آیه ۶۷ - سوره اسراء

آیه وَ إِذا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فِي الْبَحْرِ ضَلَّ مَنْ تَدْعُونَ إِلّا إِيّاهُ فَلَمّا نَجّاكُمْ إِلَى الْبَرِّ أَعْرَضْتُمْ وَ كانَ الْإِنْسانُ كَفُوراً [67]

و هنگامى‌كه در دريا زيان [و ناراحتى] به شما رسيد، تمام كسانى را كه جز او [براى حلّ مشكلات خود] مى‌خوانديد از نظرتان گم شد، امّا ‌هنگامى‌كه شما را به خشكى رساند و نجات‌ داد، روى‌ گردانیدید و انسان، بسيار ناسپاس ‌است.

۱
(اسراء/ ۶۷)

علی‌بن‌إبراهیم ( وَ إِذا مَسَّکُمُ الضُّرُّ فِی الْبَحْرِ ضَلَّ مَنْ تَدْعُونَ إِلَّا إِیَّاهُ أیْ بَطَلَ مَنْ تَدْعُونَ غَیْرَ اللهِ.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ إِذَا مَسَّکُمُ الْضُّرُّ فِی الْبَحْرِ ضَلَّ مَن تَدْعُونَ إِلاَّ إِیَّاهُ؛ هرکس را جز خدا بخوانید، باطل است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۸، ص۲۴۸
القمی، ج۲، ص۲۲/ البرهان
۲
(اسراء/ ۶۷)

العسکری ( أَبُو یَعْقُوبَ یُوسُفُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ زِیَادٍ وَ أَبُو الْحَسَنِ عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَیَّارٍ وَ کَانَا مِنَ الشِّیعَهًِْ الْإِمَامِیَّهًِْ عَنْ أَبَوَیْهِمَا عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ (فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ فَقَالَ اللَّهُ هُوَ الَّذِی یَتَأَلَّهُ إِلَیْهِ عِنْدَ الْحَوَائِجِ وَ الشَّدَائِدِ کُلُّ مَخْلُوقٍ وَ عِنْدَ انْقِطَاعِ الرَّجَاءِ مِنْ کُلِّ مَنْ دُونَهُ وَ تَقَطُّعِ الْأَسْبَابِ مِنْ جَمِیعِ مَنْ سِوَاهُ تَقُولُ بِسْمِ اللَّهِ أَیْ أَسْتَعِینُ عَلَی أُمُورِی کُلِّهَا بِاللَّهِ الَّذِی لَا تَحِقُّ الْعِبَادَهًُْ إِلَّا لَهُ الْمُغِیثِ إِذَا اسْتُغِیثَ وَ الْمُجِیبِ إِذَا دُعِیَ وَ هُوَ مَا قَالَ رَجُلٌ لِلصَّادِقِ (یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ دُلَّنِی عَلَی اللَّهِ مَا هُوَ فَقَدْ أَکْثَرَ عَلَیَّ الْمُجَادِلُونَ وَ حَیَّرُونِی فَقَالَ لَهُ یَا عَبْدَ اللَّهِ هَلْ رَکِبْتَ سَفِینَهًًْ قَطُّ قَالَ نَعَمْ قَالَ فَهَل کُسِرَتْ بِکَ حَیْثُ لَا سَفِینَهًَْ تُنْجِیکَ وَ لَا سِبَاحَهًَْ تُغْنِیکَ قَالَ نَعَمْ قَالَ فَهَلْ تَعَلَّقَ قَلْبُکَ هُنَالِکَ أَنَّ شَیْئاً مِنَ الْأَشْیَاءِ قَادِرٌ عَلَی أَنْ یُخَلِّصَکَ مِنْ وَرْطَتِکَ قَالَ نَعَمْ قَالَ الصَّادِقُ (فَذَلِکَ الشَّیْءُ هُوَ اللَّهُ الْقَادِرُ عَلَی الْإِنْجَاءِ حَیْثُ لَا مُنْجِیَ وَ عَلَی الْإِغَاثَهًِْ حَیْثُ لَا مُغِیثَ.

امام عسکری (علیه السلام)- ابویعقوب و ابوالحسن علی‌بن‌محمّد از پدرانشان نقل می‌کنند: امام عسکری (علیه السلام) درباره‌ی قول خدای عزّ‌وجلّ: بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ؛ فرمود: «الله همان کسی است که هر مخلوقی هنگام بریده شدن امید از هرکه غیر اوست و پاره شدن اسباب از همه آنچه سوای او باشد در نزد حاجتها و سختیها به سوی او پناه میبرد. میگوئی: بسم الله، یعنی یاری میجویم بر همه کارهای خویش به خدایی که پرستش جز از برای او درست نباشد؛ آنکه فریاد رسنده است هرگاه فریادرسی از او خواسته شود و جواب دهنده هرگاه خوانده شود. و این آن چیزی است که مردی به امام صادق (علیه السلام) گفت: «ای فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! مرا بر خدا دلالت و رهنمایی کن که او چیست؟ زیرا صاحبان جدال بر من بسیار شده‌اند و مرا حیران و سرگردان نموده‌اند». حضرت به آن مرد فرمود: «ای بنده خدا هرگز بر کشتی سوارشدهای»؟ گفت: «آری». فرمود: «آیا شده که کشتی بشکند در جایی که نه کشتیای باشد که تو را برهاند و نه شنایی که تو را بی‌نیاز گرداند:؟ گفت: «آری». فرمود: «آیا در آنجا و در آن زمان دلت به این رسیده که چیزی از چیزها قادر است بر اینکه تو را از ورطه هلاکت برهاند»؟ گفت: «آری». فرمود: «این همان خدایی است که قادر بر نجات دادن است در جایی که هیچ نجات دهنده نیست؛ و فریادرس است در جایی که فریادرسی نیست».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۸، ص۲۴۸
معانی الأخبار، ص۴/ نورالثقلین
بیشتر