الصّادق ( مَنْ قَرَأَ سُورَهًَْ بَنِی إِسْرَائِیلَ فِی کُلِ لَیْلَهًِْ الْجُمُعَهًِْ لَمْ یَمُتْ حَتَّی یُدْرِکَ الْقَائِمَ (فَیَکُونَ مِنْ أَصْحَابِهِ.
امام صادق (علیه السلام)- هرکس در هر شب جمعه‌ای سوره‌ی اسراء را بخواند، آنقدر زنده می‌ماند تا ظهور قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را ببیند و یکی از اصحاب او باشد.
الرّسول ( مَنْ قَرَأَ هَذِهِ السُّورَهًَْ وَرَقَ قَلْبُهُ عِنْدَ ذِکْرِ الْوَالِدَیْنِ، کَانَ لَهُ قِنْطَارٌ فِی الْجَنَّهًِْ، وَ الْقِنْطَارُ أَلْفٌ وَ مِائَتَا أَوْقِیَهًٍْ وَ الْأَوْقِیَهًُْ خَیْرٌ مِنَ الدُّنْیَا وَ مَا فِیهَا، وَ مَنْ کَتَبَهَا وَ جَعَلَهَا فِی خِرْقَهًٍْ حَرِیرٍ خِضْراءَ وَ حَرَزَ عَلَیْهَا وَ رَمَی بِالنِّبَالِ، أَصَابَ وَ لَمْ یُخْطِئْ، وَ إِنْ کَتَبَهَا فِی إِنَاءٍ وَ شَرِبَ مَاءَهَا لَمْ یَتَعَذَّرْ عَلَیْهِ کَلَامٌ، وَ انْطَلَقَ لِسَانُهُ بِِالصَّوَابِِ، وَ ازْدَادَ فَهْماً.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس این سوره را بخواند و در هنگام یادکردن والدین، دلش نرم و مهربان شود، برایش قنطاری در بهشت خواهد بود و هر قنطار معادل هزار و دویست اوقیه می‌باشد و هر اوقیه، از دنیا و هرچه در آن است بهتر است و هرکس این سوره را بنویسد و در ردای حریر سبزی قرار دهد و به آن پناه برد و تیری بیندازد، حتماً بدون خطا به هدف می‌زند و اگر در ظرف آبی نویسد و از آب آن بنوشد، سخن‌گفتن برایش دشوار نمی‌شود و همیشه زبانش سخن درست را می‌گوید و فهم و درکش زیاد می‌شود.
الصّادق ( مَنْ کَتَبَهَا فِی خِرْقَهًٍْ حَرِیرٍ خِضْراءَ، وَ تَحَرَّزَ عَلَیْهَا وَ عَلَّقَهَا عَلَیْهِ وَ رَمَی بِالنُّشَّابِ أَصَابَ وَ لَمْ یُخْطِئْ أَبَداً، وَ إِنْ کَتَبَهَا لِصَغِیرٍ تَعَذَّرَ عَلَیْهِ الْکَلَامُ یَکْتُبُهَا بِزَعْفَرَانٍ وَ یَسْقِی مَاءَهَا أَنْطَقَ اللَّهُ لِسَانَهُ بِإِذْنِهِ وَ تَکَلَّمَ.
امام صادق (علیه السلام)- هرکس آن را در ردای حریر سبزی بنویسد و به‌عنوان حرز آن را بپوشد و بر خود بیاویزد و تیری بزند، حتماً بدون هیچ خطایی به هدف می‌زند و اگر کودکی قادر به سخن‌گفتن نباشد، این سوره را با زعفران برایش بنویسد و آب آن را بخورد، خداوند به اذن و اراده‌ی خود زبان او را باز می‌کند و سخن می‌گوید.
آیه سُبْحانَ الَّذِي أَسْرى بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بارَكْنا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آياتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ [1]
پاك و منزّه است آن‌كس‌كه بنده‌اش را در يك شب، از مسجدالحرام به مسجدالأقصى كه گرداگردش را پُربركت ساخته‌ايم برد، تا برخى از نشانه‌هاى خود را به او ارائه دهيم، چراكه او شنوا و بيناست.
الصّادق ( عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَکَمِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (عَنْ سُبْحَانَ اللَّهِ فَقَالَ أَنَفَهًٌْ لِلَّهِ.
امام صادق (علیه السلام)- هشام‌بن‌حکم گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی معنای: سُبْحانَ پرسیدم. امام (علیه السلام) فرمود: «منزّه دانستن خداوند [از هر عیب‌ونقص] است».
الرّسول ( عَنْ أَبِی دَاوُدَ عَمَّنْ سَمِعَ رَسُولَ اللَّهِ (یَقُولُ: أَنَا عَبْدُ اللَّهِ اسْمِی أَحْمَدُ وَ أَنَا عَبْدُ اللَّهِ اسْمِی إِسْرَائِیلُ فَمَا أَمَرَهُ فَقَدْ أَمَرَنِی وَ مَا عَنَاهُ فَقَدْ عَنَانِی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابوداود از کسی که از پیامبر (صلی الله علیه و آله) [این حدیث را] شنیده، نقل می‌کند که پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرموده است: «من عبداللَّه، نامم احمد و من عبداللَّه [بنده‌ی خدا] هستم، اسمم اسرائیل هرچه به او امر کند به من امر کرده و هرچه به او نسبت دهد به من نسبت داده شده است».
الصّادق ( عَنِ ابْنِ أَبِی‌عُمَیْرٍ عَنْ هِشَامِ‌بْنِ‌سَالِمٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (قَال جَاءَ جَبْرَئِیلُ وَ مِیکَائِیلُ وَ إِسْرَافِیلُ بِالْبُرَاقِ إِلَی رَسُولِ‌اللَّهِ (فَأَخَذَ وَاحِدٌ بِاللِّجَامِ وَ وَاحِدٌ بِالرِّکَابِ وَ سَوَّی الْآخَرُ عَلَیْهِ ثِیَابَهُ فَتَضَعْضَعَتِ الْبُرَاقُ فَلَطَمَهَا جَبْرَئِیلُ ثُمَّ قَالَ لَهَا اسْکُنِی یَا بُرَاقُ فَمَا رَکِبَکِ نَبِیٌّ قَبْلَهُ وَ لَا یَرْکَبُکِ بَعْدَهُ مِثْلُهُ قَالَ فَرَقَّتْ بِهِ (وَ رَفَعَتْهُ ارْتِفَاعاً لَیْسَ بِالْکَثِیرِ وَ مَعَهُ جَبْرَئِیلُ یُرِیهِ الْآیَاتِ مِنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ قَالَ فَبَیْنَا أَنَا فِی مَسِیرِی إِذْ نَادَی مُنَادٍ عَنْ یَمِینِی یَا مُحَمَّدُ (فَلَمْ أُجِبْهُ وَ لَمْ أَلْتَفِتْ إِلَیْهِ ثُمَّ نَادَی مُنَادٍ عَنْ یَسَارِی یَا مُحَمَّدُ (فَلَمْ أُجِبْهُ وَ لَمْ أَلْتَفِتْ إِلَیْهِ ثُمَّ اسْتَقْبَلَتْنِی امْرَأَهًٌْ کَاشِفَهًٌْ عَنْ ذِرَاعَیْهَا عَلَیْهَا مِنْ کُلِّ زِینَهًِْ الدُّنْیَا فَقَالَتْ یَا مُحَمَّدُ (انْظُرْنِی حَتَّی أُکَلِّمَکَ فَلَمْ أَلْتَفِتْ إِلَیْهَا ثُمَّ سِرْتُ فَسَمِعْتُ صَوْتاً أَفْزَعَنِی فَجَاوَزْتُ فَنَزَلَ بِی جَبْرَئِیلُ (فَقَالَ صَلِّ فَصَلَّیْتُ فَقَالَ تَدْرِی أَیْنَ صَلَّیْتَ فَقُلْتُ لَا فَقَالَ صَلَّیْتَ بِطَیْبَهًَْ وَ إِلَیْهَا مُهَاجَرَتُکَ ثُمَّ رَکِبْتُ فَمَضَیْنَا مَا شَاءَ اللَّهُ ثُمَّ قَالَ لِیَ انْزِلْ وَ صَلِّ فَنَزَلْتُ وَ صَلَّیْتُ فَقَالَ لِی تَدْرِی أَیْنَ صَلَّیْتَ فَقُلْتُ لَا فَقَالَ صَلَّیْتَ بِطُورِ سَیْنَاءَ حَیْثُ کَلَّمَ اللهُ مُوسَی تَکْلِیماً ثُمَّ رَکِبْتُ فَمَضَیْنَا مَا شَاءَ اللَّهُ ثُمَّ قَالَ لِیَ انْزِلْ فَصَلِّ فَنَزَلْتُ وَ صَلَّیْتُ فَقَالَ لِی تَدْرِی أَیْنَ صَلَّیْتَ فَقُلْتُ لَا قَالَ صَلَّیْتَ فِی بَیْتِ لَحْمٍ وَ بَیْتُ لَحْمٍ بِنَاحِیَهًِْ بَیْتِ الْمَقْدِسِ حَیْثُ وُلِدَ عِیسَی ابْنُ مَرْیَمَ (ثُمَّ رَکِبْتُ فَمَضَیْنَا حَتَّی انْتَهَیْنَا إِلَی بَیْتِ الْمَقْدِسِ فَرَبَطْتُ الْبُرَاقَ بِالْحَلْقَهًِْ الَّتِی کَانَتِ الْأَنْبِیَاءُ تَرْبِطُ بِهَا فَدَخَلْتُ الْمَسْجِدَ وَ مَعِی جَبْرَئِیلُ إِلَی جَنْبِی فَوَجَدْنَا إِبْرَاهِیمَ وَ مُوسَی وَ عِیسَی (فِیمَنْ شَاءَ اللَّهُ مِنْ أَنْبِیَاءِاللَّهِ (قَدْ جَمَعُوا إِلَیَّ وَ أُقِیمَتِ الصَّلَاهًُْ وَ لَا أَشُکُّ إِلَّا وَ جَبْرَئِیلُ سَیَتَقَدَّمُنَا فَلَمَّا اسْتَوَوْا أَخَذَ جَبْرَئِیلُ بِعَضُدِی فَقَدَّمَنِی وَ أَمَّمْتُهُمْ وَ لَا فَخْرَ ثُمَّ أَتَانِی الْخَازِنُ بِثَلَاثَهًِْ أَوَانٍ إِنَاءٌ فِیهِ لَبَنٌ وَ إِنَاءٌ فِیهِ مَاءٌ وَ إِنَاءٌ فِیهِ خَمْرٌ وَ سَمِعْتُ قَائِلًا یَقُولُ إِنْ أَخَذَ الْمَاءَ غَرِقَ وَ غَرِقَتْ أُمَّتُهُ وَ إِنْ أَخَذَ الْخَمْرَ غَوِیَ وَ غَوِیَتْ أُمَّتُهُ وَ إِنْ أَخَذَ اللَّبَنَ هُدِیَ وَ هُدِیَتْ أُمَّتُهُ قَالَ فَأَخَذْتُ اللَّبَنَ وَ شَرِبْتُ مِنْهُ فَقَالَ لِی جَبْرَئِیلُ هُدِیتَ وَ هُدِیَتْ أُمَّتُکَ ثُمَّ قَالَ لِی مَا ذَا رَأَیْتَ فِی مَسِیرِکَ فَقُلْتُ نَادَانِی مُنَادٍ عَنْ یَمِینِی فَقَالَ لِی أَوَ أَجَبْتَهُ فَقُلْتُ لَا وَ لَمْ أَلْتَفِتْ إِلَیْهِ فَقَالَ ذَلِکَ دَاعِی الْیَهُودِ لَوْ أَجَبْتَهُ لَتَهَوَّدَتْ أُمَّتُکَ مِنْ بَعْدِکَ ثُمَّ قَالَ مَا ذَا رَأَیْتَ فَقُلْتُ نَادَانِی مُنَادٍ عَنْ یَسَارِی فَقَالَ لِی أَوَ أَجَبْتَهُ فَقُلْتُ لَا وَ لَمْ أَلْتَفِتْ إِلَیْهِ فَقَالَ ذَاکَ دَاعِی النَّصَارَی لَوْ أَجَبْتَهُ لَتَنَصَّرَتْ أُمَّتُکَ مِنْ بَعْدِکَ ثُمَّ قَالَ مَا ذَا اسْتَقْبَلَکَ فَقُلْتُ لَقِیتُ امْرَأَهًًْ کَاشِفَهًًْ عَنْ ذِرَاعَیْهَا عَلَیْهَا مِنْ کُلِّ زِینَهًِْ الدُّنْیَا فَقَالَتْ یَا مُحَمَّدُ (انْظُرْنِی حَتَّی أُکَلِّمَکَ فَقَالَ لِی أَ فکَلَّمْتَهَا فَقُلْتُ لَا کَلَّمْتُهَا وَ لَمْ أَلْتَفِتْ إِلَیْهَا فَقَالَ تِلْکَ الدُّنْیَا وَ لَوْ کَلَّمْتَهَا لَاخْتَارَتْ أُمَّتُکَ الدُّنْیَا عَلَی الْآخِرَهًِْ ثُمَّ سَمِعْتُ صَوْتاً أَفْزَعَنِی فَقَالَ لِی جَبْرَئِیلُ أَ تَسْمَعُ یَا مُحَمَّدُ (قُلْتُ نَعَمْ قَالَ هَذِهِ صَخْرَهًٌْ قَذَفْتُهَا عَنْ شَفِیرِ جَهَنَّمَ مُنْذُ سَبْعِینَ عَاماً فَهَذَا حِینَ اسْتَقَرَّتْ قَالُوا فَمَا ضَحِکَ رَسُولُ اللَّهِ (حَتَّی قُبِضَ قَالَ فَصَعِدَ جَبْرَئِیلُ وَ صَعِدْتُ مَعَهُ إِلَی السَّمَاءِ الدُّنْیَا وَ عَلَیْهَا مَلَکٌ یُقَالُ لَهُ إِسْمَاعِیلُ وَ هُوَ صَاحِبُ الْخَطْفَهًِْ الَّتِی قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ إِلَّا مَنْ خَطِفَ الْخَطْفَةَ فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ ثاقِبٌ وَ تَحْتَهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ تَحْتَ کُلِّ مَلَکٍ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ فَقَالَ یَا جَبْرَئِیلُ مَنْ هَذَا مَعَکَ فَقَالَ مُحَمَّدٌ (قَالَ وَ قَدْ بُعِثَ قَالَ نَعَمْ فَفَتَحَ الْبَابَ فَسَلَّمْتُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ عَلَیَّ وَ اسْتَغْفَرْتُ لَهُ وَ اسْتَغْفَرَ لِی وَ قَالَ مَرْحَباً بِالْأَخِ الصَّالِحِ وَ النَّبِیِّ الصَّالِحِ وَ تَلَقَّتْنِی الْمَلَائِکَهًُْ حَتَّی دَخَلْتُ السَّمَاءَ الدُّنْیَا فَمَا لَقِیَنِی مَلَکٌ إِلَّا ضَاحِکاً مُسْتَبْشِراً حَتَّی لَقِیَنِی مَلَکٌ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ لَمْ أَرَ أَعْظَمَ خَلْقاً مِنْهُ کَرِیهُ الْمَنْظَرِ ظَاهِرُ الْغَضَبِ فَقَالَ لِی مِثْلَ مَا قَالُوا مِنَ الدُّعَاءِ إِلَّا أَنَّهُ لَمْ یَضْحَکْ وَ لَمْ أَرَ فِیهِ مِنَ الِاسْتِبْشَارِ مَا رَأَیْتُ مِمَّنْ ضَحِکَ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ فَقُلْتُ مَنْ هَذَا یَا جَبْرَئِیلُ (فَإِنِّی قَدْ فَزِعْتُ مِنْهُ فَقَالَ یَجُوزُ أَنْ تَفْزَعَ مِنْهُ وَ کُلُّنَا نَفْزَعُ مِنْهُ إِنَّ هَذَا مَالِکٌ خَازِنُ النَّارِ لَمْ یَضْحَکْ قَطُّ وَ لَمْ یَزَلْ مُنْذُ وَلَّاهُ اللَّهُ جَهَنَّمَ یَزْدَادُ کُلَّ یَوْمٍ غَضَباً وَ غَیْظاً عَلَی أَعْدَاءِ اللَّهِ وَ أَهْلِ مَعْصِیَتِهِ فَیَنْتَقِمُ اللَّهُ بِهِ مِنْهُمْ وَ لَوْ ضَحِکَ إِلَی أَحَدٍ کَانَ قَبْلَکَ أَوْ کَانَ ضَاحِکاً إِلَی أَحَدٍ بَعْدَکَ لَضَحِکَ إِلَیْکَ وَ لَکِنَّهُ لَا یَضْحَکُ فَسَلَّمْتُ عَلَیْهِ فَرَدَّ السَّلَامَ عَلَیَّ وَ بَشَّرَنِی بِالْجَنَّهًِْ فَقُلْتُ لِجَبْرَئِیلَ وَ جَبْرَئِیلُ بِالْمَکَانِ الَّذِی وَصَفَهُ اللَّهُ مُطاعٍ ثَمَّ أَمِینٍ أَلَا تَأْمُرُنِی أَنْ یُرِیَنِی النَّارَ فَقَالَ لَهُ جَبْرَئِیلُ یَا مَالِکُ أَرِ مُحَمَّداً (النَّارَ فَکَشَفَ عَنْهَا غِطَاءَهَا وَ فَتَحَ بَاباً مِنْهَا فَخَرَجَ مِنْهَا لَهَبٌ سَاطِعٌ فِی السَّمَاءِ وَ فَارَتْ وَ ارْتَفَعَتْ حَتَّی ظَنَنْتُ لَتَتَنَاوَلُنِی مِمَّا رَأَیْتُ فَقُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ (قُلْ لَهُ فَلْیَرُدَّ عَلَیْهَا غِطَاءَهَا فَأَمَرَهَا فَقَالَ لَهَا ارْجِعِی فَرَجَعَتْ إِلَی مَکَانِهَا الَّذِی خَرَجَتْ مِنْهُ ثُمَّ مَضَیْتُ فَرَأَیْتُ رَجُلًا آدِماً جَسِیماً فَقُلْتُ مَنْ هَذَا یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَذَا أَبُوکَ آدَمُ (فَإِذَا هُوَ یُعْرَضُ عَلَیْهِ ذُرِّیَّتُهُ فَیَقُولُ رُوحٌ طَیِّبٌ وَ رِیحٌ طَیِّبَهًٌْ مِنْ جَسَدٍ طَیِّبٍ ثُمَّ تَلَا رَسُولُ اللَّهِ (سُورَهًَْ الْمُطَفِّفِینَ عَلَی رَأْسِ سَبْعَ عَشْرَهًَْ آیَهًًْ کَلَّا إِنَّ کِتابَ الْأَبْرارِ لَفِی عِلِّیِّینَ* وَ ما أَدْراکَ ما عِلِّیُّونَ* کِتابٌ مَرْقُومٌ* یَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ إِلَی آخِرِهَا قَالَ فَسَلَّمْتُ عَلَی أَبِی‌آدَمَ (وَ سَلَّمَ عَلَیَّ وَ اسْتَغْفَرْتُ لَهُ وَ اسْتَغْفَرَ لِی وَ قَالَ مَرْحَباً بِالِابْنِ الصَّالِحِ وَ النَّبِیِّ الصَّالِحِ وَ الْمَبْعُوثِ فِی الزَّمَنِ الصَّالِحِ ثُمَّ مَرَرْتُ بِمَلَکٍ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ جَالِسٍ عَلَی مَجْلِسٍ وَ إِذَا جَمِیعُ الدُّنْیَا بَیْنَ رُکْبَتَیْهِ وَ إِذَا بِیَدِهِ لَوْحٌ مِنْ نُورٍ سَطْرٌ فِیهِ مَکْتُوبٌ فِیهِ کِتَابٌ یَنْظُرُ فِیهِ لَا یَلْتَفِتُ یَمِیناً وَ لَا شِمَالًا مُقْبِلًا عَلَیْهِ کَهَیْئَهًِْ الْحَزِینِ فَقُلْتُ مَنْ هَذَا یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَذَا مَلَکُ الْمَوْتِ دَائِبٌ فِی قَبْضِ الْأَرْوَاحِ فَقُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ أَدْنِنِی مِنْهُ حَتَّی أُکَلِّمَهُ فَأَدْنَانِی مِنْهُ فَسَلَّمْتُ عَلَیْهِ وَ قَالَ لَهُ جَبْرَئِیلُ هَذَا مُحَمَّدٌ نَبِیُّ الرَّحْمَهًِْ (الَّذِی أَرْسَلَهُ اللَّهُ إِلَی الْعِبَادِ فَرَحَّبَ بِی وَ حَیَّانِی بِالسَّلَامِ وَ قَالَ أَبْشِرْ یَا مُحَمَّدُ (فَإِنِّی أَرَی الْخَیْرَ کُلَّهُ فِی أُمَّتِکَ فَقُلْتُ الْحَمْدُ لِلَّهِ الْمَنَّانِ ذِی النِّعَمِ عَلَی عِبَادِهِ ذَلِکَ مِنْ فَضْلِ رَبِّی وَ رَحْمَتِهِ عَلَیَّ فَقَالَ جَبْرَئِیلُ هُوَ أَشَدُّ الْمَلَائِکَهًِْ عَمَلًا فَقُلْتُ أَ کُلُّ مَنْ مَاتَ أَوْ هُوَ مَیِّتٌ فِیمَا بَعْدُ هَذَا یَقْبِضُ رُوحَهُ فَقَالَ نَعَمْ قُلْتُ وَ تَرَاهُمْ حَیْثُ کَانُوا وَ تَشْهَدُهُمْ بِنَفْسِکَ فَقَالَ نَعَمْ فَقَالَ مَلَکُ الْمَوْتِ مَا الدُّنْیَا کُلُّهَا عِنْدِی فِیمَا سَخَّرَهَا اللَّهُ لِی وَ مَکَّنَنِی عَلَیْهَا إِلَّا کَالدِّرْهَمِ فِی کَفِّ الرَّجُلِ یُقَلِّبُهُ کَیْفَ یَشَاءُ وَ مَا مِنْ دَارٍ إِلَّا وَ أَنَا أَتَصَفَّحُهُ کُلَّ یَوْمٍ خَمْسَ مَرَّاتٍ وَ أَقُولُ إِذَا بَکَی أَهْلُ الْمَیِّتِ عَلَی مَیِّتِهِمْ لَا تَبْکُوا عَلَیْهِ فَإِنَّ لِی فِیکُمْ عَوْدَهًًْ وَ عَوْدَهًًْ حَتَّی لَا یَبْقَی مِنْکُمْ أَحَدٌ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (کَفَی بِالْمَوْتِ طَامَّهًًْ یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ جَبْرَئِیلُ إِنَّ مَا بَعْدَ الْمَوْتِ أَطَمُّ وَ أَطَمُّ مِنَ الْمَوْتِ قَالَ ثُمَّ مَضَیْتُ فَإِذَا أَنَا بِقَوْمٍ بَیْنَ أَیْدِیهِمْ مَوَائِدُ مِنْ لَحْمٍ طَیِّبٍ وَ لَحْمٍ خَبِیثٍ یَأْکُلُونَ اللَّحْمَ الْخَبِیثَ وَ یَدَعُونَ الطَّیِّبَ فَقُلْتُ مَنْ هَؤُلَاءِ یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَؤُلَاءِ الَّذِینَ یَأْکُلُونَ الْحَرَامَ وَ یَدَعُونَ الْحَلَالَ وَ هُمْ مِنْ أُمَّتِکَ یَا مُحَمَّدُ (فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ثُمَّ رَأَیْتُ مَلَکاً مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ جَعَلَ اللَّهُ أَمْرَهُ عَجَباً نِصْفُ جَسَدِهِ النَّارُ وَ النِّصْفُ الْآخَرُ ثَلْجٌ فَلَا النَّارُ تُذِیبُ الثَّلْجَ وَ لَا الثَّلْجُ یُطْفِئُ النَّارَ وَ هُوَ یُنَادِی بِصَوْتٍ رَفِیعٍ وَ یَقُولُ سُبْحَانَ الَّذِی کَفَّ حَرَّ هَذِهِ النَّارِ فَلَا تُذِیبُ الثَّلْجَ وَ کَفَّ بَرْدَ هَذَا الثَّلْجِ فَلَا یُطْفِئُ حَرَّ هَذِهِ النَّارِ اللَّهُمَّ یَا مُؤَلِّفَ بَیْنَ الثَّلْجِ وَ النَّارِ أَلِّفْ بَیْنَ قُلُوبِ عِبَادِکَ الْمُؤْمِنِینَ فَقُلْتُ مَنْ هَذَا یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَذَا مَلَکٌ وَکَّلَهُ اللَّهُ بِأَکْنَافِ السَّمَاءِ وَ أَطْرَافِ الْأَرَضِینَ وَ هُوَ أَنْصَحُ مَلَائِکَهًِْ اللَّهِ لِأَهْلِ الْأَرْضِ مِنْ عِبَادِهِ الْمُؤْمِنِینَ یَدْعُو لَهُمْ بِمَا تَسْمَعُ مُنْذُ خُلِقَ وَ رَأَیْتُ مَلَکَیْنِ یُنَادِیَانِ فِی السَّمَاءِ أَحَدُهُمَا یَقُولُ اللَّهُمَّ أَعْطِ کُلَّ مُنْفِقٍ خَلَفاً وَ الْآخَرُ یَقُولُ اللَّهُمَّ أَعْطِ کُلَّ مُمْسِکٍ تَلَفاً ثُمَّ مَضَیْتُ فَإِذَا أَنَا بِأَقْوَامٍ لَهُمْ مَشَافِرُ کَمَشَافِرِ الْإِبِلِ یُقْرَضُ اللَّحْمُ مِنْ جُنُوبِهِمْ وَ یُلْقَی فِی أَفْوَاهِهِمْ فَقُلْتُ مَنْ هَؤُلَاءِ یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَؤُلَاءِ الْهَمَّازُونَ اللَّمَّازُونَ ثُمَّ مَضَیْتُ فَإِذَا أَنَا بِأَقْوَامٍ تُرْضَخُ رُءُوسُهُمْ بِالصَّخْرِ فَقُلْتُ مَنْ هَؤُلَاءِ یَا جَبْرَئِیل‌فَقَالَ هَؤُلَاءِ الَّذِینَ یَنَامُونَ عَنْ صَلَاهًِْ الْعِشَاءِ ثُمَّ مَضَیْتُ فَإِذَا أَنَا بِأَقْوَامٍ تُقْذَفُ النَّارُ فِی أَفْوَاهِهِمْ وَ تَخْرُجُ مِنْ أَدْبَارِهِمْ فَقُلْتُ مَنْ هَؤُلَاءِ یَا جَبْرَئِیلُ قَالَ هَؤُلَاءِ الَّذِینَ یَأْکُلُونَ أَمْوالَ الْیَتامی ظُلْماً إِنَّما یَأْکُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَیَصْلَوْنَ سَعِیراً ثُمَّ مَضَیْتُ فَإِذَا أَنَا بِأَقْوَامٍ یُرِیدُ أَحَدُهُمْ أَنْ یَقُومَ فَلَا یَقْدِرُ مِنْ عِظَمِ بَطْنِهِ فَقُلْتُ مَنْ هَؤُلَاءِ یَا جَبْرَئِیلُ قَالَ هَؤُلَاءِ الَّذِینَ یَأْکُلُونَ الرِّبا لا یَقُومُونَ إِلَّا کَما یَقُومُ الَّذِی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطانُ مِنَ الْمَسِّ وَ إِذَا هُمْ بِسَبِیلِ آلِ فِرْعَوْنَ یُعْرَضُونَ عَلَی النَّارِ غُدُوًّا وَ عَشِیًّا یَقُولُونَ رَبَّنَا مَتَی تَقُومُ السَّاعَهًُْ قَالَ ثُمَّ مَضَیْتُ فَإِذَا أَنَا بِنِسْوَانٍ مُعَلَّقَاتٍ بِثَدْیِهِنَّ فَقُلْتُ مَنْ هَؤُلَاءِ یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَؤُلَاءِ اللَّوَاتِی یُوَرِّثْنَ أَمْوَالَ أَزْوَاجِهِنَّ أَوْلَادَ غَیْرِهِمْ ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَی امْرَأَهًٍْ أَدْخَلَتْ عَلَی قَوْمٍ فِی نَسَبِهِمْ مَنْ لَیْسَ مِنْهُمْ فَاطَّلَعَ عَلَی عَوْرَتِهِمْ وَ أَکَلَ خَزَائِنَهُمْ قَالَ ثُمَّ مَرَرْنَا بِمَلَائِکَهًٍْ مِنْ مَلَائِکَهًِْ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ خَلَقَهُمُ اللَّهُ کَیْفَ شَاءَ وَ وَضَعَ وُجُوهَهُمْ کَیْفَ شَاءَ لَیْسَ شَیْءٌ مِنْ أَطْبَاقِ أَجْسَادِهِمْ إِلَّا وَ هُوَ یُسَبِّحُ اللَّهَ وَ یُحَمِّدُهُ مِنْ کُلِّ نَاحِیَهًٍْ بِأَصْوَاتٍ مُخْتَلِفَهًٍْ أَصْوَاتُهُمْ مُرْتَفِعَهًٌْ بِالتَّحْمِیدِ وَ الْبُکَاءِ مِنْ خَشْیَهًِْ اللَّهِ فَسَأَلْتُ جَبْرَئِیلَ عَنْهُمْ فَقَالَ کَمَا تَرَی خُلِقُوا إِنَّ الْمَلَکَ مِنْهُمْ إِلَی جَنْبِ صَاحِبِهِ مَا کَلَّمَهُ قَطُّ وَ لَا رَفَعُوا رُءُوسَهُمْ إِلَی مَا فَوْقَهَا وَ لَا خَفَضُوهَا إِلَی مَا تَحْتَهَا خَوْفاً مِنَ اللَّهِ وَ خُشُوعاً فَسَلَّمْتُ عَلَیْهِمْ فَرَدُّوا عَلَیَّ إِیمَاءً بِرُءُوسِهِمْ لَا یَنْظُرُونَ إِلَیَّ مِنَ الْخُشُوعِ فَقَالَ لَهُمْ جَبْرَئِیلُ هَذَا مُحَمَّدٌ (نَبِیُّ الرَّحْمَهًِْ أَرْسَلَهُ اللَّهُ إِلَی الْعِبَادِ رَسُولًا وَ نَبِیّاً وَ هُوَ خَاتَمُ النُّبُوَّهًِْ وَ سَیِّدُهُمْ أَ فَلَا تُکَلِّمُونَهُ قَالَ فَلَمَّا سَمِعُوا ذَلِکَ مِنْ جَبْرَئِیلَ أَقْبَلُوا عَلَیَّ بِالسَّلَامِ وَ أَکْرَمُونِی وَ بَشَّرُونِی بِالْخَیْرِ لِی وَ لِأُمَّتِی قَالَ ثُمَّ صَعِدْنَا إِلَی السَّمَاءِ الثَّانِیَهًِْ فَإِذَا فِیهَا رَجُلَانِ مُتَشَابِهَانِ فَقُلْتُ مَنْ هَذَانِ یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ لِی ابْنَا الْخَالَهًِْ یَحْیَی وَ عِیسَی (فَسَلَّمْتُ عَلَیْهِمَا وَ سَلَّمَا عَلَیَّ وَ اسْتَغْفَرْتُ لَهُمَا وَ اسْتَغْفَرَا لِی وَ قَالَا مَرْحَباً بِالْأَخِ الصَّالِحِ وَ النَّبِیِّ الصَّالِحِ وَ إِذَا فِیهَا مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ وَ عَلَیْهِمُ الْخُشُوعُ قَدْ وَضَعَ اللَّهُ وُجُوهَهُمْ کَیْفَ شَاءَ لَیْسَ مِنْهُمْ مَلَکٌ إِلَّا یُسَبِّحُ اللَّهَ وَ یُحَمِّدُهُ بِأَصْوَاتٍ مُخْتَلِفَهًٍْ ثُمَّ صَعِدْنَا إِلَی السَّمَاءِ الثَّالِثَهًِْ فَإِذَا فِیهَا رَجُلٌ فَضْلُ حُسْنِهِ عَلَی سَائِرِ الْخَلْقِ کَفَضْلِ الْقَمَرِ لَیْلَهًَْ الْبَدْرِ عَلَی سَائِرِ النُّجُومِ فَقُلْتُ مَنْ هَذَا یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَذَا أَخُوکَ یُوسُفُ فَسَلَّمْتُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ عَلَیَّ وَ اسْتَغْفَرْتُ لَهُ وَ اسْتَغْفَرَ لِی وَ قَالَ مَرْحَباً بِالنَّبِیِّ الصَّالِحِ وَ الْأَخِ الصَّالِحِ وَ الْمَبْعُوثِ فِی الزَّمَنِ الصَّالِحِ وَ إِذَا فِیهَا مَلَائِکَهًٌْ عَلَیْهِمْ مِنَ الْخُشُوعِ مِثْلُ مَا وَصَفْتُ فِی السَّمَاءِ الْأُولَی وَ الثَّانِیَهًِْ وَ قَالَ لَهُمْ جَبْرَئِیلُ فِی أَمْرِی مَا قَالَ لِلْآخَرِینَ وَ صَنَعُوا بِی مِثْلَ مَا صَنَعَ الْآخَرُونَ ثُمَّ صَعِدْنَا إِلَی السَّمَاءِ الرَّابِعَهًِْ وَ إِذَا فِیهَا رَجُلٌ فَقُلْتُ مَنْ هَذَا یَا جِبْرِیلُ قَالَ هَذَا إِدْرِیسُ رَفَعَهُ اللَّهُ مَکاناً عَلِیًّا فَسَلَّمْتُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ عَلَیَّ وَ اسْتَغْفَرْتُ لَهُ وَ اسْتَغْفَرَ لِی وَ إِذَا فِیهَا مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ الْخُشُوعِ مِثْلُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ الَّتِی عَبَرْنَاهَا فَبَشَّرُونِی بِالْخَیْرِ لِی وَ لِأُمَّتِی ثُمَّ رَأَیْتُ مَلَکاً جَالِساً عَلَی سَرِیرٍ تَحْتَ یَدَیْهِ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ تَحْتَ کُلِّ مَلَکٍ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ فَوَقَعَ فِی نَفْسِ رَسُولِ‌اللَّهِ (أَنَّهُ هُوَ فَصَاحَ بِهِ جَبْرَئِیلُ فَقَالَ قُمْ فَهُوَ قَائِمٌ (إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ ثُمَّ صَعِدْنَا إِلَی السَّمَاءِ الْخَامِسَهًِْ فَإِذَا فِیهَا رَجُلٌ کَهْلٌ عَظِیمُ الْعَیْنِ لَمْ أَرَ کَهْلًا أَعْظَمَ مِنْهُ حَوْلَهُ ثُلَّهًٌْ مِنْ أُمَّتِهِ فَأَعْجَبَتْنِی کَثْرَتُهُمْ فَقُلْتُ مَنْ هَذَا یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَذَا الْمُجِیبُ فِی قَوْمِهِ هَارُونُ‌بْنُ‌عِمْرَانَ (فَسَلَّمْتُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ عَلَیَّ وَ اسْتَغْفَرْتُ لَهُ وَ اسْتَغْفَرَ لِی وَ إِذَا فِیهَا مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ الْخُشُوعِ مِثْلُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ ثُمَّ صَعِدْنَا إِلَی‌السَّمَاءِ السَّادِسَهًِْ وَ إِذَا فِیهَا رَجُلٌ آدِمٌ طَوِیلٌ کَأَنَّهُ مِنْ شَبْوَهًَْ وَ لَوْ أَنَّ عَلَیْهِ قَمِیصَیْنِ لَنَفَذَ شَعْرُهُ فِیهِمَا فَسَمِعْتُهُ یَقُولُ یَزْعُمُ بَنُوإِسْرَائِیلَ أَنِّی أَکْرَمُ وُلْدِ آدَمَ (عَلَی اللَّهِ وَ هَذَا رَجُلٌ أَکْرَمُ عَلَی اللَّهِ مِنِّی فَقُلْتُ مَنْ هَذَا یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَذَا أَخُوکَ مُوسَی‌بْنُ‌عِمْرَانَ (فَسَلَّمْتُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ عَلَیَّ وَ اسْتَغْفَرْتُ لَهُ وَ اسْتَغْفَرَ لِی وَ إِذَا فِیهَا مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ الْخُشُوعِ مِثْلُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ قَالَ ثُمَّ صَعِدْنَا إِلَی السَّمَاءِ السَّابِعَهًِْ فَمَا مَرَرْتُ بِمَلَکٍ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ إِلَّا قَالُوا یَا مُحَمَّدُ (احْتَجِمْ وَ أْمُرْ أُمَّتَکَ بِالْحِجَامَهًِْ وَ إِذَا فِیهَا رَجُلٌ أَشْمَطُ الرَّأْسِ وَ اللِّحْیَهًِْ جَالِسٌ عَلَی کُرْسِیٍّ فَقُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ مَنْ هَذَا الَّذِی فِی السَّمَاءِ السَّابِعَهًِْ عَلَی بَابِ الْبَیْتِ الْمَعْمُورِ فِی جِوَارِ اللَّهِ فَقَالَ هَذَا یَا مُحَمَّدُ (أَبُوکَ إِبْرَاهِیمُ (وَ هَذَا مَحَلُّکَ وَ مَحَلُّ مَنِ اتَّقَی مِنْ أُمَّتِکَ ثُمَّ قَرَأَ رَسُولُ اللَّهِ (إِنَّ أَوْلَی النَّاسِ بِإِبْراهِیمَ لَلَّذِینَ اتَّبَعُوهُ وَ هذَا النَّبِیُّ وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ اللهُ وَلِیُّ الْمُؤْمِنِینَ فَسَلَّمْتُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ عَلَیَّ وَ قَالَ مَرْحَباً بِالنَّبِیِّ الصَّالِحِ وَ الِابْنِ الصَّالِحِ وَ الْمَبْعُوثِ فِی الزَّمَنِ الصَّالِحِ وَ إِذَا فِیهَا مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ الْخُشُوعِ مِثْلُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ فَبَشَّرُونِی بِالْخَیْرِ لِی وَ لِأُمَّتِی قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (وَ رَأَیْتُ فِی السَّمَاءِ السَّابِعَهًِْ بِحَاراً مِنْ نُورٍ یَتَلَأْلَأُ تَلَأْلُؤُهَا یَخْطَفُ بِالْأَبْصَارِ وَ فِیهَا بِحَارٌ مُظْلِمَهًٌْ وَ بِحَارٌ مِنْ ثَلْجٍ تَرْعُدُ فَکُلَّمَا فَزِعْتُ وَ رَأَیْتُ هَؤُلَاءِ سَأَلْتُ جَبْرَئِیلَ فَقَالَ أَبْشِرْ یَا مُحَمَّدُ (وَ اشْکُرْ کَرَامَهًَْ رَبِّکَ وَ اشْکُرِ اللَّهَ بِمَا صَنَعَ إِلَیْکَ قَالَ فَثَبَّتَنِیَ اللَّهُ بِقُوَّتِهِ وَ عَوْنِهِ حَتَّی کَثُرَ قَوْلِی لِجَبْرَئِیلَ وَ تَعَجُّبِی فَقَالَ جَبْرَئِیلُ یَا مُحَمَّدُ (تُعَظِّمُ مَا تَرَی إِنَّمَا هَذَا خَلْقٌ مِنْ خَلْقِ رَبِّکَ فَکَیْفَ بِالْخَالِقِ الَّذِی خَلَقَ مَا تَرَی وَ مَا لَا تَرَی أَعْظَمُ مِنْ هَذَا مِنْ خَلْقِ رَبِّکَ أَنَّ بَیْنَ اللَّهِ وَ بَیْنَ خَلْقِهِ تِسْعِینَ أَلْفَ حِجَابٍ وَ أَقْرَبُ الْخَلْقِ إِلَی اللَّهِ أَنَا وَ إِسْرَافِیلُ وَ بَیْنَنَا وَ بَیْنَهُ أَرْبَعَهًُْ حُجُبٍ حِجَابٌ مِنْ نُورٍ وَ حِجَابٌ مِنْ ظُلْمَهًِْ وَ حِجَابٌ مِنَ الْغَمَامِ وَ حِجَابٌ مِنَ الْمَاءِ قَالَ (وَ رَأَیْتُ مِنَ الْعَجَائِبِ الَّتِی خَلَقَ اللَّهُ وَ سَخَّرَ عَلَی مَا أَرَادَهُ دِیکاً رِجْلَاهُ فِی تُخُومِ الْأَرَضِینَ السَّابِعَهًِْ وَ رَأْسُهُ عِنْدَ الْعَرْشِ وَ هُوَ مَلَکٌ مِنْ مَلَائِکَهًِْ اللَّهِ تَعَالَی خَلَقَهُ اللَّهُ کَمَا أَرَادَ رِجْلَاهُ فِی تُخُومِ الْأَرَضِینَ السَّابِعَهًِْ ثُمَّ أَقْبَلَ مُصْعِداً حَتَّی خَرَجَ فِی الْهَوَاءِ إِلَی السَّمَاءِ السَّابِعَهًِْ وَ انْتَهَی فِیهَا مُصْعِداً حَتَّی انْتَهَی قَرْنُهُ إِلَی قُرْبِ الْعَرْشِ وَ هُوَ یَقُولُ سُبْحَانَ رَبِّی حَیْثُ مَا کُنْتُ لَا تَدْرِی أَیْنَ رَبُّکَ مِنْ عِظَمِ شَأْنِهِ وَ لَهُ جَنَاحَانِ فِی مَنْکِبَیْهِ إِذَا نَشَرَهُمَا جَاوَزَ الْمَشْرِقَ وَ الْمَغْرِبَ فَإِذَا کَانَ فِی السَّحَرِ نَشَرَ جَنَاحَیْهِ وَ خَفَقَ بِهِمَا وَ صَرَخَ بِالتَّسْبِیحِ یَقُولُ سُبْحَانَ اللَّهِ الْمَلِکِ الْقُدُّوسِ سُبْحَانَ اللَّهِ الْکَبِیرِ الْمُتَعَالِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْحَیُّ الْقَیُّومُ وَ إِذَا قَالَ ذَلِکَ سَبَّحَتْ دُیُوکُ الْأَرْضِ کُلُّهَا وَ خَفَقَتْ بِأَجْنِحَتِهَا وَ أَخَذَتْ فِی الصِّیَاحِ فَإِذَا سَکَتَ ذَلِکَ الدِّیکُ فِی السَّمَاءِ سَکَتَتْ دُیُوکُ الْأَرْضِ کُلُّهَا وَ لِذَلِکَ الدِّیکِ زَغَبٌ أَخْضَرُ وَ رِیشٌ أَبْیَضُ کَأَشَدِّ بَیَاضِ مَا رَأَیْتُهُ قَطُّ وَ لَهُ زَغَبٌ أَخْضَرُ أَیْضاً تَحْتَ رِیشِهِ الْأَبْیَضِ کَأَشَدِّ خِضْرهًِْ مَا رَأَیْتُهَا قَطُّ قَالَ (ثُمَّ مَضَیْتُ مَعَ جَبْرَئِیلَ فَدَخَلْتُ الْبَیْتَ الْمَعْمُورَ فَصَلَّیْتُ فِیهَا رَکْعَتَیْنِ وَ مَعِی أُنَاسٌ مِنْ أَصْحَابِی عَلَیْهِمْ ثِیَابٌ جُدَدٌ وَ آخَرِینَ عَلَیْهِمْ ثِیَابٌ خُلْقَانٌ فَدَخَلَ أَصْحَابُ الْجُدَدِ وَ حُبِسَ أَصْحَابُ الْخُلْقَانِ ثُمَّ خَرَجْتُ فَانْقَادَ لِی نَهَرَانِ نَهَرٌ یُسَمَّی الْکَوْثَرَ وَ نَهَرٌ یُسَمَّی الرَّحْمَهًَْ فَشَرِبْتُ مِنَ الْکَوْثَرِ وَ اغْتَسَلْتُ مِنَ الرَّحْمَهًِْ ثُمَّ انْقَادَا لِی جَمِیعاً حَتَّی دَخَلْتُ الْجَنَّهًَْ وَ إِذَا عَلَی حَافَتَیْهَا بُیُوتِی وَ بُیُوت‌أَهْلِی وَ إِذَا تُرَابُهَا کَالْمِسْکِ وَ إِذَا جَارِیَهًٌْ تَنْغَمِسُ فِی أَنْهَارِ الْجَنَّهًِْ فَقُلْتُ لِمَنْ أَنْتِ یَا جَارِیَهًُْ فَقَالَتْ لِزَیْدِبْنِ‌حَارِثَهًَْ فَبَشَّرْتُهُ بِهَا حِینَ أَصْبَحْتُ وَ إِذَا بِطَیْرِهَا کَالْبُخْتِ وَ إِذَا رُمَّانُهَا مِثْلُ دُلِیِّ الْعِظَامِ وَ إِذَا شَجَرَهًٌْ لَوْ أُرْسِلَ طَائِرٌ فِی أَصْلِهَا مَا دَارَهَا سَبْعَمِائَهًِْ سَنَهًٍْ وَ لَیْسَ فِی الْجَنَّهًِْ مَنْزِلٌ إِلَّا وَ فِیهَا قُتُرٌ مِنْهَا فَقُلْتُ مَا هَذِهِ یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَذِهِ شَجَرَهًُْ طُوبَی قَالَ اللَّهُ طُوبی لَهُمْ وَ حُسْنُ مَآبٍ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (فَلَمَّا دَخَلْتُ الْجَنَّهًَْ رَجَعَتْ إِلَیَّ نَفْسِی فَسَأَلْتُ جَبْرَئِیلَ عَنْ تِلْکَ الْبِحَارِ وَ هَوْلِهَا وَ أَعَاجِیبِهَا فَقَالَ هِیَ سُرَادِقَاتُ الْحُجُبِ الَّتِی احْتَجَبَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی بِهَا وَ لَوْ لَا تِلْکَ الْحُجُبُ لَتَهَتَّکَ نُورُ الْعَرْشِ وَ کُلُّ شَیْءٍ فِیهِ وَ انْتَهَیْتُ إِلَی سِدْرَهًِْ الْمُنْتَهَی فَإِذَا الْوَرَقَهًُْ مِنْهَا تَظَلُّ أُمَّهًًْ مِنَ الْأُمَمِ فَکُنْتُ مِنْهَا کَمَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَی قابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنی فَنَادَانِی آمَنَ الرَّسُولُ بِما أُنْزِلَ إِلَیْهِ مِنْ رَبِّهِ فَقُلْتُ أَنَا مُجِیباً عَنِّی وَ عَنْ أُمَّتِی وَ الْمُؤْمِنُونَ کُلٌّ آمَنَ بِاللهِ وَ مَلائِکَتِهِ وَ کُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ لا نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ فَقُلْتُ سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَکَ رَبَّنا وَ إِلَیْکَ الْمَصِیرُ فَقَالَ اللَّهُ لا یُکَلِّفُ اللهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها لَها ما کَسَبَتْ وَ عَلَیْها مَا اکْتَسَبَتْ فَقُلْتُ رَبَّنا لا تُؤاخِذْنا إِنْ نَسِینا أَوْ أَخْطَأْنا فَقَالَ اللَّهُ لَا أُؤَاخِذُکَ فَقُلْتُ رَبَّنا وَ لا تَحْمِلْ عَلَیْنا إِصْراً کَما حَمَلْتَهُ عَلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِنا فَقَالَ اللَّهُ لَا أَحْمِلُکَ فَقُلْتُ رَبَّنا وَ لا تُحَمِّلْنا ما لا طاقَةَ لَنا بِهِ وَ اعْفُ عَنَّا وَ اغْفِرْ لَنا وَ ارْحَمْنا أَنْتَ مَوْلانا فَانْصُرْنا عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرِینَ فَقَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی قَدْ أَعْطَیْتُکَ ذَلِکَ لَکَ وَ لِأُمَّتِکَ فَقَالَ الصَّادِقُ (مَا وَفَدَ إِلَی اللَّهِ تَعَالَی أَحَدٌ أَکْرَمُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ (حَیْثُ سَأَلَ لِأُمَّتِهِ هَذِهِ الْخِصَالَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (یَا رَبِّ أَعْطَیْتَ أَنْبِیَاءَکَ فَضَائِلَ فَأَعْطِنِی فَقَالَ اللَّهُ قَدْ أَعْطَیْتُکَ فِیمَا أَعْطَیْتُکَ کَلِمَتَیْنِ مِنْ تَحْتِ عَرْشِی لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهًَْ إِلَّا بِاللَّهِ وَ لَا مَنْجَی مِنْکَ إِلَّا إِلَیْکَ قَالَ وَ عَلَّمَتْنِی الْمَلَائِکَهًُْ قَوْلًا أَقُولُهُ إِذَا أَصْبَحْتُ وَ أَمْسَیْتُ اللَّهُمَّ إِنَّ ظُلْمِی أَصْبَحَ مُسْتَجِیراً