الرّسول (صلی الله علیه و آله)- ألَا إِنَّهُ لَا یُبْغِضُ عَلِیّاً (علیه السلام) إِلَّا شَقِیٌّ وَ لَا یَتَوَالَی عَلِیّاً (علیه السلام) إِلَّا تَقِیٌّ وَ لَا یُؤْمِنُ بِهِ إِلَّا مُؤْمِنٌ مُخْلِصٌ فِی عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ اللَّهِ نَزَلَتْ سُورَهًُْ الْعَصْرِ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ* وَ الْعَصْرِ إِلَی آخِرِهَا مَعَاشِرَ النَّاسِ قَدْ أَشْهَدْتُ اللَّهَ وَ بَلَّغَتْکُمْ رِسَالَتِی وَ ما عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِینُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- آگاه باشید! به علی (علیه السلام) جز بدبخت خشم نمی‌ورزد، و از علی (علیه السلام)جز پرهیزگار پیروی نمی‌کند، به او جز مؤمنی که ایمانش به خدا خالص است، ایمان نمی‌آورد، سوره «عصر» در شأن علی (علیه السلام) نازل شده است، ای مردم! من خدا را گواه می‌گیرم که رسالتم را ابلاغ نمودم، و بر پیامبر چیزی جز رساندن آشکار نیست، (نور/۵۴).
الباقر (علیه السلام)- فِی عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ اللَّهِ نَزَلَتْ سُورَهًُْ الْعَصْرِ.
امام باقر (علیه السلام)- به خدا سوگند! سوره‌ی «عصر» در شأن علی (علیه السلام) نازل شده است.
الصّادق (علیه السلام)- مَنْ قَرَأَ وَ الْعَصْرِ فِی نَوَافِلِهِ بَعَثَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ مُشْرِقاً وَجْهُهُ ضَاحِکاً سِنُّهُ قَرِیراً عَیْنُهُ حَتَّی یَدْخُلَ الْجَنَّهًَْ.
امام صادق (علیه السلام)- هرکه سوره‌ی وَالْعَصْرِ را در نمازهای مستحبّی خود بخواند، خداوند در روز قیامت او را با چهره ای درخشان و لبی خندان و چشمی روشن بر می انگیزد تا اینکه به بهشت درآید.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ قَرَأَهَا خُتِمَ لَهُ بِالصَّبْرِ وَ کَانَ مَعَ أَصْحَابِ الْحَقِّ یَوْمَ الْقِیَامَهًْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکه پیوسته این سوره را بخواند، خداوند عزّوجلّ، او را عاقبت به‌خیر می‌کند و او را از یاران حق قرار می دهد.
آیه وَ الْعَصْرِ [1]
به عصر سوگند
الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْمُفَضَّلِ قَالَ: سَأَلْتُ الصَّادِقَ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ الْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ قَالَ (علیه السلام) الْعَصْرُ عَصْرُ خُرُوجِ الْقَائِمِ (عجل الله تعالی فرجه الشریف).
امام صادق (علیه السلام)- مفضّل گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی کلام خداوند عزّوجلّ: وَالْعَصْرِ* إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِی خُسْرٍ؛ پرسیدم. و ایشان فرمود: «عصر؛ عصر قیام حضرت قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ الْعَصْرِ قَالَ هُوَ قَسَمٌ وَ جَوَابُهُ: إِنَّ الْإِنْسانَ.
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَالْعَصْرِ؛ آن، قسم است و جوابش این است که انسان به راستی زیان‌کار است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ الْعَصْرِقَسَمٌ مِنَ اللَّهِ، أَقْسَمَ رَبُّکُمْ بِآخِرِ النَّهَارِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- وَ الْعَصْرِ؛ سوگندی از جانب خداست و پروردگارتان به پایان روز سوگند خورده است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- تَفْسِیرُهَا وَ رَبِ عَصْرِ الْقِیَامَهًْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- تفسیر آن، سوگند به پروردگار عصر قیامت است.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ الْعَصْرِ أَقْسَمَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ بِالدَّهْرِ لِأَنَّ فِیهِ عِبْرَهًًْ لِذَوِی الْأَبْصَارِ مِنْ جَهَهًِْ مُرُورِ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ عَلَی تَقْدِیرِ الْأَدْوَارِ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ الْعَصْرِ؛ خداوند سبحان به روزگار سوگند می‌خورد چراکه در آن برای بینایان (اهل بصیرت) از این جهت که شب و روز (برطبق اندازه‌ی دوره‌ها) می‌گذرد، عبرت است.
آیه إِنَّ الْإِنْسانَ لَفي خُسْرٍ [2]
كه انسان‌ها همه در زيانند.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ یَعْنِی أَبَا جَهْلٍ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ؛ یعنی ابوجهل.
الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْمُفَضَّلِ قَالَ سَأَلْتُ الصَّادِقِ (علیه السلام) ... قَالَ ... إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ یَعْنِی أَعْدَاءَنَا.
امام صادق (علیه السلام)- إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ؛ یعنی دشمنان ما در زیانکاری هستند.
الصّادق (علیه السلام)- قَرَأَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) وَ الْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ وَ أَنَّهُ فِیهِ إِلَی آخِرِ الدَّهْرِ.
امام صادق (علیه السلام)- علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه) گوید: امام صادق (علیه السلام) پس از لَفِی خُسْرٍ قرائت کرد: و راستی آدمی در آن (خسران) است تا پایان روزگار.
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ وَ الْخُسْرُ خُسْرَانُ أَعْدَائِه.
امام صادق (علیه السلام)- إِنَّ الْإِنْسانَ لَفی خُسْرٍ؛ و زیان همان زیان کردن دشمنان اوست.
آیه إِلاَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْر [3]
مگر كساني كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام داده‌اند، و يكديگر را به [اداي] حق سفارش كرده و يكديگر را به استقامت و شكيبايي توصيه نموده‌اند.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ‌الرَّحْمَنِ‌بْنِ‌کَثِیرٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ فَقَالَ اسْتَثْنَی أَهْلَ صَفْوَتِهِ مِنْ خَلْقِهِ حَیْثُ قَالَ إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا یَقُولُ آمَنُوا بِوَلَایَهًِْ أَمِیرِ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ ذُرِّیَّاتِهِمْ وَ مَنْ خَلَّفُوا بِالْوَلَایَهًِْ وَ تَواصَوْا بِهَا وَ صَبَرُوا عَلَیْهَا.
امام صادق (علیه السلام)- عبدالرّحمن‌بن‌کثیر از امام صادق (علیه السلام) درباره کلام خداوند متعال: إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ نقل کرده است که فرمود: خداوند سبحان، برگزیدگان خود را از آفریدگانش استثنا کرد، در آنجا که فرمود: انسان‌ها همه در زیانند... مگر کسانی که به ولایت امیرمؤمنان حضرت امام علی (علیه السلام) ایمان آورده‌اند. وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ یعنی واجبات را به جا آوردند. وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ یعنی به ولایت وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ یعنی فرزندان خود و کسانی را که پس از خود به جا گذاشتند، به ولایت و شکیبایی در این راه سفارش کردند.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ عَنِ ابْنِ‌عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) أَنَّهَا عَلِیٌّ (علیه السلام).
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- تَواصَوْا بِالصَّبْرِ علی (علیه السلام) است.
الصّادق (علیه السلام)- إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا یَعْنِی بِآیَاتِنَا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ یَعْنِی بِمُوَاسَاهًِْ الْإِخْوَانِ وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ یَعْنِی بِالْإِمَامَهًِْ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ یَعْنِی بِالْفَتْرَهًِْ.
امام صادق (علیه السلام)- إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا؛ جز کسانی که ایمان به آیات ما دارند. وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ؛ یعنی برابری با برادران وَ تَواصَوْا بِالْحَقِ؛ یکدیگر را سفارش به امامت می‌کنند. وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ؛ سفارش به فترت می‌نمایند.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا بِوَلَایَتِهِمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ بِمُوَاسَاهًِْ إِخْوَانِهِمْ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ فِی غَیْبَهًِْ غَائِبِهِمْ مَعَاشِرَ النَّاس.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- إِلَّاالَّذِینَءَامَنُواْ؛ یعنی به ولایت ایشان ایمان آوردند. وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ؛ یعنی با همدردی و با مواسات برادرانشان، وَتَوَاصَوْاْ بِالصَّبر؛ یعنی در دوره‌ی غیبت امام غایبشان یکدیگر را به صبر سفارش کردند.
الصّادق (علیه السلام)- إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا بِوَلَایَهًِْ أَمِیرِ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ ذُرِّیَّاتِهِمْ وَ مَنْ خَلَّفُوا بِالْوَلَایَهًِْ وَ تَوَاصَوْا بِهَا وَ صَبَرُوا عَلَیْهَا.
امام صادق (علیه السلام)- إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا؛ انسان در زیانکاری است مگر کسانی که ایمان به ولایت امیرالمؤمنین (علیه السلام) آورده‌اند. وَ تَواصَوْا بِالْحَقِ؛ به فرزندان و سایر مؤمنین درباره‌ی ولایت سفارش کنند. وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ؛ سفارش کنند و صبر بر آن نمایند.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام).
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ؛ منظور علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی هُرَیْرَهًَْ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ: ... إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ * وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ {قَالَ: هُمْ} عَلِیٌ وَ شِیعَتُهُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابوهریره گوید: پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ؛ ایشان امیرالمؤمنین (علیه السلام) و شیعیان وی هستند.