آیه لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ [33]
كه هرگز پايان نمى‌گيرد و ممنوع نمى‌شود.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ أَیْ لَا یَنْقَطِعُ وَ لَا یُمْنَعُ أَحَدٌ مِنْ أَخْذِهَا.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ یعنی اینکه نه قطع می‌شود و نه کسی از چیدن آن منع می‌شود.
الرّضا (علیه السلام)- قَالَ الرِّضَا (علیه السلام) یَا سُلَیْمَانُ هَلْ یَعْلَمُ اللَّهُ جَمِیعَ مَا فِی الْجَنَّهًِْ وَ النَّارِ قَالَ الرِّضَا (علیه السلام) لَیْسَ عِلْمُهُ بِذَلِکَ بِمُوجِبٍ لِانْقِطَاعِهِ عَنْهُمْ لِأَنَّهُ قَدْ یَعْلَمُ ذَلِکَ ثُمَّ یَزِیدُهُمْ ثُمَّ لَا یَقْطَعُهُ عَنْهُم وَ قَالَ عَزَّوَجَلَّ وَ فاکِهَةٍ کَثِیرَةٍ لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ فَهُوَ جَلَّ وَ عَزَّ یَعْلَمُ ذَلِکَ وَ لَا یَقْطَعُ عَنْهُمُ الزِّیَادَهًَْ أَ رَأَیْتَ مَا أَکَلَ أَهْلُ الْجَنَّهًِْ وَ مَا شَرِبُوا أَ لَیْسَ یُخْلِفُ مَکَانَهُ قَالَ بَلَی قَالَ أَ فَیَکُونُ یَقْطَعُ ذَلِکَ عَنْهُمْ وَ قَدْ أَخْلَفَ مَکَانَهُ قَالَ سُلَیْمَانُ لَا قَالَ فَکَذَلِکَ کُلَّمَا یَکُونُ فِیهَا إِذَا أَخْلَفَ مَکَانَهُ فَلَیْسَ بِمَقْطُوعٍ عَنْهُمْ قَالَ سُلَیْمَانُ بَلْ یَقْطَعُهُ عَنْهُمْ وَ لَا یَزِیدُهُمْ قَالَ الرِّضَا (علیه السلام) إِذاً یَبِیدُ مَا فِیهِمَا وَ هَذَا یَا سُلَیْمَانُ إِبْطَالُ الْخُلُودِ وَ خِلَافُ الْکِتَابِ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُول وَ فاکِهَةٍ کَثِیرَةٍ لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ.
امام رضا (علیه السلام)- سپس امام رضا (علیه السلام) فرمود: «ای سلیمان! آیا خداوند تمام آنچه در بهشت و جهنّم است می‌داند»؟ امام (علیه السلام) فرمود: «علم خدا به آن‌ها، موجب انقطاع عالم آخرت نمی‌شود زیرا خداوند می‌داند بعد اضافه می‌دهد و از آن‌ها قطع نمی‌کند. خداوند می‌فرماید: وَ فاکِهَةٍ کَثِیرَةٍ لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ این را می‌داند و زیاده را از ایشان قطع نمی‌کند. مرا خبر ده که آنچه اهل بهشت می‌خورند و آنچه می‌نوشند آیا چنان نیست که بدل و جانشینی در جایش قرار دهد». سلیمان گفت: «بلی»! حضرت (علیه السلام) فرمود: «پس آیا خدا چنان باشد که آن را از ایشان قطع کند و حال آنکه در جایش بدل و جانشینی قرار داده». سلیمان گفت: «نه»! حضرت (علیه السلام) فرمود: «پس همچنین هرچه در بهشت می‌باشد و میوه‌های فراوان که هرگز پایان نمی‌گیرد و ممنوع نمی‌شود». سلیمان گفت: «بلی! آن را از ایشان قطع می‌کند و ایشان را زیاد نمی‌دهد». امام رضا (علیه السلام) فرمود: «درآن‌هنگام آنچه در آن است نابود می‌شود و اینکه ای سلیمان! باطل‌کردن خلود خلاف کتاب خدا است زیرا که خدای عزّوجلّ می‌فرماید وَ فاکِهَةٍ کَثِیرَةٍ لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- لَمَّا دَخَلْتُ الْجَنَّهًَْ رَأَیْتُ فِیهَا شَجَرَهًَْ طُوبَی أَصْلُهَا فِی دَارِ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ أَسْفَلُهَا ثِمَارُ أَهْلِ الْجَنَّهًِْ وَ طَعَامُهُمْ مُتَذَلِّلٌ فِی بُیُوتِهِمْ یَکُونُ فِی الْقَضِیبِ مِنْهَا مِائَهًُْ لَوْنٍ مِنَ الْفَاکِهَهًِْ مِمَّا رَأَیْتُمْ فِی دَارِ (ثِمَارِ) الدُّنْیَا وَ مَا لَمْ تَرَوْهُ وَ مَا سَمِعْتُمْ بِهِ وَ مَا لَمْ تَسْمَعُوا مِثْلَهَا وَ کُلَّمَا یُجْتَنَی مِنْهَا شَیْءٌ نَبَتَتْ مَکَانَهَا أُخْرَی لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَة.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- وقتی داخل بهشت شدم درخت طوبی را دیدم، اصل آن درخت در منزل علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) بود. میوه‌های اهل بهشت از آن درخت آویزان است و غذای هرکسی در خانه‌ی خود از شاخه‌ی آن آویزان شده است و در هر شاخه، آن درخت صد رنگ میوه وجود دارد که بخشی از آن رنگ‌ها را هرگز در دنیا ندیده است. وَ فاکِهَةٍ کَثِیرَةٍ لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ نَصْرِ‌بْنِ‌قَابُوسَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَی وَ ظِلٍ مَمْدُودٍ وَ ماءٍ مَسْکُوبٍ وَ فاکِهَةٍ کَثِیرَةٍ لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ قَالَ یَا نَصْرُ، إِنَّهُ وَ اللَّهِ لَیْسَ حَیْثُ یَذْهَبُ النَّاسُ إِنَّمَا هُوَ الْعَالَمُ وَ مَا یَخْرُجُ مِنْهُ.
