آیه قُلِ اللهُ أَعْلَمُ بِما لَبِثُوا لَهُ غَيْبُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ أَبْصِرْ بِهِ وَ أَسْمِعْ ما لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا يُشْرِكُ في حُكْمِهِ أَحَداً [26]
بگو: «خداوند از مدّت درنگ آن‌ها آگاه‌تر است؛ غيب آسمان‌ها و زمين تنها از آن اوست. خداوند چه بينا و شنواست! آن‌ها هيچ ولىّ و سرپرستى جز او ندارند. و او هيچ‌كس را در حكومت خود شركت نمى‌دهد».
امیرالمؤمنین ( أَمَّا مَا جَاءَ فِی الْقُرْآنِ عَلَی لَفْظِ الْخَبَرِ وَ مَعْنَاهُ الْحِکَایَهًُْ فَمِنْ ذَلِکَ قَوْلُهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ وَ لَبِثُوا فِی کَهْفِهِمْ ثَلاثَ مِائَةٍ سِنِینَ وَ ازْدَادُوا تِسْعاً وَ قَدْ کَانُوا ظَنُّوا أَنَّهُمْ لَبِثُوا یَوْماً أَوْ بَعْضَ یَوْمٍ ثُمَّ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی قُلِ اللهُ أَعْلَمُ بِما لَبِثُوا لَهُ غَیْبُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ الْآیَهًَْ فَخَرَجَتْ أَلْفَاظُ هَذِهِ الْحِکَایَهًِْ عَلَی لَفْظٍ لَیْسَ مَعْنَاهُ مَعْنَی الْخَبَرِ وَ إِنَّمَا هُوَ حِکَایَهًٌْ لِمَا قَالُوهُ وَ الدَّلِیلُ عَلَی ذَلِکَ أَنَّهُ حِکَایَهًُْ قَوْلِهِ سَیَقُولُونَ ثَلاثَةٌ رابِعُهُمْ کَلْبُهُمْ إِلَی آخِرِ الْآیَهًِْ وَ قَوْلِهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ عِنْدَ ذِکْرِ عِدَّتِهِمْ ما یَعْلَمُهُمْ إِلَّا قَلِیلٌ مِثْلُ حِکَایَتِهِ عَنْهُمْ فِی ذِکْرِ الْمُدَّهًِْ وَ لَبِثُوا فِی کَهْفِهِمْ ثَلاثَ مِائَةٍ سِنِینَ وَ ازْدَادُوا تِسْعاً قُلِ اللهُ أَعْلَمُ بِما لَبِثُوا فَهَذَا مَعْطُوفٌ عَلَی قَوْلِهِ سَیَقُولُونَ ثَلاثَةٌ رابِعُهُمْ کَلْبُهُمْ فَهَذِهِ الْآیَهًُْ مِنَ الْمُنْقَطِعِ الْمَعْطُوفِ وَ هِیَ عَلَی لَفْظِ الْخَبَرِ وَ مَعْنَاهُ حِکَایَهًٌْ.
