آیه عَلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ [4]
بر راهى راست [قراردارى].
الصّادق ( عَلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ قَالَ عَلَی الطَّرِیقِ الْوَاضِحِ.
امام صادق ( عَلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ؛ بر راه واضح.
الرّسول ( قَالَ أَبُو ذَرٍّ (سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (یَقُولُ حَافَتَا الصِّرَاطِ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ الرَّحِمُ وَ الْأَمَانَهًُْ فَإِذَا مَرَّ الْوَصُولُ لِلرَّحِمِ الْمُؤَدِّی لِلْأَمَانَهًِْ نَفَذَ إِلَی الْجَنَّهًِْ وَ إِذَا مَرَّ الْخَائِنُ لِلْأَمَانَهًِْ الْقَطُوعُ لِلرَّحِمِ لَمْ یَنْفَعْهُ مَعَهُمَا عَمَلٌ وَ تَکَفَّأَ بِهِ الصِّرَاطُ فِی النَّار.
پیامبر ( ابوذر (گوید: از رسول خدا (شنیدم که می‌فرمود: «در دو طرف صراط در روز قیامت رحم و امانت هستند، پس چون صله‌رحم کننده‌ای که امانت را [نیز حفظ و] ادا کرده عبور کند به بهشت می‌رسد، و چون کسی که خیانت کار به امانت و قطع‌کننده‌ی رحم است عبور کند، با خیانت به امانت و قطع رحم، هیچ عمل و طاعتی به او سود نمی‌رساند و صراط او را با صورت در آتش جهنّم می‌اندازد».
الرّسول ( عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (یَا عَلِیُّ (إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ أَقْعُدُ أَنَا وَ أَنْتَ وَ جَبْرَئِیلُ عَلَی الصِّرَاطِ فَلَمْ یَجُزْ أَحَدٌ إِلَّا مَنْ کَانَ مَعَهُ کِتَابٌ فِیهِ بَرَاهًٌْ بِوَلَایَتِک.
پیامبر ( از امام باقر (روایت است: پیامبر (فرمود: «ای علی (هرگاه روز قیامت شود من و تو و جبرئیل (بر صراط می‌نشینیم و حقّ عبور از آنجا به هیچ‌کس داده نمی‌شود، مگر اینکه برگه‌ی عبوری داشته باشد که تبرئه و رهایی او به سبب ولایت تو در آن ثبت گردیده باشد.
الرّسول ( عَنْ أَبِی‌هُرَیْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (قَال: أَتَانِی جَبْرَئِیلُ فَقَالَ أُبَشِّرُکَ یَا مُحَمَّدُ (بِمَا تَجُوزُ عَلَی الصِّرَاطِ قَالَ قُلْتُ بَلَی قَالَ تَجُوزُ بِنُورِ اللَّهِ وَ یَجُوزُ عَلِیٌّ بِنُورِکَ وَ نُورُکَ مِنْ نُورِ اللَّهِ وَ یَجُوزُ أُمَّتُکَ بِنُورِ عَلِیٍّ (وَ نُورُ عَلِیٍّ (مِنْ نُورِکَ وَ مَنْ لَمْ یَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُوراً فَما لَهُ مِنْ نُور.
پیامبر ( ابوهریره نقل می‌کند: پیامبر (فرمود: «جبرئیل (نزد من آمد و گفت: «ای محمّد (! آیا تو را به آنچه به وسیله‌ی آن از روی [پل] صراط عبور می‌کنی، بشارت دهم»؟ گفتم: «بله». [جبرئیل (] گفت: «با نور خدا عبور می‌کنی و علی (با نور تو عبور می‌کند و نور تو از نور خداست و امّت تو به‌وسیله‌ی نور علی (عبور می‌کنند و نور علی (از نور توست و کسی که خدا نوری برای او قرار نداده، هیچ نوری برای او نیست».
