سوره اخلاص - مقدمه

سبب نزول

۱
(اخلاص/ مقدمه)

العسکری (علیه السلام)- لَمَّا قَدِمَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْمَدِینَهًَْ أَتَوْهُ بِعَبْدِ اللَّهِ‌بْنِ‌صُورِیَا، فَقَالَ: یَا مُحَمَّد (صلی الله علیه و آله) ... أَخْبِرْنِی عَنْ رَبِّکَ مَا هُوَ فَنَزَلَتْ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ إِلَی آخِرِهَا.

امام عسکری (علیه السلام)- چون رسول خدا (صلی الله علیه و آله) وارد مدینه شد، یهودیانی که دشمنان خدا بودند، عبدالله‌بن‌صوریا را نزد ایشان آوردند. گفت: «مرا آگاه ساز که پروردگار تو کیست»؟ در آن هنگام نازل شد: قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ ابن‌صوریا عرض کرد: «درست گفتی».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۰
الإمام العسکری، ص۴۵۲/ الاحتجاج، ج۱، ص۴۴/ نورالثقلین/ البرهان
۲
(اخلاص/ مقدمه)

الصّادق (علیه السلام)- وَ کَانَ سَبَبُ نُزُولِ سُورَهًِْ الْإِخْلَاصِ أَنَّ الْیَهُودَ سَأَلُوا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَنْ نِسْبَهًِْ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ فَأَنْزَلَ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ هُوَ اللهُ الْأَحَدُ الْوَاحِدُ الصَّمَدُ الَّذِی لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ.

امام صادق (علیه السلام)- سبب نزول سوره‌ی اخلاص این بود که یهود از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) درباره‌ی نسبت خدای عزّوجلّ پرسیدند. خدای عزّوجلّ نازل فرمود: او خداوند یکتا، یگانه و بی‌نیازی است که همه‌ی نیازمندان قصد او می‌کنند؛ خدایی که [هرگز] نزاد، و زاده نشد، و برای او هیچگاه شبیه و مانندی نبوده است!

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۰
بحارالأنوار، ج۸۲، ص۵۲/ القمی، ج۲، ص۴۴۸/ نورالثقلین؛ «بتفاوت»/ البرهان؛ «بتفاوت»

فضیلت

۱
(اخلاص/ مقدمه)

الصّادق (علیه السلام)- رُوِیَ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) لَمَّا نَزَلَتْ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ خَلَقَ اللَّهُ لَهَا أَرْبَعَهًَْ آلَافِ جَنَاحٍ فَمَا کَانَتْ تَمُرُّ بِمَلَإٍ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ إِلَّا خَشَعُوا لَهَا.

امام صادق (علیه السلام)- وقتی قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ نازل شد برایش چهار هزار بال خلق گردید به هر گروهی از ملائکه که می‌گذشت نسبت به او کوچکی می‌کردند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۰
الخرایج والجرایح، ج۲، ص۶۸۶/ نورالثقلین
۲
(اخلاص/ مقدمه)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ أَمِیرِ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) قَالَ رَأَیْتُ الْخَضِرَ (علیه السلام) فِی الْمَنَامِ قَبْلَ بَدْرٍ بِلَیْلَهًٍْ فَقُلْتُ لَهُ عَلِّمْنِی شَیْئاً أُنْصَرْ بِهِ عَلَی الْأَعْدَاءِ فَقَالَ قُلْ یَا هُوَ یَا مَنْ لَا هُوَ إِلَّا هُوَ فَلَمَّا أَصْبَحْتُ قَصَصْتُهَا عَلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَقَالَ لِی یَا عَلِیُّ (علیه السلام) عُلِّمْتَ الِاسْمَ الْأَعْظَمَ وَ کَانَ عَلَی لِسَانِی یَوْمَ بَدْرٍ وَ أَنَّ أَمِیرَ لْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) قَرَأَ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ فَلَمَّا فَرَغَ قَالَ یَا هُوَ یَا مَنْ لَا هُوَ إِلَّا هُوَ اغْفِرْ لِی وَ انْصُرْنِی عَلَی الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ وَ کَانَ عَلِیٌّ (علیه السلام) یَقُولُ ذَلِکَ یَوْمَ صِفِّینَ وَ هُوَ یُطَارِدُ فَقَالَ لَهُ عَمَّارُ‌بْنُ‌یَاسِرٍ یَا أَمِیرَ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) مَا هَذِهِ الْکِنَایَاتُ قَالَ اسْمُ اللَّهِ الْأَعْظَمُ وَ عِمَادُ التَّوْحِید.

