آیه قالُوا يا ذَا الْقَرْنَيْنِ إِنَّ يَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ مُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجاً عَلى أَنْ تَجْعَلَ بَيْنَنا وَ بَيْنَهُمْ سَدًّا [94]
[آن گروه با اشاره به او] گفتند: «اى ذوالقرنين! [قوم] يأجوج و مأجوج در اين سرزمين فساد مى‌كنند؛ آيا ممكن است ما هزينه‌اى براى تو قرار دهيم، كه ميان ما و آن‌ها سدّى ايجاد كنى»؟!
امیرالمؤمنین ( حَتَّی إِذا بَلَغَ بَیْنَ السَّدَّیْنِ وَجَدَ مِنْ دُونِهِما قَوْماً لا یَکادُونَ یَفْقَهُونَ قَوْلًا. قالُوا یا ذَاالْقَرْنَیْنِ إِنَّ یَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ خَلْفَ هَذَیْنِ الْجَبَلَیْنِ وَ هُمْ یُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ إِذَا کَانَ إِبَّانُ زُرُوعِنَا وَ ثِمَارِنَا خَرَجُوا عَلَیْنَا مِنْ هَذَیْنِ السَّدَّیْنِ فَرَعَوْا فِی ثِمَارِنَا وَ زُرُوعِنَا حَتَّی لَا یُبْقُوْنَ مِنْهَا شَیْئاً فَهَلْ نَجْعَلُ لَکَ خَرْجاً نُؤَدِّیهِ إِلَیْکَ فِی کُلِّ عَامٍ عَلی أَنْ تَجْعَلَ بَیْنَنا وَ بَیْنَهُمْ سَدًّا.
امام علی (علیه السلام)- [و همچنان به راه خود ادامه داد] تا هنگامی‌که به میان دو کوه رسید؛ و در کنار آن دو [کوه] قومی را یافت که هیچ سخنی را نمی‌فهمیدند [و زبانشان مخصوص خودشان بود]. ای ذوالقرنین! [قوم] یأجوج و مأجوج در پشت این دو کوه هستند و چون زمان برداشت محصول ما فرارسد، آنان از پشت این دو سد بیرون آمده و تمام کشت و محصولات ما را می‌خورند و چیزی از آن را باقی نمی گذارند. آیا ممکن است ما هزینه‌ای برای تو قرار دهیم و در هر سال آن خراج را به تو پرداخت کنیم که میان ما و آن‌ها سدّی ایجاد کنی»؟!
الصّادق ( عَنْ أَبِی‌بَصِیرٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (قَالَ: لَیْسَ مِنْهُمْ رَجُلٌ یَمُوتُ حَتَّی یُولَدَ لَهُ مِنْ صُلْبِهِ أَلْفُ ذَکَرٍ ثُمَّ قَالَ هُمْ أَکْثَرُ خَلْقٍ خُلِقُوا بَعْدَ الْمَلَائِکَهًِْ.
امام صادق (علیه السلام)- ابوبصیر نقل میکند: امام صادق (علیه السلام) فرمود: «هرکس از آنان (قوم ذوالقرنین) از دنیا می رفت، هزار پسر از نسل او زاده میشد». سپس فرمود: «آن‌ها پس از فرشتگان، بیشترین جمعیّت مخلوقات را داشتند».
الصّادق ( الدُّنْیَا سَبْعَهًُْ أَقَالِیمَ یَأْجُوجُ وَ مَأْجُوجُ وَ الرُّومُ وَ الصِّینُ وَ الزَّنْجُ وَ قَوْمُ مُوسَی وَ أَقَالِیمُ بَابِلَ.
امام صادق (علیه السلام)- دنیا هفت اقلیم است؛ یأجوج و مأجوج، روم، چین، زنج، قوم موسی (علیه السلام) و اقالیم بابل.
ابن عبّاس ( سُئِلَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (عَنِ الْخَلْقِ فَقَالَ خَلَقَ اللَّهُ أَلْفاً وَ مِائَتَیْنِ فِی الْبَرِّ وَ أَلْفاً وَ مِائَتَیْنِ فِی الْبَحْرِ وَ أَجْنَاسُ بَنِی آدَمَ سَبْعُونَ جِنْساً وَ النَّاسُ وُلْدُ آدَمَ مَا خَلَا یَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- از امیر المؤمنین (علیه السلام) درباره‌ی آفرینش پرسیده شد، فرمود: «خدا هزارودویست در خشکی آفریده و هزارودویست در دریا و هفتاد جنس از بنی‌آدم، و همه‌ی مردم به جز یأجوج و مأجوج فرزندان آدم (علیه السلام) هستند».
الرّسول ( عَنْ حُذَیْفَهًَْ بْنِ الْیَمَانِ عَنِ النَّبِیِّ (عَنْ أَهْلِ یَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ قَالَ إِنَّ الْقَوْمَ لَیَنْقُرُونَ بِمَعَاوِلِهِمْ دَائِبِینَ فَإِذَا کَانَ اللَّیْلُ قَالُوا غَداً نَفْرُغُ فَیُصْبِحُونَ وَ هُوَ أَقْوَی مِنَ الْأَمْسِ حَتَّی یُسْلِمَ مِنْهُمْ رَجُلٌ حِینَ یُرِیدُ اللَّهُ أَنْ یَبْلُغَ أَمْرَهُ فَیَقُولُ الْمُؤْمِنُ غَداً نَفْتَحُهُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَیُصْبِحُونَ ثُمَّ یَغْدُونَ عَلَیْهِ فَیَفْتَحُهُ اللَّهُ فَوَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَیَمُرَّنَ الرَّجُلُ مِنْهُمْ عَلَی شَاطِئِ الْوَادِی الَّذِی بِکُوفَانَ وَ قَدْ شَرِبُوهُ حَتَّی نَزَحُوهُ فَیَقُولُ وَ اللَّهِ لَقَدْ رَأَیْتُ هَذَا الْوَادِیَ مَرَّهًًْ وَ إِنَّ الْمَاءَ لَیَجْرِی فِی أَرْضِهِ قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَتَی هَذَا قَالَ حِینَ لَا یَبْقَی مِنَ الدُّنْیَا إِلَّا مِثْلُ صُبَابَهًِْ الْإِنَاء.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- حذیفه‌بن‌یمان نقل میکند که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) درباره‌ی قوم یأجوج و مأجوج فرمود: «آنان قومی بودند که همواره با کلنگ هایشان سد را می‌کوبیدند و چون شب می شد، می‌گفتند: «فردا این کار را تمام خواهیم کرد». فردای آن روز که فرا میرسید، می‌دیدند که سد نسبت به دیروز محکم‌تر است. تا اینکه یکی از آنان ایمان آورد و آن هنگامی بود که خداوند اراده نمود که فرمان خود را تحقّق بخشد. دراین‌هنگام آن فرد مؤمن گفت: «به خواست خداوند، فردا سد را خواهیم گشود». چون فردای آن روز، صبح هنگام به‌سراغ سد رفتند، خداوند آن سد را گشود. سوگند به آن کس که جانم در کف اوست، این مرد بر کرانه‌ی دشت کوفه خواهد گذشت درحالی‌که آن قوم، آن قدر آب از آن کشیده‌اند تا آن را خشک کرده‌اند. آنگاه آن مرد مؤمن گوید: «به خدا سوگند که من این دشت را یک‌بار دیده ام». و اکنون آب در پهنه‌ی این دشت روان است». عرض شد: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! این چه زمانی روی خواهد داد»؟ فرمود: «زمانی‌که از دنیا جز چیزی اندک همچون ته مانده‌ی آب در ظرف باقی نمانده باشد».
العسکری ( عَنْ عَبْدِ الْعَظِیمِ الْحَسَنِیِّ قَالَ سَمِعْتُ عَلِیَّ بْنَ مُحَمَّدٍ الْعَسْکَرِیَّ (یَقُولُ عَاشَ نُوحٌ (أَلْفَیْنِ وَ خَمْسَمِائَهًِْ سَنَهًٍْ وَ کَانَ یَوْماً فِی السَّفِینَهًِْ نَائِماً فَهَبَّتْ رِیحٌ فَکَشَفَتْ عَوْرَتَهُ فَضَحِکَ حَامٌ وَ یَافِثُ فَزَجَرَهُمَا سَامٌ وَ نَهَاهُمَا عَنِ الضَّحِکِ وَ کَانَ کُلَّمَا غَطَّی سَامٌ شَیْئاً تَکْشِفُهُ الرِّیحُ کَشَفَهُ حَامٌ وَ یَافِثُ فَانْتَبَهَ نُوحٌ (فَرَآهُمْ وَ هُمْ یَضْحَکُونَ فَقَالَ مَا هَذَا فَأَخْبَرَهُ سَامٌ بِمَا کَانَ فَرَفَعَ نُوحٌ (یَدَهُ إِلَی السَّمَاءِ یَدْعُو وَ یَقُولُ اللَّهُمَّ غَیِّرْ مَاءَ صُلْبِ حَامٍ حَتَّی لَا یُولَدَ لَهُ إِلَّا السُّودَانُ اللَّهُمَّ غَیِّرْ مَاءَ صُلْبِ یَافِثَ فَغَیَّرَ اللَّهُ مَاءَ صُلْبَیْهِمَا فَجَمِیعُ السُّودَانِ حَیْثُ کَانُوا مِنْ حَامٍ وَ جَمِیعُ التُّرْکِ وَ الصَّقَالِبَهًِْ وَ یَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ وَ الصِّینِ مِنْ یَافِثَ حَیْثُ کَانُوا وَ جَمِیعُ الْبِیضِ سِوَاهُمْ مِنْ سَامٍ وَ قَالَ نُوحٌ لِحَامٍ وَ یَافِثَ جُعِلَ ذُرِّیَّتُکُمَا خَوَلًا لِذُرِّیَهًِْ سَامٍ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ لِأَنَّهُ بَرَّ بِی وَ عَقَقْتُمَانِی فَلَا زَالَتْ سِمَهًُْ عُقُوقِکُمَا لِی فِی ذُرِّیَّتِکُمَا ظَاهِرَهًًْ وَ سِمَهًُْ الْبِرِّ بِی فِی ذُرِّیَّهًِْ سَامٍ ظَاهِرَهًًْ مَا بَقِیَتِ الدُّنْیَا.
امام عسکری (علیه السلام)- عبدالعظیم حسنی گوید: شنیدم امام هادی (علیه السلام) فرمود: «نوح (علیه السلام) درهزاروپانصد سال زیست و روزی در کشتی خواب بود و باد وزید و عورتش آشکار شد و حام و یافث خندیدند و سام به آن‌ها تشر زد و از خنده باز داشت، و هرچه را که باد فاش کرده بود، سام می‌پوشاند [اما] حام و یافث آن را پدیدار می‌کردند. نوح (علیه السلام) بیدار شد و دید می‌خندند، فرمود: «چه شده است»؟ سام آنچه شده بود به ایشان گزارش داد، نوح (علیه السلام) دست به آسمان برداشت و دعا کرد و می‌گفت: «بار خدایا آب پشت سام را دگرگون ساز تا جز سیاهان فرزند نیاورد، بار خدایا آب پشت یافث را دگرگون ساز». و خدا آب پشت آن‌ها را دگرگون ساخت، و همه‌ی سیاهان هرجا باشند از حامند، و همه ترک و صقالبه و یأجوج و مأجوج و چین هرجا باشند از یافث، و سفیدپوستان همه از سام. نوح (علیه السلام) به حام و یافث فرمود: «نژاد شماها تا قیامت بردگان فرزندان سامند زیرا او به من نیکی کرد و شما ناسپاسی من کردید، و پیوسته نشانه‌ی ناسپاسی شما در نژادتان روشن است، و نشانه‌ی خوشرفتاری در نژاد سام تا دنیا به‌جا است روشن است».
