الصّادق (علیه السلام)- مَنْ قَرَأَ هَاتَیْنِ السُّورَتَیْنِ وَ جَعَلَهُمَا نُصْبَ عَیْنِهِ فِی صَلَاتِهِ الْفَرِیضَهًِْ وَ النَّافِلَهًِْ إِذَا السَّمَاءُ انْفَطَرَتْ وَ إِذَا السَّمَاءُ انْشَقَّتْ لَمْ یَحْجُبْهُ مِنَ اللَّهِ حَاجِبٌ وَ لَمْ یَحْجُزْهُ مِنَ اللَّهِ حَاجِزٌ وَ لَمْ یَزَلْ یَنْظُرُ اللَّهُ إِلَیْهِ حَتَّی یَفْرُغَ مِنْ حِسَابِ النَّاسِ.
امام صادق (علیه السلام)- هرکه این دو سوره: إِذَا السَّمَاءُ انْفَطَرَتْ وَ إِذَا السَّمَاءُ انْشَقَّتْ را در نمازهای واجب و مستحب، پیش چشم و مورد توجّه خویش قرار دهد و تلاوت کند خداوند میان او و خواسته‌هایش فاصله نیفکند و مانعی بین او و خدا نباشد و پیوسته [به خدا] بنگرد و خدا بر او [نگرد] تا از حساب مردم فارغ شود.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ مِنْ خَوَاصِّ الْقُرْآنِ: رُوِیَ عَنِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) أَنَّهُ قَالَ: وَ مَنْ قَرَأَ سُورَهًَْ انْشَقَّتْ أَعَاذَهُ اللَّهُ أَنْ یُعْطِیَهُ کِتَابَهُ وَرَاءَ ظَهْرِهِ وَ إِنْ کُتِبَتْ وَ عُلِّقَتْ عَلَی الْمُتَعَسِّرَهًِْ بِوَلَدِهَا أَوْ قُرِئَتْ عَلَیْهَا وَضَعَتْ مِنْ سَاعَتِهَا.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس این سوره را بخواند، خداوند او را از این امر که نامه‌ی اعمالش از پس پشتش به او داده شود، ایمن می‌دارد و اگر این سوره نوشته شود و به دست زن بارداری که وضع حملش دشوار گشته، بسته شود و یا بر او خوانده شود، آن زن در همان لحظه وضع حمل خواهد نمود.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِذَا عُلِّقَتْ عَلَی الْمَطْلُوقَهًِْ وَضَعَتْ، وَ یَحْرِصُ الْوَاضِعُ لَهَا أَنْ یَنْزِعَهَا عَنِ الْمَطْلُوقَهًِْ سَرِیعاً لِئَلَّا یَخْرُجَ جَمِیعُ مَا فِی بَطْنِهَا وَ تَعْلِیقُهَا عَلَی الدَّابَّهًِْ تَحْفَظُهَا عَنِ الْآفَاتِ وَ إِذَا کُتِبَتْ عَلَی حَائِطِ الْمَنْزِلِ أَمِنَ مِنْ جَمِیعِ الْهَوَامِّ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- اگر این سوره به دست زنی که از درد زایمان رنج می‌برد، بسته شود، وضع حمل خواهد نمود؛ و شخصی که آن را بسته است باید خیلی زود، آن را از دست آن زن بردارد تا تمامی آنچه در شکم آن زن است خارج نشود. آویزان‌کردن این سوره به دام، آن را از بلاها محفوظ می‌دارد؛ و اگر بر دیوار خانه‌ای نوشته شود، آن خانه را از همه حشرات ایمن می‌دارد.
آیه إِذَا السَّماءُ انْشَقَّتْ [1]
آن هنگام كه [كرات] آسمان شكافته شود.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- إِذَا السَّماءُ انْشَقَّتْ قَالَ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- إِذَا السَّمَاء انشَقَّتْ، در روز قیامت است.
الصّادق (علیه السلام)- فَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی وَضَعْتَهُ عَلَی الْجِبَالِ فَنُسِفَتْ وَ وَضَعْتَهُ عَلَی السَّمَاءِ فَانْشَقَّتْ.
امام صادق (علیه السلام)- [خدایا!] از تو می‌خواهم پس به آن اسم خود که آن را بر کوه‌ها نهادی برافراشته شد و بر آسمان‌ها گزاردی شکافته گشت.
آیه وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ [2]
و تسليم فرمان پروردگارش شود و سزاوار است كه چنين باشد.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ أَیْ أَطَاعَتْ رَبَّهَا وَ حَقَّتْ وَ حَقَّ لَهَا أَنْ تُطِیعَ رَبَّهَا.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ أَذِنَتْ لِرَبِّهَا منظور این است که از پروردگار خویش اطاعت کرد وَ حُقَّتْ، و برای او شایسته و سزاوار است که چنین کند.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها ایْ سَمِعَتْ وَ أَطَاعَتْ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها؛ یعنی شنید و اطاعت کرد.