امام علی (علیه السلام)- امام صادق (علیه السلام) از امیرالمؤمنین (علیه السلام) نقل کرده است که فرمود: «یک شب پیش از جنگ بدر خضر (علیه السلام) را در خواب دیدم و به او گفتم که مرا چیزی تعلیم کن که به آن بر دشمنان نصرت یابم. گفت که بگو: یَا هُوَ یَا مَنْ لَا هُوَ إِلَّا هُوَ یعنی ای او ای کسی که اویی نیست مگر او و چون صبح کردم این خواب را بر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) قصّه کردم، به من فرمود: «یا علی (علیه السلام) اسم اعظم به تو تعلیمداده شده و در روز بدر این بر زبانم جاری بود و به‌درستی‌که امیرالمؤمنین (علیه السلام) سوره قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ را خواند و چون فارغ شد فرمود: یَا هُوَ یَا مَنْ لَا هُوَ إِلَّا هُوَ اغْفِرْ لِی وَ انْصُرْنِی عَلَی الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ، بیامرز مرا و یاری کن مرا بر گروه کافران. و بیامرز مرا و یاری کن مرا بر گروه کافران. و علی (علیه السلام) در روز جنگ صفین این را می‌فرمود و حمله می‌برد عمّاربن‌یاسر به آن حضرت (علیه السلام) عرض کرد: «یا امیرالمؤمنین (علیه السلام) این کتاب‌ها چیست و کنایه پوشیده و ناصریح سخن‌گفتن است». حضرت فرمود: «اسم اعظم خدا و عماد توحید است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۰
بحارالأنوار، ج۳، ص۲۲۲/ نورالثقلین؛ فیه: «و کان علی (یقول ذلک ... الی آخر» محذوف
۳
(اخلاص/ مقدمه)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ قَرَأ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ عَدَلَتْ لَهُ بِثُلُثِ الْقُرْآن.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکه این سوره قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ را یک مرتبه بخواند، یک‌سوّم قرآن را خوانده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۲
بحارالأنوار، ج۸۹، ص۳۳۴/ نورالثقلین/ البرهان
۴
(اخلاص/ مقدمه)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ تَعْدِلُ ثُلُثَ الْقُرْآن.

امام باقر (علیه السلام)- قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ برابر با یک‌سوّم قرآن است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۲
بحارالأنوار، ج۸۹، ص۳۳۴/ نورالثقلین/ البرهان
۵
(اخلاص/ مقدمه)

الباقر (علیه السلام)- کُلُّ مَنْ لَمْ تُبْرِئْهُ سُورَهًُْ الْحَمْدِ وَ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ لَمْ یُبْرِئْهُ شَیْءٌ وَ کُلُّ عِلَّهًٍْ تَبْرَأُ بِهَاتَیْنِ السُّورَتَیْنِ.

امام باقر (علیه السلام)- کسی که سوره‌ی حمد و قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ او را از بیماری نجات ندهد، چیزی او را نجات نخواهد داد و این دو سوره همه‌ی بیماری‌ها را از بین می‌برد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۲
نورالثقلین
۶
(اخلاص/ مقدمه)

الکاظم (علیه السلام)- عَنْ أَبِی عَلِیِّ‌بْنِ‌رَاشِدٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی الْحَسَنِ (علیه السلام) جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنَّکَ کَتَبْتَ إِلَی مُحَمَّدِ‌بْنِ‌الْفَرَجِ تُعَلِّمُهُ أَنَّ أَفْضَلَ مَا تَقْرَأُ فِی الْفَرَائِضِ بِ إِنَّا أَنْزَلْناهُ وَ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ وَ إِنَ صَدْرِی لَیَضِیقُ بِقِرَاءَتِهِمَا فِی الْفَجْرِ فَقَالَ (علیه السلام) لَا یَضِیقَنَّ صَدْرُکَ بِهِمَا فَإِنَّ الْفَضْلَ وَ اللَّهِ فِیهِمَا.