بِعَفْوِکَ وَ ذَنْبِی أَصْبَحَ مُسْتَجِیراً بِمَغْفِرَتِکَ وَ ذُلِّی أَصْبَحَ مُسْتَجِیراً بِعِزَّتِکَ وَ فَقْرِی أَصْبَحَ مُسْتَجِیراً بِغِنَاکَ وَ وَجْهِیَ الْبَالِی أَصْبَحَ مُسْتَجِیراً بِوَجْهِکَ الدَّائِمِ الْبَاقِی الَّذِی لَا یَفْنَی وَ أَقُولُ ذَلِکَ إِذَا أَمْسَیْتُ ثُمَّ سَمِعْتُ الْأَذَانَ فَإِذَا مَلَکٌ یُؤَذِّنُ لَمْ یُرَ فِی السَّمَاءِ قَبْلَ تِلْکَ اللَّیْلَهًِْ فَقَالَ اللَّهُ أَکْبَرُ اللَّهُ أَکْبَرُ فَقَالَ اللَّهُ صَدَقَ عَبْدِی أَنَا أَکْبَرُ فَقَالَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ فَقَالَ اللَّهُ صَدَقَ عَبْدِی أَنَا اللَّهُ لَا إِلَهَ غَیْرِی فَقَالَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ فَقَالَ اللَّهُ صَدَقَ عَبْدِی إِنَّ مُحَمَّداً عَبْدِی وَ رَسُولِی أَنَا بَعَثْتُهُ وَ انْتَجَبْتُهُ فَقَالَ حَیَّ عَلَی الصَّلَاهًِْ حَیَّ عَلَی الصَّلَاهًِْ فَقَالَ صَدَقَ عَبْدِی وَ دَعَا إِلَی فَرِیضَتِی فَمَنْ مَشَی إِلَیْهَا رَاغِباً فِیهَا مُحْتَسِباً کَانَتْ لَهُ کَفَّارَهًٌْ لِمَا مَضَی مِنْ ذُنُوبِهِ فَقَالَ حَیَّ عَلَی الْفَلَاحِ حَیَّ عَلَی الْفَلَاحِ فَقَالَ اللَّهُ هِیَ الصَّلَاحُ وَ النَّجَاحُ وَ الْفَلَاحُ ثُمَّ أَمَّمْتُ الْمَلَائِکَهًَْ فِی السَّمَاءِ کَمَا أَمَّمْتُ الْأَنْبِیَاءَ فِی بَیْتِ الْمَقْدِسِ قَالَ ثُمَّ غَشِیَتْنِی صَبَابَهًٌْ فَخَرَرْتُ سَاجِداً فَنَادَانِی رَبِّی أَنِّی قَدْ فَرَضْتُ عَلَی کُلِّ نَبِیٍّ کَانَ قَبْلَکَ خَمْسِینَ صَلَاهًًْ وَ فَرَضْتُهَا عَلَیْکَ وَ عَلَی أُمَّتِکَ فَقُمْ بِهَا أَنْتَ فِی أُمَّتِکَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (فَانْحَدَرْتُ حَتَّی مَرَرْتُ عَلَی إِبْرَاهِیمَ (فَلَمْ یَسْأَلْنِی عَنْ شَیْءٍ حَتَّی انْتَهَیْتُ إِلَی مُوسَی (فَقَالَ مَا صَنَعْتَ یَا مُحَمَّدُ (فَقُلْتُ قَالَ رَبِّی فَرَضْتُ عَلَی کُلِّ نَبِیٍّ کَانَ قَبْلَکَ خَمْسِینَ صَلَاهًًْ وَ فَرَضْتُهَا عَلَیْکَ وَ عَلَی أُمَّتِکَ فَقَالَ مُوسَی (یَا مُحَمَّدُ (إِنَّ أُمَّتَکَ آخِرُ الْأُمَمِ وَ أَضْعَفُهَا وَ إِنَّ رَبَّکَ لَا یَزِیدُهُ شَیْءٌ وَ إِنَّ أُمَّتَکَ لَا تَسْتَطِیعُ أَنْ تَقُومَ بِهَا فَارْجِعْ إِلَی رَبِّکَ فَاسْأَلْهُ التَّخْفِیفَ لِأُمَّتِکَ فَرَجَعْتُ إِلَی رَبِّی حَتَّی انْتَهَیْتُ إِلَی سِدْرَهًِْ الْمُنْتَهَی فَخَرَرْتُ سَاجِداً ثُمَّ قُلْتُ فَرَضْتَ عَلَیَّ وَ عَلَی أُمَّتِی خَمْسِینَ صَلَاهًًْ وَ لَا أُطِیقُ ذَلِکَ وَ لَا أُمَّتِی فَخَفِّفْ عَنِّی فَوَضَعَ عَنِّی عَشْراً فَرَجَعْتُ إِلَی مُوسَی (فَأَخْبَرْتُهُ فَقَالَ ارْجِعْ لَا تُطِیقُ فَرَجَعْتُ إِلَی رَبِّی فَوَضَعَ عَنِّی عَشْراً فَرَجَعْتُ إِلَی مُوسَی (فَأَخْبَرْتُهُ فَقَالَ ارْجِعْ وَ فِی کُلِّ رَجْعَهًٍْ أَرْجِعُ إِلَیْه‌أَخِرُّ سَاجِداً حَتَّی رَجَعَ إِلَی عَشْرِ صَلَوَاتٍ فَرَجَعْتُ إِلَی مُوسَی (وَ أَخْبَرْتُهُ فَقَالَ لَا تُطِیقُ فَرَجَعْتُ إِلَی رَبِّی فَوَضَعَ عَنِّی خَمْساً فَرَجَعْتُ إِلَی مُوسَی (وَ أَخْبَرْتُهُ فَقَالَ لَا تُطِیقُ فَقُلْتُ قَدِ اسْتَحْیَیْتُ مِنْ رَبِّی وَ لَکِنْ أَصْبِرُ عَلَیْهَا فَنَادَانِی مُنَادٍ کَمَا صَبَرْتَ عَلَیْهَا فَهَذِهِ الْخَمْسُ بِخَمْسِینَ کُلُّ صَلَاهًٍْ بِعَشِیرٍ وَ مَنْ هَمَّ مِنْ أُمَّتِکَ بِحَسَنَهًٍْ یَعْمَلُهَا فَعَمِلَهَا کَتَبْتُ لَهُ عَشْراً وَ إِنْ لَمْ یَعْمَلْ کَتَبْتُ لَهُ وَاحِدَهًًْ وَ مَنْ هَمَّ مِنْ أُمَّتِکَ بِسَیِّئَهًٍْ فَعَمِلَهَا کَتَبْتُ عَلَیْهِ وَاحِدَهًًْ وَ إِنْ لَمْ یَعْمَلْهَا لَمْ أَکْتُبْ عَلَیْهِ شَیْئاً فَقَالَ الصَّادِقُ (جَزَی اللَّهُ مُوسَی (عَنْ هَذِهِ الْأُمَّهًِْ خَیْراً فَهَذَا تَفْسِیرُ قَوْلِ اللَّهِ سُبْحانَ الَّذِی أَسْری بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی الَّذِی بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیاتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ.
امام صادق (علیه السلام)- هشام‌بن‌سالم نقل می‌کند: امام صادق (علیه السلام) فرمود: جبرئیل و میکائیل و اسرافیل، بُراق را نزد پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) آوردند. یکی لگام و دیگری رکاب را گرفت و پیامبر (صلی الله علیه و آله) سوار شد و دیگری لباس او را مرتّب کرد. بُراق چموشی کرد و جبرئیل به صورت او سیلی زد و گفت: «آرام باش، ای براق! قبل از این هیچ پیامبری بر پشت تو سوار نشده است و بعد از او هم هرگز همانند او، سوار بر تو نمی‌شود». بُراق اندکی پیامبر (صلی الله علیه و آله) را بالا بُرد [البتّه نه خیلی زیاد] و جبرئیل همراه او بود و آیات آسمان‌ها و زمین را به او نشان می‌داد. پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «در راه، کسی از سمت راست مرا صدا کرد؛ ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! من پاسخی ندادم و توجّهی به او نکردم، پس کسی از سمت چپ مرا صدا کرد؛ ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! من به او پاسخی ندادم و توجّهی به او نکردم، سپس زنی از روبروی من آمد که دست‌هایش تا آرنج عریان بود و از همه‌ی زینت‌های دنیا به خود آویخته بود و گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! به من نگاه کن تا با تو صحبت کنم». امّا توجّهی به او نکردم و به راه خود ادامه دادم تا اینکه صدایی شنیدم که مرا ترساند، جلوتر رفتم. جبرئیل نزد من آمد و گفت: «نماز بگزار». پایین رفتم و نماز خواندم. پرسید: «میدانی کجا نماز خواندی»؟ گفتم: «نه»! گفت: «تو در طور سینایی؛ جایی‌که خداوند با موسی سخن گفت. (نساء/۱۶۴)، نماز خواندی». دوباره سوار بر براق شدم و حرکت کردیم. جبرئیل دوباره گفت: «پایین بیا و نماز بگزار». چنین کردم. پرسید: «میدانی کجا نماز خواندی»؟ گفتم: «نه»! گفت: «تو در بیت لحم نماز خواندی، بیت لحم نزدیک بیت المقدّس است و زادگاه عیسی‌بن‌مریم (علیه السلام) می‌باشد». پس دوباره سوار شدم و به سمت بیت‌المقدّس رفتیم، براق را به حلقه‌ای که پیامبران (مرکب خود را به آن می‌بستند بستم، وارد مسجد شدم، جبرئیل همراه من بود، دیدیم ابراهیم و موسی و عیسی (و هرکدام از پیامبران که خدا اراده کرده، همه نزد من آمدند و نماز برپا شد. شک نداشتم که جبرئیل جلوتر از همه و به امامت نماز خواهد ایستاد، وقتی صف‌ها مرتّب شد جبرئیل بازوی مرا گرفت و جلوتر از همه ایستاند و من امام [نماز جماعت] آن‌ها شدم و افتخار نمی‌کنم. پس خازن سه ظرف برای من آورد؛ در یکی شیر، در یکی آب و در دیگری شراب بود. شنیدم کسی گفت: «اگر ظرف حاوی آب را بردارد خودش و امّتش غرق می‌شوند و اگر ظرف حاوی شراب را بردارد خود و امّتش هدایت می‌شوند». من ظرف شیر را برداشتم و از آن نوشیدم، جبرئیل گفت: «تو و امّت تو هدایت شدید». سپس پرسید: «در راه چه دیدی»؟ گفتم: «کسی از سمت راست مرا صدا کرد». پرسید: «به او جواب دادی»؟ گفتم: «نه»! توجّهی به او نکردم. گفت: «آن داعی یهود بود، اگر به او پاسخ می‌دادی بعد از تو امّتت همه یهودی می‌شدند». پرسید: «دیگر چه دیدی»؟ گفتم: «کسی از سمت چپ مرا صدا کرد». پرسید: «به او جوابی دادی»؟ گفتم: «نه! توجّهی به او نکردم». گفت: «آن داعی مسیحیّت بود، اگر به او پاسخ می‌دادی بعد از تو امّتت مسیحی می‌شدند». پرسید: «چه چیز از روبرو به استقبال تو آمد»؟ گفتم: «زنی که بازوانش تا آرنج عریان بود و از همه‌ی زینت‌های دنیا به خود آویخته بود [به من] گفت: ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! به من بنگر تا با تو سخن بگویم». پرسید: «آیا با او صحبت کردی»؟ گفتم: «نه! هیچ سخنی نگفتم و توجّهی به او ننمودم». گفت: «آن دنیا بوده اگر با او کلمه‌ای می‌گفتی، امّت تو دنیا را بر آخرت ترجیح می‌داد». سپس صدایی ترسناک شنیدم، جبرئیل گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! می‌شنوی»؟ گفتم: «آری»! گفت: «هفتاد سال پیش از دهانه‌ی جهنّم سنگی را به درونش انداختم، اکنون به قعر آن رسید». گفتند: «پیامبر (صلی الله علیه و آله) تا زمانی‌که جان‌به‌جان آفرین تسلیم کرد، هرگز نخندید». پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «سپس همراه با جبرئیل به آسمان دنیا صعود کردیم، ملکی به نام اسماعیل در آنجا بود، همان صاحب خَطفه که خداوند می‌فرماید: مگر آن‌ها که در لحظه‌ای کوتاه برای استراق‌سمع به آسمان نزدیک شوند، که «شهاب ثاقب» آن‌ها را تعقیب می‌کند! (صافات/۱۰) و هفتادهزار ملک تحت امر او، هر ملکی هم هفتادهزار ملک تحت امرش [می‌باشد]». پرسید: «ای جبرئیل! این شخص که همراه توست، کیست»؟ پاسخ داد: «محمّد (صلی الله علیه و آله) پیامبر خداست». پرسید: «مبعوث شده است»؟ گفت: «آری»! سپس او در آسمان را گشود و من به او سلام دادم و او پاسخ آن را داد و برای هم طلب مغفرت کردیم و گفت:»خوش آمدی ای برادر ناصح و پیامبر صالح! با همه‌ی آن‌ها دیدار و مصافحه کردم و وارد آسمان دنیا شدم، همه‌ی ملائکه با چهره‌ای خندان و مژده‌ی خیر از من استقبال کردند به‌جز یکی که بسیار غول‌پیکر، زشت منظر و عصبانی بود، همانند سایر ملائکه در حقّ من دعا کرد، امّا نه با خنده و روی گشاده. پرسیدم: «ای جبرئیل! این کیست؟ من از آن ترسیدم»! گفت: «باید از آن بترسی، همه‌ی ما از آن می‌ترسیم، این مالک و خازن جهنّم است، تا به‌حال هرگز نخندیده و از زمانی‌که خداوند او را بر جهنّم گماشته است، روزبه‌روز خشم و غضبش نسبت به دشمنان خدا و گنهکاران بیشتر و بیشتر می‌شود، خدا به دست او از دشمنانش انتقام می‌گیرد، اگر پیش از تو با کسی خندیده بود، یا بعد از این با کسی می‌خندید، امروز با تو هم می‌خندید، امّا او هرگز نمی‌خندد»، من به او سلام دادم او پاسخ سلام مرا داد و به من بشارت بهشت داد. به جبرئیل که طبق فرموده‌ی خداوند، در آسمان‌ها مورد اطاعت [فرشتگان] و امین است! (تکویر/۲۱) گفتم: «آیا به او امر می‌کنی جهنّم را به من نشان دهد»؟ جبرئیل به او گفت: «مالک! جهنّم را به محمّد (صلی الله علیه و آله) نشان بده». او پوشش جهنّم را برداشت و دری از درهای آن را باز کرد. آتشی از آن بیرون آمد و به آسمان زبانه کشید، من بسیار ترسیدم و گمان کردم اکنون این آتش مرا دربر می‌گیرد. گفتم: «ای جبرئیل! به او بگو پوشش آتش را بر روی آن بیندازد» و جبرئیل چنین کرد و مالک به آتش گفت: «برگرد». و آتش به‌جای خود برگشت. جلوتر رفتم، مردی بزرگ و درشت هیکل و گندمگون دیدم، پرسیدم: «ای جبرئیل! این کیست»؟ گفت: «پدرت، آدم (علیه السلام) است». ناگهان نسل و ذرّیّه‌اش به او نشان داده شد و می‌فرمود: «روحی پاک و عطری خوشبو از کالبدی پاک»، سپس پیامبر (صلی الله علیه و آله) سوره‌ی مطفّفین را از تلاوت کرد؛ چنان نیست که آن‌ها [درباره‌ی معاد] می‌پندارند، بلکه نامه‌ی اعمال نیکان در «علیّین» است! و تو چه میدانی «علیّین» چیست! نامهای است رقم‌خورده و سرنوشتی است قطعی. (مطففین/۲۰۱۸). پس به همدیگر سلام داده و برای هم طلب مغفرت نمودیم. آدم (علیه السلام) گفت: «خوش آمدی ای پسر صالح و پیامبر صالح و شایسته! که در زمان نیک و صالح مبعوث شده‌ای». سپس به فرشته‌ای از ملائکه برخوردم که در جایگاهی نشسته بود و همه‌ی عالم در میان دو زانوی او بود و در دستش لوحی از نور داشت که در آن چیزهایی نوشته شده بود و او در آن می‌نگریست و به راست و چپ و اطرافیان خود توجّهی نمی‌کرد و غمگین و حزین نشسته بود، پرسیدم: «جبرئیل! این کیست»؟ گفت: «این ملک الموت است، سخت‌کوش و جدّی در قبض ارواح». گفتم: «نزدیک‌تر برویم تا با او صحبت کنم». نزدیک شدیم و به او سلام دادم، جبرئیل به او گفت: «این محمّد (صلی الله علیه و آله)، پیامبر رحمت است که خدا او را بر بندگان فرستاد. او هم به من خوشامد گفت و با سلام و تحیّت از من استقبال‌کرد و گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! بشارت می‌دهم که من همه‌چیز را در امّت تو می‌بینم». گفتم: «سپاس خداوندی را که صاحب نعمت و احسان نسبت به بندگانش است، این ناشی از فضل و رحمت پروردگارم نسبت به من است». جبرئیل گفت: «در عمل، او خشن‌ترین ملک است». پرسیدم: «آیا روح هرکس که تا به‌حال مُرده و یا بعد از این خواهد مرد، تو قبض می‌کنی»؟ گفت: «آری»! پرسیدم: «هر کجا باشند آن‌ها را می‌بینی و خودت مشاهده می‌کنی»؟ گفت: «آری»! ملک الموت گفت: «همه‌ی دنیا که خدا آن را برای من مسخّر کرده و مرا بر آن مسلّط داشته، همانند درهمی در دست شخصی است که هرگونه بخواهد آن را می‌چرخاند، هرروز پنج بار بر هر خانه‌ای سر می‌زنم و هرگاه صاحبان عزایی بر مرده‌ی خود بگریند به آن‌ها می‌گویم: برای او گریه نکنید، من بارها و بارها سراغ شما خواهم آمد تا هیچ‌یک از شما باقی نماند». رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «مرگ، بلایی برتر از همه‌ی بلاها است، ای جبرئیل»! جبرئیل گفت: «آنچه بعد از مرگ وجود دارد خیلی بیشتر از مرگ سخت و ناگوار است». پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «سپس جلوتر رفتیم و گروهی را دیدیم که در برابر آن‌ها سفره‌هایی انداخته شده و در آن گوشت پاک و گوشت کثیف و ناپاک قرار داشت و آن‌ها گوشت پاک را رها کرده، از غذای ناپاک می‌خوردند». پرسیدم: «این‌ها کیستند»؟ جبرئیل گفت: «این‌ها گروهی از امّت تو هستند که مال حرام می‌خورند، سپس ملکی را دیدم که خلقت او بسیار عجیب بود، نیمی از جسد او آتش و نیم دیگر یخ بود، نه آتش یخ را آب می‌کرد نه یخ آتش را خاموش می‌کرد و او با صدای بلند می‌گفت: پاک و منزّه است خدایی که این آتش را مهار کرده و آتش یخ را ذوب نمی‌کند و سرمای این برف را از اینکه گرمای این آتش را خاموش کند منع کرد، بار خدایا! ای آن که بین یخ و آتش انس و الفت برقرار کرده‌ای، در قلب بندگان مؤمن خود هم الفت و انس برقرار کن». پرسیدم:»این کیست»؟ جبرئیل گفت: «این ملک را خداوند بر همه‌ی اطراف و اکناف آسمان‌ها و زمین‌ها موکّل ساخته است، او خیرخواه‌ترین ملک خدا نسبت به بندگان مؤمن است و از زمانی‌که خلق شده است، همان دعایی را که شنیدی، در حقّ آن‌ها می‌خواند و دو ملک در آسمان هستند یکی از آن‌ها دائماً می‌گوید: خدایا! بخشش و انفاق هرکس که انفاق می‌کند را به او برگردان و دیگری می‌گوید: خدایا! نابودی و هلاکت را نصیب بخیل گردان». جلوتر رفتم، گروهی را دیدم که لب‌هایی شبیه لب‌های شتر داشتند، گوشت پهلوهایشان را کنده و به دهانشان می‌ریختند، پرسیدم: «این‌ها کیستند»؟ جبرئیل گفت: «این‌ها عیب‌جویان و سخن‌چینان هستند». و گروهی را دیدم که سرهایشان با سنگ کوبیده می‌شد». پرسیدم: «این‌ها کیستند»؟ جبرئیل گفت: «این‌ها کسانی‌اند که از نماز عشاء غفلت می‌کردند و به آن اهمیّتی نمی‌دادند». گروهی را دیدم که آتش در دهانشان ریخته و از مخرج آن‌ها بیرون می‌آمد. پرسیدم: «این‌ها کیستند»؟ گفت: «این‌ها کسانی که اموال یتیمان را به ظلم و ستم می‌خورند، [در حقیقت]، تنها آتش می‌خورند و به‌زودی در شعله‌های آتش (دوزخ) می‌سوزند. (نساء/۱۰)». گروهی را دیدم که چون می‌خواستند برخیزند، شکم بزرگ‌شان مانع می‌شد. از جبرئیل درباره‌ی آن‌ها پرسیدم، گفت: این‌ها کسانی که ربا می‌خورند، [در قیامت] برنمی‌خیزند مگر مانند کسی که بر اثر تماسّ شیطان، دیوانه شده [و نمی‌تواند تعادل خود را حفظ کند گاهی زمین می‌خورد، گاهی بپا می‌خیزد]. (بقره/۲۷۵) این رباخواران همانند آل‌فرعون هر صبح و شب در آتش انداخته می‌شوند و می‌گویند: خدایا! قیامت کی فرا می‌رسد»؟ پس زنانی را دیدم که بر سینه‌هایشان آویخته شده بودند، پرسیدم: «این‌ها کیستند»؟ جبرئیل گفت: «اینان، زنان زناکار هستند، کسانی که مال شوهرانشان را به فرزندان کس دیگری به ارث می‌رساندند». رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «خشم خدا نسبت به زنی که کسی غیر از قومی را میان آن‌ها وارد می‌کند و او بر عورت آن‌ها آگاه شده و از خزانه‌ی آن‌ها می‌خورد، زیاد است». پس گروهی از ملائکه را دیدم که خداوند عزّوجلّ آن‌ها را به صورتی که اراده کرده خلق نموده بود و چهره‌هایشان را به صورتی‌که اراده فرموده قرار داده بود. هر جزء از پیکر آن‌ها با صدایی متفاوت خدا را ذکر و تسبیح می‌گفت، صدایشان به حمد و ثنا بلند بود و از ترس خدا گریه می‌کردند، درباره‌ی آن‌ها از جبرئیل پرسیدم، گفت: «آن‌گونه که می‌بینی خلق شده‌اند، از خوف خدا هیچ‌یک از آن‌ها با ملکی که در کنار اوست، هرگز کلمه‌ای سخن نگفته و هرگز سر خود را بلند نکرده و یا بیشتر از آنکه هست خم ننموده است». به آن‌ها سلام کردم و به علّت خضوع و خشوع، با اشاره‌ی سر پاسخ مرا دادند، جبرئیل گفت: «این، محمّد (صلی الله علیه و آله) پیامبر رحمت است که خدا او را به‌عنوان پیامبر (صلی الله علیه و آله) به‌سوی بندگان خود فرستاده است، او خاتم پیامبران (و سیّد آن‌هاست، آیا با او سخن نمی‌گویید»؟ با شنیدن این سخن به‌سوی من آمدند و سلام و تحیّت گفتند و به من و امّتم بشارت خیر دادند. پس به آسمان دوّم بالا رفتیم، دو مرد کاملاً شبیه یکدیگر دیدم، از جبرئیل پرسیدم: «این‌ها کیستند»؟ گفت: «دو پسرخاله، عیسی و یحیی (علیها السلام)». به آن دو سلام کردم، پاسخ مرا دادند و برای هم طلب مغفرت نمودیم، گفتند: «خوش آمدی ای برادر و پیامبر صالح! در آنجا هم فرشتگانی را دیدم همانند آنان که در آسمان اوّل دیده بودم، همه درحال حمد و ثنای خداوند، هریک با صدایی متفاوت از صدای دیگران و خداوند آن‌ها را همان‌گونه که اراده کرده بود، خلق نموده بود». سپس به آسمان سوّم صعود کردیم، مردی را دیدم که از شدّت زیبایی نسبت به دیگران، چون ماه بدر بود در میان ستارگان، از جبرئیل درباره‌ی او پرسیدم، گفت: «او برادرت؛ یوسف (علیه السلام) است». به او سلام دادم، پاسخ مرا داد و برای هم طلب مغفرت نمودیم. گفت: «خوش آمدی، ای برادر و پیامبر صالح که در زمانی نیک و صالح مبعوث شدی». در آنجا هم همانند آسمان اوّل و دوّم ملائکه را درحال خضوع و خشوع دیدم، جبرئیل سخنانی را که درباره‌ی من به آن‌ها گفته بود به این ملائکه هم گفت و این‌ها هم همان کاری را کردند که ملائکه‌ی پیشین انجام داده بودند. سپس به آسمان چهارم بالا رفتیم، در آنجا مردی را دیدم، از جبرئیل درباره‌ی او پرسیدم، گفت: «این ادریس (علیه السلام) است که خداوند به او مقام و مرتبه‌ی عالی و رفیع عطا کرده است». به همدیگر سلام کرده و برای هم طلب مغفرت نمودیم، در آنجا هم مانند طبقات پیشین آسمان، ملائکه را درحال خضوع و خشوع و عبادت دیدم که به من و امّتم بشارت خیر دادند. سپس ملکی را دیدم که بر تختی نشسته و هفتادهزار ملک روبه‌روی او هستند و هر ملکی هم هفتادهزار ملک تحت امر دارد، پس در دل رسول خدا (صلی الله علیه و آله) چنین افتاد که این فرشته باید همان باشد، پس جبرئیل بر آن ملک فریادی کشید و گفت: «برخیز! و او تا روز قیامت ایستاده خواهد بود». پس به آسمان پنجم رفتیم، مردی میان سال و درشت چشمی را دیدم که تابه‌حال میان سالی بزرگتر از او ندیده بودم. گروهی از یارانش در کنار او بودند از کثرت آن‌ها تعجّب کردم. پرسیدم: «ای جبرئیل! این کیست»؟ گفت: «هارون‌بن‌عمران، محبوب در میان قوم خود». به همدیگر سلام داده و برای هم طلب مغفرت کردیم. در آنجا هم مانند آسمان‌های پیشین ملائکه‌ای را درحال خضوع و عبادت دیدم. سپس به آسمان ششم صعود کردیم، مردی دیدم گندمگون و بلند قامت و اگر او دو پیراهن به تن می‌کرد، باز موهایش در هر دوی آن‌ها نفوذ می‌کرد. شنیدم که می‌گفت: «بنی‌اسرائیل گمان می‌کند که من برترین و بزرگوارترین فرزند آدم (علیه السلام) ابوالبشر هستم، امّا این مرد از من بزرگوارتر و ارجمندتر است». از جبرئیل پرسیدم: «این کیست»؟ گفت: «برادرت موسی‌بن‌عمران (علیه السلام)». به همدیگر سلام داده و برای هم طلب مغفرت نمودیم، در آنجا هم ملائکه‌ای را دیدم که همانند آنچه در آسمان‌های پیشین دیده بودم درحال خضوع و خشوع و عبادت پروردگار بودند، سپس به آسمان هفتم صعود کردیم، به هر مَلَکی که گذر کردم. گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! حِجامت کن و امّت خود را به حِجامت امر کن». و در آنجا هم مردی را دیدم که موی سر و ریش او سیاه و سفید بود و بر تختی نشسته بود. پرسیدم: «ای جبرئیل! این مرد کیست که در آسمان هفتم و بر در بیت المعمور و جوار باری تعالی ساکن است»؟ گفت: «این پدرت، ابراهیم (علیه السلام) است و این مقام و محلّ تو و پرهیزکاران امّت تو هم خواهد بود». سپس پیامبر (صلی الله علیه و آله) خواند: سزاوارترین مردم به ابراهیم، آن‌ها هستند که از او پیروی کردند، و [در زمان و عصر او، به مکتب او وفادار بودند همچنین] این پیامبر و کسانی که [به او] ایمان آورده‌اند [از همه سزاوارترند] و خداوند، ولیّ و سرپرست مؤمنان است. (آل عمران/۶۸) سپس به همدیگر سلام دادیم و ابراهیم (علیه السلام) گفت: «خوش آمدی ای پیامبر و فرزند صالح، که در زمانی نیک و صالح مبعوث شده‌ای»! در آنجا هم، همانند آسمان شش‌گانه‌ی پیشین ملائکه را درحال سجود و خشوع دیدم که به من و امّتم بشارت خیر دادند. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «در آسمان هفتم دریاهایی از نور دیدم بسیار درخشان، نزدیک بود از درخشش آن چشم‌ها کور شوند و دریاهایی تاریک و دریاهای برف و یخ که رعد و برق می‌زد و هربار که می‌ترسیدم از جبرئیل می‌پرسیدم و جبرئیل می‌گفت: «مژده و بشارت باد بر تو ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! و کرامت پروردگارت را شکر کن و به‌خاطر لطف پروردگارت حمد و ثنای او را به‌جا آور، خداوند با قدرت و مساعدت خود، به من قوّت قلب و ثبات داد». و از جبرئیل بسیار سؤال‌ها پرسیدم و بسیار از آنچه دیدم تعجّب نمودم. جبرئیل گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! آنچه می‌بینی به نظرت بزرگ و عظیم است؟! این تنها یکی از آفریده‌های پروردگار توست، پس آن خالقی که چنین مخلوقی را آفریده چگونه است؟! و آفریده‌هایی بزرگ و عظیمی که تو نمی‌بینی [چگونه است]؟! میان خداوند و خلق او هفتادهزار حجاب وجود دارد و نزدیک‌ترین مخلوق خدا به او من و اسرافیل هستیم که بین ما و خدا چهار حجاب وجود دارد؛ حجابی از نور، حجابی از ظلمت و تاریکی، حجابی از ابر و حجابی از آب و از جمله مخلوقات عجیبی‌که خداوند آفریده و به آن‌صورت که اراده کرده آن را شکل داده بود، خروسی بود که پاهایش در پایین‌ترین حدّ زمین هفتم و سرش در عرش بود که یکی از ملائکه‌ی الهی به‌شمار می‌رفت که خداوند به اراده‌ی خود او را به آن شکل آفریده بود؛ پاهایش در آخرین حدّ زمین هفتم بود، سپس بالاتر آمده و به آسمان هفتم رسید و همچنان جلوتر رفت تا تاجش به عرش الهی رسید و دائماً می‌گوید: «هرکجا که باشم پروردگارم پاک و منزّه است». دو بال بزرگ داشت که اگر آن‌ها را می‌گسترد شرق و غرب را می‌پوشاند، در هر سحرگاه این خروس بال‌هایش را باز می‌کند و بر هم می‌زند و با صدای بلند تسبیح می‌گوید: «پاک و منزّه است خداوند، مالک آسمان‌ها و زمین، پاک و مقدّس است، پاک و منزّه است خداوند بزرگ و متعال، هیچ معبودی جز الله نیست، زنده و پابرجاست». با این کار او، همه‌ی خروس‌های زمین، زبان به تسبیح می‌گشایند و بال‌هایشان را برهم زده و فریاد سر می‌دهند، وقتی این خروس در آسمان ساکت شود، خروس‌های روی زمین هم ساکت می‌شوند. در زیر بال‌های سفید رنگ آن خروس، پر و کرک‌هایی سبز پررنگ و غلیظ وجود داشت و من هرگز چنین رنگ سبزی ندیده بودم. سپس همراه جبرئیل به راه افتاده به بیت‌المعمور وارد شدم و دو رکعت نماز خواندم، همراه من گروهی از یاران من بودند که لباس‌هایی تازه و نو پوشیده بودند و گروهی دیگر لباس‌های کهنه پوشیده بودند، ابتدا آنان که لباس نو و تازه پوشیده بودند آمدند و سپس آنان که لباس کهنه پوشیده بودند نشستند. سپس دو نهر برایم آشکار شد، یکی به نام کوثر و دیگری رحمت، من از آب کوثر نوشیدم و در نهر رحمت غسل‌کردم، سپس آن نهرها مطیع من شدند تا اینکه وارد بهشت شدم. در ساحل و کناره‌های آن رودها در بهشت، خانه‌های من و همسران من بود خاک آنجا همچون مشک خوشبو بود. یک حوری را دیدم که در نهرهای بهشتی شنا می‌کرد، از او پرسیدم: «برای چه کسی خلق شده‌ای»؟ گفت: «برای زیدبن‌حارثه» و صبحگاهان، من به زید مژده و بشارت او را دادم. [در آنجا] پرندگانی همانند شتران خراسان و انارهایی مانند دلوهای بزرگ آویخته از درختان [وجود داشت] و نیز در آنجا درختی دیدم که اگر پرنده‌ای هفتصد سال به دور تنه‌ی آن پرواز می‌کرد، باز به نقطه‌ی شروع نمی‌رسید، در هر منزلی در بهشت شاخه‌ای از این درخت وجود داشت. از جبرئیل پرسیدم: «این چیست»؟ گفت: «این درخت طوبی است که خداوند فرمود: پاکیزه‌ترین [زندگی] نصیبشان است و بهترین سرانجام‌ها! (رعد/۲۹) پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «وقتی وارد بهشت شدم، به خود آمدم و از جبرئیل درباره‌ی آن دریاها و بزرگی و خلقتِ شگفت‌انگیز آن‌ها پرسیدم»، گفت: «آن‌ها سراپرده‌های حجابی‌اند که خداوند به آن خود را می‌پوشاند، اگر آن حجاب‌ها نبود، نور عرش الهی همه چیز را نابود می‌کرد». به سدرهًْ المنتهی رسیدم، هر برگی از آن بر امّتی سایه انداخته بود، نسبت به آن، آن‌گونه بودم که خدا می‌فرماید: فاصله‌ی او [با پیامبر] به اندازه فاصله‌ی دو کمان یا کمتر. (نجم/۹) خداوند مرا صدا کرد که؛ پیامبر، به آنچه از سوی پروردگارش بر او نازل شده، ایمان آورده است. (بقره/۲۸۵) و از جانب خود و امت خود پاسخ دادم: و همه‌ی مؤمنان [نیز]، به خدا و فرشتگان او و کتاب‌ها و فرستادگانش، ایمان آورده‌اند [و می‌گویند]: ما در میان هیچ‌یک از پیامبران او، فرق نمی‌گذاریم [و به همه ایمان داریم]». و من گفتم: «ما شنیدیم و اطاعت کردیم. پروردگارا! [انتظارِ] آمرزش تو را [داریم] و بازگشت [ما] به‌سوی توست». (بقره/۲۸۵)». خداوند فرمود: خداوند هیچ‌کس را، جز به‌اندازه‌ی تواناییش، تکلیف نمی‌کند. [انسان]، هر کار [نیکی] را انجام دهد، برای خود انجام داده و هر کار [بدی] کند، به زیان خود کرده است». من گفتم: «پروردگارا! اگر ما فراموش یا خطا کردیم، ما را مؤاخذه مکن! پروردگارا! تکلیف سنگینی بر ما قرار مده، آن‌چنان که [به خاطر گناه و طغیان]، بر کسانی که پیش از ما بودند، قرار دادی! پروردگارا! آنچه طاقت تحمّل آن را نداریم، بر ما مقرّر مدار! و آثار گناه را از ما بشوی! ما را ببخش و در رحمت خود قرار ده! تو مولا و سرپرست مایی، پس ما را بر جمعیّت کافران، پیروز گردان»! (بقره/۲۸۶) خداوند فرمود: «آن را به تو و امّت تو عطا کردم». امام صادق (علیه السلام) فرمود: «هیچ کسی کریم تر و بزرگوارتر از پیامبر (صلی الله علیه و آله) به نزد خدا فرستاده نشده است تا چنین خصلتی را برای امت خود بخواهد». پس پیامبر (صلی الله علیه و آله) عرض کرد: «خدایا! به پیامبرانت فضایل و مراتبی عطا کرده‌ای، پس به من هم عطا کن». فرمود: «دو جمله از عرش خود را به تو عطا کردم، لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ وَ لَا مَنْجَی مِنْکَ إِلَّا إِلَیْکَ، یعنی هیچ نیرو و قدرتی جز قدرت خدا وجود ندارد و تنها مفرّ و پناه از خدا، خودِ خداوند است و ملائکه دعاها و کلماتی به من آموختند که هر صبح و شب آن‌ها را می‌خوانم؛ خدایا! از ظلم و ستم خود به عفو و بخشش تو پناه می‌آورم و از گناه خود به مغفرت و از ذلّت و پَستی خود به عزّت تو و از فقر خود به غِنا و بی‌نیازی تو پناه می‌آورم و چهره‌ی فانی به چهره‌ی جاودان و ابدی تو که هیچ فنایی ندارد پناه می‌آورد. سپس صدای اذان را شنیدم، ملکی در آسمان اذان می‌داد که پیش از آن شب هرگز دیده نشده بود. گفت: «اللهُ أکبَر، اللهُ أکبَر». خداوند فرمود: «بنده‌ام راست می‌گوید، من بزرگتر و برتر هستم». گفت: «أشهَدُ أن لا إلهَ إلاّ الله، أشهَدُ أن لا إلهَ إلاّ الله»، باری تعالی فرمود: «بنده‌ام راست می‌گوید، من الله هستم هیچ معبودی جز من وجود ندارد». گفت: «أشهَدُ أنَّ محمّداً رسولُ الله. أشهَدُ أنَّ محمّداً رسولُ الله». خداوند فرمود: «بنده‌ام راست می‌گوید، محمّد (صلی الله علیه و آله)، بنده و پیامبر من است، من او را انتخاب کرده و مبعوث کرده‌ام». سپس [فرشته‌ی مؤذّن] گفت: حَیَّ عَلَی الصَّلاهًْ، حَیَّ عَلَی الصَّلاهًْ. خداوند فرمود: «بنده‌ام راست می‌گوید و همه را به‌سوی انجام فریضه‌ی من فرا می‌خواند و هرکس با میل قلبی برای انجام نماز اقدام کند و به آن اهتمام بورزد، کفّاره‌ی گناهان او خواهد بود». سپس گفت: «حَیَّ عَلَی‌الفَلاحِ، حَیَّ عَلَی الفَلاحِ». خداوند فرمود: «نماز، صلاح و پیروزی و رستگاریست». پس همان‌طور که در بیت المقدّس امام جماعت نماز پیامبران (بودم در آسمان هم امام جماعت نماز ملائکه گشتم. سپس مِهی مرا پوشاند و من به حالت سجده افتادم، خداوند مرا صدا کرد و گفت: «من به هر پیامبری پیش از تو پنجاه نوبت نماز واجب کردم، همان را بر تو و امّت تو واجب می‌گردانم، پس تو در میان امّت خود به آن اقدام کن». رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «برگشتم و به ابراهیم (علیه السلام) رسیدم او چیزی از من نپرسید، پس به موسی (علیه السلام) رسیدم»، گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! چه کردی»؟ گفتم: «خداوند فرمود: به هر پیامبری که پیش از تو بود پنجاه نوبت نماز واجب کردم، همان را بر تو و امّت تو واجب گردانده‌ام»، موسی (علیه السلام) گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! امّت تو آخرین امّت و ضعیف‌ترین آن‌هاست و خداوند از آن سودی به تو نمی‌رساند و امّت تو توان انجام این مقدار را ندارد، به نزد خداوند برگرد و برای امّت خود در امر نماز تخفیف بخواه». به نزد خداوند برگشتم تا به سدرهًْ المنتهی رسیدم و به سجده افتادم و عرض کرم: «خدایا! بر من و امّتم پنجاه نوبت نماز واجب کرده‌ای، نه من و نه امّتم هیچ‌یک توان آن را نداریم، آن را برایم سبک‌تر کن»، ده نوبت آن را کاست، به نزد موسی (علیه السلام) برگشتم و او را از ماوقع آگاه کردم، گفت: «برگرد، طاقت آن را نداری». برگشتم و دوباره از خدا خواستم از آن بکاهد و خدا ده نوبت را کم کرد، نزد موسی (علیه السلام) برگشتم و به او خبر دادم، گفت: «برگرد». هربار برمی‌گشتم و در محضر خدا سجده می‌کردم، خداوند متعال ده نوبت از آن می‌کاست تا اینکه به ده نوبت رسید. نزد موسی (علیه السلام) برگشتم و او را باخبر کردم، گفت: «طاقت آن را نداری، نزد پروردگار برگشتم و پنج نوبت از آن کاست». نزد موسی (علیه السلام) برگشتم. گفت: «طاقت آن را نداری». گفتم: «من از پروردگارم شرم دارم، پس به همین مقدار صبر می‌کنم»، منادی ندا داد، حال که بر آن صبر می‌کنی، من اجر این پنج نوبت را پنج برابر می‌افزایم، هر نمازی معادل ده نماز. هرکس از امّت تو عمل نیکی انجام دهد، آن را برایش ده برابر می‌نویسم و اگر قصد کند و انجام ندهد، آن را یک کار نیک انجام یافته می‌نویسم و اگر یکی از امّت تو قصد انجام عمل بدی را داشته و آن را انجام دهد، یک گناه و اگر انجام ندهد، هیچ‌چیز برایش نمی‌نویسم. امام صادق (علیه السلام) فرمود: «خداوند از جانب این امّت به موسی (علیه السلام) خیر عطا کند». و این تفسیر آیه: سُبْحانَ الَّذِی أَسْری بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِنَ المَسْجِدِ الحَرامِ إِلَی المَسْجِدِ الْأَقْصَی الَّذِی بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیاتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ می‌باشد.