امام علی (علیه السلام)- امّا آنچه در قرآن با لفظ خبر آمده و معنایش حکایت است، از جمله آن، این سخن خدای عزّوجلّ است: وَ لَبِثُوا فِی کَهْفِهِمْ ثَلاثَ مِائَةٍ سِنِینَ وَ ازْدَادُوا تِسْعاً، و گمان کرده بودند که یک روز یا بخشی از یک روز درنگ کردند. سپس خدای تعالی فرمود: قُلِ اللهُ أَعْلَمُ بِما لَبِثُوا لَهُ غَیْبُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ أَبْصِرْ بِهِ وَ أَسْمِعْ ما لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِیٍّ وَ لا یُشْرِکُ فی حُکْمِهِ أَحَداً (کهف/۲۶) الفاظ این حکایت با لفظی ظاهر شده است که معنایش معنای خبر نیست؛ بلکه حکایت چیزی است که آن‌ها گفتند، و دلیل بر آنکه حکایت است این سخن خداوند است: گروهی خواهند گفت: «آن‌ها سه نفر بودند، که چهارمین آن‌ها سگشان بود»! ... (کهف/۲۲) و سخن خدای عزّوجلّ: ما یَعْلَمُهُمْ إِلَّا قَلِیلٌ، هنگام بیان تعدادشان، همانند حکایتش از آن‌ها در بیان مدّت است [که فرمود]: وَ لَبِثُوا فِی کَهْفِهِمْ ثَلاثَ مِائَةٍ سِنِینَ وَ ازْدَادُوا تِسْعاً قُلِ اللهُ أَعْلَمُ بِما لَبِثُوا، و این [آیه] عطف شده است بر سخن خداوند: سَیَقُولُونَ ثَلاثَةٌ رابِعُهُمْ کَلْبُهُمْ؛ پس این آیه از آیاتی است که جداگانه و مستقل آمده ولی عطف به ما قبل خودش هست و با لفظ خبر آمده ولی معنایش حکایت است.
الصّادق ( وَ قَدْ رَجَعَ إِلَی الدُّنْیَا مِمَّا مَاتَ خَلْقٌ کَثِیرٌ مِنْهُمْ أَصْحَابُ الْکَهْفِ أَمَاتَهُمُ اللَّهُ ثَلَاثَمِائَهًِْ عَامٍ وَ تِسْعَهًًْ ثُمَّ بَعَثَهُمْ فِی زَمَانِ قَوْمٍ أَنْکَرُوا الْبَعْثَ لِیَقْطَعَ حُجَّتَهُمْ وَ لِیُرِیَهُمْ قُدْرَتَهُ وَ لِیَعْلَمُوا أَنَّ الْبَعْثَ حَق.
امام صادق (علیه السلام)- جماعت زیادی از مردم پس از مرگ به دنیا بازگشته‌اند، مانند «اصحاب کهف»، همان‌ها که خداوند سیصدونه سال ایشان را میراند، سپس آنان را در زمان جماعتی برانگیخت که منکر بعث و نشور بودند، تا حجّت را بر ایشان تمام کرده و قدرت خود را بدیشان بنمایاند، و اینکه بدانند بعث و نشور حقّ است.
امیرالمؤمنین ( فِی مَجْمَعِ الْبَیَانِ: وَ رُوِیَ أَنَّ یَهُودِیّاً سَأَلَ عَلِیَّ‌بْنَ‌أَبِی‌طَالِبٍ (عَنْ مُدَّهًِْ لَبْثِهِمْ؟ فَأَخْبَرَ (بِمَا فِی الْقُرْآنِ. فَقَالَ: إِنَّا نَجِدُ فِی کِتَابِنَا ثَلَاثَمِائَهًٍْ. فَقَالَ (: ذَلِکَ بِسِنِی الشَّمْسِ وَ هَذَا بِسِنِی الْقَمَرِ.
امام علی (علیه السلام)- فرد یهودی از علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) درباره‌ی مدّت ماندن اصحاب کهف [در غار] پرسید؛ پس امام (علیه السلام) به آنچه در قرآن آمده است خبر داد. یهودی گفت: «ما در کتاب خودمان سیصد سال می‌یابیم». امام (علیه السلام) فرمود: «آن به سال شمسی و این به سال قمری است».