امام کاظم (علیه السلام)- ابوعلی‌بن‌راشد گوید: به امام کاظم (علیه السلام) عرض کردم: «فدایت شوم! شما در نامهای به محمّدبن‌فرج به او آموختهای که بهترین سورههایی که در نمازهای واجب خوانده می‌شود، إِنَّا أَنزَلْنَاهُ و قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ است، امّا من از خواندن این دو سوره در نماز صبح دلتنگ میشوم». ایشان فرمود: «از این دو سوره دلتنگ مشو؛ چراکه به خدا سوگند، فضیلت در این دو سوره است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۲
الکافی، ج۳، ص۳۱۵/ البرهان
۷
(اخلاص/ مقدمه)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- سَمِعَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) رَجُلًا یَقُولُ عِشَاءً اللَّهُمَّ إِنِّی أَشْهَدُ أَنَّکَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ الْأَحَدُ الصَّمَدُ الَّذِی لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ فَقَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَقَدْ سَأَلَ اللَّهَ بِاسْمِهِ الْأَعْظَمِ الَّذِی إِذَا سُئِلَ بِهِ أَعْطَی وَ إِذَا دُعِیَ بِهِ أَجَابَ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- در حدیثی طولانی آمده است: پیامبر (صلی الله علیه و آله) از مردی شنید که این اسماء را بعد از نماز عشا می‌خواند: خداوندا به‌درستی که من گواهی می‌دهم به آنکه جز تو خدایی نیست تو یگانه بی‌نیازی [هرگز] نزاد، و زاده نشد، و برای او هیچ‌گاه شبیه و مانندی نبوده است!. آنگاه پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «قسم به کسی که نفس من به دست قدرت اوست که هرآینه این مرد خدای خود را به اسم اعظم سؤال کرد، آن‌چنان اسمی که هرگاه خدای تعالی به آن سؤال کرده شود، عطا می‌کند و هرگاه او به آن اسم خوانده شود حاجت بنده‌ی خود را بر می‌آورد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۲
بحارالأنوار، ج۹۰، ص۲۲۴

آداب قرائت

۱
(اخلاص/ مقدمه)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌الْفُضَیْلِ قَالَ قَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) یُکْرَهُ أَنْ یُقْرَأَ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ بِنَفَسٍ وَاحِد.

امام صادق (علیه السلام)- مکروه است که قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ با یک نَفَس خوانده شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۲
الکافی، ج۲، ص۶۱۶/ نورالثقلین/ البرهان

قرائت سوره‌ی توحید در نماز

۱
(اخلاص/ مقدمه)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنَّ اللَّهَ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ لَمَّا عَرَجَ بِنَبِیِّهِ (صلی الله علیه و آله) إِلَی سَمَاوَاتِهِ السَّبْع ... ثُمَّ أَوْحَی اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ إِلَیْهِ اقْرَأْ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) نِسْبَهًَْ رَبِّکَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ*اللهُ الصَّمَدُ* لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ* وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ ثُمَّ أَمْسَکَ عَنْهُ الْوَحْیَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْوَاحِدُ الْأَحَدُ الصَّمَدُ فَأَوْحَی اللَّهُ إِلَیْهِ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ* وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ ثُمَّ أَمْسَکَ عَنْهُ الْوَحْیَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) کَذَلِکَ اللَّهُ کَذَلِکَ اللَّهُ رَبُّنَا فَلَمَّا قَالَ ذَلِکَ أَوْحَی اللَّهُ إِلَیْهِ ارْکَعْ لِرَبِّکَ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله).

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امام صادق (علیه السلام) فرمود: خدای عزّوجلّ هنگامی‌که پیامبرش را به‌سوی آسمان‌های هفتگانه بالا برد... به او وحی فرمود: ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! نسبت پروردگارت را بخوان: قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ* اللهُ الصَّمَدُ* لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ* وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ سپس نزول وحی را متوقّف کرد و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) گفت: «یگانه، یکتا و بی‌نیازی که همه‌ی نیازمندان قصد او می‌کنند». خداوند به او وحی فرمود: لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ سپس نزول وحی را متوقّف کرد و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) گفت: خداوند اینگونه است. خداوندی که پروردگار ماست اینگونه است. هنگامی‌که پیامبر (صلی الله علیه و آله) این را گفت، خداوند به او وحی فرمود: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! برای پروردگارت رکوع کن».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۲
الکافی، ج۳، ص۴۸۴/ بحارالأنوار، ج۱۸، ص۳۶۷؛ «بتفاوت لفظی»/ علل الشرایع، ج۲، ص۳۳۴؛ «بتفاوت لفظی»/ وسایل الشیعهًْ، ج۵، ص۴۶۸؛ «قطعهًْ من» محذوف/ نورالثقلین
۲
(اخلاص/ مقدمه)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ‌الرَّحْمَنِ‌بْنِ‌الْحَجَّاجِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) عَنِ الْقِرَاءَهًِْ فِی الْوَتْرِ فَقَالَ کَانَ بَیْنِی وَ بَیْنَ أَبِی بَابٌ فَکَانَ إِذَا صَلَّی یَقْرَأُ فِی الْوَتْرِ {بِ} قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ فِی ثَلَاثَتِهِنَّ وَ کَانَ یَقْرَأُ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ فَإِذَا فَرَغَ مِنْهَا قَالَ کَذَلِکَ اللَّهُ أَوْ کَذَلِکَ اللَّهُ رَبی.