الصّادق ( عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَکَمِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ سُبْحانَ الَّذِی أَسْری بِعَبْدِهِ لَیْلًا الْآیَهًِْ قَالَ رُوِیَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (أَنَّهُ قَالَ بَیْنَا أَنَا رَاقِدٌ بِالْأَبْطَحِ وَ عَلِیٌّ عَنْ یَمِینِی وَ جَعْفَرٌ عَنْ یَسَارِی وَ حَمْزَهًُْ بَیْنَ یَدَیَ إِذْ أَنَا بِخَفْقِ أَجْنِحَهًِْ الْمَلَائِکَهًِْ وَ قَائِلٌ یَقُولُ إِلَی أَیِّهِمْ بُعِثْتَ یَا جَبْرَئِیلُ فَأَشَارَ إِلَیَّ وَ قَالَ إِلَی هَذَا وَ هُوَ سَیِّدُ وُلْدِ آدَمَ وَ هَذَا وَزِیرُهُ وَ وَصِیُّهُ وَ خَتَنُهُ وَ هَذَا حَمْزَهًُْ عَمُّهُ سَیِّدُ الشُّهَدَاءِ وَ هَذَا ابْنُ عَمِّهِ جَعْفَرٌ لَهُ جَنَاحَانِ خَضِیبَانِ یَطِیرُ بِهِمَا فِی الْجَنَّهًِْ مَعَ الْمَلَائِکَهًْ.
امام صادق (علیه السلام)- هشام‌بن‌حکم گوید: امام صادق (علیه السلام) در مورد آیه: سُبْحانَ الَّذِی أَسْری بِعَبْدِهِ لَیْلًا از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) روایت کرده که فرمود: «درحالی‌که من در ابطح خوابیده بودم و علی (علیه السلام) در سمت راست و جعفر (رحمة الله علیه) در سمت چپ و حمزه (رحمة الله علیه) در مقابل من بود، به ناگاه خود را پوشیده در بال ملائکه دیدم»، یکی پرسید: «ای جبرئیل! تو به‌سوی کدام یک فرستاده شده‌ای»؟ گفت: «به‌سوی این و به من اشاره کرد پس گفت: این سرور و سیّد فرزندان آدم (علیه السلام) است و این دیگر وصیّ و جانشین و وزیر و داماد و خلیفه‌ی او در میان امّت اوست و این عموی او سیدالشّهداء، حمزه (رحمة الله علیه) است و دیگری پسرعموی او جعفر (رحمة الله علیه) است، دو بال خضاب شده دارد که در بهشت همراه ملائکه پرواز می‌کند».
الرّسول ( عَنْ زَیْدِ بْنِ عَلِیٍّ قَالا قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (کُنْتُ نَائِماً فِی الْحِجْرِ إِذْ أَتَانِی جَبْرَئِیلُ فَحَرَّکَنِی تَحْرِیکاً لَطِیفاً ثُمَّ قَالَ لِی عَفَا اللَّهُ عَنْکَ یَا مُحَمَّدُ قُمْ وَ ارْکَبْ فَأَفِدْ إِلَی رَبِّکَ فَأَتَانِی بِدَابَّهًٍْ دُونَ الْبَغْلِ وَ فَوْقَ الْحِمَارِ خَطْوُهَا مَدَّ الْبَصَرِ لَهُ جَنَاحَانِ مِنْ جَوْهَرٍ یُدْعَی الْبُرَاقَ قَالَ فَرَکِبْتُ حَتَّی طَعَنْتُ فِی الثَّنِیَّهًِْ إِذَا أَنَا بِرَجُلٍ قَائِمٍ مُتَّصِلٍ شَعْرُه إِلَی کَتِفَیْهِ فَلَمَّا نَظَرَ إِلَیَ قَالَ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَوَّلُ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا آخِرُ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا حَاشِرُ قَالَ فَقَالَ لِی جَبْرَئِیلُ رُدَّ عَلَیْهِ یَا مُحَمَّدُ قَالَ فَقُلْتُ وَ عَلَیْکَ السَّلَامُ وَ رَحْمَهًُْ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ قَالَ فَلَمَّا أَنْ جُزْتُ الرَّجُلَ فَطَعَنْتُ فِی وَسَطِ الثَّنِیَّهًِْ إِذَا أَنَا بِرَجُلٍ أَبْیَضِ الْوَجْهِ جَعْدِ الشَّعْرِ فَلَمَّا نَظَرَ إِلَیَّ قَالَ السَّلَامُ عَلَیْکَ مِثْلَ تَسْلِیمِ الْأَوَّلِ فَقَالَ جَبْرَئِیلُ رُدَّ عَلَیْهِ یَا مُحَمَّدُ فَقُلْتُ وَ عَلَیْکَ السَّلَامُ وَ رَحْمَهًُْ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ قَالَ فَقَالَ لِی یَا مُحَمَّدُ احْتَفِظْ بِالْوَصِیِّ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (الْمُقَرَّبِ مِنْ رَبِّهِ قَالَ فَلَمَّا جُزْتُ الرَّجُلَ وَ انْتَهَیْتُ إِلَی بَیْتِ الْمَقْدِسِ إِذَا أَنَا بِرَجُلٍ أَحْسَنِ النَّاسِ وَجْهاً وَ أَتَمِّ النَّاسِ جِسْماً وَ أَحْسَنِ النَّاسِ بَشَرَهًًْ قَالَ فَلَمَّا نَظَرَ إِلَیَّ قَالَ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا نَبِیُّ وَ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَوَّلُ مِثْلَ تَسْلِیمِ الْأَوَّلِ قَالَ فَقَالَ لِی جَبْرَئِیلُ یَا مُحَمَّدُ رُدَّ عَلَیْهِ فَقُلْتُ وَ عَلَیْکَ السَّلَامُ وَ رَحْمَهًُْ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ قَالَ فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ احْتَفِظْ بِالْوَصِیِّ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ الْمُقَرَّبِ مِنْ رَبِّهِ الْأَمِینِ عَلَی حَوْضِکَ صَاحِبِ شَفَاعَهًِْ الْجَنَّهًِْ قَالَ فَنَزَلْتُ عَنْ دَابَّتِی عَمْداً قَالَ فَأَخَذَ جَبْرَئِیلُ بِیَدِی فَأَدْخَلَنِی الْمَسْجِدَ فَخَرَقَ بِیَ الصُّفُوفَ وَ الْمَسْجِدُ غَاصٌّ بِأَهْلِهِ قَالَ فَإِذَا بِیَدٍ مِنْ فَوْقِی تَقَدَّمْ یَا مُحَمَّدُ قَالَ فَقَدَّمَنِی جَبْرَئِیلُ فَصَلَّیْتُ بِهِمْ قَالَ ثُمَّ وُضِعَ لَنَا مِنْهُ سُلَّمٌ إِلَی السَّمَاءِ الدُّنْیَا مِنْ لُؤْلُؤٍ فَأَخَذَ بِیَدِی جَبْرَئِیلُ فَخَرَقَ بِهِ إِلَی السَّمَاءِ فَوَجَدْناها مُلِئَتْ حَرَساً شَدِیداً وَ شُهُباً قَالَ فَقَرَعَ جَبْرَئِیلُ الْبَابَ فَقَالُوا لَهُ مَنْ هَذَا قَالَ أَنَا جَبْرَئِیلُ قَالُوا مَنْ مَعَکَ قَالَ مَعِی أَخِی مُحَمَّدٌ قَالُوا وَ قَدْ أَرْسَلَ إِلَیْهِ قَالَ نَعَمْ قَالَ فَفَتَحُوا لَنَا ثُمَّ قَالُوا مَرْحَباً بِکَ مِنْ أَخٍ وَ مِنْ خَلِیفَهًٍْ فَنِعْمَ الْأَخُ وَ نِعْمَ الْخَلِیفَهًُْ وَ نِعْمَ الْمُخْتَارُ خَاتَمُ النَّبِیِّینَ لَا نَبِیَّ بَعْدَهُ ثُمَّ وُضِعَ لَنَا مِنْهَا سُلَّمٌ مِنْ یَاقُوتٍ مُوَشَّحٍ بِالزَّبَرْجَدِ الْأَخْضَرِ قَالَ فَصَعِدْنَا إِلَی السَّمَاءِ الثَّانِیَهًِْ فَقَرَعَ جَبْرَئِیلُ الْبَابَ فَقَالُوا مِثْلَ الْقَوْلِ الْأَوَّلِ وَ قَالَ جَبْرَئِیلُ مِثْلَ الْقَوْلِ الْأَوَّلِ فَفُتِحَ لَنَا ثُمَّ وُضِعَ لَنَا سُلَّمٌ مِنْ نُورٍ مَحْفُوفٍ حَوْلُهُ بِالنُّورِ قَالَ فَقَالَ لِی جَبْرَئِیلُ یَا مُحَمَّدُ تَثَبَّتْ وَ اهْتَدِ هُدِیتَ ثُمَّ ارْتَفَعْنَا إِلَی الثَّالِثَهًِْ وَ الرَّابِعَهًِْ وَ الْخَامِسَهًِْ وَ السَّادِسَهًِْ وَ السَّابِعَهًِْ بِإِذْنِ اللَّهِ فَإِذَا بِصَوْتٍ وَ صَیْحَهًٍْ شَدِیدَهًٍْ قَالَ قُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ مَا هَذَا الصَّوْتُ فَقَالَ لِی یَا مُحَمَّدُ هَذَا صَوْتُ طُوبَی قَدِ اشْتَاقَتْ إِلَیْکَ قَالَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (فَغَشِیَنِی عِنْدَ ذَلِکَ مَخَافَهًٌْ شَدِیدَهًٌْ قَالَ ثُمَّ قَالَ لِی جَبْرَئِیلُ یَا مُحَمَّدُ تَقَرَّبْ إِلَی رَبِّکَ فَقَدْ وَطِئْتُ الْیَوْمَ مَکَاناً بِکَرَامَتِکَ عَلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَا وَطِئْتُهُ قَطُّ وَ لَوْ لَا کَرَامَتُکَ لَأَحْرَقَنِی هَذَا النُّورُ الَّذِی بَیْنَ یَدَیَّ قَالَ فَتَقَدَّمْتُ فَکُشِفَ لِی عَنْ سَبْعِینَ حِجَاباً قَالَ فَقَالَ لِی یَا مُحَمَّدُ فَخَرَرْتُ سَاجِداً وَ قُلْتُ لَبَّیْکَ رَبَّ الْعِزَّهًِْ لَبَّیْک.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- فرمود: زیدبن‌علی گوید: پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «در حِجر اسماعیل (علیه السلام) (مکانی کنار کعبه) خوابیده بودم که جبرئیل نزد من آمد و مرا به آرامی تکان داد، آنگاه به من گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! خداوند از تو درگذرد برخیز و سوار مرکب شو و به‌سوی پروردگارت برو». پس چهارپایی برایم آورد که از قاطر کوچک‌تر و از الاغ بزرگتر بود و هر گامش به‌اندازه‌ای بود که چشم کار می‌کرد، دو بال از گوهر داشت و نامش بُراق بود. سوارش شدم تا وارد ثَنیّه [نام مکانی کوهستانی در جنوب غربی مدینه که مُشرف بر شهر مدینه است] شدم که به ناگاه با مردی ایستاده روبرو شدم که موهایش به دو کتفش رسیده بود، چون نگاهش به من افتاد گفت: «سلام بر تو ای اوّلین! سلام بر تو ای آخرین! سلام بر تو ای حاشِر [از القاب پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) به‌معنای محشورکننده و گردآورنده، چون اوّلین کسی که روز قیامت در صحرای محشر قدم می‌گذارد پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) است و دیگران پس از ایشان محشور می‌شوند به ایشان حاشِر گویند، یا اینکه چون امّت ایشان نزدیک‌ترین امّت‌ها به روز حشر هستند به حضرت (علیه السلام) حاشر گفته‌اند]، جبرئیل به من گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) جواب سلام او را بده»! گفتم: «سلام و رحمت و برکت الهی بر تو باد». چون از آن مرد عبور کرده و به میانه‌ی ثنیّه رسیدم، ناگهان با مردی سفیدرو با موهای به‌هم تابیده روبرو شدم، چون نگاهش به من افتاد همچون مرد قبلی بر من سلام کرد. جبرئیل به من گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) جواب سلام او را بده»! گفتم: «سلام و رحمت و برکت الهی بر تو باد». او سه بار به من گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! از جانشینت علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) که مقرَّب [و نزدیک به] درگاه پروردگارش است، محافظت نما». چون از آن مرد عبور کرده و به بیت المقدّس رسیدم به ناگاه با مردی روبرو شدم که زیباروترین، خوش‌اندام‌ترین و خوش‌منظرترین مردم بود، چون نگاهش به من افتاد گفت: «سلام بر تو ای پیامبر (صلی الله علیه و آله)! سلام بر تو ای اوّلین! و همچون مرد اوّل، بر من سلام کرد». جبرئیل به من گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) جواب سلام او را بده»! گفتم: «سلام و رحمت و برکت الهی بر تو باد». او سه بار به من گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! از جانشینت علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) که مقرَّب [و نزدیک به] درگاه پروردگارش و امین بر حوض کوثرِ تو و دارای حقّ شفاعت برای [ورود به] بهشت است، محافظت نما». سپس با قصد و نیّت از مَرکبم پایین آمدم، جبرئیل دستم را گرفته و مرا وارد مسجد الاقصی نمود و درحالی‌که مسجد پُر از جمعیّت بود از میان صف‌ها عبورم داد که ناگهان دستی از بالای سرم [به من] اشاره کرد؛ که ای محمّد (صلی الله علیه و آله) به پیش برو! جبرئیل نیز مرا جلو انداخت و با حاضران در مسجد نماز گزاردم. آنگاه از مسجد الاقصی برای من و جبرئیل نردبانی از مروارید به طرف آسمان دنیا (آسمان اوّل) گذاشته شد، جبرئیل دستم را گرفته و به‌وسیله‌ی آن نردبان، راه آسمان را پیمود و آسمان دنیا را پُر از نگهبانان نیرومند و تیرهای شهاب یافتیم، جبرئیل دروازه‌ی آسمان را کوبید [نگهبانان دروازه] به او گفتند: «این کیست [که دروازه را می‌کوبد]؟ گفت: «من جبرئیل هستم». گفتند: «چه‌کسی همراه توست»؟ گفت: «همراه من، برادرم محمّد (صلی الله علیه و آله) است». گفتند: «آیا مبعوث [به پیامبری] شده است»؟ گفت: «آری». آن‌ها دروازه را برایمان گشوده و گفتند: «خوشامد بر تو باد که خوب برادر و خوب جانشینی داری، چه نیکو برادری و چه نیکو جانشینی و چه نیکو برگزیده‌ای است خاتمه دهنده‌ی پیامبران (که پیامبری بعد از او نیست». آنگاه از آسمان اوّل نردبانی از یاقوت که زبرجرد سبز (از سنگ‌های قیمتی) بر آن آویخته شده بود برایمان گذاشته شد و [با آن] به آسمان دوّم بالا رفتیم، جبرئیل دروازه‌ی آسمان دوّم را کوبید و نگهبانان آنجا جملاتی همچون نگهبانان آسمان اوّل گفتند و جبرئیل نیز همان جملات قبلی را گفت، دروازه برایمان گشوده شد و آنگاه نردبانی از نور که با هاله‌ای از نور نیز پوشانده شده بود برایمان گذاشته شد، جبرئیل خطاب به من گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! پابرجا و ثابت‌قدم باش و راه درست را پیدا کن تا هدایت و راهنمایی شوی». سپس به اذن خدا به آسمان سوّم، چهارم، پنجم، ششم و هفتم بالا برده شدیم که به ناگاه صدا و بانگ بلندی به گوش رسید»، گفتم: «ای جبرئیل این چه صدایی است»؟! به من پاسخ داد: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! این صدای درخت طوبی (نام درختی در بهشت) است که مشتاق دیدار تو گردیده است». رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «به ناگاه ترس [و هولِ] شدیدی مرا فرا گرفت»، جبرئیل به من گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! به پروردگارت نزدیک شو که من امروز به‌خاطر ارجمندی تو در پیشگاه خداوند عزّوجلّ، به مکانی قدم گذاشته‌ام که تاکنون هیچگاه قدم نگذاشته بودم و اگر به‌خاطر ارجمندی تو نبود این نوری که در مقابل منست هرآینه مرا می‌سوزاند». پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «پس من به پیش رفتم و برایم از روی هفتاد حجاب، پرده برداشته شد». و به من خطاب گردید: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)»! من به سجده افتاده و عرض کردم: «لبّیک ای پروردگارِ صاحب عزّت! لبّیک».