آیه وَ إِذَا الْأَرْضُ مُدَّتْ [3]
و آنگاه كه زمين گسترده شود.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- إنَّهَا تَمُدُّ مَدَّ الْأَدِیمِ الْعُکَاظِیِّ وَ تُزَادُ فِی سِعَتِهَا.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- زمین مانند کشیده‌شدن چرم عکاظی کشیده می‌شود و وسعت آن بیشتر می‌شود.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- تُمَدُّ الْأَرْضُ وَ تَنْشَقُّ فَیَخْرُجُ النَّاسُ مِنْهَا.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- زمین، کشیده می‌شود و شکافته می‌شود، و انسان‌ها از آن خارج می‌شوند.
آیه وَ أَلْقَتْ ما فيها وَ تَخَلَّتْ [4]
و آنچه در درون دارد بيرون افكند و خالي شود.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ تَخَلَّتْ أَیْ تَخَلَّتْ مِنَ النَّاس.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ تَخَلَّتْ، یعنی اینکه از مردم تهی گردید.
آیه وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ [5]
و تسليم فرمان پروردگارش گردد و شايسته است كه چنين باشد.
آیه يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقيهِ [6]
اي انسان! تو با تلاش و رنج به‌سوي پروردگارت مي‌روي و او را ملاقات خواهي كرد.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- یا أَیُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّکَ کادِحٌ إِلی رَبِّکَ کَدْحاً یَعْنِی تُقَدِّمُ خَیْراً أَوْ شَرًّا فَمُلاقِیهِ مَا قَدَّمَ مِنْ خَیْرٍ وَ شَرٍّ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- یَا أَیُّهَا الْإِنسَانُ إِنَّکَ کَادِحٌ إِلَی رَبِّکَ کَدْحًا منظور عمل نیک و بد است که از پیش می‌فرستی. و آن عمل نیک و بد که از پیش می‌فرستی، ملاقات خواهی کرد.
آیه فَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ بِيَمينِهِ [7]
امّا كسي كه نامه‌ی اعمالش به دست راستش داده شود.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَلِیٍّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) یَقُولُ: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی إِذَا أَرَادَ أَنْ یُحَاسِبَ الْمُؤْمِنَ أَعْطَاهُ کِتَابَهُ بِیَمِینِهِ وَ حَاسَبَهُ فِیمَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَهُ فَیَقُولُ عَبْدِی فَعَلْتَ کَذَا وَ کَذَا وَ عَمِلْتَ کَذَا وَ کَذَا فَیَقُولُ نَعَمْ یَا رَبِّ قَدْ فَعَلْتُ ذَلِکَ فَیَقُولُ قَدْ غَفَرْتُهَا لَکَ وَ أَبْدَلْتُهَا حَسَنَاتٍ فَیَقُولُ النَّاسُ سُبْحَانَ اللَّهِ أَ مَا کَانَ لِهَذَا الْعَبْدِ سَیِّئَهًٌْ وَاحِدَهًٌْ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتابَهُ بِیَمِینِهِ فَسَوْفَ یُحاسَبُ حِساباً یَسِیراً.
امام صادق (علیه السلام)- علی گوید: شنیدم امام صادق (علیه السلام) می‌فرمود: آنگاه که خداوند عزّوجلّ از مؤمن حسابرسی میکند، نامه‌ی اعمال وی را در دست راستش قرار می‌دهد و محاسبه وی مخفیانه خواهد بود و می‌فرماید: «ای بنده‌ی من! تو چنین عملی را و چنان کاری را انجام دادی»؟ و آن بنده در پاسخ می‌گوید: «پروردگارا! آری چنین عملی را انجام داده ام». پس خداوند می‌فرماید: «تمامی آن‌ها را بخشیدم و به حسنه و نیکی مبدّل کردم». و مردم می‌گویند: «منزّه است خداوند، این بنده حتّی یک گناه هم مرتکب نشده است! و این همان سخن خداوند عزّوجلّ است فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتَابَهُ بِیَمِینِهِ * فَسَوْفَ یُحَاسَبُ حِسَابًا یَسِیرًا.
الصّادق (علیه السلام)- إِنَ الْمُؤْمِنَ یُعْطَی یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ کِتَاباً مَنْشُوراً مَکْتُوبٌ فِیهِ کِتَابُ اللَّهِ الْعَزِیزِ الْحَکِیمِ أَدْخِلُوا فُلَاناً الْجَنَّهًَْ.
امام صادق (علیه السلام)- به مؤمن در روز قیامت نامه‌ای گسترده شده داده می‌شود که در آن نوشته شده: نامه‌ی خدای عزیز و حکیم است فلانی را داخل بهشت نمایید.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌الْجَارُودِ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ عَزَّوَجَلَّ فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتابَهُ بِیَمِینِهِ الْآیَهًَْ نَزَلَتْ فِی عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ جَرَتْ لِأَهْلِ الْإِیمَانِ مَثَلًا.