ابن‌عبّاس ( یَوْمَ لا یُخْزِی اللَّهُ النَّبِیَّ (لَا یُعَذِّبُ اللَّهُ مُحَمَّداً (وَ الَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ لَا یُعَذِّبُ عَلِیَّ‌بْنَ‌أَبِیطَالِبٍ وَ فَاطِمَهًَْ وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ وَ حَمْزَهًَْ وَ جَعْفَراً (نُورُهُمْ یَسْعی یُضِیءُ عَلَی الصِّرَاطِ لِعَلِیٍّ (وَ فَاطِمَهًَْ (مِثْلَ الدُّنْیَا سَبْعِینَ مَرَّهًًْ فَیَسْعَی نُورُهُمْ بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ یَسْعَی عَنْ أَیْمَانِهِمْ وَ هُمْ یَتَّبِعُونَهَا فَیَمْضِی أَهْلُ بَیْتِ مُحَمَّدٍ (وَ آلُهُ زُمْرَهًًْ عَلَی الصِّرَاطِ مِثْلَ الْبَرْقِ الْخَاطِفِ ثُمَّ قَوْمٌ مِثْلَ الرِّیحِ ثُمَّ قَوْمٌ مِثْلَ عَدْوِ الْفَرَسِ ثُمَّ یَمْضِی قَوْمٌ مِثْلَ الْمَشْیِ ثُمَّ قَوْمٌ مِثْلَ الْحَبْوِ ثُمَّ قَوْمٌ مِثْلَ الزَّحْفِ وَ یَجْعَلُهُ اللَّهُ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ عَرِیضاً وَ عَلَی الْمُذْنِبِینَ دَقِیقاً قَالَ اللَّهُ تَعَالَی یَقُولُونَ رَبَّنا أَتْمِمْ لَنا نُورَنا حَتَّی نَجْتَازَ بِهِ عَلَی الصِّرَاطِ قَالَ فَیَجُوزُ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (فِی هَوْدَجٍ مِنَ الزُّمُرُّدِ الْأَخْضَرِ وَ مَعَهُ فَاطِمَهًُْ (عَلَی نَجِیبٍ مِنَ الْیَاقُوتِ الْأَحْمَرِ حَوْلَهَا سَبْعُونَ أَلْفَ حَوْرَاءَ کَالْبَرْقِ اللَّامِعِ.
ابن‌عبّاس ( در آن روزی‌که خداوند پیامبر را خوار نمی‌کند. (تحریم/۸). یعنی خداوند محمّد (را عذاب نمی‌دهد. و کسانی را که با او ایمان آوردند. (تحریم/۸) یعنی علیّ‌بن‌ابی‌طالب، فاطمه، حسن، حسین (و حمزه (و جعفر (را عذاب نمی‌دهد. این درحالی است که نورشان در حرکت است، صراط را برای علی و فاطمه (هفتاد برابر بیشتر از دنیا روشن‌تر می‌نماید. پس نور آن‌ها در پیشاپیش و در سمت راست آنان می‌شتابد و آنان نیز آن را دنبال می‌کنند؛ پس اوّلین بار اهل بیت (مانند برق تند و تیز از صراط می‌گذرند. سپس گروهی مانند باد از آن می‌گذرند، سپس گروهی با سرعت دویدن اسب از آن می‌گذرند، سپس گروهی با سرعت دویدن مرد از آن می‌گذرند، سپس گروهی با سرعتی معادل راه رفتن از آن می‌گذرند، سپس گروهی با سرعتی معادل چهار دست و پا رفتن کودک از آن می‌گذرند، سپس گروهی با سرعتی معادل خزیدن از آن می‌گذرند، و خداوند آن را برای مسلمین پهن و گسترده می‌کند، و برای گناهکاران باریک می‌کند. خداوند سبحان می‌فرماید: می‌گویند: «پروردگارا! نورِ ما را کامل‌کن. (تحریم/۸). تا اینکه به واسطه‌ی آن، از صراط بگذریم. امیرالمؤمنین (بر روی کجاوه‌ای از زمرّد سبز رنگ از آن می‌گذرد و همراه ایشان فاطمه (بر روی اسبی از یاقوت قرمز که در اطراف وی هفتاد هزار حور بهشتی که به سان برق درخشنده هستند، از آن می‌گذرد.
الرّسول ( فَلَا أَزَالُ وَاقِفاً عَلَی الصِّرَاطِ أَدْعُو وَ أَقُولُ رَبِّ سَلِّمْ شِیعَتِی وَ مُحِبِّیَّ وَ أَنْصَارِی وَ مَنْ تَوَلَّانِی فِی دَارِ الدُّنْیَا إِلَی آخِرِ مَا مَرَّ فِی بَابِ الشَّفَاعَهًِْ.
پیامبر ( از پیامبر (روایت است: من همچنان بر پل صراط ایستاده‌ام و درخواست می‌کنم و می‌گویم: پروردگارا شیعه‌ی من و دوست من و یاران من و هرکه را که در دار دنیا مرا به ولایت پذیرفته است؛ سالم بدار! تا اینکه به شفاعت کشیده می‌شود.