امام صادق (علیه السلام)- نصربن‌قابوس گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی این آیات: ظِل مَّمْدُودٍ * و مَاء مَّسْکُوبٍ * و فَاکِهَةٍ کَثِیرَةٍ * لا مَقْطُوعَةٍ و لا مَمْنُوعَةٍ پرسیدم. حضرت (علیه السلام) فرمود: «ای نصر! به خدا قسم این آیات این‌گونه نیستند که مردم فکر می‌کنند. این همان علم است و آنچه از آن خارج می‌شود».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنَّ نَخْلَ الْجَنَّهًْ لَا یُؤْخَذُ مِنْهُ شَیْءٌ إِلَّا أَعَادَهُ اللَّهُ کَمَا کَانَ وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- از آن دانه و میوه‌ای چیده نمی‌شود مگر اینکه خداوند آن را به شکل اوّل برمی‌گرداند و این کلام خداوند است که می‌فرماید: لامَقْطُوعَةٍ و لامَمْنُوعَةٍ.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- الْجَنَّهًُْ الَّتِی أَعَدَّهَا اللَّهُ تَعَالَی لِلْمُؤْمِنِینَ خَطَّافَهًٌْ لِأَبْصَارِ النَّاظِرِینَ فِیهَا دَرَجَاتٌ مُتَفَاضِلَاتٌ وَ مَنَازِلُ مُتَعَالِیَاتٌ لَا یَبِیدُ نَعِیمُهَا وَ لَا یَضْمَحِلُّ حُبُورُهَا وَ لَا یَنْقَطِعُ سُرُورُهَا وَ دَامَتْ لَهُمُ النِّعْمَهًُْ فِی أَنْهَار وَ فاکِهَةٍ کَثِیرَةٍ لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَة.
امام علی (علیه السلام)- بهشتی که خداوند آن را برای پرهیزکاران آماده کرده دیده‌ها را خیره می‌کند، در آنجا درجات متفاوتی است. منزل‌ها بلند و عالی، نعمتش پایان پذیر نیست و آراستگی آن نابود نمی‌شود و سرور و شادمانی در آن قطع نمی‌شود نعمت برای آن‌ها پیوسته هست در جوی‌های آبی که تغییر نکرده، وَ فاکِهَةٍ کَثِیرَةٍ لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَة.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنَ نَخْلَ الْجَنَّهًِْ جُذُوعُهَا ذَهَبٌ أَحْمَرُ وَ کَرَبُهَا زَبَرْجَدٌ أَخْضَرُ وَ شَمَارِیخُهَا دُرٌّ أَبْیَضُ وَ سَعَفُهَا حُلَلٌ خُضْرٌ وَ رُطَبُهَا أَشَدُّ بَیَاضاً مِنَ الْفِضَّهًِْ وَ أَحْلَی مِنَ الْعَسَلِ وَ أَلْیَنُ مِنَ الزُّبْدِ لَیْسَ فِیهِ عَجَمٌ طُولُ الْعِذْقِ اثْنَا عَشَرَ ذِرَاعاً مَنْضُودَهًًْ مِنْ أَعْلَاهُ إِلَی أَسْفَلِهِ لَا یُؤْخَذُ مِنْهُ شَیْءٌ إِلَّاأَعَادَهُ اللَّهُ کَمَا کَانَ وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ وَ إِنَّ رُطَبَهَا لَأَمْثَالُ الْقِلَالِ وَ مَوْزَهَا وَ رُمَّانَهَا أَمْثَالُ الدُّلِیِ وَ أَمْشَاطُهُمْ وَ مَجَامِرُهُمُ الدُّر.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ریشه‌های درخت خرمایی که در بهشت است طلای قرمز رنگ است و تنه و ساقه‌ی آن از زبرجد سبز رنگ و خوشه‌های آن مروارید سفید رنگ و برگ آن، لباس‌های سبز رنگ است و خرمای آن، سفیدتر از مروارید است و شیرین‌تر از عسل و نرمتر از کره. در آن هیچ سفتی و سختی نیست. درازی خوشه‌ی آن دوازده متر است، از بالا تا پایین مرتّب و چیده شده است. از آن دانه و میوه‌ای چیده نمی‌شود مگر اینکه خداوند آن را به شکل اوّل برمی‌گرداند و این کلام خداوند است که می‌فرماید: لامَقْطُوعَةٍ و لامَمْنُوعَةٍ دانه‌های خرمای آن درشت است چون کوزه‌ی سفالین و موز و انار آن به بزرگی سطل. شانه‌های اهل بهشت از جنس طلا است و آتشدان‌های بخور ایشان از مروارید.
