی مِنَ الْعَدُوِّ النَّاصِبِ سِنْخَ الْمُؤْمِنِ وَ مِزَاجَهُ وَ طِینَتَهُ وَ جَوْهَرَهُ وَ عُنْصُرَهُ مَعَ جَمِیعِ أَعْمَالِهِ الصَّالِحَهًِْ وَ یَرُدُّهُ إِلَی الْمُؤْمِنِ وَ یَنْزِعُ اللَّهُ مِنَ الْمُؤْمِنِ سِنْخَ النَّاصِبِ وَ مِزَاجَهُ وَ طِینَتَهُ وَ جَوْهَرَهُ وَ عُنْصُرَهُ مَعَ جَمِیعِ أَعْمَالِهِ السَّیِّئَهًِْ الرَّدِیَّهًِْ وَ یَرُدُّهُ إِلَی النَّاصِبِ عَدْلًا مِنْهُ جَلَّ جَلَالُهُ وَ تَقَدَّسَتْ أَسْمَاؤُهُ وَ یَقُولُ لِلنَّاصِبِ لَا ظُلْمَ عَلَیْکَ هَذِهِ الْأَعْمَالُ الْخَبِیثَهًُْ مِنْ طِینَتِکَ وَ مِزَاجِکَ وَ أَنْتَ أَوْلَی بِهَا وَ هَذِهِ الْأَعْمَالُ الصَّالِحَهًُْ مِنْ طِینَهًِْ الْمُؤْمِنِ وَ مِزَاجِهِ وَ هُوَ أَوْلَی بِهَا الْیَوْمَ تُجْزی کُلُّ نَفْسٍ بِما کَسَبَتْ لا ظُلْمَ الْیَوْمَ إِنَّ اللهَ سَرِیعُ الْحِسابِ ثُمَّ قَالَ (أَزِیدُکَ بَیَاناً فِی هَذَا الْمَعْنَی مِنَ الْقُرْآنِ قُلْتُ بَلَی یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (قَالَ أَلَیْسَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ الْخَبِیثاتُ لِلْخَبِیثِینَ وَ الْخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثاتِ وَ الطَّیِّباتُ لِلطَّیِّبِینَ وَ الطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّباتِ أُولئِکَ مُبَرَّؤُنَ مِمَّا یَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ کَرِیمٌ وَ قَالَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الَّذِینَ کَفَرُوا إِلی جَهَنَّمَ یُحْشَرُونَ لِیَمِیزَ اللهُ الْخَبِیثَ مِنَ الطَّیِّبِ وَ یَجْعَلَ الْخَبِیثَ بَعْضَهُ عَلی بَعْضٍ فَیَرْکُمَهُ جَمِیعاً فَیَجْعَلَهُ فِی جَهَنَّمَ أُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُون فَقُلْتُ سُبْحَانَ اللَّهِ الْعَظِیمِ وَ مَا أَوْضَحَ ذَلِکَ لِمَنْ فَهِمَهُ وَ مَا أَعْمَی قُلُوبَ هَذَا الْخَلْقِ الْمَنْکُوسِ عَنْ مَعْرِفَتِه.

