آیه ۸ - سوره واقعه

آیه فَأَصْحابُ الْمَيْمَنَةِ ما أَصْحابُ الْمَيْمَنَةِ [8]

[نخست] سعادتمندان و خجستگان [هستند]؛ چه سعادتمندان و خجستگانى!

۱
(واقعه/ ۸)

الصّادق (علیه السلام)- یَا جَابِرُ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی خَلَقَ الْخَلْقَ ثَلَاثَهًَْ أَصْنَافٍ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ کُنْتُمْ أَزْواجاً ثَلاثَةً فَأَصْحابُ الْمَیْمَنَةِ ما أَصْحابُ الْمَیْمَنَة وَ جَعَلَ فِی الْمُؤْمِنِینَ وَ أَصْحَابِ الْمَیْمَنَهًِْ رُوحَ الْإِیمَانِ فَبِهِ خَافُوا اللَّهَ وَ جَعَلَ فِیهِمْ رُوحَ الْقُوَّهًِْ فَبِهِ قَدَرُوا عَلَی طَاعَهًِْ اللَّهِ وَ جَعَلَ فِیهِمْ رُوحَ الشَّهْوَهًِْ فَبِهِ اشْتَهَوْا طَاعَهًَْ اللَّهِ وَ جَعَلَ فِیهِمْ رُوحَ الْمَدْرَجِ الَّذِی بِهِ یَذْهَبُ النَّاسُ وَ یَجِیئُونَ.

امام صادق (علیه السلام)- ای جابر! همانا خدای عزّوجلّ مخلوق را سه دسته آفرید، چنانچه فرماید: وَ کُنْتُمْ أَزْواجاً ثَلاثَةً فَأَصْحابُ المَیْمَنَةِ ما أَصْحابُ المَیْمَنَة، تعبیر به دست راستی‌ها از این جهت است که روز قیامت نامه‌ی اعمالشان به دست راستشان داده شود و یا به‌جهت این است که اهل میمنت و برکتند، برخلاف دست چپی‌ها.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۴۵۲
الکافی، ج۱، ص۲۷۱/ بحارالأنوار، ج۲۵، ص۵۲/ بصایرالدرجات، ص۴۴۵/ نورالثقلین
۲
(واقعه/ ۸)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- فَأَصْحابُ الْمَیْمَنَةِ ما أَصْحابُ الْمَیْمَنَةِ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ مِنْ أَصْحَابِ التَّبِعَاتِ یُوقَفُونَ لِلْحِسَاب.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- فَأَصْحَابُ المَیْمَنَةِ مَا أَصْحَابُ المَیْمَنَةِ، آن‌ها مؤمن هستند که پیرو و تابع بوده‌اند و برای حسابرسی نگه داشته می‌شوند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۴۵۴
بحارالأنوار، ج۷، ص۲۰۹/ القمی، ج۲، ص۳۴۶/ نورالثقلین/ البرهان
۳
(واقعه/ ۸)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- خَلَقَ اللَّهُ الْخَلْقَ وَ هُوَ عَلَی ثَلَاثِ طَبَقَاتٍ وَ أَنْزَلَهُمْ ثَلَاثَ مَنَازِلَ فَذَلِکَ قَوْلُهُ فِی الْکِتَابِ فَأَصْحابُ الْمَیْمَنَةِ وَ أَصْحابُ الْمَشْئَمَةِ وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُون وَ أَمَّا مَا ذَکَرْتُ مِنْ أَصْحَابِ الْمَیْمَنَهًِْ فَهُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقّاً بِأَعْیَانِهِمْ فَجَعَلَ فِیهِمْ أَرْبَعَهًَْ أَرْوَاحٍ رُوحَ الْإِیمَانِ وَ رُوحَ الْقُوَّهًِْ وَ رُوحَ الشَّهْوَهًِْ وَ رُوحَ الْبَدَنِ وَ لَا یَزَالُ الْعَبْدُ یُسْتَکْمَلُ بِهَذِهِ الْأَرْوَاحِ حَتَّی تَأْتِیَ حَالَاتٌ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- فَأَصْحابُ الْمیْمَنَةِ ما أَصْحابُ الْمیْمَنَةِ وَ أَصْحابُ المَشْئَمَةِ ما أَصْحابُ المَشْئَمَةِ وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُون. امّا اصحاب میمنه همان مؤمنین واقعی هستند که در آن‌ها چهار روح قرار داده: روح ایمان، روح قوّت، روح شهوت و روح بدن و پیوسته این ارواح در ا بنده رو به کمال می‌گذارد تا حالاتی در او پیدا شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۴۵۴
نورالثقلین/ بحارالأنوار، ج۲۵، ص۶۴/ بحارالأنوار، ج۶۶، ص۱۷۹/ بصایرالدرجات، ص۴۴۹
۴
(واقعه/ ۸)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَنَ اللَّهَ خَلَقَ الْخَلْقَ قِسْمَیْنِ فَجَعَلَنِی فِی خَیْرِهِمَا قِسْماً وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ أَصْحابُ الْیَمِینِ وَ أَصْحابُ الشِّمالِ فَأَنَا مِنْ أَصْحَابِ الْیَمِینِ وَ أَنَا خَیْرُ أَصْحَابِ الْیَمِینِ ثُمَّ جَعَلَ الْقِسْمَیْنِ أَثْلَاثاً فَجَعَلَنِی فِی خَیْرِهَا أَثْلَاثاً وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ: فَأَصْحابُ الْمَیْمَنَةِ ما أَصْحابُ الْمَیْمَنَةِ وَ أَصْحابُ الْمَشْئَمَةِ ما أَصْحابُ الْمَشْئَمَةِ وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- خدا خلق را دو قسمت آفرید و مرا در بهترین قسم نهاد و این گفتار خدای عزّوجلّ است: أَصْحابُ الْیَمِینِ و أَصْحابُ الشِّمالِ، من از اصحاب یمین هستم و این دو قسم را سه قسم فرمود و مرا در بهترین آن‌ها نهاد و این گفتار خدای عزّوجلّ است: فَأَصْحابُ المَیْمَنَةِ ما أَصْحابُ المَیْمَنَةِ وَ أَصْحابُ المَشْئَمَةِ ما أَصْحابُ الْمشْئَمَةِ وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۴۵۴
القمی، ج۲، ص۳۴۶/ إعلام الوری، ص۸/ بحارالأنوار، ج۱۶، ص۳۱۵/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۵۸۷/ البرهان
بیشتر