الصّادق (علیه السلام)- مَنْ قَرَأَ کُلَّ لَیْلَهًٍْ أَوْ کُلَ جُمُعَهًٍْ سُورَهًَْ الْأَحْقَافِ لَمْ یُصِبْهُ اللَّهُ بِرَوْعَهًٍْ فِی الْحَیَاهًِْ الدُّنْیَا وَ آمَنَهُ مِنْ فَزَعِ یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ إِنْ شَاءَ اللَّهُ.
امام صادق (علیه السلام)- هرکس سوره‌ی احقاف را هر روز یا روزهای جمعه بخواند، خداوند در زندگی دنیوی او را دچار بیم و نگرانی نخواهد کرد و از دشواری قیامت او را در امان خواهد داشت ان‌شاءالله.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ قَرَأَ سُورَهًَْ الْأَحْقَافِ أُعْطِیَ مِنَ الْأَجْرِ بِعَدَدِ کُلِ رَمْلٍ فِی الدُّنْیَا عَشْرَ حَسَنَاتٍ وَ مُحِیَ عَنْهُ عَشْرُ سَیِّئَاتٍ وَ رُفِعَ لَهُ عَشْرُ دَرَجَات.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس سوره‌ی احقاف را بخواند، به تعداد هر شنی که در دنیا هست ده حسنه به‌عنوان پاداش به او عطا می‌شود و ده گناه از او محو شده و ده درجه مقامش بالا برده می‌شود.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ کَتَبَهَا وَ عَلَّقَهَا عَلَی طِفْلٍ أَوْ کَتَبَهَا وَ سَقَاهُ مَاءَهَا، کَانَ قَوِیّاً فِی جِسْمِهِ سَالِماً مُسْلِماً صَحِیحاً مِمَّا یُصِیبُ الْأَطْفَالَ کُلَّهَا، قَرِیرَ الْعَیْنِ فِی مَهْدِهِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس این سوره را بنویسد و آن را بر کودکی آویزان کند یا آب متبرّک شده به‌وسیله‌ی این سوره را به او بنوشاند، از نظر جسمی قوی و سالم خواهد بود و از آنچه سایر کودکان بدان مبتلا می‌شوند، در امان خواهد بود و در آرامش کامل در گهواره‌اش رشد خواهد کرد.
الصّادق (علیه السلام)- مَنْ کَتَبَهَا فِی صَحِیفَهًٍْ وَ غَسَلَهَا بِمَاءِ زَمْزَمَ وَ شَرِبَهَا کَانَ عِنْدَ النَّاسِ مَحْبُوباً وَ کَلِمَتُهُ مَسْمُوعَهًٌْ وَ لَا یَسْمَعُ شَیْئاً إِلَّا وَعَاهُ وَ تَصْلُحُ لِجَمِیعِ الْأَغْرَاضِ، تُکْتَبُ وَ تُمْحَی وَ تُغْسَلُ بِهَا الْأَمْرَاضُ، یُسَکَّنُ بِهِ الْمَرَضُ بِإِذْنِ اللَّهِ تَعَالَی.
امام صادق (علیه السلام)- هرکس این سوره را در صحیفه‌ای بنویسد و آن را با آب زمزم بشوید و آن آب را بنوشد، در نظر مردم محبوب و دارای نفوذ خواهد بود و توانایی و شایستگی انجام هر کاری را خواهد داشت. به‌وسیله‌ی این آب شخص بیمار را شست‌وشو می‌دهند، به اراده‌ی خداوند بیماری‌اش را تسکین خواهد داد.
آیه حم [1]
حم
آیه تَنْزيلُ الْكِتابِ مِنَ اللهِ الْعَزيزِ الْحَكيمِ [2]
اين كتاب از سوى خداوند توانا و حكيم نازل شده است.
الصّادق (علیه السلام)- أَمَّا حم فَمَعْنَاهُ الْحَمِیدُ الْمَجِید.
امام صادق (علیه السلام)- حم، حمید (ستوده‌شده و پسندیده) و مجید (شریف و بزرگوار) است.
السّجّاد (علیه السلام)- عَنْ جَابِرِ‌بْنِ‌عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِی عَن السَّجَّادِ (علیه السلام) فِی دُعَاءِ یَومِ الفِطرِ: وَ قُلْتَ تَبَارَکْتَ وَ تَعَالَیْتَ فِی عَامَّهًِْ ابْتِدَائِهِ: الر تِلْکَ آیاتُ الْکِتابِ الْحَکِیمِ. الر کِتابٌ أُحْکِمَتْ آیاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ. الر تِلْکَ آیاتُ الْکِتابِ الْمُبِینِ. المر تِلْکَ آیاتُ الْکِتابِ. الر کِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَیْکَ. الر تِلْکَ آیاتُ الْکِتابِ وَ الم ذلِکَ الْکِتابُ لا رَیْبَ فِیهِ وَ فِی أَمْثَالِهَا مِنَ السُّوَرِ وَ الطَّوَاسِینِ وَ الْحَوَامِیمِ فِی کُلِّ ذَلِکَ ثَنَّیْتَ بِالْکِتَابِ مَعَ الْقَسَمِ الَّذِی هُوَ اسْمُ مَنِ اخْتَصَصْتَهُ لِوَحْیِکَ وَ اسْتَوْدَعْتَهُ سِرَّ غَیْبِک.