الصّادق ( عَنِ ابْنِ مُسْکَانَ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (قَالَ لَمَّا أُسْرِیَ بِرَسُولِ اللَّهُ (إِلَی السَّمَاءِ وَ أَوْحَی اللَّهُ إِلَیْهِ فِی عَلِیٍّ (مَا أَوْحَی مِنْ شَرَفِهِ وَ مِنْ عِظَمِهِ عِنْدَ اللَّهِ وَرَدَ إِلَی الْبَیْتِ الْمَعْمُورِ وَ جَمَعَ لَهُ النَّبِیِّینَ وَ صَلَّوْا خَلْفَهُ عَرَضَ فِی نَفْسِ رَسُولِ اللَّهِ (مِنْ عِظَمِ مَا أُوحِیَ إِلَیْهِ فِی عَلِیٍّ (فَأَنْزَلَ اللَّهُ فَإِنْ کُنْتَ فِی شَکٍّ مِمَّا أَنْزَلْنا إِلَیْکَ فَسْئَلِ الَّذِینَ یَقْرَؤُنَ الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکَ یَعْنِی الْأَنْبِیَاءَ فَقَدْ أَنْزَلْنَا عَلَیْهِمْ فِی کُتُبِهِمْ مِنْ فَضْلِهِ مَا أَنْزَلْنَا فِی کِتَابِکَ لَقَدْ جاءَکَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکَ فَلا تَکُونَنَّ مِنَ المُمْتَرِینَ* وَ لا تَکُونَنَّ مِنَ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیاتِ اللهِ فَتَکُونَ مِنَ الْخاسِرِینَ فَقَالَ الصَّادِقُ (فَوَ اللَّهِ مَا شَکَّ وَ مَا سَأَلَ.
امام صادق (علیه السلام)- ابن‌مسکان از امام صادق (علیه السلام) نقل می‌کند: چون رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را شبانه به معراج بردند و خداوند بلند مرتبگی و بزرگی علی (علیه السلام) نزد خویش را به پیامبر (صلی الله علیه و آله) ابلاغ فرمود و [پس از آن] پیامبر (صلی الله علیه و آله) به بیت المعمور بازگردانده شد و خداوند، پیامبران (را برای او گرد آورد و آن‌ها پشت‌سر پیامبر (صلی الله علیه و آله) نماز گزاردند، عظمت و بزرگیِ آنچه خدا در مورد علی (علیه السلام) به پیامبر (صلی الله علیه و آله) ابلاغ نموده بود به ذهن رسول خدا (صلی الله علیه و آله) خطور کرد، دراین‌هنگام خداوند این آیه را نازل فرمود: و اگر در آنچه بر تو نازل کرده‌ایم تردیدی داری، از کسانی که پیش از تو کتاب آسمانی را می‌خواندند بپرس. (یونس/۹۴) یعنی از پیامبران گذشته بپرس چرا که فضیلت‌هایی‌که پیرامون علی (علیه السلام) در قرآن بر تو نازل کردیم بر آن پیامبران نیز در کتب آسمانی‌شان نازل نموده‌ایم؛ به یقین، «حق» از طرف پروردگارت به تو رسیده است بنابراین، هرگز از تردیدکنندگان مباش! [مسلماً او تردیدی نداشت! این درسی برای مردم بود!] و از آن‌ها مباش که آیات خدا را تکذیب کردند، که از زیانکاران خواهی بود! (یونس/۹۵۹۴) امام صادق (علیه السلام) [در ادامه] فرمود: «به خدا سوگند! پیامبر (صلی الله علیه و آله) هرگز شکّ و تردید به دل خود راه نداد و [چون تردید نداشت از پیامبران (نیز] نپرسید».
الرّسول ( ٍ عَنِ الْمُفَضَّلِ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ آبَائِهِ عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (لَمَّا أُسْرِیَ بِی إِلَی السَّمَاءِ أَوْحَی إِلَیَّ رَبِّی جَلَّ جَلَالُهُ فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ إِنِّی اطَّلَعْتُ إِلَی الْأَرْضِ اطِّلَاعَهًًْ فَاخْتَرْتُکَ مِنْهَا فَجَعَلْتُکَ نَبِیّاً وَ شَقَقْتُ لَکَ اسْماً مِنْ أَسْمَائِی فَأَنَا الْمَحْمُودُ وَ أَنْتَ مُحَمَّدٌ ثُمَّ اطَّلَعْتُ الثَّانِیَهًَْ فَاخْتَرْتُ مِنْهَا عَلِیّاً وَ جَعَلْتُهُ وَصِیَّکَ وَ خَلِیفَتَکَ وَ زَوْجَ ابْنَتِکَ وَ أَبَا ذُرِّیَّتِکَ وَ شَقَقْتُ لَهُ اسْماً مِنْ أَسْمَائِی فَأَنَا الْعَلِیُّ الْأَعْلَی وَ هُوَ عَلِیٌّ وَ جَعَلْتُ فَاطِمَهًَْ وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ (مِنْ نُورِکُمَا ثُمَّ عَرَضْتُ وَلَایَتَهُمْ عَلَی الْمَلَائِکَهًِْ فَمَنْ قَبِلَهَا کَانَ عِنْدِی مِنَ الْمُقَرَّبِینَ یَا مُحَمَّدُ لَوْ أَنَّ عَبْداً عَبَدَنِی حَتَّی یَنْقَطِعَ وَ یَصِیرَ کَالشَّنِّ الْبَالِی ثُمَّ أَتَانِی جَاحِداً لِوَلَایَتِهِمْ مَا أَسْکَنْتُهُ جَنَّتِی وَ لَا أَظْلَلْتُهُ تَحْتَ عَرْشِی یَا مُحَمَّدُ أَ تُحِبُّ أَنْ تَرَاهُمْ قُلْتُ نَعَمْ یَا رَبِّ فَقَالَ عَزَّ وَ جَلَّ ارْفَعْ رَأْسَکَ فَرَفَعْتُ رَأْسِی فَإِذَا أَنَا بِأَنْوَارِ عَلِیٍّ وَ فَاطِمَهًَْ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ وَ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ وَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ وَ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ وَ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ وَ الْحُجَّهًِْ بْنِ الْحَسَنِ الْقَائِمِ فِی وَسَطِهِمْ کَأَنَّهُ کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ قُلْتُ یَا رَبِّ مَنْ هَؤُلَاءِ قَالَ هَؤُلَاءِ الْأَئِمَّهًُْ وَ هَذَا الْقَائِمُ الَّذِی یُحِلُّ حَلَالِی وَ یُحَرِّمُ حَرَامِی وَ بِهِ أَنْتَقِمُ مِنْ أَعْدَائِی وَ هُوَ رَاحَهًٌْ لِأَوْلِیَائِی وَ هُوَ الَّذِی یَشْفِی قُلُوبَ شِیعَتِکَ مِنَ الظَّالِمِینَ وَ الْجَاحِدِینَ وَ الْکَافِرِینَ فَیُخْرِجُ اللَّاتَ وَ الْعُزَّی طَرِیَّیْنِ فَیُحْرِقُهُمَا فَلَفِتْنَهًُْ النَّاسِ بِهِمَا یَوْمَئِذٍ أَشَدُّ مِنْ فِتْنَهًِْ الْعِجْلِ وَ السَّامِرِیِّ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- مفضّل گوید: امام صادق (علیه السلام) از پدرانش و ایشان از امیرالمؤمنین (علیه السلام) نقل می‌کند رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «چون مرا به آسمان سیر دادند، پروردگار عزّوجلّ به من وحی کرد و فرمود: ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! به‌راستی من یک نظری به زمین کردم و تو را از آن برگزیدم و تو را پیغمبر نمودم و از نام خودم برای تو نامی باز گرفتم من محمودم و تو محمّدی. سپس دوباره نظری افکندم و علی (علیه السلام) را در آن انتخاب کردم و او را وصیّ تو و خلیفه‌ی تو و شوهر دختر تو و پدر نژاد تو نمودم و برای او هم نامی از نامهای خود برگرفتم من اعلایم و او علی (علیه السلام) است و فاطمه (سلام الله علیها) و حسن و حسین (علیها السلام) را از نور شما آفریدم سپس ولایت آن‌ها را به فرشتگان عرضه داشتم، هرکس پذیرفت، نزد من از مقرّبین شد. ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! اگر بنده‌ای مرا عبادت کند تا بریده شود و مانند مشک پوسیده گردد و منکر ولایت آنان نزد من آید من او را در بهشتم جا ندهم و زیر عرشم سایه نبخشم، ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! دوست داری آن‌ها را ببینی»؟ عرض کردم: «آری! پروردگارا». خدای عزّوجلّ فرمود: «سر بلند کن». سر بلند کردم و ناگاه انوار علی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) و حسن و حسین (علیها السلام) و علیّ‌بن‌الحسین و محمّدبن‌علی و جعفربن‌محمّد و موسی‌بن‌جعفر و علیّ‌بن‌موسی و محمّدبن‌علی و علیّ‌بن‌محمّد و الحسن‌بن‌علی و محمّدبن‌الحسن‌قائم (را دیدم و قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در وسط آن‌ها مانند ستاره‌ی درخشنده بود، عرض کردم: «پروردگارا! این‌ها کیانند»؟ فرمود: «امامان و این است قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) آنکه حلال مرا حلال کند و حرام مرا حرام کند و به‌وسیله‌ی او از دشمنانم انتقام بکشم و او راحتِ دوستان من است و اوست که دل شیعیانت را شفا می‌دهد از ظالمین و جاهدین و کافرین و لات و عزّی را تروتازه بیرون می‌آورد و آن‌ها را می‌سوزاند و مردم در آن روز به آن‌ها فریفته شوند و در آزمایش قرار گیرند سخت‌تر از فتنه‌ی گوساله و سامری».
الرّسول ( قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الْإِسْلَامَ فَجَعَلَ لَهُ عَرْصَهًًْ وَ جَعَلَ لَهُ نُوراً وَ جَعَلَ لَهُ حِصْناً وَ جَعَلَ لَهُ نَاصِراً فَأَمَّا عَرْصَتُهُ فَالْقُرْآنُ وَ أَمَّا نُورُهُ فَالْحِکْمَهًُْ وَ أَمَّا حِصْنُهُ فَالْمَعْرُوفُ وَ أَمَّا أَنْصَارُهُ فَأَنَا وَ أَهْلُ بَیْتِی وَ شِیعَتُنَا فَأَحِبُّوا أَهْلَ بَیْتِی وَ شِیعَتَهُمْ وَ أَنْصَارَهُمْ فَإِنَّهُ لَمَّا أُسْرِیَ بِی إِلَی السَّمَاءِ الدُّنْیَا فَنَسَبَنِی جَبْرَئِیلُ (لِأَهْلِ السَّمَاءِ اسْتَوْدَعَ اللَّهُ حُبِّی وَ حُبَّ أَهْلِ بَیْتِی وَ شِیعَتِهِمْ فِی قُلُوبِ الْمَلَائِکَهًِْ فَهُوَ عِنْدَهُمْ وَدِیعَهًٌْ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ ثُمَّ هَبَطَ بِی إِلَی أَهْلِ الْأَرْضِ فَنَسَبَنِی إِلَی أَهْلِ الْأَرْضِ فَاسْتَوْدَعَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ حُبِّی وَ حُبَّ أَهْلِ بَیْتِی وَ شِیعَتِهِمْ فِی قُلُوبِ مُؤْمِنِی أُمَّتِی فَمُؤْمِنُو أُمَّتِی یَحْفَظُونَ وَدِیعَتِی فِی أَهْلِ بَیْتِی إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ أَلَا فَلَوْ أَنَّ الرَّجُلَ مِنْ أُمَّتِی عَبَدَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عُمُرَهُ أَیَّامَ الدُّنْیَا ثُمَّ لَقِیَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ مُبْغِضاً لِأَهْلِ بَیْتِی وَ شِیعَتِی مَا فَرَّجَ اللَّهُ صَدْرَهُ إِلَّا عَنِ النِّفَاق.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- از امام علی (علیه السلام) روایت است: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «همانا خدا اسلام را آفرید، پس برای او میدانی ساخت و نوری قرار داد و حصاری نهاد و یاوری نیز برایش مقرّر کرد. امّا میدان اسلام قرآن است و امّا نورش حکمت و حصارش نیکی و یاورانش من و اهل بیت و شیعیانم می‌باشیم، پس اهل بیتم و شیعیان و یارانشان را دوست دارید، زیرا چون مرا به آسمان دنیا عروج دادند و جبرئیل نَسَب و وصف مرا برای اهل آسمان بیان کرد، خدا دوستی من و دوستی خاندان و شیعیانم را در دل ملائکه سپرد و آن دوستی تا روز قیامت نزد آن‌ها سپرده است، سپس جبرئیل مرا به‌سوی اهل زمین فرود آورد و نسب و وصفم را برای اهل زمین بیان کرد و خدای عزّوجلَّ دوستی من و دوستی اهل بیتم و شیعیانشان را در دل‌های مؤمنین امّت سپرد، پس مؤمنین امّتم تا روز قیامت سپرده‌ی مرا نسبت به اهل بیتم حفظ کنند. همانا اگر مردی از امّتم در تمام دوران عمرش عبادت خدای عزّوجلَّ کند ولی با حالت بغض و دشمنی اهل بیت و شیعیانم خدا را ملاقات کند خدا دلش را جز با نفاق نگشاید [یعنی چون باطن و حقیقتش را خدا آشکار کند، مردم او را منافق یعنی بی‌ایمان و دو رو بینند]».
الرّسول ( یَا عَلِیُّ (إِنَّ اللَّهَ أَشْهَدَکَ مَعِی فِی سَبْعِ مَوَاطِنَ: أَمَّا أَوَّلُ ذَلِکَ فَلَیْلَهًَْ أُسْرِیَ بِی إِلَی السَّمَاءِ قَالَ لِی جَبْرَئِیلُ: أَیْنَ أَخُوکَ؟ قُلْتُ: خَلَّفْتُهُ وَرَائِی. قَالَ: ادْعُ اللَّهَ فَلْیَأْتِکَ بِهِ. فَدَعَوْتُ وَ إِذَا مِثَالُکَ مَعِی وَ إِذَا الْمَلَائِکَهًُْ وُقُوفٌ صُفُوفٌ فَقُلْتُ: یَا جَبْرَئِیلُ، مَنْ هَؤُلَاءِ؟ قَالَ: هُمُ الَّذِینَ یُبَاهِیهِمُ اللَّهُ بِکَ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ فَدَنَوْتُ فَنَطَقْتُ بِمَا کَانَ وَ بِمَا یَکُونُ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ. وَ الثَّانِی حِینَ أُسْرِیَ بِی فِی الْمَرَّهًِْ الثَّانِیَهًِْ فَقَالَ لِی جَبْرَئِیلُ: أَیْنَ أَخُوکَ؟ قُلْتُ: خَلَّفْتُهُ وَرَائِی. قَالَ: ادْعُ اللَّهَ فَلْیَأْتِکَ بِهِ. فَدَعَوْتُ اللَّهَ فَإِذَا مِثَالُکَ مَعِی فَکُشِطَ لِی عَنْ سَبْعِ سَمَاوَاتٍ حَتَّی رَأَیْتُ سُکَّانَهَا وَ عُمَّارَهَا وَ مَوْضِعَ کُلِّ مَلَکٍ مِنْهَا. إِلَی قَوْلِهِ وَ أَمَّا السَّادِسُ لَمَّا أُسْرِیَ بِی إِلَی السَّمَاءِ جَمَعَ اللَّهُ لِیَ النَّبِیِّینَ فَصَلَّیْتُ بِهِمْ وَ مِثَالُکَ خَلْفِی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) فرمود: «ای علی (علیه السلام)! خداوند تبارک‌وتعالی در هفت‌جا تو را با من همراه نمود. اوّل؛ در شبی که به معراج رفتم، گفتم: «ای جبرئیل! این‌ها کیستند»؟ گفت: «آن‌ها کسانی‌اند که خداوند روز قیامت به‌واسطه‌ی تو به آن‌ها مباهات می‌کند». من نزدیک شدم و درباره‌ی آنچه بوده و تا قیامت خواهد بود برایشان صحبت کردم. وقتی برای بار دوّم به معراج رفتم، جبرئیل به من گفت: «برادرت کجاست»؟ گفتم: «او را در زمین باقی گذاشتم». گفت: «از خدا بخواه او را با تو همراه کند» و من دعا کردم، خدا مثال تو را برایم حاضر کرد و حجاب‌ها از آسمان‌های هفتگانه برایم کنار رفت و من همه‌ی ساکنان و اهل آسمان را دیدم، هر ملکی را در جای خودش، درحالی‌که مثال تو پشت سر من بود.
الباقر ( عَنْ إِسْمَاعِیلَ الْجُعْفِیِّ قَالَ کُنْتُ فِی الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ قَاعِداً وَ أَبُوجَعْفَرٍ (فِی نَاحِیَهًْ ... فَقَالَ ... فَلَمَّا انْتُهِیَ بِهِ إِلَی سِدْرَهًِْ الْمُنْتَهَی تَخَلَّفَ عَنْهُ جَبْرَئِیلُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (یَا جَبْرَئِیلُ أَفِی مِثْلِ هَذَا الْمَوْضِعِ تَخْذُلُنِی فَقَالَ تَقَدَّمْ أَمَامَکَ فَوَ اللَّهِ لَقَدْ بَلَغْتَ مَبْلَغاً لَمْ یَبْلُغْهُ خَلْقٌ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ قَبْلَکَ فَرَأَیْتُ رَبِّی وَ حَالَ بَیْنِی وَ بَیْنَهُ السُّبْحَهًُْ قَالَ قُلْتُ وَ مَا السُّبْحَهًُْ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَأَوْمَأَ بِوَجْهِهِ إِلَی الْأَرْضِ وَ أَوْمَأَ بِیَدِهِ إِلَی السَّمَاءِ وَ هُوَ یَقُولُ جَلَالٌ رَبِّی جَلَالٌ رَبِّی ثَلَاثَ مَرَّاتٍ قَالَ قَالَ یَا مُحَمَّدُ (قُلْتُ لَبَّیْکَ یَا رَبِّ قَالَ فِیمَ اخْتَصَمَ الْمَلَأُ الْأَعْلَی قَالَ قُلْتُ سُبْحَانَکَ لَا عِلْمَ لِی إِلَّا مَا عَلَّمْتَنِی قَالَ فَوَضَعَ یَدَهُ بَیْنَ ثَدْیَیَّ فَوَجَدْتُ بَرْدَهَا بَیْنَ کَتِفَیَّ قَالَ فَلَمْ یَسْأَلْنِی عَمَّا مَضَی وَ لَا عَمَّا بَقِیَ إِلَّا عَلِمْتُهُ فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ (فِیمَ اخْتَصَمَ الْمَلَأُ الْأَعْلَی قَالَ قُلْتُ یَا رَبِّ فِی الدَّرَجَاتِ وَ الْکَفَّارَاتِ وَ الْحَسَنَاتِ فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ (إِنَّهُ قَدِ انْقَضَتْ نُبُوَّتُکَ وَ انْقَطَعَ أَکْلُکَ فَمَنْ وَصِیُّکَ فَقُلْتُ یَا رَبِّ إِنِّی قَدْ بَلَوْتُ خَلْقَکَ فَلَمْ أَرَ فِیهِمْ مِنْ خَلْقِکَ أَحَداً أَطْوَعَ لِی مِنْ عَلِیٍّ (فَقَالَ وَ لِی یَا مُحَمَّدُ (فَقُلْتُ یَا رَبِّ إِنِّی قَدْ بَلَوْتُ خَلْقَکَ فَلَمْ أَرَ مِنْ خَلْقِکَ أَحَداً أَشَدَّ حُبّاً لِی مِنْ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (قَالَ وَ لِی یَا مُحَمَّدُ (فَبَشِّرْهُ بِأَنَّهُ رَایَهًُْ الْهُدَی وَ إِمَامُ أَوْلِیَائِی وَ نُورٌ لِمَنْ أَطَاعَنِی وَ الْکَلِمَهًُْ الْبَاقِیَهًُْ الَّتِی أَلْزَمْتُهَا الْمُتَّقِینَ مَنْ أَحَبَّهُ أَحَبَّنِی وَ مَنْ أَبْغَضَهُ أَبْغَضَنِی مَعَ مَا أَنِّی أَخُصُّهُ بِمَا لَمْ أَخُصَّ بِهِ أَحَداً فَقُلْتُ یَا رَبِّ أَخِی وَ صَاحِبِی وَ وَزِیرِی وَ وَارِثِی فَقَالَ إِنَّهُ أَمْرٌ قَدْ سَبَقَ أَنَّهُ مُبْتَلًی وَ مُبْتَلًی بِهِ مَعَ مَا أَنِّی قَدْ نَحَلْتُهُ وَ نَحَلْتُهُ وَ نَحَلْتُهُ وَ نَحَلْتُهُ أَرْبَعَهًُْ أَشْیَاءَ عَقَدَهَا بِیَدِهِ وَ لَا یُفْصِحْ بِهَا عَقْدُهَا.