الباقر ( عَنْ جَابِرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ (یَقُولُ وَ اللَّهِ لَیَمْلِکَنَّ رَجُلٌ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهِ ثَلَاثَمِائَهًِْ سَنَهًٍْ وَ یَزْدَادُ تِسْعاً قَالَ قُلْتُ فَمَتَی ذَلِکَ قَالَ بَعْدَ مَوْتِ الْقَائِمِ قَالَ قُلْتُ وَ کَمْ یَقُومُ الْقَائِمُ فِی عَالَمِهِ حَتَّی یَمُوتَ قَالَ تِسْعَ عَشْرَهًَْ سَنَهًًْ مِنْ یَوْمِ قِیَامِهِ إِلَی مَوْتِهِ قَالَ قُلْتُ فَیَکُونُ بَعْدَ مَوْتِهِ هَرْجٌ قَالَ نَعَمْ خَمْسِینَ سَنَهًْ قَالَ ثُمَّ یَخْرُجُ الْمَنْصُورُ إِلَی الدُّنْیَا فَیَطْلُبُ دَمَهُ وَ دَمَ أَصْحَابِهِ فَیَقْتُلُ وَ یَسْبِی حَتَّی یُقَالَ لَوْ کَانَ هَذَا مِنْ ذُرِّیَّهًِْ الْأَنْبِیَاءِ مَا قَتَلَ النَّاسَ کُلَّ هَذَا الْقَتْلِ فَیَجْتَمِعُ النَّاسُ عَلَیْهِ أَبْیَضُهُمْ وَ أَسْوَدُهُمْ فَیَکْثُرُونَ عَلَیْهِ حَتَّی یُلْجِئُونَهُ إِلَی حَرَمِ اللَّهِ فَإِذَا اشْتَدَّ الْبَلَاءُ عَلَیْهِ مَاتَ الْمُنْتَصِرُ وَ خَرَجَ السَّفَّاحُ إِلَی الدُّنْیَا غَضَباً لِلْمُنْتَصِرِ فَیَقْتُلُ کُلَّ عَدُوٍّ لَنَا جَائِرٍ وَ یَمْلِکُ الْأَرْضَ کُلَّهَا وَ یُصْلِحُ اللَّهُ لَهُ أَمْرَهُ وَ یَعِیشُ ثَلَاثَمِائَهًِْ سَنَهًٍْ وَ یَزْدَادُ تِسْعاً ثُمَّ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ (یَا جَابِرُ وَ هَلْ تَدْرِی مَنِ الْمُنْتَصِرُ وَ السَّفَّاحُ یَا جَابِرُ الْمُنْتَصِرُ الْحُسَیْنُ وَ السَّفَّاحُ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ.
امام باقر (علیه السلام)- جابر گوید: از امام باقر (علیه السلام) شنیدم که فرمود: «به خدا سوگند، یکی از ما اهل بیت، سیصدونه سال بر زمین فرمانروایی می‌کند». عرض کردم: «در چه زمانی»؟ فرمود: «پس از مرگ امام قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف)». عرض کردم: «امام قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از زمان قیام خویش چند سال زنده می‌ماند»؟ فرمود: «نوزده سال، از روز قیام تا روز مرگش». عرض کردم: «آیا پس از مرگ قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) آشوب می‌شود»؟ فرمود: «آری! پنجاه سال آشوب می‌شود آنگاه مُنتَصِر ظهور می‌کند و برای او و یارانش خونخواهی می‌کند. سپس دست به کشتار و اسارت می‌زند تا جایی که گویند، اگر او از سلاله پیامبران بود این چنین مردم را نمی‌کشت. آنگاه همه‌ی مردم، اعم از سیاه و سفید علیه او بسیج می‌شوند تا اینکه او مجبور می‌شود به حرم خدا پناه جوید. پس وقتی سختی به او شدّت می‌گیرد، منتصر می‌میرد و سفّاح به طرفداری از او ظهور می‌کند و تمام دشمنان ما را به قتل می‌رساند و فرمانروای تمام زمین می‌شود و خدای عزّوجلّ کار او را به صلاح می‌آورد و سیصدونه سال عمر می‌کند». آنگاه امام صادق (علیه السلام) فرمود: «ای جابر! آیا می‌دانی منتصر و سفّاح چه کسانی هستند؟ ای جابر منتصر همان حسین و سفّاح همان امیرالمؤمنین (علیها السلام) هستند».