امام باقر ( ابواسحاق لیثی گوید: امام باقر (فرمود: ... ای ابراهیم آنچه در شیعیان ما میبینی، از ربا، زنا، لواط، جنایت و میخواری و ترک نماز و روزه و زکات و حج و جهاد، همه از دشمن ناصبی است و برخاسته از طبع و مزاج او، چون سرشتش آمیخته است؛ و آنچه در این دشمن میبینی، از زهد و عبادت و مواظبت بر نماز و پرداخت زکات و روزه و حج و جهاد و کارهای خیر و خوب، همه از مؤمن و طبع و مزاج اوست ... و چون رستاخیز شود، خدا از دشمن ناصبی، منش مؤمن و مزاج و سرشت و جوهر و مایه او را، با همه کارهای خوب، از او میستاند و آن را به مؤمن برمیگرداند؛ از مؤمن نیز، منش و مزاج و سرشت و جوهر و مایه‌ی او را، با هر کار بدی که کرده باشد، از او میستاند و به ناصبی برمیگرداند، از روی عدالت جلۀجلاله و تقدّست أسمائه؛ و به ناصبی میفرماید: بر تو ستم نشده، این کارهای بد از سرشت و مزاج توست و تو به داشتن آن‌ها سزاواری، این کارهای خوب از سرشت و مزاج مؤمن است و او به آنها سزاوار است؛ امروز سزا بیند هرکس بدان‌چه بدست آورده ستم نیست امروز راستی خدا زود به‌حساب رسد. (غافر/۱۷) ای ابراهیم، آیا در اینجا ستم و ناروا میبینی»؟ گفتم: «نه ای پسر رسول خدا (! بلکه حکمتی رسا و خوب و روشن و آشکار ارائه دادی». آنگاه فرمود: «در این باره، از قرآن توضیح بیشتری به تو بدهم»؟ گفتم: «آری ای زاده‌ی رسول خدا (». فرمود: «آیا خدای عزّوجلّ نفرموده است: الخَبِیثاتُ لِلْخَبِیثِینَ وَ الخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثاتِ وَ الطَّیِّباتُ لِلطَّیِّبِینَ وَ الطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّباتِ أُولئِکَ مُبَرَّؤُنَ مِمَّا یَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ کَرِیمٌ. و: و آنان که کافرند به دوزخ محشور شوند تا خدا تمیز دهد پلید را از پاک و بنهد پلید را بر هم و انباشته کند همه را و بنهد در دوزخ آنان همان زیانکارانند. (انفال/۳۷) گفتم: «سبحان اللَّه، چه روشن است آن برای هرکس که بفهمد، و این خلق وارونه در شناختش چه کوردلاند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۰۸
بحارالأنوار، ج۶۴، ص۱۰۶
۴
(نور/ ۲۶)

علی‌بن‌إبراهیم ( قَوْلُهُ الْخَبِیثاتُ لِلْخَبِیثِینَ وَ الْخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثاتِ وَ الطَّیِّباتُ لِلطَّیِّبِینَ وَ الطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّباتِ أُولئِکَ مُبَرَّؤُنَ مِمَّا یَقُولُونَ یَقُولُ: الْخَبِیثَاتُ مِنَ الْکَلَامِ وَ الْعَمَلِ، لِلْخَبِیثِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَ النِّسَاءِ یُلْزِمُونَهُمْ وَ یُصَدِّقُ عَلَیْهِمْ مَنْ قَالَ: وَ الطَّیِّبُونَ مِنَ الرِّجَالِ وَ النِّسَاءِ مِنَ الْکَلَامِ وَ الْعَمَلِ، لِلطَّیِّباتِ.

علیّ‌بن‌ابراهیم ( الخَبِیثَاتُ لِلْخَبِیثِینَ وَ الخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثَاتِ وَ الطَّیِّبَاتُ لِلطَّیِّبِینَ وَ الطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّبَاتِ أُوْلَئِکَ مُبَرَّؤُونَ مِمَّا یَقُولُونَ؛ زنان پلید زشت گفتار و زشت کردار برای مردان پلید زشت گفتار و زشت کردارند که ملازم یکدیگر بوده و سخن دیگران درباره‌ی آن‌ها قابل باور است، و مردان و زنان نیکو گفتار و نیکو کردار برای زنان نیکو گفتار و نیکو کردار هستند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۱۰
القمی، ج۲، ص۱۰۰
۵
(نور/ ۲۶)

الرّسول ( إِذَا طَابَ قَلْبُ الْمَرْءِ طَابَ جَسَدُهُ وَ إِذَا خَبُثَ الْقَلْبُ خَبُثَ الْجَسَد.

پیامبر ( دل مرد که پاک شد، جسمش نیز پاکیزه است و چون دلش ناپاک باشد جسمش نیز پلید و ناپاک خواهد بود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۱۰
الخصال، ج۱، ص۳۱ / نورالثقلین
بیشتر