امیرالمؤمنین ( عَنْ سَلْمَانَ الْفَارِسِیِّ قَالَ: کُنْتُ أَنَا وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَنَفِیَّهًِْ وَ مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی بَکْرٍ وَ عَمَّارُ بْنُ یَاسِرٍ وَ الْمِقْدَادُ بْنُ الْأَسْوَدِ الْکِنْدِیُّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ فَقَالَ لَهُ ابْنُهُ الْحَسَنُ (یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِنَّ سُلَیْمَانَ بْنَ دَاوُدَ (سَأَلَ رَبَّهُ مُلْکاً لَا یَنْبَغِی لِأَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ فَأَعْطَاهُ ذَلِکَ فَهَلْ مَلَکْتَ مِمَّا مَلَکَ سُلَیْمَانُ بْنُ دَاوُدَ شَیْئاً فَقَالَ (وَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّهًَْ وَ بَرَأَ النَّسَمَهًَْ إِنَّ سُلَیْمَانَ بْنَ دَاوُدَ سَأَلَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ الْمُلْکَ فَأَعْطَاهُ وَ إِنَّ أَبَاکَ مَلَکَ مَا لَمْ یَمْلِکْهُ بَعْدَ جَدِّکَ رَسُولِ اللَّهِ (أَحَدٌ قَبْلَهُ وَ لَا یَمْلِکُهُ أَحَدٌ بَعْدَهُ فَقَالَ الْحَسَنُ نُرِیدُ تُرِینَا مِمَّا فَضَّلَکَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ مِنَ الْکَرَامَهًِْ فَقَالَ (أَفْعَلُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَقَامَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (وَ تَوَضَّأَ وَ صَلَّی رَکْعَتَیْنِ وَ دَعَا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِدَعَوَاتٍ لَمْ نَفْهَمْهَا ثُمَّ أَوْمَأَ بِیَدِهِ إِلَی جِهَهًِْ الْمَغْرِبِ فَمَا کَانَ بِأَسْرَعَ مِنْ أَنْ جَاءَتْ سَحَابَهًٌْ فَوَقَفَتْ عَلَی الدَّارِ وَ إِلَی جَانِبِهَا سَحَابَهًٌْ أُخْرَی فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (أَیَّتُهَا السَّحَابَهًُْ اهْبِطِی بِإِذْنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَهَبَطَتْ وَ هِیَ تَقُولُ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ وَ أَنَّکَ خَلِیفَتُهُ وَ وَصِیُّهُ مَنْ شَکَّ فِیکَ فَقَدْ هَلَکَ وَ مَنْ تَمَسَّکَ بِکَ سَلَکَ سَبِیلَ النَّجَاهًِْ قَالَ ثُمَّ انْبَسَطَتِ السَّحَابَهًُْ إِلَی الْأَرْضِ حَتَّی کَأَنَّهَا بِسَاطٌ مَوْضُوعٌ فَقَالَ أَمِیرالْمُؤْمِنِینَ (اجْلِسُوا عَلَی الْغَمَامَهًِْ فَجَلَسْنَا وَ أَخَذْنَا مَوَاضِعَنَا فَأَشَارَ إِلَی السَّحَابَهًِْ الْأُخْرَی فَهَبَطَتْ وَ هِیَ تَقُولُ کَمَقَالَهًِْ الْأُولَی وَ جَلَسَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (عَلَیْهَا مُفْرَدَهًًْ ثُمَّ تَکَلَّمَ بِکَلَامٍ وَ أَشَارَ إِلَیْهَا بِالْمَسِیرِ نَحْوَ الْمَغْرِبِ وَ إِذَا بِالرِّیحِ قَدْ دَخَلَتْ تَحْتَ السَّحَابَتَیْنِ فَرَفَعَتْهُمَا رَفْعاً رَفِیقاً فَتَأَمَّلْتُ نَحْوَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (وَ إِذَا بِهِ عَلَی کُرْسِیٍّ وَ النُّورُ یَسْطَعُ مِنْ وَجْهِهِ یَکَادُ یَخْطَفُ الْأَبْصَارَ فَقَالَ الْحَسَنُ (یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِنَّ سُلَیْمَانَ بْنَ دَاوُدَ کَانَ مُطَاعاً بِخَاتَمِهِ وَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ بِمَا ذَا یُطَاعُ فَقَالَ (أَنَا عَیْنُ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ أَنَا لِسَانُ اللَّهِ النَّاطِقُ فِی خَلْقِهِ أَنَا نُورُ اللَّهِ الَّذِی لَا یُطْفَأُ أَنَا بَابُ اللَّهِ الَّذِی یُؤْتَی مِنْهُ وَ حُجَّتُهُ عَلَی عِبَادِهِ ثُمَّ قَالَ أَ تُحِبُّونَ أَنْ أُرِیَکُمْ خَاتَمَ سُلَیْمَانَ بْنِ دَاوُدَ قُلْنَا نَعَمْ فَأَدْخَلَ یَدَهُ إِلَی جَیْبِهِ فَأَخْرَجَ خَاتَماً مِنْ ذَهَبٍ فَصُّهُ مِنْ یَاقُوتَهًٍْ حَمْرَاءَ عَلَیْهِ مَکْتُوبٌ مُحَمَّدٌ وَ عَلِیٌّ قَالَ سَلْمَانُ فَتَعَجَّبْنَا مِنْ ذَلِکَ فَقَالَ مِنْ أَیِّ شَیْءٍ تَعْجَبُونَ وَ مَا الْعَجَبُ مِنْ مِثْلِی أَنَا أُرِیکُمُ الْیَوْمَ مَا لَمْ تَرَوْهُ أَبَداً فَقَالَ الْحَسَنُ (أُرِیدُ تُرِینِی یَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ وَ السَّدَّ الَّذِی بَیْنَنَا وَ بَیْنَهُمْ فَسَارَتِ الرِّیحُ تَحْتَ السَّحَابَهًِْ فَسَمِعْنَا لَهَا دَوِیّاً کَدَوِیِّ الرَّعْدِ وَ عَلَتْ فِی الْهَوَاءِ وَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (یَقْدُمُنَا حَتَّی انْتَهَیْنَا إِلَی جَبَلٍ شَامِخٍ فِی الْعُلُوِّ وَ إِذَا شَجَرَهًٌْ جَافَّهًٌْ قَدْ تَسَاقَطَتْ أَوْرَاقُهَا وَ جَفَّتْ أَغْصَانُهَا فَقَالَ الْحَسَنُ مَا بَالُ هَذِهِ الشَّجَرَهًِْ قَدْ یَبِسَتْ فَقَالَ (سَلْهَا فَإِنَّهَا تُجِیبُکَ فَقَالَ الْحَسَنُ أَیَّتُهَا الشَّجَرَهًُْ مَا بَالُکِ قَدْ حَدَثَ بِکِ مَا نَرَاهُ مِنَ الْجَفَافِ فَلَمْ تُجِبْهُ فَقَال أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (بِحَقِّی عَلَیْکِ إِلَّا مَا أَجَبْتِیهِ قَالَ الرَّاوِی وَ اللَّهِ لَقَدْ سَمِعْتُهَا وَ هِیَ تَقُولُ لَبَّیْکَ لَبَّیْکَ یَا وَصِیَّ رَسُولِ اللَّهِ وَ خَلِیفَتَهُ ثُمَّ قَالَتْ یَا أَبَا مُحَمَّدٍ إِنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (کَانَ یَجِیئُنِی فِی کُلِّ لَیْلَهًٍْ وَقْتَ السَّحَرِ وَ یُصَلِّی عِنْدِی رَکْعَتَیْنِ وَ یُکْثِرُ مِنَ التَّسْبِیحِ فَإِذَا فَرَغَ مِنْ دُعَائِهِ جَاءَتْهُ غَمَامَهًٌْ بَیْضَاءُ یُنْفَخُ مِنْهَا رِیحُ الْمِسْکِ وَ عَلَیْهَا کُرْسِیٌّ فَیَجْلِسُ فَتَسِیرُ بِهِ وَ کُنْتُ أَعِیشُ بِبَرَکَتِهِ فَانْقَطَعَ عَنِّی مُنْذُ أَرْبَعِینَ یَوْماً فَهَذَا سَبَبُ مَا تَرَاهُ مِنِّی فَقَامَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (وَ صَلَّی رَکْعَتَیْنِ وَ مَسَحَ بِکَفِّهِ عَلَیْهَا فَاخْضَرَّتْ وَ عَادَتْ إِلَی حَالِهَا وَ أَمَرَ الرِّیحَ فَسَارَتْ بِنَا وَ إِذَا نَحْنُ بِمَلَکٍ یَدُهُ فِی الْمَغْرِبِ وَ الْأُخْرَی بِالْمَشْرِقِ فَلَمَّا نَظَرَ الْمَلَکُ إِلَی أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (قَالَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِیکَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ أَرْسَلَهُ بِالْهُدی وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ وَصِیُّهُ وَ خَلِیفَتُهُ حَقّاً وَ صِدْقاً فَقُلْنَا یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ مَنْ هَذَا الَّذِی یَدُهُ فِی الْمَغْرِبِ وَ الْأُخْرَی بِالْمَشْرِق فَقَالَ (هَذَا الْمَلَکُ الَّذِی وَکَّلَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِظُلْمَهًِْ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ لَا یَزُولُ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَ أَمْرَ الدُّنْیَا إِلَیَّ وَ إِنَّ أَعْمَالَ الْخَلْقِ تُعْرَضُ فِی کُلِّ یَوْمٍ عَلَیَّ ثُمَّ تُرْفَعُ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ثُمَّ سِرْنَا حَتَّی وَقَفْنَا عَلَی سَدِّ یَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (لِلرِّیحِ اهْبِطِی بِنَا مِمَّا یَلِی هَذَا الْجَبَلَ وَ أَشَارَ بِیَدِهِ إِلَی جَبَلٍ شَامِخٍ فِی الْعُلُوِّ وَ هُوَ جَبَلُ الخِضْر (فَنَظَرْنَا إِلَی السَّدِّ وَ إِذَا ارْتِفَاعُهُ مَدُّ الْبَصَرِ وَ هُوَ أَسْوَد کَقِطْعَهًِْ لَیْلٍ دَامِسٍ یَخْرُجُ مِنْ أَرْجَائِهِ الدُّخَانُ فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (یَا أَبَا مُحَمَّدٍ أَنَا صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ عَلَی هَؤُلَاءِ الْعَبِیدِ قَالَ سَلْمَانُ فَرَأَیْتُ أَصْنَافاً ثَلَاثَهًًْ طُولُ أَحَدِهِمْ مِائَهًٌْ وَ عِشْرُونَ ذِرَاعاً وَ الثَّانِی طُولُ کُلِّ وَاحِدٍ سَبْعُونَ ذِرَاعاً وَ الثَّالِثُ یَفْرُشُ أَحَدَ أُذُنَیْهِ تَحْتَهُ وَ الْأُخْرَی یَلْتَحِفُ بِهِ ثُمَّ إِنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (أَمَرَ الرِّیحَ فَسَارَتْ بِنَا إِلَی جَبَلِ قَافٍ فَانْتَهَیْتُ إِلَیْهِ وَ إِذَا هُوَ مِنْ زُمُرُّدَهًٍْ خِضْراءَ وَ عَلَیْهَا مَلَکٌ عَلَی صُورَهًِْ النَّسْرِ فَلَمَّا نَظَرَ إِلَی أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (قَالَ الْمَلَکُ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا وَصِیَّ رَسُولِ اللَّهِ وَ خَلِیفَتَهُ أَ تَأْذَنُ لِی فِی الْکَلَامِ فَرَدَّ عَلَیْهِ السَّلَامَ وَ قَالَ لَهُ إِنْ شِئْتَ تَکَلَّمْ وَ إِنْ شِئْتَ أَخْبَرْتُکَ عَمَّا تَسْأَلُنِی عَنْهُ فَقَالَ الْمَلَکُ بَلْ تَقُولُ أَنْتَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ قَالَ تُرِیدُ أَنْ آذَنَ لَکَ أَنْ تَزُورَ الخِضْر (قَالَ نَعَمْ فَقَالَ (قَدْ أَذِنْتُ لَکَ فَأَسْرَعَ الْمَلَکُ بَعْدَ أَنْ قَالَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ ثُمَّ تَمَشَّیْنَا عَلَی الْجَبَلِ هُنَیْئَهًًْ فَإِذَا بِالْمَلَکِ قَدْ عَادَ إِلَی مَکَانِهِ بَعْدَ زِیَارَهًِْ الخِضْر (فَقَالَ سَلْمَانُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ رَأَیْتُ الْمَلَکَ مَا زَارَ الخِضْر إِلَّا حِینَ أَخَذَ إِذْنَکَ فَقَالَ (وَ الَّذِی رَفَعَ السَّمَاءَ بِغَیْرِ عَمَدٍ لَوْ أَنَّ أَحَدَهُمْ رَامَ أَنْ یَزُولَ مِنْ مَکَانِهِ بِقَدْرِ نَفَسٍ وَاحِدٍ لَمَا زَالَ حَتَّی آذَنَ لَهُ وَ کَذَلِکَ یَصِیرُ حَالُ وَلَدِیَ الْحَسَنِ وَ بَعْدَه الْحُسَیْنُ وَ تِسْعَهًٌْ مِنْ وُلْدِ الْحُسَیْنِ تَاسِعُهُمْ قَائِمُهُمْ فَقُلْنَا مَا اسْمُ الْمَلَکِ الْمُوَکَّلِ بِقَافٍ فَقَالَ (تَرْجَائِیلُ فَقُلْنَا یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ کَیْفَ تَأْتِی کُلَّ لَیْلَهًٍْ إِلَی هَذَا الْمَوْضِعِ وَ تَعُودُ فَقَالَ کَمَا أَتَیْتُ بِکُمْ وَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّهًَْ وَ بَرَأَ النَّسَمَهًَْ إِنِّی لَأَمْلِکُ مِنْ مَلَکُوتِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ مَا لَوْ عَلِمْتُمْ بِبَعْضِهِ لَمَا احْتَمَلَهُ جَنَانُکُمْ إِنَّ اسْمَ اللَّهِ الْأَعْظَمَ عَلَی اثْنَیْنِ وَ سَبْعِینَ حَرْفاً وَ کَانَ عِنْدَ آصَفَ بْنِ بَرْخِیَا حَرْفٌ وَاحِدٌ فَتَکَلَّمَ بِهِ فَخَسَفَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْأَرْضَ مَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ عَرْشِ بِلْقِیسَ حَتَّی تَنَاوَلَ السَّرِیرَ ثُمَّ عَادَتِ الْأَرْضُ کَمَا کَانَتْ أَسْرَعَ مِنْ طَرْفِ النَّظَرِ وَ عِنْدَنَا نَحْنُ وَ اللَّهِ اثْنَانِ وَ سَبْعُونَ حَرْفاً وَ حَرْفٌ وَاحِدٌ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اسْتَأْثَرَ بِهِ فِی عِلْمِ الْغَیْبِ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهًَْ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ عَرَفَنَا مَنْ عَرَفَنَا وَ أَنْکَرَنَا مَنْ أَنْکَرَنَا ثُمَّ قَامَ (وَ قُمْنَا فَإِذَا نَحْنُ بِشَابٍّ فِی الْجَبَلِ یُصَلِّی بَیْنَ قَبْرَیْنِ فَقُلْنَا یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ مَنْ هَذَا الشَّابُّ فَقَالَ (صَالِحٌ النَّبِیُّ فَقَالَ (وَ هَذَانِ الْقَبْرَانِ لِأُمِّهِ وَ أَبِیهِ وَ إِنَّهُ یَعْبُدُ اللَّهَ بَیْنَهُمَا فَلَمَّا نَظَرَ إِلَیْهِ صَالِحٌ لَمْ یَتَمَالَکْ نَفْسَهُ حَتَّی بَکَی وَ أَوْمَأَ بِیَدِهِ إِلَی أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (ثُمَّ أَعَادَهَا إِلَی صَدْرِهِ وَ هُوَ یَبْکِی فَوَقَفَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (عِنْدَهُ حَتَّی فَرَغَ مِنْ صَلَاتِهِ فَقُلْنَا لَهُ مَا بُکَاؤُکَ قَالَ صَالِحٌ إِنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (کَانَ یَمُرُّ بِی عِنْدَ کُلِّ غَدَاهًٍْ فَیَجْلِسُ فَتَزْدَادُ عِبَادَتِی بِنَظَرِی إِلَیْهِ فَقُطِعَ ذَلِکَ مُذْ عَشَرَهًِْ أَیَّامٍ فَأَقْلَقَنِی ذَلِکَ فَتَعَجَّبْنَا مِنْ ذَلِکَ فَقَالَ (تُرِیدُونَ أَنْ أُرِیَکُمْ سُلَیْمَانَ بْنَ دَاوُدَ قُلْنَا نَعَمْ فَقَامَ وَ نَحْنُ مَعَهُ حَتَّی دَخَلَ بُسْتَاناً مَا رَأَیْنَا أَحْسَنَ مِنْهُ وَ فِیهِ مِنْ جَمِیعِ الْفَوَاکِهِ وَ الْأَعْنَابِ وَ أَنْهَارُه تَجْرِی وَ الْأَطْیَارُ یَتَجَاوَبْنَ عَلَی الْأَشْجَارِ فَحِینَ رَأَتْهُ الْأَطْیَارُ أَتَتْ تُرَفْرِفُ حَوْلَهُ حَتَّی تَوَسَّطْنَا الْبُسْتَانَ وَ إِذَا سَرِیرٌ عَلَیْهِ شَابٌّ مُلْقًی عَلَی ظَهْرِهِ وَاضِعٌ یَدَهُ عَلَی صَدْرِهِ فَأَخْرَجَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (الْخَاتَمَ مِنْ جَیْبِهِ وَ جَعَلَهُ فِی إِصْبَعِ سُلَیْمَانَ بْنِ دَاوُدَ فَنَهَضَ قَائِماً وَ قَالَ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَصِیَّ رَسُولِ رَبِّ الْعَالَمِینَ أَنْتَ وَ اللَّهِ الصِّدِّیقُ الْأَکْبَرُ وَ الْفَارُوقُ الْأَعْظَمُ قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَمَسَّکَ بِکَ وَ قَدْ خَابَ وَ خَسِرَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْکَ وَ إِنِّی سَأَلْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ فَأُعْطِیتُ ذَلِکَ الْمُلْکَ قَالَ سَلْمَانُ فَلَمَّا سَمِعْنَا کَلَامَ سُلَیْمَانَ بْنِ دَاوُدَ لَمْ أَتَمَالَکْ نَفْسِی حَتَّی وَقَعْتُ عَلَی أَقْدَامِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (أُقَبِّلُهَا وَ حَمِدْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَی جَزِیلِ عَطَائِهِ بِهِدَایَتِهِ إِلَی وَلَایَهًِْ أَهْلِ الْبَیْتِ الَّذِینَ أَذْهَبَ اللَّهُ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُمْ تَطْهِیراً وَ فَعَلَ أَصْحَابِی کَمَا فَعَلْتُ ثُمَّ سَأَلْتُ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ مَا وَرَاءَ قَافٍ قَالَ (وَرَاءَهُ مَا لَا یَصِلُ إِلَیْکُمْ عِلْمُهُ فَقُلْنَا تَعْلَمُ ذَلِکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ فَقَالَ (عِلْمِی بِمَا وَرَاءَهُ کَعِلْمِی بِحَالِ هَذِهِ الدُّنْیَا وَ مَا فِیهَا وَ إِنِّی الْحَفِیظُ الشَّهِیدُ عَلَیْهَا بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ (وَ کَذَلِکَ الْأَوْصِیَاءُ مِنْ وُلْدِی بَعْدِی ثُمَّ قَالَ (إِنِّی لَأَعْرَفُ بِطُرُقِ السَّمَاوَاتِ مِنْ طُرُقِ الْأَرْضِ نَحْنُ الِاسْمُ الْمَخْزُونُ الْمَکْنُونُ نَحْنُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَی الَّتِی إِذَا سُئِلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهَا أَجَابَ نَحْنُ الْأَسْمَاءُ الْمَکْتُوبَهًُْ عَلَی الْعَرْشِ وَ لِأَجْلِنَا خَلَقَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ السَّمَاءَ وَ الْأَرْضَ وَ الْعَرْشَ وَ الْکُرْسِیَّ وَ الْجَنَّهًَْ وَ النَّارَ وَ مِنَّا تَعَلَّمَتِ الْمَلَائِکَهًُْ التَّسْبِیحَ وَ التَّقْدِیسَ وَ التَّوْحِید وَ التَّهْلِیلَ وَ التَّکْبِیرَ وَ نَحْنُ الْکَلِمَاتُ الَّتِی تَلَقَّاهَا آدَمُ مِنْ رَبِّهِ فَتابَ عَلَیْهِ ثُمَّ قَالَ أَ تُرِیدُونَ أَنْ أُرِیَکُمْ عَجَباً قُلْنَا نَعَمْ قَالَ غُضُّوا أَعْیُنَکُمْ فَفَعَلْنَا ثُمَّ قَالَ افْتَحُوهَا فَفَتَحْنَاهَا فَإِذَا نَحْنُ بِمَدِینَهًٍْ مَا رَأَیْنَا أَکْبَرَ مِنْهَا الْأَسْوَاقُ فِیهَا قَائِمَهًٌْ وَ فِیهَا أُنَاسٌ مَا رَأَیْنَا أَعْظَمَ مِنْ خَلْقِهِمْ عَلَی طُولِ النَّخْلِ قُلْنَا یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ مَنْ هَؤُلَاءِ قَالَ بَقِیَّهًُْ قَوْمِ عَادٍ کُفَّارٌ لَا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَحْبَبْتُ أَنْ أُرِیَکُمْ إِیَّاهُمْ وَ هَذِهِ الْمَدِینَهًَْ وَ أَهْلَهَا أُرِیدُ أَنْ أُهْلِکَهُمْ وَ هُمْ لَا یَشْعُرُونَ قُلْنَا یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ تُهْلِکُهُمْ بِغَیْرِ حُجَّهًٍْ قَالَ لَا بَلْ بِحُجَّهًٍْ عَلَیْهِمْ فَدَنَا مِنْهُمْ وَ تَرَاءَی لَهُمْ فَهَمُّوا أَنْ یَقْتُلُوهُ وَ نَحْنُ نَرَاهُمْ وَ هُمْ یَرَوْنَ ثُمَّ تَبَاعَدَ عَنْهُمْ وَ دَنَا مِنَّا وَ مَسَحَ بِیَدِهِ عَلَی صُدُورِنَا وَ أَبْدَانِنَا وَ تَکَلَّمَ بِکَلِمَاتٍ لَمْ نَفْهَمْهَا وَ عَادَ إِلَیْهِمْ ثَانِیَهًًْ حَتَّی صَارَ بِإِزَائِهِمْ وَ صَعِقَ فِیهِمْ صَعْقَهً قَالَ سَلْمَانُ لَقَدْ ظَنَنَّا أَنَّ الْأَرْضَ قَدِ انْقَلَبَتْ وَ السَّمَاءَ قَدْ سَقَطَتْ وَ أَنَّ الصَّوَاعِقَ مِنْ فِیهِ قَدْ خَرَجَتْ فَلَمْ یَبْقَ مِنْهُمْ فِی تِلْکَ السَّاعَهًِْ أَحَدٌ قُلْنَا یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ مَا صَنَعَ اللَّهُ بِهِمْ قَالَ هَلَکُوا وَ صَارُوا کُلُّهُمْ إِلَی النَّارِ قُلْنَا هَذَا مُعْجِزٌ مَا رَأَیْنَا وَ لَا سَمِعْنَا بِمِثْلِهِ فَقَالَ (أَ تُرِیدُونَ أَنْ أُرِیَکُمْ أَعْجَبَ مِنْ ذَلِکَ فَقُلْنَا لَا نُطِیقُ بِأَسْرِنَا عَلَی احْتِمَالِ شَیْءٍ آخَرَ فَعَلَی مَنْ لَا یَتَوَالاکَ وَ {لَا} یُؤْمِنُ بِفَضْلِکَ وَ عَظِیمِ قَدْرِکَ عَلَی اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ لَعْنَهًُْ اللَّهِ وَ لَعْنَهًُْ اللَّاعِنِینَ وَ الْمَلَائِکَهًِْ وَ الْخَلْقِ أَجْمَعِینَ إِلَی یَوْمِ الدِّینِ ثُمَّ سَأَلْنَا الرُّجُوعَ إِلَی أَوْطَانِنَا فَقَالَ أَفْعَلُ ذَلِکَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَأَشَارَ إِلَی السَّحَابَتَیْنِ فَدَنَتَا مِنَّا فَقَالَ (خُذُوا مَوَاضِعَکُمْ فَجَلَسْنَا عَلَی سَحَابَهًٍْ وَ جَلَسَ (عَلَی الْأُخْرَی وَ أَمَرَ الرِّیحَ فَحَمَلَتْنَا حَتَّی صِرْنَا فِی الْجَوِّ وَ رَأَیْنَا الْأَرْضَ کَالدِّرْهَمِ ثُمَّ حَطَّتْنَا فِی دَارِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (فِی أَقَلَّ مِنْ طَرْفِ النَّظَرِ وَ کَانَ وُصُولُنَا إِلَی الْمَدِینَهًِْ وَقْتَ الظُّهْرِ وَ الْمُؤَذِّنُ یُؤَذِّنُ وَ کَانَ خُرُوجُنَا مِنْهَا وَقْتَ عَلَتِ الشَّمْسُ فَقُلْنَا بِاللَّهِ الْعَجَبُ کُنَّا فِی جَبَلِ قَافٍ مَسِیرَهًَْ خَمْسِ سِنِینَ وَ عُدْنَا فِی خَمْسِ سَاعَاتٍ مِنَ النَّهَارِ فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (لَوْ أَنَّنِی أَرَدْتُ أَنْ أَجُوبَ الدُّنْیَا بِأَسْرِهَا وَ السَّمَاوَاتِ السَّبْعَ وَ أَرْجِعَ فِی أَقَلَّ مِنَ الطَّرْفِ لَفَعَلْتُ بِمَا عِنْدِی مِنِ اسْمِ اللَّهِ الْأَعْظَمِ فَقُلْنَا یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْتَ وَ اللَّهِ الْآیَهًُْ الْعُظْمَی وَ الْمُعْجِزُ الْبَاهِرُ بَعْدَ أَخِیکَ وَ ابْنِ عَمِّکَ رَسُولِ اللَّهِ (.
امام علی (علیه السلام)- از سلمان فارسی (رحمة الله علیه) روایت است: من، حسن و حسین (علیها السلام) و محمّدبن‌حنفیه و محمّدبن‌ابی‌بکر و عمّاربن‌یاسر و مقدادبن‌اسود کندی در محضر امام علی (علیه السلام) بودیم. امام حسن (علیه السلام) به پدرش فرمود: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! سلیمان (علیه السلام) از پروردگارش چنان دارایی را طلب نمود که بعد از خودش برای هیچ‌کس سزاوار نباشد. آیا شما هم از آنچه سلیمان‌بن‌داود (علیه السلام)، دارا بود، بهره ای دارید»؟ امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «قسم به خداوندی که دانه را شکافت و انسان را خلق کرد، سلیمان‌بن‌داود (علیه السلام) از خداوند دارایی و فرمانروایی طلب نمود و خداوند هم به او عطا کرد. امّا پدر تو چیزی را دارد که بعد از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) هیچ‌کسی پیش از پدرت آن را نداشته است و بعد از او هم کسی آن را کسب نخواهد کرد». امام حسن (علیه السلام) فرمود: «می‌خواهیم اندکی از کرامتی که خداوند به تو بخشیده و تو را به‌واسطه‌ی آن برتری داده است را به ما نشان دهی». امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «به اذن خداوند چنین خواهم کرد». پس امیرالمؤمنین (علیه السلام) برخاست، وضو گرفت و دو رکعت نماز گزارد و دعاهایی خواند که کسی نفهمید. سپس به‌سمت مغرب اشاره نمود و اندکی نپایید که ابری آمد و بر روی خانه قرار گرفت. ناگهان دیدیم که در کنار آن ابر، ابر دیگری نیز پدیدار شد. امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «ای ابر! به اذن خداوند فرود آی». پس آن ابر شهادت گویان فرود آمد: «گواهی میدهم که خدایی جز الله نیست و محمّد (صلی الله علیه و آله) فرستاده‌ی خداوند و جانشین اوست. هرکس در مورد تو تردید کند، راه نجات را گم کرده است». سلمان (رحمة الله علیه) گوید: آن ابر همچون فرشی بر روی زمین گسترده شد. امیرالمؤمنین (علیه السلام) به ما فرمود: «بر روی این ابر بنشینید». ما هم بر روی آن نشستیم. و هرکدام در جای خود قرار گرفتیم. پس حضرت به ابر دیگری اشاره نمود و آن ابر هم همچون ابر نخستین شهادت گویان فرود آمد. و امیرالمؤمنین (علیه السلام) بر روی آن ابر نشست و سخنی گفت. و به آن دو ابر اشاره نمود که به‌سمت مغرب حرکت کنند. ناگهان باد از زیر دو ابر وزیدن گرفت و آن دو ابر را بالا برد. من رو به امیرالمؤمنین (علیه السلام) کردم و دیدم که ایشان بر روی کرسی نشسته بودند و نور از چهره‌ی ایشان ساطع بود و چهره‌ی ایشان از ماه درخشان‌تر بود. امام حسن (علیه السلام) فرمود: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! سلیمان‌بن‌داود (علیه السلام) به‌واسطه‌ی انگشتری که داشت، مورد اطاعت بود. حال برایمان بفرما که امیرالمؤمنین (علیه السلام) به چه واسطه ای مورد اطاعت است»؟ امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «من چشم خداوند در زمینش و زبان او در میان خلقش و نور خاموش نشدنی او و دری هستم که تنها از آن در می‌توان به‌سوی خداوند راه یافت. من حجّت او بر بندگانش هستم». سپس فرمود: «آیا میخواهید که خاتم سلیمان (علیه السلام) را به شما بنمایانم»؟ گفتیم: «بله». پس حضرت دست در جیب خود برد و انگشتری طلایی بیرون آورد که یاقوت سرخ در آن بود. و بر آن نوشته شده بود: محمّد و علی (علیها السلام). سلمان (رحمة الله علیه) گوید: ما از این امر به شگفت آمدیم. حضرت فرمود: «از چه چیز تعجّب می‌کنید و از کسی چون من، چه چیزی عجیب است؟ من امروز چیزی را به شما نشان میدهم که هرگز ندیده اید». امام حسن (علیه السلام) فرمود: «می خواهم یأجوج و مأجوج و سدی را که میان ما و آنان هست، به ما نشان دهی». پس باد در زیر ابر وزیدن گرفت و ما صدایی همچون صدای رعد و برق شنیدیم. و ابر بالا رفت و امیرالمؤمنین (علیه السلام) جلوتر از ما بود و ما سوار بر ابر در حرکت بودیم تا اینکه به کوه بلند و سر به فلک کشیدهای رسیدیم. ناگهان درخت خشکی را دیدیم که برگ هایش فروریخته بود و شاخه‌هایش خشکیده بود. امام حسن (علیه السلام) فرمود: «چرا این درخت خشکیده است»؟ حضرت فرمود: «از خود درخت بپرس تا جوابت را بگوید». امام حسن (علیه السلام) پرسید: «ای درخت! از چه جهت است که تو را خشکیده می بینیم»؟ پاسخی از درخت شنیده نشد. امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «ای درخت باید جواب او را بگویی». به خدا قسم که شنیدم درخت در پاسخ گفت: «لبیک، لبیک یا وصی و جانشین رسول خدا (صلی الله علیه و آله)»! سپس درخت در پاسخ به امام حسن (علیه السلام) گفت: «ای ابامحمّد (علیه السلام)! پدرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) هر شب هنگام سحر نزد من می آمد و دو رکعت نماز می‌خواند و تسبیح بسیار می‌گفت. چون از دعایش فارغ میشد، ابری سفید که بوی مشک از آن به مشام میرسید، به نزدش می آمد و روی آن ابر کرسی قرار داشت که حضرتش بر آن مینشست و ابر حضرت را با خود می برد و من هم در همنشینی حضرت زنده و سر سبز بودم. امّا چهل روز است که همنشینی حضرت از من سلب شده است و این علّت و سبب حالتی است که من بدان دچار شده ام». پس امیرالمؤمنین (علیه السلام) برخاست و در کنار آن درخت دو رکعت نماز گزارد و دستی بر آن درخت کشید. پس آن درخت سبز گشته و به حالت اوّلین خود بازگشت. آنگاه امیرالمؤمنین (علیه السلام) به ابر دستور حرکت داد. ناگهان به فرشتهای برخوردیم که یک دستش در مغرب و دست دیگرش در مشرق زمین بود. چون آن فرشته به امیرالمؤمنین (علیه السلام) نظر افکند، گفت: «گواهی می دهم که خدایی جز خدای یگانه نیست و او شریکی ندارد. و گواهی می دهم که محمّد (صلی الله علیه و آله) بنده و فرستاده‌ی اوست. رسولش را با هدایت و آیین حق فرستاد، تا آن را بر همه آیین‌ها غالب گرداند، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند! (توبه/۳۳) و گواهی می دهم که تو وصی و جانشین بر حق و راستین او هستی». گفتیم: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! این کسی که یک دستش در مغرب و دست دیگرش در مشرق است، چه کسی است»؟ فرمود: «این فرشته ای است که خداوند او را بر تاریکی شب و روشنایی نور گمارده است و تا روز قیامت به همین امر مأمور است. خداوند تعالی امر دنیا را به من واگذارده است و کردارهای بندگان هر روز به من عرضه می شوند و بعد به‌سوی خداوند بالا برده میشوند». آنگاه به حرکت خود ادامه دادیم تا اینکه به سد یأجوج و مأجوج رسیدیم. حضرت به باد فرمان داد: ما را در جایی در پس این کوه فرود بیاور و با دست خود به کوه سر به فلک کشیده ای اشاره نمود که آن کوه خضر (علیه السلام) بود. وقتی به کوه نگاه کردیم، دیدیم که ارتفاع کوه به‌اندازه‌ی دید چشم است و آن کوهی بود که همچون پاره‌ای شب سیاه و تار بود و از اطرافش دود بر می‌خاست. امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «ای ابامحمّد! من صاحب این امر هستم و آن بردگان تحت فرمان من هستند». سه‌گونه خلق دیدم. یک گونه‌ی آن‌ها قامت هرکدامشان صدوبیست ذراع بود و گونه‌ی دوّم هم، قامت هرکدام از آنان شصت ذراع بود و گونه‌ی سوّم همچنان بود که هرکدامشان یک گوشش را در زیر خود پهن میکرد و گوش دیگری را دور خود می‌پیچید. آنگاه امیرالمؤمنین (علیه السلام) به باد دستور داد تا ما را به کوه قاف برساند. وقتی به آنجا رسیدیم، دیدیم که آن کوه از زمرّد سبز رنگ است. و فرشته ای به شکل عقاب بر روی آن کوه است. آن فرشته به امیر المؤمنین (علیه السلام) نگاهی نمود و گفت: «سلام بر تو ای وصی و جانشین پروردگار جهانیان، آیا اجازه سخن‌گفتن می فرمایید»؟ حضرت جواب سلام او را داد. و فرمود: «می خواهی سخن بگویی یا اینکه ما به سؤالات تو پاسخ دهیم»؟ آن فرشته گفت: «بلکه شما بفرمایید ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)». حضرت فرمود: «آیا میخواهی به تو اذن دهم که با خضر (علیه السلام) دیدار کنی»؟ آن فرشته گفت: «آری». حضرت فرمود: «به تو اجازه دادم». سپس آن فرشته بسم الله الرحمن الرحیم گفت و با شتاب رفت. و ما اندکی بر روی کوه قدم زدیم که ناگهان آن فرشته از دیدار خضر (علیه السلام) به جایگاه خود بازگشت. سلمان (رحمة الله علیه) گفت: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! می‌بینم که آن فرشته با خضر (علیه السلام) دیدار نکرد، مگر زمانی‌که از شما اجازه گرفت»؟ حضرت فرمود: «قسم به خدایی که آسمان را بدون ستون افراشت، اگر یکی از آن‌ها بخواهد به‌اندازه‌ی یک نفس‌کشیدن از جای خود تکان بخورد، از جای خود حرکت نمی‌کنند، مگر اینکه من به آنان اجازه دهم و بعد از من حسن (علیه السلام) و بعد از او حسین (علیه السلام) و نه تن از ذرّیّه‌ی حسین (نیز به همین مقام می رسند که نهمین از فرزندان حسین، قائم آل محمِد (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است». گفتیم: «نام فرشتهای که بر کوه قاف گمارده شده است، چیست»؟ فرمود: «نام او ترجائیل است». گفتیم: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! شما چگونه هر شب به اینجا می آیید و باز می گردید»؟ فرمود: «همان‌طور که شما را به اینجا آوردم». آنگاه فرمود: «قسم به خدایی که دانه را شکافت و انسان ها را آفرید، من ملکوت آسمان ها و زمین را در اختیار دارم که اگر شما یکی از آن را یاد بگیرید، قلبتان تاب آن را نخواهد داشت. اسم اعظم خداوند، هفتادوسه حرف است و آصف‌بن‌برخیا یک حرف آن را می‌دانست که آن یک حرف بر زبان جاری کرد و خداوند فاصله‌ی میان او و تخت بلقیس را در زمین فرو برد و چون او تخت را گرفت، زمین در فاصله‌ای کمتر از یک چشم‌به‌هم‌زدن به حالت اوّلین خود بازگشت. به خدا قسم که نزد ما هفتادودو حرف از اسم اعظم خداوند است و یک حرف دیگر آن تنها در نزد خداوند است که خداوند آن را در علم غیب خود منحصر کرده است و هیچ اراده و نیرویی جز به‌واسطه‌ی خداوند بزرگ نیست. گروهی به معرفت ما نائل شدند و گروهی دیگر به انکار ما روی آوردند». سپس برخاست و ما هم برخاستیم. ناگهان جوانی را دیدیم که در کوه، میان دو قبر به نماز ایستاده است. پرسیدیم: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! این جوان کیست»؟ فرمود: «او صالح پیامبر (علیه السلام) است و این دو قبر مربوط به پدر و مادرش است. و او میان آن دو قبر به عبادت می پردازد». چون نگاه صالح پیامبر به امیرالمؤمنین (علیه السلام) افتاد، اختیار از کف داد و به گریه افتاد و با دست خود به‌سوی امیرالمؤمنین (علیه السلام) اشاره کرد و باز نماز خود را ادامه داد. امیرالمؤمنین (علیه السلام) در کنار او ایستاد تا اینکه او از نمازش فارغ شد. از او پرسیدیم: «برای چه گریستی»؟ گفت: «امیرالمؤمنین (علیه السلام) هر صبح به من سر می زد و می نشست و من با نگاه‌کردن به او، عبادتم را طول می دادم. امّا ده روز است که آمدن او به اینجا قطع و این مسئله مرا نگران ساخته است». و ما از این امر به شگفت آمدیم. آنگاه امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «آیا می خواهید که سلیمان‌بن‌داود (علیه السلام) را به شما نشان دهم»؟ گفتیم: «آری». او برخاست و ما نیز همراه او برخاستیم. حضرت ما را به درون باغی برد که هرگز زیباتر از آن را ندیده بودیم. و در آن باغ از هر نوع میوه و انگور یافت می شد و نهرهایش روان بود. و پرندگان بر روی شاخسار آواز می‌خواندند. وقتی پرندگان حضرت را دیدند، در اطراف ایشان به پرواز در آمدند. تا اینکه ما به وسط آن باغ رسیدیم. امیرالمؤمنین (علیه السلام) انگشتر را از جیب خود بیرون نموده و آن را در انگشت سلیمان (علیه السلام) قرار داد و سلیمان (علیه السلام) ایستاد و گفت: سلام بر تو ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! تو وصی و جانشین رسول پروردگار (صلی الله علیه و آله) هستی. به خدا قسم که تو صدیق اکبر و فاروق اعظم هستی. هرکس به تو تمسّک جست، رستگار شد و هرکس از تو بازماند، زیان نمود. من به‌واسطه‌ی شما آن ملک و فرمانروایی را از خداوند طلبیدم و آن فرمانروایی به من عطا شد». سلمان (رحمة الله علیه) گوید: «به محض اینکه ما سخن سلیمان‌بن‌داود (علیه السلام) را شنیدیم، من طاقت از کف دادم و خود را به پای امیرالمؤمنین (علیه السلام) انداختم و پای حضرت را بوسیدم و خداوند را بر این بخشش بزرگ سپاس گفتم که ما را به ولایت اهل بیت (همان‌ها که خداوند آلودگی را از آنان زدوده و آنان را پاک گردانیده، رهنمون ساخت و یارانم نیز همچون من عرض ادب کرده و خداوند را سپاس گفتند. سپس از حضرت پرسیدیم: «در پشت کوه قاف چیست»؟ فرمود: «در پشت کوه قاف چیزی است که علم شما به آن نمی‌رسد». پرسیدیم: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! شما خود از آنچه که در پشت کوه قاف است، آگاهید»؟ فرمود: «آگاهی من نسبت به پشت کوه قاف همچون آگاهی من در مورد این دنیا و آنچه در آن هست، می باشد. و بعد از رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، من پاسدار و گواه بر آن هستم و بعد از من نیز جانشینان از نسل من، همین مرتبه را دارند». سپس حضرت فرمود: «من به راه های آسمان از راه های زمین آگاه‌تر هستم. ما همان اسمی هستیم که در گنجینه‌ی پنهان خداوند است و ما همان اسماء الله هستیم که هرگاه خداوند را با آن نام ها بخوانند، اجابت کند. ما همان نام‌هایی هستیم که بر عرش و کرسی و بهشت و دوزخ نوشته شده است و فرشتگان، تسبیح و تقدیس و تهلیل و تکبیر را از ما فراگرفتند و ما همان کلماتی هستیم که آدم از پروردگارش دریافت کرد و به‌وسیله‌ی آن کلمات، به‌سوی خداوند توبه و بازگشت نمود». امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «آیا می خواهید چیز عجیبی را برایتان بنمایانم»؟ گفتیم: «آری». فرمود: «چشمانتان را ببندید». ما چشمانمان را بستیم. سپس فرمود: «چشمانتان را بگشایید». و چشم‌هایمان را بازکردیم. ناگهان خود را در شهری یافتیم که تا آن لحظه شهری بزرگ‌تر از آن ندیده بودیم. بازارهایش رونق داشت و مردمانی را در آنجا دیدیم که هرگز درشت اندام تر از آن‌ها ندیده بودیم. قامت آن‌ها به‌اندازه‌ی طول یک نخل می رسید. گفتیم: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! این‌ها چه کسانی هستند»؟ فرمود: «بازماندگان قوم عاد هستند. آنان کافرانی هستند که به خداوند ایمان نمی آورند. خواستم آنان را به شما نشان دهم و این شهر و ساکنان این شهر را درحالی هلاک خواهم نمود که بی‌خبر باشند». پرسیدیم: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! بی‌دلیل آن‌ها را هلاک می کنی»؟ فرمود: «نه، بلکه بر آنان دلیلی دارم». سپس حضرت به آنان نزدیک شد و چون آنان حضرت را دیدند، قصد کشتن او را کردند؛ و این درحالی بود که ما هم آنان را میدیدیم و آنان هم ما را می‌دیدند. سپس حضرت از آنان دور شد و به نزد ما آمد. آنگاه دستی بر سینه‌ی ما کشید و صاعقه‌ای آنان را فراگرفت. سلمان (رحمة الله علیه) گوید: گمان کردیم که زمین واژگون شد و آسمان فرو ریخت و از دهانش صاعقه بیرون آمد. و در آن زمان هیچ‌کسی از آنان باقی نماند. پرسیدیم: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! خداوند با آنان چه کرد»؟ فرمود: «آنان هلاک گشتند و همگی به درون آتش رفتند». گفتیم: «این معجزه ای است که نه مانند آن را دیده ایم و نه مانند آن را شنیده ایم». حضرت فرمود: «آیا می خواهید که چیز عجیب‌تر از آن را به شما نشان دهم»؟ گفتیم: «ما هیچ‌کدام بیش از این تاب دیدن معجزهای دیگر را نداریم. پس نفرین خداوند و نفرین همه‌ی نفرین‌کنندگان و نفرین همه‌ی مردمان و فرشتگان تا روز قیامت بر کسی باد که ولایت تو را نپذیرفته و به فضل و برتری تو و به منزلت تو در نزد خداوند ایمان ندارد». آنگاه از حضرت درخواست نمودیم که ما را به موطنمان برساند. حضرت فرمود: «ان‌شاءالله چنین خواهم کرد». حضرت به آن دو ابر اشاره نمود و ابرها به ما نزدیک شدند. پس حضرت فرمود: «در جایگاه های خود قرار بگیرید. ما هم بر روی آن ابر نشستیم و خود روی ابر دیگری نشست و به ابر دستور داد تا ما را به‌سمت فضا ببرد. تا جایی که ما زمین را به‌اندازه‌ی یک درهم می دیدیم. سپس در مدّتی کمتر از یک چشم‌بهم‌زدن، ما را در خانه‌ی امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرود آورد. ما ظهر هنگام و موقعی‌که مؤذن اذان می‌گفت، به مدینه رسیدیم، درحالی‌که درست هنگامی‌که آفتاب بالا آمده بود، از آنجا رفته بودیم. من گفتم: «خداوندا، چه شگفت است؟ ما در کوه قاف بودیم که پنج سال از ما فاصله دارد. درحالی‌که در فاصله‌ی پنج ساعت از روز بازگشتیم». امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «اگر می‌خواستم تمام دنیا و نیز هفت آسمان را شکافته و در مدّتی کمتر از یک چشم‌بهم‌زدن برگردم، چنین می‌کردم و این توانایی که دارم، به‌واسطه‌ی اسم اعظم خداوند است». گفتیم: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! به خدا قسم که تو بعد از برادرت و عمو زاده ات، رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، نشانه‌ی بزرگ الهی و معجزه‌ی آشکاری هستی».
امیرالمؤمنین ( عَنْ سَلْمَانَ الْفَارِسِیِّ قَالَ: کُنَّا مَعَ مَوْلَانَا أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (فَقُلْتُ: یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (أُحِبُّ أَنْ أَرَی مِنْ مُعْجِزَاتِکَ شَیْئاً. قَالَ: یَا سَلْمَانُ مَا تُرِیدُ؟ قُلْتُ: أُرِیدُ أَنْ تُرِیَنِی نَاقَهًَْ ثَمُودَ وَ شَیْئاً مِنْ مُعْجِزَاتِکَ. فَقَالَ: أَفْعَلُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَی ثُمَّ قَامَ وَ دَخَلَ مَنْزِلَهُ وَ خَرَجَ وَ تَحْتَهُ حِصَانٌ أَدْهَمُ وَ عَلَیْهِ قَبَاءٌ أَبْیَضُ وَ قَلَنْسُوَهًٌْ بَیْضَاءُ. ثُمَّ نَادَی: یَا قَنْبَرُ أَخْرِجْ إِلَیَّ ذَلِکَ الْفَرَسَ فَأَخْرَجَ إِلَیْهِ حِصَاناً أَدْهَمَ أَنمَرَ، فَقَالَ: ارْکَبْ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ. قَالَ سَلْمَان: فَرَکِبْتُهُ فَإِذَا لَهُ جَنَاحَانِ مُلْتَصِقَانِ إِلَی جَنْبِهِ، قَالَ: فَصَاحَ بِهِ الْإِمَامُ (فَتَعَلَّقَ فِی الْهَوَاءِ وَ کُنْتُ أَسْمَعُ وَ اللَّهِ خَفْقَ أَجْنِحَهًِْ الْمَلَائِکَهًِْ (وَ تَسْبِیحَهَا تَحْتَ الْعَرْشِ ثُمَّ حَضَرْنَا عَلَی سَاحِلِ الْبَحْرِ وَ إِذَا هُوَ بَحْرٌ عُجَاجٌ مُغْطَمِطٌ بِالْأَمْوَاجِ فَنَظَرَ إِلَیْهِ الْإِمَامُ (شَزْراً فَسَکَنَ الْبَحْرُ مِنْ غَلَیَانِهِ فَقُلْتُ لَهُ: یَا مَوْلَایَ سَکَنَ الْبَحْرُ مِنْ نَظَرِکَ إِلَیْه؟ فَقَالَ: خَشِیَ أَنْ آمُرَ فِیهِ بِأَمْرٍ. ثُمَّ قَبَضَ عَلَی یَدِی وَ سَارَ عَلَی وَجْهِ الْمَاءِ وَ الْخَیْلُ تَتْبَعُنَا لَا یَقُودُهَا أَحَدٌ فَوَ اللَّهِ مَا ابْتَلَّتْ أَقْدَامُنَا وَ لَا حَوَافِرُ الْخَیْلِ. قَالَ سَلْمَانُ: فعبرنا ذَلِکَ الْبَحْرِ فَدُفِعْنَا إِلَی جَزِیرَهًٍْ کَثِیرَهًِْ الْأَشْجَارِ وَ الْأَثْمَارِ وَ الْأَطْیَارِ وَ الْأَنْهَارِ وَ إِذَا بِشَجَرَهًٍْ عَظِیمَهًٍْ بِلَا صَدْعٍ وَ لَا زَهْرٍ فَهَزَّهَا صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ بِقَضِیبٍ کَانَ فِی یَدِهِ فَانْشَقَّتْ وَ خَرَجَ مِنْهَا نَاقَهًٌْ طُولُهَا ثَمَانُونَ ذِرَاعاً وَ عَرْضُهَا أَرْبَعُونَ ذِرَاعاً وَ خَلْفَهَا قَلُوصٌ. فَقَالَ لِی: ادْنُ مِنْهَا وَ اشْرَبْ مِنْ لَبَنِهَا حَتَّی تَرْوَی فَدَنَوْتُ مِنْهَا وَ شَرِبْتُ حَتَّی رَوِیتُ وَ کَانَ لَبَنُهَا أَعْذَبَ مِنَ الشَّهْدِ وَ أَلْیَنَ مِنَ الزَّبَدِ فَقَالَ لِی: یَا سَلْمَانُ هَذَا حَسَنٌ؟ فَقُلْتُ: یَا مَوْلَایَ وَ مَا أَحْسَنُ مِنْهَا؟ فَقَالَ: تُرِیدُ أَنْ أُرِیَکَ مَا هُوَ أَحْسَنُ مِنْهَا؟ فَقُلْتُ: نَعَمْ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (فَنَادَی (اخْرُجِی یَا حَسْنَاءُ فَخَرَجَتْ إِلَیْنَا نَاقَهًٌْ طُولُهَا مِائَهًُْ ذِرَاعٍ وَ عِشْرُونَ ذِرَاعاً وَ عَرْضُهَا سِتُّونَ ذِرَاعاً وَ رَأْسُهَا مِنَ الْیَاقُوتِ الْأَحْمَرِ وَ صَدْرُهَا مِنَ الْعَنْبَرِ الْأَشْهَبِ وَ قَوَائِمُهَا مِنَ الزَّبَرْجَدِ الْأَخْضَرِ وَ زِمَامُهَا مِنَ الْیَاقُوتِ الْأَخْضَرِ وَ جَنْبُهَا الْأَیْمَنُ مِنَ الذَّهَبِ وَ جَنْبُهَا الْأَیْسَرُ مِنَ الْفِضَّهًِْ وَ عَرْضُهَا مِنَ اللُّؤْلُؤِ الرَّطْبِ فَقَالَ لِی: یَا سَلْمَانُ اشْرَبْ مِنْ لَبَنِهَا قَالَ سَلْمَانُ: فَالْتَقَمْتُ الضَّرْعَ فَإِذَا هِیَ تَحْلُبُ عَسَلًا صَافِیاً مَحْضاً. فَقُلْتُ: یَا سَیِّدِی هَذِهِ لِمَنْ؟ قَالَ: هذِهِ لَکَ یَا سَلْمَانُ وَ لِسَائِرِ الْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَوْلِیَائِی. ثُمَّ قَالَ (: ارْجِعِی إِلَی الشَّجَرَهًِْ فَرَجَعَتْ مِنَ الْوَقْتِ وَ سَاقَنِی إِلَی تِلْکَ الْجَزِیرَهًِْ حَتَّی وَرَدَ بِی إِلَی شَجَرَهًٍْ وَ فِی أَصْلِهَا مَائِدَهًٌْ عَظِیمَهًٌْ فِیهَا طَعَامٌ تَفُوحُ مِنْهَا رَائِحَهًُْ الْمِسْکِ وَ إِذَا بِطَائِرٍ فِی صُورَهًِْ النَّسْرِ الْعَظِیمِ قَالَ سَلْمَانُ: فَوَثَبَ ذَلِکَ الطَّیْرُ فَسَلَّمَ عَلَیْهِ (وَ رَجَعَ إِلَی مَوْضِعِهِ. فَقُلْتُ: یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (مَا هَذِهِ الْمَائِدَهًُْ؟ فَقَالَ: هَذِهِ مَنْصُوبَهًٌْ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ لِشِیعَتِنَا. فَقُلْتُ: مَا هَذَا الطَّائِرُ؟ قَالَ: مَلَکٌ مُوَکَّلٌ بِهَا إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ. فَقُلْتُ: وَحْدَهُ یَا سَیِّدِی؟ فَقَالَ: یَجْتَازُ بِهِ الخِضْر (کُلَّ یَوْمٍ مَرَّهًًْ ثُمَّ قَبَضَ بِیَدِی ثُمَّ سَارَ إِلَی بَحْرٍ آخَرَ فَعَبَرْنَا إِذَا بِجَزِیرَهًٍْ عَظِیمَهًٍْ فِیهَا قَصْرٌ لَبِنَهًٌْ مِنْ ذَهَبٍ وَ لَبِنَهًٌْ مِنْ فِضَّهًٍْ وَ شُرَفُهَا مِنْ عَقِیقٍ أَصْفَرَ وَ عَلَی کُلِّ رُکْنٍ مِنَ الْقَصْرِ سَبْعُونَ صَفّاً مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ (فَسَلَّمُوا عَلَیْهِ ثُمَّ أَذِنَ لَهُمْ فَرَجَعُوا إِلَی أَمَاکِنَهُمْ. قَالَ سَلْمَانُ: ثُمَّ دَخَلَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (إِلَی الْقَصْرِ وَ إِذَا فِیهِ أَشْجَارٌ وَ أَثْمَارٌ وَ أَنْهَارٌ وَ أَطْیَارٌ وَ أَلْوَانُ النَّبَاتِ فَجَعَلَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (یَمْشِی فِیهِ حَتَّی وَصَلَ إِلَی آخِرِهِ فَوَقَفَ (عَلَی بِرْکَهًٍْ فِی الْبُسْتَانِ ثُمَّ صَعِدَ عَلَی سَطْحِهِ وَ إِذَا بِکُرْسِیٍّ مِنَ الذَّهَبِ الْأَحْمَرِ فَجَلَسَ عَلَیْهِ وَ أَشْرَفْنَا عَلَی الْقَصْرِ وَ إِذَا بِبَحْرٍ أَسْوَدَ یُغَطْمِطُ أَمْوَاجُهُ کَالْجِبَالِ الرَّاسِیَاتِ فَنَظَرَ إِلَیْهِ شَزْراً فَسَکَنَ مِنْ غَلَیَانِهِ حَتَّی کَأَنَّهُ الْمُذْنِبُ. فَقُلْتُ: سَکَنَ الْبَحْرُ مِنْ غَلَیَانِهِ لَمَّا نَظَرْتَ إِلَیْهِ؟ فَقَالَ: خَشِیَ أَنْ آمُرَ فِیهِ بِأَمْرٍ، أَ تَدْرِی یَا سَلْمَانُ أَیُّ بَحْرٍ هَذَا؟ فَقُلْتُ: لَا یَا سَیِّدِی. فَقَالَ هَذَا الْبَحْرُ الَّذِی غَرِقَ فِیهِ فِرْعَوْنُ وَ مَلَؤُهُ الْمُذْنِبَهًُْ حُمِلَتْ عَلَی جَنَاحِ جَبْرَئِیلَ (ثُمَّ زَخَّ بِهَا فِی الْهَوَاءِ فَهَوَتْ إِلَی قَرَارِهُ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ. فَقُلْتُ: یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (هَلْ سِرْنَا فَرْسَخَیْنِ؟ فَقَالَ: یَا سَلْمَانُ لَقَدْ سِرْتَ خَمْسِینَ أَلْفَ فَرْسَخٍ وَ دُرْتَ حَوْلَ الدُّنْیَا عِشْرِینَ أَلْفَ مَرَّهًٍْ. فَقُلْتُ: یَا سَیِّدِی، وَ کَیْفَ هَذَا؟ قالَ: یَا سَلْمَانُ إِذَا کَانَ ذُو الْقَرْنَیْنِ طَافَ شَرْقَهَا وَ غَرْبَهَا وَ بَلَغَ إِلَی سَدِّ یَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ فَأَنَّی یَتَعَذَّرُ عَلَیَّ وَ أَنَا أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ خَلِیفَهًُْ رَبِّ الْعَالَمِینَ؟ یَا سَلْمَانُ أَ مَا قَرَأْتَ قَوْلَهُ تَعَالَی عالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلی غَیْبِهِ أَحَداً إِلَّا مَنِ ارْتَضی مِنْ رَسُولٍ؟ فَقُلْتُ: بَلَی یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (فَقَالَ: یَا سَلْمَانُ أَنَا الْمُرْتَضَی مِنَ الرَّسُولِ الَّذِی أَظْهَرَهُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ عَلی غَیْبِهِ أَنَا الْعَالِمُ الرَّبَّانِیُّ أَنَا الَّذِی هَوَّنَ اللَّهُ عَلَیَّ الشَّدَائِدَ فَطَوَی لَهُ الْبَعِیدَ. قَالَ سَلْمَانُ: فَسَمِعْتُ صَائِحاً یَصِیحُ فِی السَّمَاءِ أَسْمَعُ الصَّوْتَ وَ لَا أَرَی الشَّخْصَ وَ هُوَ یَقُولُ: صَدَقْتَ صَدَقْتَ أَنْتَ الصَّادِقُ الصِّدِّیقُ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْکَ. ثُمَّ وَثَبَ قَائِماً وَ رَکِبَ فَرَسَهُ وَ رَکِبْتُ مَعَهُ وَ صَاحَ بِهِمَا فَطَارَا فِی الْهَوَاءِ وَ إِذَا نَحْنُ عَلَی بَابِ الْکُوفَهًِْ. هَذَا کُلُّهُ وَ قَدْ مَضَی مِنَ اللَّیْلِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَقَالَ لِی: یَا سَلْمَانُ الْوَیْلُ ثُمَّ الْوَیْلُ لِمَنْ لَا یَعْرِفُنَا حَقَّ مَعْرِفَتِنَا وَ أَنْکَرَ وَلَایَتَنَا یَا سَلْمَانُ أَیُّهُمَا أَفْضَلُ مُحَمَّدٌ (أَمْ سُلَیْمَانُ بْنُ دَاوُدَ (؟ فَقُلْتُ: بَلْ مُحَمَّدٌ (أَفْضَلُ. قَالَ: یَا سَلْمَانُ آصَفُ بْنُ بَرْخِیَا قَدَرَ أَنْ یَحْمِلَ عَرْشَ بِلْقِیسَ إِلَی سُلَیْمَانَ (فِی طَرْفَهًِْ عَیْنٍ وَ عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْکِتابِ، فَکَیْفَ لَا أَفْعَلُ أَنَا ذَلِکَ وَ عِنْدِی أَلْفُ کِتَابٍ وَ أَرْبَعَهًٌْ وَ عِشْرُونَ أَلْفَ کِتَابٍ أَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَی عَلَی شَیْثِ بْنِ آدَمَ (خَمْسِینَ صَحِیفَهًًْ وَ عَلَی إِدْرِیسَ (ثَلَاثِینَ وَ عَلَی إِبْرَاهِیمَ الْخَلِیلِ (عِشْرِینَ وَ التَّوْرَاهًَْ وَ الْإِنْجِیلَ وَ الزَّبُورَ وَ الْفُرْقَانَ الْعَظِیمَ؟ فَقُلْتُ: صَدَقْتَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (هَکَذَا یَکُونَ الْإِمَامُ. فَقَالَ: اعْلَمْ یَا سَلْمَانُ الشَّاکُّ فِی أُمُورِنَا وَ عُلُومِنَا کَالْمُمْتَرِی فِی مَعْرِفَتِنَا وَ حُقُوقِنَا قَدْ فَرَضَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فِی کِتَابِهِ فِی غَیْرِ مَوْضِعٍ وَ بَیَّنَ فِیهِ مَا وَجَبَ الْعِلْمُ بِهِ وَ هُوَ غَیْرُ مَکْنُونٍ.
امام علی (علیه السلام)- از سلمان فارسی (رحمة الله علیه) نقل شده است که گفت: در محضر امیرالمؤمنین (علیه السلام) نشسته بودیم که من به ایشان عرض کردم: «میخواهم اندکی از معجزات شما را مشاهده کنم». حضرت فرمود: «ان‌شاءالله معجزه ای نشان خواهم داد. آنگاه حضرت برخاست و به درون منزل خود رفت و درحالی بیرون آمد که بر اسبی سیاه رنگ سوار بود و قبای سفید بر تن و کلاهی سفید بر سر داشت». سپس ندا داد: «ای قنبر! آن اسب را برایم بیرون بیاور». قنبر اسبی سیاه و خالدار را بیرون آورد. پس حضرت به من فرمود: «ای ابا عبدالله! سوار شو». سلمان (رحمة الله علیه) گوید: من نیز سوار شدم. ناگهان دیدم که آن اسب در دو طرف خود، دو بال دارد. حضرت آن اسب را صدا نمود و اسب در هوا به پرواز در آمد و به خدا سوگند! من صدای بال زدن فرشتگان و تسبیح گویی آنان در زیر عرش را میشنیدم. آنگاه به ساحل دریا رسیدیم و آن دریایی پهناور و مواج بود. حضرت نگاه تندی به آن کرد و آن دریا از هیجان خود باز ایستاد و ساکت شد. به ایشان عرض کردم: «ای مولای من، دریا از نگاهتان آرام شد»؟ فرمود: «ترسید که درباره‌ی آن دستوری صادر کنم». آنگاه دست مرا گرفته و روی آب قدم نهاد و اسبها نیز به‌دنبال ما می‌آمدند. به خدا قسم که نه پاهای ما خیس شد نه سم های اسبان. ما از آن دریا عبور کردیم و به جزیره‌ای رسیدیم که درختان انبوه و میوه های بسیار و رودخانه های زیادی داشت. ناگهان به درخت بزرگی برخوردیم که نه تنه ای داشت و نه شکوفه ای. حضرت با عصایی که در دست داشت، ضربه ای به آن زد. آن درخت شکافته شد و ناقه ای به طول هشتاد ذراع که عرض آن چهل ذراع و دم آن کوتاه بود، از آن بیرون آمد. حضرت به من فرمود: «نزد ناقه برو و از شیر آن بنوش تا سیراب گردی. من نیز به‌طرف ناقه رفته و از شیر آن نوشیدم تا اینکه سیراب شدم. شیر آن ناقه از عسل شیرین‌تر و از کره نرم‌تر بود. حضرت به من فرمود: «ای سلمان (رحمة الله علیه)! آیا این خوب است»؟ گفتم: «ای مولای من، چه چیز خوب‌تر از این می تواند باشد»؟ فرمود: «آیا میخواهی چیزی خوب‌تر از آن نشانت دهم»؟ گفتم: «آری یا امیرالمؤمنین (علیه السلام)». فرمود: «ای حسناء! بیرون آی». پس ناقه ای بیرون شد که طول آن صدوبیست ذراع و عرض آن شصت ذراع و سر آن از یاقوت سرخ و سینه‌ی آن از عنبر خاکستری رنگ و پاهای آن از زبرجد سبز و زمام آن از یاقوت سبز و پهلوی راستش از طلا و پهلوی چپ آن از نقره و عرض آن از مروارید نرم و مرطوب بود. حضرت به من فرمود: «ای سلمان (رحمة الله علیه)! از شیر آن بنوش». سلمان (رحمة الله علیه) گوید: من پستان آن ناقه را به دهان گرفتم. ناگهان متوجّه شدم که از آن عسل خالص و ناب بیرون می‌آید. پرسیدم: «ای سرورم! این ناقه از چه کسی است»؟ فرمود: «ای سلمان (رحمة الله علیه)! این ناقه برای تو و دیگر مؤمنان از پیروان من است». سپس فرمود: «ای ناقه! به‌سوی درخت بازگرد». آن ناقه هم فورا بازگشت. سپس حضرت مرا به آن جزیره، کنار درختی برد که پای آن درخت سفره ای بزرگ از غذا بود که بوی مشک از آن به مشام می رسید. ناگهان پرنده‌ی بزرگی به شکل عقاب برجست و به حضرت سلام کرد و باز به‌جای خود بازگشت. پرسیدم: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! این سفره چیست»؟ فرمود: «این سفره در اینجا برای شیعیان ما گسترده شده است». گفتم: «این پرنده چیست»؟ فرمود: «فرشته ای است که تا روز قیامت بر آن گمارده شده است». پرسیدم: «ای سرور من! او در اینجا تنهاست»؟ فرمود: «خضر (علیه السلام) روزی یک‌بار از کنار او گذر می کند». سپس حضرت دست مرا گرفته و به‌سوی دریای دیگری برد. ناگهان به جزیره‌ی بزرگی رسیدیم که قصری در آن بود که یک خشت از طلا و خشتی دیگر از نقره و کنگره‌اش از عقیق زرد بود و در هر رکن آن هفتاد صف از فرشتگان بودند. آن فرشتگان به حضرت سلام کردند و حضرت به آنان اجازه داد که به جایگاه خود بازگردند. سلمان (رحمة الله علیه) گوید: «آنگاه امیرالمؤمنین (علیه السلام) وارد آن قصر شد و در آن قصر از درختان و میوه‌ها و نهرها و پرندگان و نیز انواع گیاهان وجود داشت. امیرالمؤمنین (علیه السلام) شروع به قدم‌زدن کرد تا اینکه به آن سوی کاخ رسید و بر کنار برکه ای که در باغ بود، ایستاد. بعد از آن، به پشت بام آن قصر رفت. در آنجا تختی از طلای سرخ بود که حضرت بر روی آن نشست. ما بر قصر مشرف بودیم. ناگهان دریای سیاهی را دیدیم که موج‌هایش چون کوه های افراشته بودند. حضرت نگاه تندی به آن نمود و دریا همچون کسی که جرمی مرتکب شده باشد، با نگاه حضرت از جوشش افتاد. عرض کردم: «زمانی‌که به دریا نگاه کردید، دریا از جوشش افتاد». فرمود: «دریا ترسید که در مورد آن، امری صادر کنم. ای سلمان (رحمة الله علیه)! می دانی که این کدام دریاست»؟ گفتم: «نه. مولای من». فرمود: «این همان دریایی است که فرعون و سران او در آن غرق شدند. آن شهر به‌وسیله‌ی بال جبرئیل به هوا برده شد و بعد هم در هوا پرتاب شد و بعد هم در ته این دریا سقوط کرد که تا روز قیامت در آنجا خواهد بود». از ایشان پرسیدم: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! آیا ما به‌اندازه‌ی دو فرسخ راه پیموده ایم»؟ فرمود: «بلکه به‌اندازه‌ی پنجاه هزار فرسخ راه پیموده ای و هزار مرتبه دور دنیا را گشته ای». گفتم: «مولایم، چگونه چنین چیزی ممکن است»؟ فرمود: «ای سلمان (رحمة الله علیه)! اگر ذوالقرنین شرق و غرب عالم را زیر گام نهاده باشد و به سد یأجوج و مأجوج رسیده باشد، آیا این کار برای من که امیرمؤمنان و جانشین رسول خدا (صلی الله علیه و آله) هستم، ناممکن است؟ ای سلمان (رحمة الله علیه)! آیا این آیه را نخوانده‌ای: دانای غیب اوست و هیچ‌کس را بر اسرار غیبش آگاه نمی‌سازد، مگر رسولانی که آنان را برگزیده و مراقبینی از پیش‌رو و پشت‌سر برای آن‌ها قرار می‌دهد. (جن/۲۷۲۶)». گفتم: «چرا، یا امیرالمؤمنین (علیه السلام)». فرمود: «ای سلمان (رحمة الله علیه)! منم آن رسولی که خداوند او را بر غیب خود آگاه ساخت، و من عالم ربّانی هستم و من همان کسی هستم که خداوند سختی ها را برایم آسان نموده و دور را برایم درنوردیده است». سلمان (رحمة الله علیه) گوید: دراین‌هنگام صدایی شنیدم که در آسمان فریاد می کرد و من صدا را می شنیدم، امّا صاحب آن را نمی دیدم. آن صدا می‌گفت: «راست گفتی، راست گفتی. تو راستگویی و به راستگویی شناخته شده‌ای. درود خداوند بر تو باد». آنگاه حضرت ایستاد و بر اسب خود سوار شد و من نیز بر اسب خود سوار شدم. آن حضرت آن دو اسب را ندا داد و اسب ها به پرواز در آمدند که ناگهان خود را بر دروازه کوفه یافتیم. این همه ماجرا در مدّتی روی داد که از شب سه ساعت سپری شده بود. سپس حضرت فرمود: «ای سلمان (رحمة الله علیه)! وای بر کسی که ما را آن‌گونه که شایسته است، نشناخته و ولایت ما را نپذیرد. ای سلمان (رحمة الله علیه)! کدام‌یک برتر است؟ محمّد (صلی الله علیه و آله) یا سلیمان‌بن‌داود»؟ گفتم: «البتّه که محمّد (صلی الله علیه و آله) برتر است». فرمود: « ای سلمان (رحمة الله علیه)! آصف‌بن‌برخیا که یک علم از کتاب را دارا بود، توانست در یک چشم‌بهم‌زدن تخت بلقیس را به نزد سلیمان (رحمة الله علیه) بیاورد. پس چگونه نتوانم چنین کاری کنم درحالی من علم یکصدوبیست‌وچهار هزار کتاب را دارم که خداوند از آن، بر شیث‌بن‌آدم پنجاه صحیفه و بر ادریس سی صحیفه و بر ابراهیم خلیل (علیه السلام)، بیست صحیفه نازل کرد و تورات و انجیل و زبور و قرآن که خداوند نازل نمود، جزو همان یکصدوبیست‌وچهار هزار کتاب است. گفتم: «راست می‌گویی ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)، امام چنین است». فرمود: «ای سلمان (رحمة الله علیه)! کسی که در امور ما و علوم ما شک داشته باشد، همچون کسی است که در معرفت و حقوق ما تردید داشته باشد؛ درحالی‌که خداوند در چندین جای کتابش ولایت ما را واجب نموده و در کتاب خود آنچه را که دانستنش واجب است، نیز بیان کرده است که این مطلب واضح و آشکار است».
الرّسول ( عَنْ حُذَیْفَهًَْ بْنِ أَسِیدٍ الْغِفَارِیِّ قَالَ: کُنَّا جُلُوساً فِی الْمَدِینَهًِْ فِی ظِلِّ حَائِطٍ قَالَ وَ کَانَ رَسُولُ اللَّهِ (فِی غُرْفَهًٍْ فَاطَّلَعَ عَلَیْنَا فَقَالَ فِیمَ أَنْتُمْ فَقُلْنَا نَتَحَدَّثُ قَالَ عَمَّ ذَا قُلْنَا عَنِ السَّاعَهًِْ فَقَالَ إِنَّکُمْ لَا تَرَوْنَ السَّاعَهًَْ حَتَّی تَرَوْنَ قَبْلَهَا عَشْرَ آیَاتٍ طُلُوعَ الشَّمْسِ مِنْ مَغْرِبِهَا وَ الدَّجَّالَ وَ دَابَّهًَْ الْأَرْضِ وَ ثَلَاثَهًَْ خُسُوفٍ فِی الْأَرْضِ خَسْفٌ بِالْمَشْرِقِ وَ خَسْفٌ بِالْمَغْرِبِ وَ خَسْفٌ بِجَزِیرَهًِْ الْعَرَبِ وَ خُرُوجُ عِیسَی ابْنِ مَرْیَمَ (وَ خُرُوجُ یَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ وَ تَکُونُ فِی آخِرِ الزَّمَانِ نَارٌ تَخْرُجُ مِنَ الْیَمَنِ مِنْ قَعْرِ الْأَرْضِ لَا تَدَعُ خَلْفَهَا أَحَداً تَسُوقُ النَّاسَ إِلَی الْمَحْشَرِ کُلَّمَا قَامُوا قَامَتْ لَهُمْ تَسُوقُهُمْ إِلَی الْمَحْشَرِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- حذیفهًْ‌بن‌اسید غفاری گوید: در سایه‌ی دیواری در مدینه نشسته بودیم و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در حجره‌ای تشریف داشت نظرش به ما افتاد و فرمود: «چه کار می‌کنید»؟ عرض کردیم: «صحبت می‌کنیم». فرمود: «درباره‌ی چه»؟ عرض کردیم: «درباره‌ی قیامت». فرمود: «شما قیامت را نخواهید دید تا آنکه پیش از آن ده نشانه ببینید؛ سرزدن آفتاب از مغرب و دجال را و جنبنده‌ی مخصوصی را بر روی زمین و سه فرورفتن را در زمین: یکی در خاور و یکی در باختر و یکی در جزیرهًْ العرب و خروج عیسی‌بن‌مریم (علیه السلام) و خروج یأجوج و مأجوج را و در پایان عمر دنیا، آتشی از درون زمین در یمن بیرون می‌آید که هیچ‌کس را پشت سر خود نمی‌گذارد و مردم را به صحرای محشر می‌راند هرجا که از رفتار بایستند آتش هم می‌ایستد و آنان را به محشر می‌راند».
الرّسول ( عَنِ الْحَکَمِ بْنِ عُتَیْبَهًَْ عَمَّنْ سَمِعَ حُذَیْفَهًَْ بْنَ أَسِیدٍ یَقُولُ سَمِعْتُ النَّبِیَّ (یَقُولُ عَشْرُ آیَاتٍ بَیْنَ یَدَیِ السَّاعَهًِْ خَمْسٌ بِالْمَشْرِقِ وَ خَمْسٌ بِالْمَغْرِبِ فَذَکَرَ الدَّابَّهًَْ وَ الدَّجَّالَ وَ طُلُوعَ الشَّمْسِ مِنْ مَغْرِبِهَا وَ عِیسَی ابْنَ مَرْیَمَ (وَ یَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ وَ أَنَّهُ یَغْلِبُهُمُ وَ یُغْرِقُهُمْ فِی الْبَحْر.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- حکم‌بن‌عتیبه نقل میکند: از کسی که از حذیفهًْ‌بن‌اسید شنیده می‌گوید: از پیامبر (صلی الله علیه و آله) شنیدم که می‌فرمود: «ده علامت است که در نزدیکی رستاخیز است؛ پنج علامت در خاور و پنج علامت در باختر؛ پس این آیات را بیان فرمود: جنبنده مخصوصی در روی زمین، دجال، سرزدن آفتاب از باختر و [فرودآمدن] عیسی‌بن‌مریم و یأجوج و مأجوج که عیسی (علیه السلام) بر یأجوج مأجوج پیروز می‌گردد و آنان را در دریا غرق میکند».