امام باقر (علیه السلام)- اسماعیل جُعفی گوید: هنگامی‌که پیامبر (صلی الله علیه و آله) به سدرهًْ المنتهی رسید، جبرئیل از همراهی ایشان باز ایستاد. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «ای جبرئیل! آیا در مثل چنین جایگاهی مرا رها می‌کنی»؟! جبرئیل گفت: «به پیش برو که به‌خدا سوگند! به جایگاهی رسیده‌ای که تاکنون کسی از آفریدگان خداوند پیش از تو به آن نرسیده است». پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «در آن هنگام پرتوی از نور پروردگارم را مشاهده کردم درحالی‌که میان من و خدای سُبحه فاصله انداخته بود». اسماعیل جعفی گوید: به امام باقر (علیه السلام) عرض کردم: «فدایت شوم! مراد از سُبحه چیست»؟ امام (علیه السلام) با صورتش به زمین و با دستش به آسمان اشاره نمود و سه مرتبه فرمود: «[مراد] عظمت و شکوه پروردگارم [است]». خداوند فرمود: «ای محمّد»! عرض کردم: «لبّیک ای پروردگارِ من»! فرمود: «فرشتگانِ عالَم بالا درباره‌ی چه چیز بحث و گفتگو می‌کردند»؟ عرض کردم: «پاک و منزّهی تو! من دانشی به‌غیر آنچه تو به من آموختی ندارم». پس خداوند دست [قدرتِ] خویش را میان سینه‌ام قرار داد و من سردی آن را میان دو کتفم احساس کردم و پس از آن، چیزی از گذشته و آینده از من سؤال نفرمود مگر اینکه به آن دانا گشتم». [خداوند برای بار دوّم] فرمود: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! فرشتگان عالَم بالا در چه چیز بحث و گفتگو می‌کردند»؟ عرض کردم: «ای پروردگار من! در مورد درجات (کارهایی‌که بر رتبه‌ی انسان‌ها می‌افزاید) و کفّارات (کارهایی‌که گناهان را جبران می‌کند) و کارهای نیک و پسندیده». خداوند فرمود: «ای محمّد! پیامبری‌ات به پایان رسیده و عمرت تمام گشته است، جانشینت کیست»؟ عرض کردم: «ای پروردگارم! من آفریدگانت را امتحان کردم و در میانشان مطیع‌تر از علی (علیه السلام) برای خودم ندیدم». خداوند فرمود: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! علی (علیه السلام) برای من نیز [چنین است]». عرض کردم: «ای پروردگارم! من آفریدگانت را امتحان کردم و در میانشان کسی‌که بیش از علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) مرا دوست بدارد ندیدم». خداوند فرمود: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! علی (علیه السلام) برای من نیز چنین است، علی (علیه السلام) را بشارت بده که او پرچم هدایت و پیشوای دوستداران من است، او نوری است برای کسانی‌که مرا فرمان برند و کلمه [و حقیقتِ] ماندگاری است که آن را همراه همیشگیِ پرهیزگاران ساختم، هرکس او را دوست بدارد مرا دوست داشته و هرکس با او دشمنی کند با من دشمنی کرده است. با این‌حال او را به بلا و مصیبت‌هایی اختصاص می‌دهم که کسی را به آن‌ها اختصاص نداده‌ام». [از روی تعجّب] عرض کردم: «ای پروردگار من! برادرم، همراهم، وزیر و وارثم را»؟! فرمود: «این حُکمی است حتمی‌که او دچار بلا و امتحان شود و دیگران نیز به‌وسیله‌ی او [و پذیرفتن یا نپذیرفتنِ ولایتش] مورد امتحان قرار گیرند، با این‌حال من به او چهار چیز را بخشیده‌ام که گره‌ی آن‌ها به دست اوست و او هرگز آن‌ها را فاش نسازد».
الرّسول ( حَدَّثَنَا عَبْدُ السَّلَامِ بْنُ صَالِحٍ الْهَرَوِیُ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا (عَنْ أَبِیهِ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِیهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ أَبِیهِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (... أَنَّهُ لَمَّا عُرِجَ بِی إِلَی السَّمَاءِ أَذَّنَ جَبْرَئِیلُ مَثْنَی مَثْنَی وَ أَقَامَ مَثْنَی مَثْنَی ثُمَّ قَالَ تَقَدَّمْ یَا مُحَمَّدُ فَقُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ أَتَقَدَّمُ عَلَیْکَ فَقَالَ نَعَمْ لِأَنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی اسْمُهُ فَضَّلَ أَنْبِیَاءَهُ عَلَی مَلَائِکَتِهِ أَجْمَعِینَ وَ فَضَّلَکَ خَاصَّهًًْ فَتَقَدَّمْتُ وَ صَلَّیْتُ بِهِمْ وَ لَا فَخْرَ فَلَمَّا انْتَهَیْنَا إِلَی حُجُبِ النُّورِ قَالَ لِی جَبْرَئِیلُ (تَقَدَّمْ یَا مُحَمَّدُ وَ تَخَلَّفْ عَنِّی فَقُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ فِی مِثْلِ هَذَا الْمَوْضِعِ تُفَارِقُنِی فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ إِنَّ هَذَا انْتِهَاءُ حَدِّیَ الَّذِی وَضَعَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِی فِی هَذَا الْمَکَانِ فَإِنْ تَجَاوَزْتُهُ احْتَرَقَتْ أَجْنِحَتِی لِتَعَدِّی حُدُودِ رَبِّی جَلَّ جَلَالُهُ فَزُخَّ بِی زَخَّهًًْ فِی النُّورِ حَتَّی انْتَهَیْتُ إِلَی حَیْثُ مَا شَاءَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ مَلَکُوتِهِ فَنُودِیتُ یَا مُحَمَّدُ فَقُلْتُ لَبَّیْکَ رَبِّی وَ سَعْدَیْکَ تَبَارَکْتَ وَ تَعَالَیْتَ فَنُودِیتُ یَا مُحَمَّدُ أَنْتَ عَبْدِی أَنَا رَبُّکَ فَإِیَّایَ فَاعْبُدْ وَ عَلَیَّ فَتَوَکَّلْ فَإِنَّکَ نُورِی فِی عِبَادِی وَ رَسُولِی إِلَی خَلْقِی وَ حُجَّتِی فِی بَرِیَّتِی لِمَنْ تَبِعَکَ خَلَقْتُ جَنَّتِی وَ لِمَنْ خَالَفَکَ خَلَقْتُ نَارِی وَ لِأَوْصِیَائِکَ أَوْجَبْتُ کَرَامَتِی وَ لِشِیعَتِکَ أَوْجَبْتُ ثَوَابِی فَقُلْتُ یَا رَبِّ وَ مَنْ أَوْصِیَائِی فَنُودِیتُ یَا مُحَمَّدُ إِنَّ أَوْصِیَاءَکَ الْمَکْتُوبُونَ عَلَی سَاقِ الْعَرْشِ فَنَظَرْتُ وَ أَنَا بَیْنَ یَدَیْ رَبِّی إِلَی سَاقِ الْعَرْشِ فَرَأَیْتُ اثْنَیْ عَشَرَ نُوراً فِی کُلِ نُورٍ سَطْرٌ أَخْضَرُ مَکْتُوبٌ عَلَیْهِ اسْمُ کُلِّ وَصِیٍّ مِنْ أَوْصِیَائِی أَوَّلُهُمْ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ وَ آخِرُهُمْ مَهْدِیُّ أُمَّتِی فَقُلْتُ یَا رَبِّ أَ هَؤُلَاءِ أَوْصِیَائِی مِنْ بَعْدِی فَنُودِیتُ یَا مُحَمَّدُ هَؤُلَاءِ أَوْلِیَائِی وَ أَحِبَّائِی وَ أَصْفِیَائِی وَ حُجَجِی بَعْدَکَ عَلَی بَرِیَّتِی وَ هُمْ أَوْصِیَاؤُکَ وَ خُلَفَاؤُکَ وَ خَیْرُ خَلْقِی بَعْدَکَ وَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی لَأُظْهِرَنَّ بِهِمْ دِینِی وَ لَأُعْلِیَنَّ بِهِمْ کَلِمَتِی وَ لَأُطَهِّرَنَّ الْأَرْضَ بِآخِرِهِمْ مِنْ أَعْدَائِی وَ لَأُمَلِّکَنَّهُ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبَهَا وَ لَأُسَخِّرَنَّ لَهُ الرِّیَاحَ وَ لَأُذَلِّلَنَّ لَهُ الرِّقَابَ الصِّعَابَ وَ لَأُرَقِّیَنَّهُ فِی الْأَسْبَابِ وَ لَأَنْصُرَنَّهُ بِجُنْدِی وَ لَأُمِدَّنَّهُ بِمَلَائِکَتِی حَتَّی یُعْلِنَ دَعْوَتِی وَ یَجْمَعَ الْخَلْقَ عَلَی تَوْحِیدِی ثُمَّ لَأُدِیمَنَّ مُلْکَهُ وَ لَأُدَاوِلَنَّ الْأَیَّامَ بَیْنَ أَوْلِیَائِی إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- عبدالله‌بن‌صالح هروی برایمان حدیث کرد: وقتی مرا به آسمان بردند، جبرئیل دوفصل، دوفصل، اذان و اقامه گفت. سپس به من گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) پیش بیفت». به او گفتم: «ای جبرئیل بر تو پیشی بگیرم»؟ گفت: «آری! زیرا خداوند متعال انبیائش (را عموماً و تو را به‌خصوص بر تمام فرشتگان برتری داده است، پس جلو برو و با فرشتگان نماز بگذار و این افتخاری نیست». من جلو رفته و وقتی به حجاب‌های نور رسیدم جبرئیل گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) پیش‌رو و از من جدا شو». گفتم: «ای جبرئیل! در چنین جایی مرا تنها می‌گذاری»؟ عرضه داشت: «آخرین حدّی که حق عزّوجلّ برای من قرار داده همین‌جاست، اگر از آن تجاوزکنم بال‌هایم می‌سوزد»، پس مرا در نور پرتاب نمود و در آن به جلو رفتم تا جایی که خدا خواست سپس ندایی به گوشم رسید؛ «یا محمّد (صلی الله علیه و آله)»! عرض کردم: «بلی پروردگارم»! ندا رسید: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! تو بنده‌ی من بوده و من پروردگار تو می‌باشم، تنها مرا بپرست و فقط توکّلت بر من باشد تو در بین بندگانم نور و به‌سوی خلق رسول و بر آفریدگانم حجّت من می‌باشی، بهشتم را برای تو و پیروانت آفریده و جهنّم را برای مخالفینت ایجاد نموده‌ام. به جانشینانت عزّت و به شیعیانت اجر و ثواب خواهم داد». عرضه داشتم: «پروردگارا! جانشینانم چه کسانی هستند»؟ ندا رسید: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) اسامی ایشان بر عمود عرش نوشته شده، پس درحالی‌که مقابل پروردگار جلّ جلاله ایستاده بودم به عمود عرش نگریستم، دوازده نور دیدم در هر نوری خطی سبز بود که بر آن اسم یکی از اوصیاء و جانشینانم به چشم می‌خورد، اوّل ایشان علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) و آخر آن‌ها نام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) امّتم بود». عرضه داشتم: «پروردگارا! اینان جانشینان بعد از من هستند»؟ ندا رسید: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) ایشان والیان و محبوبان و برگزیدگان و حجّت‌های من بعد از تو بر مردمانند و ایشان جانشینان تو و بهترین مخلوقات من بعد از تو می‌باشند، به عزّت و بزرگی خود قسم! که البتّه به‌وسیله‌ی ایشان دین خود را آشکار کرده و آیین خویش را برپا نموده و با آخرین ایشان زمین را از دشمنانم پاک خواهم کرد و او را بر مشارق و مغارب کرده زمین مسلّط نموده، بادها را مسخّرش کرده و ابرهای سخت را رامش قرار داده و اسباب و ابزار را در اختیارش نهاده و با لشکریانم کمکش نموده و با فرشتگانم یاریش خواهیم کرد تا دعوت من بر فراز کره زمین مستقّر گشته و خلق بر یکتاپرستی من اجتماع کنند و سپس مُلک و سلطنتش را گسترانیده و پیوسته روزگار را بین دوستانم سپری نموده تا روز قیامت فرا رسید».
الرّسول ( حَدَّثَ أَبُو سَعِیدٍ الْخُدْرِیُّ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (قَالَ: إِنَّ جَبْرَائِیلَ قَالَ لِی لَیْلَهًَْ أُسْرِیَ بِی حِینَ رَجَعْتُ فَقُلْتُ: یَا جَبْرَائِیلُ هَلْ لَکَ مِنْ حَاجَهًٍْ؟ قَالَ: حَاجَتِی أَنْ تَقْرَأَ عَلَی خَدِیجَهًَْ مِنَ اللَّهِ وَ مِنِّی السَّلَامَ. وَ حَدَّثَنَا عِنْدَ ذَلِکَ أَنَّهَا قَالَتْ حِینَ لَقَّاهَا نَبِیُّ اللَّهِ (فَقَالَ لَهَا الَّذِی قَالَ جَبْرَائِیلُ. قَالَتْ: إِنَّ اللَّهَ هُوَ السَّلَامُ وَ مِنْهُ السَّلَامُ وَ إِلَیْهِ السَّلَامُ وَ عَلَی جَبْرَائِیلَ (قَالَ عَزَّ مِنْ قَائِلٍ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابوسعید خدری در حدیثی نقل می‌کند که پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: جبرئیل در شب معراج همراه من بود، وقتی برگشتم، گفتم: «ای جبرئیل! آیا امر و خواسته‌ای داری»؟ گفت: «خواسته‌ی من آن است که از جانب من و خدا به خدیجه (سلام الله علیها) سلام برسانی». هنگامی‌که پیامبر (صلی الله علیه و آله) خدیجه (سلام الله علیها) را دید و کلام جبرئیل را برایش گفت. خدیجه (سلام الله علیها) در پاسخ گفت: «خداوند، خود سلام است و سلام از اوست و به اوست و بر جبرئیل سلام و درود باد».
الصّادق ( لَمَّا أُسْرِیَ بِرَسُولِ اللَّهِ (رَأَی فِی طَرِیقِ الشَّامِ عِیراً لِقُرَیْشٍ بِمَکَانٍ، فَقَالَ لِقُرَیْشٍ حِینَ أَصْبَحَ: یَا مَعْشَرَ قُرَیْشٍ، إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی قَدْ أَسْرَی بِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَهًِْ مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی یَعْنِی بَیْتَ الْمَقْدِسِ حَتَّی رَکِبْتُ عَلَی الْبُرَاقِ، وَ قَدْ أَتَانِی بِهِ جَبْرَئِیلُ (وَ هُوَ دَابَّهًٌُْ أَکْبَرُ مِنَ الْحِمَارِ وَ أَصْغَرُ مِنَ الْبَغْلِ وَ خُطْوَتُهَا مَدَّ الْبَصَرِ، فَلَمَّا صِرْتُ عَلَیْهِ صَعِدْتُ إِلَی السَّمَاءِ، وَ صَلَّیْتُ بِالنَّبِیِّینَ أَجْمَعِینَ وَ الْمَلَائِکَهًِْ کُلِّهِمْ، وَ رَأَیْتُ الْجَنَّهًَْ وَ مَا فِیهَا، وَ النَّارَ وَ مَا فِیهَا، وَ اطَّلَعْتُ عَلَی الْمُلْکِ کُلِّهِ. فَقَالُوا: یَا مُحَمَّدُ کَذِبٌ بَعْدَ کَذِبٍ، یَأْتِینَا مِنْکَ مَرَّهًًْ بَعْدَ مَرَّهًٍْ، لَئِنْ لَمْ تَنْتَهِ عَمَّا تَقُولُ وَ تَدَّعِیهِ، لَنَقْتُلَنَّکَ شَرَّ قِتْلَهًِْ، أَ تُرِیدُ أَنْ تَأْفِکَنَا عَنْ آلِهَتِنَا وَ تَصُدَّنَا عَمَّا یَعْبُدُ آبَاؤُنَا الشُّمُّ الْغَطَارِیفُ؟ فَقَالَ یَا قَوْمِ إِنَّمَا أَتَیْتُکُمْ بِالْخَیْرِ، إِنْ قَبِلْتُمُوهُ، فَإِنْ لَمْ تَقْبَلُوهُ فَارْجِعُوا وَ تَرَبَّصُوا بِی، إِنِّی مُتَرَبِّصٌ بِکُمْ، وَ إِنِّی لَأَرْجُو أَنْ أَرَی فِیکُمْ مَا أُؤَمِّلُهُ مِنَ اللَّهِ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ. فَقَالَ أَبُو سُفْیَانَ: یَا مُحَمَّدُ إِنْ کُنْتَ صَادِقاً فِیمَا تَقُولُ، فَإِنَّا قَدْ دَخَلْنَا الشَّامَ وَ مَرَرْنَا عَلَی طَرِیقِ الشَّامِ، فَخَبِّرْنَا عَنْ طَرِیقِ الشَّامِ وَ مَا رَأَیْتَ فِیهِ، وَ نَحْنُ نَعْلَمُ أَنَّکَ لَمْ تَدْخُلِ الشَّامَ، فَإِنْ أَنْتَ أَعْطَیْتَنَا عَلَامَتَهُ عَلِمْنَا أَنَّکَ نَبِیٌّ (وَ رَسُولٌ. فَقَالَ: وَ اللَّهِ لَأُخْبِرَنَّکُمْ بِمَا رَأَتْ عَیْنَایَ السَّاعَهًَْ، رَأَیْتُ عِیراً لَکَ یَا أَبَا سُفْیَانَ وَ هِیَ ثَلَاثَهًٌْ وَ عِشْرُونَ جَمَلًا یَقْدُمُهَا أَرْمَکُ عَلَیْهِ عَبَاءَتَانِ قَطَوَانِیَّتَانِ، وَ فِیهِمَا غُلَامَانِ، أَحَدُهُمَا صَبِیحٌ وَ الْآخَرُ رِیَاحٌ فِی مَوْضِعِ کَذَا وَ کَذَا، وَ رَأَیْتُ لَکَ یَا هِشَامَ بْنَ الْمُغِیرَهًِْ عِیراً فِی مَوْضِعِ کَذَا وَ کَذَا، وَ هِیَ ثَلَاثُونَ بَعِیراً یَقْدُمُهَا جَمَلٌ أَحْمَرُ فِیهَا مَمَالِیکُ أَحَدُهُمْ مَیْسَرَهًُْ، وَ الْآخَرُ سَالِمٌ، وَ الثَّالِثُ یَزِیدُ، وَ قَدْ وَقَعَ لَهُمْ بَعِیرٌ، وَ یَأْتُونَکُمْ یَوْمَ کَذَا وَ کَذَا فِی سَاعَهًِْ کَذَا وَ کَذَا، وَ وَصَفَ لَهُمْ جَمِیعَ مَا رَأَوْهُ فِی بَیْتِ الْمَقْدِسِ. قَالَ أَبُو سُفْیَانَ: أَمَّا فِی بَیْتِ الْمَقْدِسِ فَقَدْ وَصَفْتَ لَنَا إِیَّاهُ، وَ أَمَّا الْعِیرُ فَقَدِ ادَّعَیْتَ أَمْراً، فَإِنْ لَمْ یُوَافِقْ قَوْلُکَ، عَلِمْنَا أَنَّکَ کَذَّابٌ، وَ أَنَّ مَا تَدَّعِیهِ الْبَاطِلُ. فَلَمَّا کَانَ ذَلِکَ الْیَوْمُ الَّذِی أَخْبَرَهُمْ أَنَّ الْعِیرَ تَأْتِیهِمْ فِیهِ، خَرَجَ أَبُو سُفْیَانَ وَ هِشَامُ بْنُ الْمُغِیرَهًِْ حَتَّی لَقِیَا الْعَیْرَ وَ قَدْ أَقْبَلَتْ فِی الْوَقْتِ الَّذِی وَعَدَهُ النَّبِیُّ (فَسَأَلَا غِلْمَانَهُمَا عَنْ جَمِیعِ مَا کَانُوا فِیهِ، فَأَخْبَرُوهُمَا بِمِثْلِ مَا أَخْبَرَهُمْ بِهِ النَّبِیُّ (فَلَمَّا أَقْبَلَا قَالَ لَهُمَا: مَا صَنَعْتُمَا؟ فَقَالَا جَمِیعاً: لَقَدْ رَأَیْنَا جَمِیعَ مَا قُلْتَ، وَ مَا یَعْلَمُ أَحَدٌ السِّحْرَ إِلَّا إِیَّاکَ، وَ إِنَّ لَکَ شَیْطَاناً عَالِماً یُخْبِرُکَ بِجَمِیعِ ذَلِکَ، وَ اللَّهِ لَوْ رَأَیْنَا مَلَائِکَهًًْ مِنَ السَّمَاءِ تَنْزِلُ عَلَیْکَ مَا صَدَّقْنَاکَ وَ لَا قُلْنَا: إِنَّکَ رَسُولُ اللهِ (وَ لَا آمَنَّا بِمَا تَقُولُ، فَهُوَ عَلَیْنَا سَوَاءٌ أَ وَعَظْتَ أَمْ لَمْ تَکُنْ مِنَ الْواعِظِینَ.