امام صادق (علیه السلام)- عبدالرحمان‌بن‌حجاج گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی قرائت سوره در نماز وَتر پرسیدم و ایشان فرمود: «بین من و پدرم (علیه السلام) دری بود، چون پدرم (علیه السلام) نماز وَتر می‌خواند، در هر سه رکعت آن قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ را میخواند و چون هربار این سوره را به پایان میرساند، می‌فرمود: کَذَلِکَ اللهُ رَبِّی (اوست خداوند، پروردگار من) و یا کَذَاکَ اللهُ رَبِّی (اوست خداوند، پروردگار من)».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۴
وسایل الشیعهًْ، ج۶، ص۱۳۱/ البرهان
۳
(اخلاص/ مقدمه)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ عِمْرَانَ‌بْنِ‌حُصَیْنٍ أَنَّ النَّبِیَّ (صلی الله علیه و آله) بَعَثَ سَرِیَّهًًْ وَ اسْتَعْمَلَ عَلَیْهَا عَلِیّاً (علیه السلام) فَلَمَّا رَجَعُوا سَأَلَهُمْ فَقَالُوا کُلٌّ خَیْرٌ غَیْرَ أَنَّهُ قَرَأَ بِنَا فِی کُلِّ صَلَاهًٍْ بِ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ فَقَالَ یَا عَلِیُّ لِمَ فَعَلْتَ هَذَا فَقَالَ لِحُبِّی لِ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ فَقَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) مَا أَحْبَبْتَهَا حَتَّی أَحَبَّکَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ.

امام علی (علیه السلام)- عمران‌بن‌حصین گوید: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) گروهی را به سَرِیّه‌ای فرستاد و حضرت امام علی (علیه السلام) را بر آنان امیر کرد. چو بازگشتند، از آنان درباره‌ی ایشان پرسید. عرض کردند: «از هر جهت خوب بود، جز آنکه در تمام نمازها قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ را برای ما قرائت کرد». پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «ای علی (علیه السلام)! چرا چنین کردی»؟ عرض کرد: «چون قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ را دوست می‌دارم». ایشان فرمود: «دلیل عشق تو نسبت به این سوره این است که خدای متعال تو را دوست دارد]».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۴
التوحید، ص۹۴/ البرهان/ نورالثقلین
۴
(اخلاص/ مقدمه)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ صَفْوَانَ‌الْجَمَّالِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) یَقُولُ صَلَاهًُْ الْأَوَّابِینَ الْخَمْسُونَ کُلُّهَا {ب} قُلْ هُوَ اللهُ أَحَد.

امام صادق (علیه السلام)- نمازهای توبه کنندگان پنج رکعت با قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۴
وسایل الشیعهًْ، ج۶، ص۴۹/ نورالثقلین/ البرهان
۵
(اخلاص/ مقدمه)

الباقر (علیه السلام)- ِعَنْ أَبِی‌عُبَیْدَهًَْ الْحَذَّاءِ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: مَنْ أَوْتَرَ بِالْمُعَوِّذَتَیْنِ وَ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَد قِیلَ لَهُ یَا عَبْدَ اللَّهِ (علیه السلام) أَبْشِرْ فَقَدْ قَبِلَ اللَّهُ وَتْرَک.