امام باقر (علیه السلام)- ابوالجارود از امام باقر (علیه السلام) روایت می کند که آن حضرت در مصداق آیه‌ی پس کسی که نامه‌ی اعمالش را به دست راستش دهند [از شدّت شادی و مباهات] فریاد می‌زند که: «[ای اهل محشر]! نامه‌ی اعمال مرا بگیرید و بخوانید!. (حاقه/۱۹) فرمود: «این آیه درباره‌ی علی (علیه السلام) نازل گردید و سپس مَثَلی شد که برای اهل ایمان می زنند».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌بَصِیرٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَی فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتابَهُ بِیَمِینِهِ فَقَالَ هُوَ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ شِیعَتُهُ یُؤْتَوْنَ کِتَابَهُمْ بِأَیْمَانِهِمْ.
امام صادق (علیه السلام)- ابو بصیر از امام صادق (علیه السلام) نقل میکند که فرمود: منظور از این آیات: فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتَابَهُ بِیَمِینِهِ؛ شیعه‌ی وی هستند که نامه‌ی اعمالشان به دست راست‌شان تحویل داده می‌شود».
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- هُوَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام).
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- منظور از این علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَنْ رَزَقَهُ اللَّهُ حُبَّ الْأَئِمَّهًِْ مِنْ أَهْلِ بَیْتِی فَقَدْ أَصَابَ خَیْرَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهًِْ ... وَ أَمَّا الَّتِی فِی الْآخِرَهًِْ فَلَا یُنْشَرُ لَهُ دِیوَانٌ وَ لَا یُنْصَبُ لَهُ مِیزَانٌ وَ یُعْطَی کِتابَهُ بِیَمِینِهِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکه از دوستداران پیشوایان از خاندان من شود درحقیقت به خیر دنیا و آخرت رسیده است... امّا آنچه در آخرت است دفتر حسابی برای او باز نشود و میزانی برای او بر پا نگردد و نامه‌ی اعمالش به دست راستش داده شود.
الباقر (علیه السلام)- عَن أَبِی‌الْجَارُودِ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتابَهُ بِیَمِینِهِ فَهُوَ أَبُو سَلَمَهًَْ‌عَبْدُ‌اللَّهِ‌بْنُ‌عَبْدِ الْأَسَدِ‌بْنِ‌هِلَالٍ الْمَخْزُومِیُّ وَ هُوَ مِنْ بَنِی‌مَخْزُومٍ.
امام باقر (علیه السلام)- ابوالجارود امام محمّد باقر (علیه السلام) نقل کرده است: منظور از آیه: فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتَابَهُ بِیَمِینِهِ ابوسلمه عبدالله‌بن‌عبد الأسودبن‌هلال مخزومی است که از بنی‌مخزوم است.
آیه فَسَوْفَ يُحاسَبُ حِساباً يَسيراً [8]
به‌زودي به آساني به حساب او رسيدگي مي‌شود.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ جَهْمِ‌بْنِ‌حُرٍّ قَالَ: دَخَلْتُ فِی مَسْجِدِ الْمَدِینَهًِْ ... سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) تَلَا هَذِهِ الْآیَهًَْ ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذِینَ اصْطَفَیْنا مِنْ عِبادِنا فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالْخَیْراتِ بِإِذْنِ اللهِ فَقَالَ السَّابِقُ یَدْخُلُ الْجَنَّهًَْ بِغَیْرِ حِسَابٍ وَ الْمُقْتَصِدُ یُحاسَبُ حِساباً یَسِیراً.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- جهم‌بن‌حر می‌گوید: شنیدم رسول خدا (صلی الله علیه و آله) این آیه را تلاوت فرمود: ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذینَ اصْطَفَیْنا مِنْ عِبادِنا فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالخَیْراتِ بِإِذْنِ اللهِ؛ سپس این کتاب [آسمانی] را به گروهی از بندگان برگزیده‌ی خود به میراث دادیم [امّا] از میان آن‌ها عدّه‌ای بر خود ستم کردند، و عدّه‌ای میانه رو بودند، و گروهی به اذن خدا در نیکی‌ها [از همه] پیشی گرفتند. (فاطر/۳۲) پس فرمود: «سابق بدون حساب وارد بهشت می‌شود و مقتصد حساب اندکی می‌شود».
الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌الْجَارُودِ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) کُلُّ مُحَاسَبٍ مُعَذَّبٌ فَقَالَ لَهُ قَائِلٌ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَأَیْنَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فَسَوْفَ یُحاسَبُ حِساباً یَسِیراً قَالَ ذَاکَ الْعَرْضُ یَعْنِی التَّصَفُّحَ.
امام باقر (علیه السلام)- پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «هر حساب‌شونده‌ای در رنج و عذاب است»، شخصی به آن حضرت عرض کرد: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! پس فرموده خدای عزّوجلّ: فَسَوْفَ یُحاسَبُ حِساباً یَسِیراً چه می‌شود»؟ فرمود: «آن به‌معنی: نامه را در مقابل گرفتن و صفحه‌صفحه آن را نگریستن است».