امام صادق (علیه السلام)- در شب معراج پیامبر (صلی الله علیه و آله) در راه شام یکی از کاروان‌های قریش را در مکانی دید، صبحگاهان به قریش فرمود: «ای قریشیان! خداوند تبارک‌وتعالی دیشب مرا از مسجدالحرام به مسجدالأقصی عروج داد. من بر بُراق سوار شدم، جبرئیل آن را برایم آورد، حیوانی بود کوچک‌تر از قاطر و بزرگتر از الاغ، با هرگام تا آنجا که چشم می‌دید می‌پیمود، وقتی بر آن نشستم به آسمان صعود کردم و با همه‌ی پیامبران (و ملائکه نماز خواندم و بهشت و آنچه در آن است و جهنّم و آنچه در آن است را دیدم و بر همه‌ی هستی وقوف یافتم». گفتند: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! هربار دروغ پشت‌سر دروغ از تو می‌شنویم، اگر این سخنان را پایان نبخشی و رها نکنی، به بدترین شکل تو را خواهیم کُشت، می‌خواهی ما را از خدایان خود بازداری و از آنچه پدران شریف و بزرگوار ما می‌پرستیدند بازداری»؟ فرمود: «ای قوم من! من تنها خیر برایتان آورده‌ام، اگر آن را بپذیرید و اگر نپذیرید [اختیار با خود شماست]، برگردید و برای من در کمین مترصّد فرصت باشید، من هم برای شما در کمین خواهم بود و امیدوارم آنچه از خدا امید و آرزو دارم درباره‌ی شما محقّق شود و به‌زودی خواهید فهمید». ابوسفیان گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! ما پیشتر از راه شام رفت‌وآمد کرده‌ایم، اگر راست می‌گویی درباره‌ی راه شام و آنچه در آن دیدی برای ما بگو، ما می‌دانیم تو پیشتر به شام نرفته‌ای، پس اگر از نشانه‌های آن راه برایمان بگویی، می‌فهمیم تو پیامبر و فرستاده هستی». فرمود: «به خدا سوگند! قطعاً هم اکنون شما را از آنچه به چشم خود دیده‌ام آگاه می‌کنم، ای ابوسفیان! در فلان مکان کاروان تو را دیدم که بیست‌وسه شتر بود و شتری خاکستری رنگ جلوی آن بود و دو عبای سفید با پرزهای کوتاه بر روی آن انداخته شده بود و در آن دو عبا، دو غلام تو بودند. یعنی؛ صَبیح و ریاح. ای هشام‌بن‌مغیره! در فلان مکان کاروان تو را دیدم که سی شتر داشت و شتری سرخ، جلوی آن بود. سه گماشته‌ی تو؛ میسره، سالم و یزید در آن کاروان بودند و کاروان در اختیار آنان بود و در فلان روز و فلان ساعت به اینجا خواهند آمد و تمام آنچه که آن‌ها در بیت المقدّس دیده بودند برایشان توصیف کرد. ابوسفیان گفت: «آنچه درباره‌ی بیت المقدّس گفتی درست بود، امّا درباره‌ی کاروان ادّعایی کردی که اگر راست و درست محقّق نشود، می‌فهمیم تو دروغگو هستی و آنچه ادّعا می‌کنی باطل است. وقتی روزی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) رسیدن کاروان را پیشگویی کرده بود فرا رسید، ابوسفیان و هشام‌بن‌مغیره از خانه بیرون آمدند تا کاروان را ببینند، کاروان‌ها دقیقاً همان زمان که پیامبر (صلی الله علیه و آله) وعده داده بود رسیدند و آن‌ها از غلامان خود درباره‌ی ماوَقَع پرسیدند و آن‌ها همان سخنانی را گفتند که پیامبر (صلی الله علیه و آله) به آن‌ها فرموده بود، وقتی نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله) آمدند، پرسید چه کردید»؟ گفتند: «هرآنچه گفته بودی محقّق شد، هیچ‌کس جز تو این سِحر را نمی‌داند، تو حتماً همزاد دانایی داری که از همه‌ی این امور به تو خبر می‌دهد. به خدا! اگر ما ببینیم ملائکه از آسمان به تو نازل می‌شوند باز هم تو را تصدیق نمی‌کنیم و نمی‌گوییم تو پیامبر خدا هستی و به آنچه می‌گویی ایمان نمی‌آوریم و تو چه ما را پند دهی و چه پند ندهی، برایمان یکسان است».
الصّادق ( عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَکَمِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (قَالَ: لَمَّا أَخْبَرَهُمْ أَنَّهُ أُسْرِیَ بِهِ قَالَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ قَدْ ظَفِرْتُمْ بِهِ فَاسْأَلُوهُ عَنْ أَیْلَهًَْ قَالَ فَسَأَلُوهُ عَنْهَا قَالَ فَأَطْرَقَ وَ مَکَثَ فَأَتَاهُ جَبْرَئِیلُ فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ ارْفَعْ رَأْسَکَ فَإِنَّ اللَّهَ قَدْ رَفَعَ لَکَ أَیْلَهًَْ وَ قَدْ أَمَرَ اللَّهُ کُلَّ مُنْخَفِضٍ مِنَ الْأَرْضِ فَارْتَفَعَ وَ کُلَّ مُرْتَفِعٍ فَانْخَفَضَ فَرَفَعَ رَأْسَهُ فَإِذَا أَیْلَهًُْ قَدْ رُفِعَتْ لَهُ قَالَ فَجُعِلَتْ یَسْأَلُونَهُ وَ یُخْبِرُهُمْ وَ هُوَ یَنْظُرُ إِلَیْهَا ثُمَّ قَالَ إِنَّ عَلَامَهًَْ ذَلِکَ عِیرٌ لِأَبِی سُفْیَانَ یَحْمِلُ نِدّاً یَقْدُمُهَا جَمَلٌ أَحْمَرُ یَدْخُلُ غَداً مَعَ الشَّمْسِ فَأَرْسَلُوا الرُّسُلَ وَ قَالُوا لَهُمْ حَیْثُ مَا لَقِیتُمُ الْعِیرَ فَاحْبِسُوهَا لِیُکَذِّبُوهُ بِذَلِکَ قَالَ فَضَرَبَ اللَّهُ وُجُوهَ الْإِبِلِ فَأَقَرَّتْ عَلَی السَّاحِلِ وَ أَصْبَحَ النَّاسُ فَأَشْرَفُوا فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (فَمَا رُئِیَتْ مَکَّهًُْ قَطُّ أَکْثَرَ مُشْرِفاً وَ لَا مُشْرِفَهًْ مِنْهَا یَوْمَئِذٍ لِیَنْظُرُوا مَا قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (فَأَقْبَلَتِ الْإِبِلُ مِنْ نَاحِیَهًِْ السَّاحِلِ فَکَانَ یَقُولُ قَائِلٌ الْإِبِلُ الشَّمْسُ الشَّمْسُ الْإِبِلُ قَالَ فَطَلَعَتَا جَمِیعاً.
امام صادق (علیه السلام)- هشام‌بن‌حکم از امام صادق (علیه السلام) نقل می‌کند: وقتی پیامبر (صلی الله علیه و آله) به قریش فرمود: «دیشب به معراج رفته بودم»، به همدیگر گفتند: «بهترین فرصت برای غلبه بر او به‌دست آمده است، از او درباره‌ی شهر اَیْله بپرسید». آن‌ها درباره‌ی آن شهر از پیامبر (صلی الله علیه و آله) پرسیدند، پیامبر (صلی الله علیه و آله) سر به زیر انداخت و مَکث و درنگ کرد، جبرئیل نزد حضرت (صلی الله علیه و آله) آمد و گفت: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! سرت را بلند کن، خداوند شهر اَیله را برای تو آشکار کرده است و به هر درّه‌ای و گودالی امر کرده تا برآید و هر کوه و تپّه‌ای امر کرده است فرو رود». پیامبر (صلی الله علیه و آله) سرش را بلند کرد و شهر ایله را دید که برای او مرتفع و آشکار شده است، آن‌ها از حضرت (صلی الله علیه و آله) سؤال کردند و حضرت (صلی الله علیه و آله) پاسخ آن‌ها را می‌داد، درحالی‌که به آن شهر می‌نگریست، سپس فرمود: «علامت و نشانه‌ی صدق کلام من این است که کاروانی از آنِِِ ابوسفیان که بار گندم دارد و شتری کاملاً سرخ رنگ در جلوی آن حرکت می‌کند، فردا هم‌زمان با طلوع آفتاب به شهر وارد می‌شود». قریش افرادی را فرستادند و به آن‌ها گفتند: «هرکجا کاروان را دیدید همانجا نگه دارید تا سخن پیامبر (صلی الله علیه و آله) دروغ از آب درآید و به درستی تعبیر نشود»، خداوند سر قافله را به سمت ساحل برگرداند. مردم صبحگاه از خانه بیرون آمده بودند. امام (علیه السلام) فرمود: «تا به آن روز، مکّه هرگز ندیده بود آنقدر زن و مرد از خانه بیرون آیند، تا آنچه را که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرموده بود را ببینند. ناگاه شتری از سوی ساحل پیدا شد. کسی گفت: «شتر، آفتاب است. آفتاب، شتر است». حضرت (علیه السلام) فرمود: «آفتاب و شتر هر دو با هم در آن شهر طلوع کردند (نمایان شدند)».
الصّادق ( عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّادِقِ (قَالَ: لَمَّا أُسْرِیَ بِرَسُولِ اللَّهِ (إِلَی بَیْتِ الْمَقْدِسِ حَمَلَهُ جَبْرَئِیلُ عَلَی الْبُرَاقِ فَأَتَیَا بَیْتَ الْمَقْدِسِ وَ عَرَضَ عَلَیْهِ مَحَارِیبَ الْأَنْبِیَاءِ وَ صَلَّی بِهَا وَ رَدَّهُ فَمَرَّ رَسُولُ اللَّهِ (فِی رُجُوعِهِ بِعِیرٍ لِقُرَیْشٍ وَ إِذَا لَهُمْ مَاءٌ فِی آنِیَهًٍْ وَ قَدْ أَضَلُّوا بَعِیراً لَهُمْ وَ کَانُوا یَطْلُبُونَهُ فَشَرِبَ رَسُولُ اللَّهِ مِنْ ذَلِکَ الْمَاءِ وَ أَهْرَقَ بَاقِیَهُ فَلَمَّا أَصْبَحَ رَسُولُ اللَّهِ (قَالَ لِقُرَیْشٍ إِنَّ اللَّهَ جَلَّ جَلَالُهُ قَدْ أَسْرَی بِی إِلَی بَیْتِ الْمَقْدِسِ وَ أَرَانِی آثَارَ الْأَنْبِیَاءِ وَ مَنَازِلَهُمْ وَ إِنِّی مَرَرْتُ بِعِیرٍ لِقُرَیْشٍ فِی مَوْضِعِ کَذَا وَ کَذَا وَ قَدْ أَضَلُّوا بَعِیراً لَهُمْ فَشَرِبْتُ مِنْ مَائِهِمْ وَ أَهْرَقْتُ بَاقِیَ ذَلِکَ فَقَالَ أَبُو جَهْلٍ قَدْ أَمْکَنَتْکُمُ الْفُرْصَهًُْ مِنْهُ فَاسْأَلُوهُ کَمِ الْأَسَاطِینُ فِیهَا وَ الْقَنَادِیلُ فَقَالُوا یَا مُحَمَّدُ إِنَّ هَاهُنَا مَنْ قَدْ دَخَلَ بَیْتَ الْمَقْدِسِ فَصِفْ لَنَا کَمْ أَسَاطِینُهُ وَ قَنَادِیلُهُ وَ مَحَارِیبُهُ فَجَاءَ جَبْرَئِیلُ (فَعَلَّقَ صُورَهًَْ بَیْتِ الْمَقْدِسِ تُجَاهَ وَجْهِهِ فَجَعَلَ یُخْبِرُهُم بِمَا یَسْأَلُونَهُ عَنْهُ فَلَمَّا أَخْبَرَهُمْ قَالُوا حَتَّی یَجِیءَ الْعِیرُ وَ نَسْأَلَهُمْ عَمَّا قُلْت.
امام صادق (علیه السلام)- ابان‌بن‌عثمان گوید امام صادق (علیه السلام) فرمود: شبی که خداوند پیامبر (صلی الله علیه و آله) را به بیت المقدّس بُرد، جبرئیل حضرت (صلی الله علیه و آله) را بر بُراق سوار کرده و هر دو به بیت المقدّس آمدند و جبرئیل محراب‌های انبیاء (را به حضرت (علیه السلام) نشان داد و پیامبر (صلی الله علیه و آله) در آنجا نماز خواند و جبرئیل پیامبر (صلی الله علیه و آله) را بازگرداند، در راه بازگشت، پیامبر (صلی الله علیه و آله) با یکی از کاروان‌های قریش برخورد کرد، آن‌ها در ظرفی آب داشتند و شتری را گم کرده و در جستجوی آن بودند، پیامبر (صلی الله علیه و آله) از آن آب نوشید و باقیمانده‌ی آب را بر زمین ریخت، وقتی صبح شد پیامبر (صلی الله علیه و آله) به قریش فرمود: «خداوند جلّ جَلالُه دیشب مرا به بیت المقدّس برد و آثار و منزل و محراب پیامبران (را به من نشان داد. من با کاروانی از قریش در فلان‌جا برخورد کردم، آن‌ها شتری را گم کرده بودند، من از آب آن‌ها نوشیدم و باقیمانده‌ی آن را ریختم». ابوجهل گفت: «فرصت خوبی برایتان پیش آمده است، از او بپرسید تعداد ستون‌ها و قندیل‌های بیت المقدّس چند تاست»؟ گفتند: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! در میان ما کسی هست که به آنجا رفته است، پس بگو تعداد ستون‌ها و قندیل‌ها و محراب‌های آنجا چند تاست»؟ جبرئیل تصویر بیت المقدّس را در برابر دیدگان حضرت (صلی الله علیه و آله) قرار داد و حضرت (صلی الله علیه و آله) به سؤال آن‌ها پاسخ گفت. سپس گفتند: «صبر می‌کنیم کاروان بیاید و از آن‌ها سؤال می‌کنیم».
الرّسول ( عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ حَدِیدٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (قَالَ لَمَّا أُسْرِیَ بِرَسُولِ اللَّهِ (أَصْبَحَ فَقَعَدَ فَحَدَّثَهُمْ بِذَلِکَ فَقَالُوا لَهُ صِفْ لَنَا بَیْتَ الْمَقْدِسِ قَالَ فَوَصَفَ لَهُمْ وَ إِنَّمَا دَخَلَهُ لَیْلًا فَاشْتَبَهَ عَلَیْهِ النَّعْتُ فَأَتَاهُ جَبْرَئِیلُ (فَقَالَ انْظُرْ هَاهُنَا فَنَظَرَ إِلَی الْبَیْتِ فَوَصَفَهُ وَ هُوَ یَنْظُرُ إِلَیْهِ ثُمَّ نَعَتَ لَهُمْ مَا کَانَ مِنْ عِیرٍ لَهُمْ فِیمَا بَیْنَهُمْ وَ بَیْنَ الشَّامِ ثُمَّ قَالَ هَذِهِ عِیرُ بَنِی فُلَانٍ تَقْدَمُ مَعَ طُلُوعِ الشَّمْسِ یَتَقَدَّمُهَا جَمَلٌ أَوْرَقُ أَوْ أَحْمَرُ قَالَ وَ بَعَثَ قُرَیْشٌ رَجُلًا عَلَی فَرَسٍ لِیَرُدَّهَا قَالَ وَ بَلَغَ مَعَ طُلُوعِ الشَّمْسِ قَالَ قُرْطَهًُْ بْنُ عَبْدِ عَمْرٍو یَا لَهْفاً أَلَّا أَکُونَ لَکَ جَذَعاً حِینَ تَزْعُمُ أَنَّکَ أَتَیْتَ بَیْتَ الْمَقْدِسِ وَ رَجَعْتَ مِنْ لَیْلَتِک.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابان‌بن‌عثمان از امام صادق (علیه السلام) روایت کرده که فرمود: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) صبح آن شب که به معراج رفت شرح مسافرت خود را با مردم بازگو کرد، گفتند: «اگر راست می‌گویی معبد بیت المقدس را توصیف کن». رسول خدا (صلی الله علیه و آله) توصیف کرد، ولی چون شبانه زیارت کرده بود نتوانست توصیف کاملی به عمل آورد؛ جبرئیل آمد و گفت: «به اینجا بنگر». صورت معبد در دیدگاه رسول خدا نمایان شد و رسول خدا بنای معبد را توصیف کرد، سپس کاروان قریش مجسّم شد و رسول خدا خبر داد که شتری خاکستری رنگ در پیشاپیش قافله روان است که با طلوع خورشید به مکّه می‌رسند؛ مردم قریش دیدبان فرستادند تا اگر راست باشد قافله را نگه دارند، ولی قافله با طلوع خورشید وارد شد. اینجا بود که قرظهًْ‌بن‌عبد عمرو گفت: «واحسرتا، چه‌قدر باید متأسف باشم که جوان نیستم تا یار و یاور تو باشم، یارو یاور مردی که مدّعی است یک شبه تا بیت المقدس رفته و بازگشته است».
الصّادق ( عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَهًَْ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (قَالَ قَالَ لِی یَا هَارُونَ بْنَ خَارِجَهًَْ کَمْ بَیْنَکَ وَ بَیْنَ مَسْجِدِ الْکُوفَهًِْ یَکُونُ مِیلًا قُلْتُ لَا قَالَ فَتُصَلِّی فِیهِ الصَّلَوَاتِ کُلَّهَا قُلْتُ لَا فَقَالَ أَمَا لَوْ کُنْتُ بِحَضْرَتِهِ لَرَجَوْتُ أَلَّا تَفُوتَنِی فِیهِ صَلَاهًٌْ وَ تَدْرِی مَا فَضْلُ ذَلِکَ الْمَوْضِعِ مَا مِنْ عَبْدٍ صَالِحٍ وَ لَا نَبِیٍ إِلَّا وَ قَدْ صَلَّی فِی مَسْجِدِ کُوفَانَ حَتَّی إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (لَمَّا أَسْرَی اللَّهُ بِهِ قَالَ لَهُ جَبْرَئِیلُ (تَدْرِی أَیْنَ أَنْتَ یَا رَسُولَ اللَّهِ السَّاعَهًَْ أَنْتَ مُقَابِلُ مَسْجِدِ کُوفَانَ قَالَ فَاسْتَأْذِنْ لِی رَبِّی حَتَّی آتِیَهُ فَأُصَلِّیَ فِیهِ رَکْعَتَیْنِ فَاسْتَأْذَنَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَأَذِنَ لَهُ.
امام صادق (علیه السلام)- هارون‌بن‌خارجه از امام صادق (علیه السلام) روایت کرده است که فرمود: «ای هارون! فاصله‌ی خانه‌ی تو از مسجد جامع چقدر است»؟ عرض کردم: «نزدیک است». فرمود: «یک میل است»؟ عرض کردم: «شاید از آن هم نزدیک‌تر»؛ پرسید: «آن‌وقت تو همه‌ی نمازها را در آنجا نمی‌خوانی»؟ عرض کردم: «به خدا سوگند! نه، فدایتان شوم! چه بسا بعضی وقت‌ها از آن غافل می‌شوم». فرمود: «اگر من نزدیک مسجد بودم، همه‌ی نمازها را در آنجا می‌خواندم». سپس درحالی‌که دست خود را حرکت می‌داد، فرمود: «هر مَلَک مقرّب و هر پیامبر و بنده‌ی صالحی در مسجد کوفه نماز خوانده است، حتّی وقتی محمّد (صلی الله علیه و آله) به معراج می‌رفت، جبرئیل او را از این مسجد عبور داد». و گفت:»ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! این مسجدِ کوفه است». پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «به من اجازه بده تا دو رکعت در این مسجد نماز بخوانم». و جبرئیل به او اذن داد و حضرت (صلی الله علیه و آله) پایین آمد و در آنجا دو رکعت نماز خواند.