الباقر (علیه السلام)- أَنَ طُوبَی شَجَرَهًٌْ فِی الْجَنَّهًِْ ثَابِتَهًٌْ فِی دَارِ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام) وَ هِیَ لَهُ وَ لِشِیعَتِهِ وَ عَلَی تِلْکَ الشَّجَرَهًِْ أَسْفَاطٌ فِیهَا حُلَلٌ مِنْ سُنْدُسٍ وَ إِسْتَبْرَقٍ یَکُونُ لِلْعَبْدِ مِنْهَا أَلْفُ أَلْفِ سَفَطٍ فِی کُلِّ سَفَطٍ مِائَهًُْ أَلْفِ حُلَّهًٍْ لَیْسَ مِنْهَا حُلَّهًٌْ إِلَّا مُخَالِفَهًًْ لِلَوْنِ الْأُخْرَی إِلَّا أَنَّ أَلْوَانَهَا کُلَّهَا خُضْرٌ مِنْ سُنْدُسٍ وَ إِسْتَبْرَقٍ فَهَذَا أَعْلَی تِلْکَ الشَّجَرَهًِْ وَ وَسَطُهَا ظِلُّهُمْ‌یُظِلُّ عَلَیْهِمْ یَسِیرُ الرَّاکِبُ فِی ظِلِّ تِلْکَ الشَّجَرَهًِْ مِائَهًَْ عَامٍ قَبْلَ أَنْ یَقْطَعَهَا وَ أَسْفَلُهَا ثَمَرُهَا مُتَدَلٍّ عَلَی بُیُوتِهِمْ یَکُونُ مِنْهَا الْقَضِیبُ مِثْلَ الْقَصَبَهًِْ فِیهَا مِائَهًُْ لَوْنٍ مِنَ الْفَوَاکِهِ مَا رَأَیْتَ وَ لَمْ تَرَ وَ مَا سَمِعْتَ وَ لَمْ تَسْمَعْ مُتَدَلٍّ عَلَی بُیُوتِهِمْ کُلَّ مَا قَطَعُوا مِنْهَا ثَمَّ یَنْبُتُ مَکَانَهُ یَقُولُ اللَّهُ تَعَالَی لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَة.
امام باقر (علیه السلام)- همانا به من خبر داده شده که طوبی درختی است در بهشت که ریشه آن در خانه علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است، و این درخت برای ایشان و پیروان اوست. بر روی درخت جامه‌دان‌هایی است که در هریک از آن‌ها لباس‌هایی فاخر از سندس و استبرق قرار دارد و برای هر بنده‌ای هزار هزار جامه‌دان است که در هر یک صدهزار لباس قرار دارد که رنگ هریک با دیگری متفاوت است، مگر اینکه رنگ همه آن‌ها سبز و از سندس و استبرق است. پس این بلندترین بخش درخت است. میانه آن سایه‌های درخت است که اگر سواری تیزرو در سایه آن درخت به تاخت برود صد سال طول می‌کشد تا آن را بپیماید. پایین‌ترین آن میوه‌های درخت است که به خانه‌هایشان نزدیک است هریک از شاخه‌های آن مانند چوبی است که صد نوع میوه بر آن روییده، از میوه‌هایی که دیده‌ای یا تاکنون ندیده‌ای. خداوند متعال می‌فرماید: لامَقْطُوعَةٍ و لامَمْنُوعَةٍ.