امام باقر (علیه السلام)- هرکه در نماز وتر معوّذتین و قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ بخواند، به او گویند: «ای بنده‌ی خدا [این] مژده را بگیر که خداوند وتر تو را پذیرفت».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۴
وسایل الشیعهًْ، ج۶، ص۱۳۲/ نورالثقلین
۶
(اخلاص/ مقدمه)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ سُلَیْمَانَ‌بْنِ‌خَالِدٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: الْوَتْرُ ثَلَاثُ رَکَعَاتٍ یُفْصَلُ بَیْنَهُنَ وَ یُقْرَأُ فِیهِنَّ جَمِیعاً {بِ} قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ.

امام صادق (علیه السلام)- نماز وتر سه رکعت است که هریک از دیگری جداست و در هر سه رکعت قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ خوانده میشود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۴
تهذیب الأحکام، ج۲، ص۱۲۷/ البرهان

نسبت خداوند

۱
(اخلاص/ مقدمه)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ حَمَّادِ‌بْنِ‌عَمْرٍو النَّصِیبِیِّ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ فَقَالَ نِسْبَهًُْ اللَّهِ إِلَی خَلْقِه.

امام صادق (علیه السلام)- حمّادبن‌عمرو نصیبی گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره: قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ پرسیدم. و ایشان فرمود: «نسبت خداوند است به آفریدگانش».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۴
الکافی، ج۱، ص۹۱/ البرهان
۲
(اخلاص/ مقدمه)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنَّ اللَّهَ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ لَمَّا عَرَجَ بِنَبِیِّهِ (صلی الله علیه و آله) إِلَی سَمَاوَاتِهِ السَّبْع ... ثُمَّ أَوْحَی اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ إِلَیْهِ اقْرَأْ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) نِسْبَهًَْ رَبِّکَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ*اللهُ الصَّمَدُ* لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ* وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امام صادق (علیه السلام) فرمود: خدای عزّوجلّ هنگامی‌که پیامبرش را به‌سوی آسمان‌های هفتگانه بالا برد... سپس خدای عزّوجلّ به او وحی فرمود: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! نسبت پروردگارت را بخوان: قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ*اللهُ الصَّمَدُ* لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ* وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۴
الکافی، ج۳، ص۴۸۴/ بحارالأنوار، ج۱۸، ص۳۶۷؛ «بتفاوت»/ علل الشرایع، ج۲، ص۳۳۴ و وسایل الشیعهًْ، ج۵، ص۴۶۸؛ فیهما: «ان الله عزوجل لما عرج بنیه الی سمواته السبع» محذوف/ المحاسن، ج۲، ص۳۲۳؛ «بتفاوت»/ نورالثقلین

توحید

۱
(اخلاص/ مقدمه)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَی قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ إِلَی آخِرِهَا فَکَانَ رَدّاً عَلَی مَنِ ادَّعَی مِنْ دُونِ اللَّهِ ضِدّاً أَوْ نِدّا.

امام علی (علیه السلام)- سپس خدای متعال سوره‌ی قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ را تا آخر نازل کرد و این هم رد بر کسانی است می‌گویند: «خدا شریک دارد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۴
بحارالأنوار، ج۹، ص۲۶۵/ الاحتجاج، ج۱، ص۲۸/ الإمام العسکری، ص۵۴۲
۲
(اخلاص/ مقدمه)

الرّضا (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌عُبَیْدٍ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَی الرِّضَا (علیه السلام) فَقَالَ لِی قُلْ لِلْعَبَّاسِیِّ یَکُفَّ عَنِ الْکَلَامِ فِی التَّوْحِیدِ وَ غَیْرِهِ وَ یُکَلِّمِ النَّاسَ بِمَا یَعْرِفُونَ وَ یَکُفَّ عَمَّا یُنْکِرُونَ وَ إِذَا سَأَلُوکَ عَنِ التَّوْحِیدِ فَقُلْ کَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ* اللهُ الصَّمَدُ* لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ* وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ.

امام رضا (علیه السلام)- محمّدبن‌عبید گوید: نزد امام رضا (علیه السلام) رفتم. حضرت به من فرمود که به عبّاسی بگو تا از سخن‌گفتن در توحید و غیر آن باز ایستد و با مردم به آنچه می‌شناسند سخن گوید و از آنچه انکار می‌نمایند و نمی‌دانند باز ایستد و چون تو را از توحید سؤال کنند بگو چنان که خدای عزّوجلّ فرموده است: قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ* اللهُ الصَّمَدُ* لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ* وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۵۶
بحارالأنوار، ج۲، ص۶۹/ التوحید، ص۹۵
بیشتر