امام سجاد (علیه السلام)- دعای روز عید فطر: ... بعد از ذکر پیامبر (صلی الله علیه و آله) و برخی از ویژگی‌هایش، پس هر شاهد قسمی که در کتابت آوردی و قرآن را مرادف آن کردی آن اسم اوست و آن شرافتی است که او را به آن مشرّف گرداندی و در عموم ابتدای سوره های قرآن فرمودی: الر، این کتابی است که آیاتش استحکام یافته. (هود/۱) و الر، [این] کتابی است که بر تو نازل کردیم. (ابراهیم/۱) و الر، آن آیات کتاب آشکار است!. (یوسف/۱) و آن کتاب با عظمتی است که شک در آن راه ندارد. (بقره/۲-۱) و در آیات دیگری از سوره های طواسین و حوامین، در همه این ها با قسمی است که اسم کسی بوده که او را به وحی خود اختصاص دادی، و اسرار غیبی ات را نزدش نهاده ای.
آیه ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ أَجَلٍ مُسَمًّى وَ الَّذينَ كَفَرُوا عَمَّا أُنْذِرُوا مُعْرِضُونَ [3]
ما آسمان‌ها و زمين و آنچه را در ميان اين دو است جز بحق و براى سرآمد معيّنى نيافريديم؛ امّا كافران از آنچه انذار مى‌شوند روى‌گردانند.
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- یَعْنِی قُرَیْشاً عَمَّا دَعَاهُمْ إِلَیْهِ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و آله) و هُوَ مَعْطُوفٌ عَلَی قَوْلِهِ فَإِنْ أَعْرَضُوا فَقُلْ أَنْذَرْتُکُمْ إِلَی قَوْلِهِ عادٍ وَ ثَمُودَ.
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- منظور از کفّار در آیات فوق، قریش است که از آنچه پیامبر (صلی الله علیه و آله) آن‌ها را بدان می‌خواند روی‌گردان بودند و این آیه معطوف به آیه: اگر آن‌ها روی‌گردان شوند، بگو: «من شما را از صاعقه‌ای همانند صاعقه عاد و ثمود می‌ترسانم»!. (فصلت/۱۳) است.
آیه قُلْ أَ رَأَيْتُمْ ما تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللهِ أَرُوني ما ذا خَلَقُوا مِنَ الْأَرْضِ أَمْ لَهُمْ شِرْكٌ فِي السَّماواتِ ائْتُوني بِكِتابٍ مِنْ قَبْلِ هذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ كُنْتُمْ صادِقينَ [4]
به آنان بگو: «به من نشان دهيد آنچه را كه غير از خدا پرستش مى‌كنيد چه چيزى از زمين را آفريده‌اند، يا شركتى در آفرينش آسمان‌ها دارند؟! كتابى آسمانى پيش از اين، يا اثر علمى از گذشتگان براى من بياوريد [كه دليل صدق گفتار شما باشد] اگر راست مى‌گوييد»!
الصّادق (علیه السلام)- سُلَیْمَانَ‌بْنِ‌خَالِدٍ قَالَ لَقِیتُ الْحَسَنَ‌بْنَ‌الْحَسَنِ فَقَالَ أَ مَا لَنَا حَقٌّ أَ مَا لَنَا حُرْمَهًٌْ إِذَا اخْتَرْتُمْ مِنَّا رَجُلًا وَاحِداً کَفَاکُمْ فَلَمْ یَکُنْ لَهُ عِنْدِی جَوَابٌ فَلَقِیتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فَأَخْبَرْتُهُ بِمَا کَانَ مِنْ قَوْلِهِ فَقَالَ لِی الْقَهُ فَقُلْ لَهُ أَتَیْنَاکُمْ فَقُلْنَا هَلْ عِنْدَکُمْ مَا لَیْسَ عِنْدَ غَیْرِکُمْ فَقُلْتُمْ لَا فَصَدَّقْنَاکُمْ وَ کُنْتُمْ أَهْلَ ذَلِکَ وَ أَتَیْنَا بَنِی عَمِّکُمْ فَقُلْنَا هَلْ عِنْدَکُمْ مَا لَیْسَ عِنْدَ النَّاسِ فَقَالُوا نَعَمْ فَصَدَّقْنَاهُمْ وَ کَانُوا أَهْلَ ذَلِکَ قَالَ فَلَقِیتُهُ فَقُلْتُ لَهُ مَا قَالَ لِی فَقَالَ لِیَ الْحَسَنُ فَإِنَّ عِنْدَنَا مَا لَیْسَ عِنْدَ النَّاسِ فَلَمْ یَکُنْ عِنْدِی شَیْءٌ فَأَتَیْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) فَأَخْبَرْتُهُ فَقَالَ لِی الْقَهُ وَ قُلْ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ فِی کِتَابِهِ ائْتُونِی بِکِتابٍ مِنْ قَبْلِ هذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ فَاقْعُدُوا لَنَا حَتَّی نَسْأَلَکُمْ قَالَ فَلَقِیتُهُ فَحَاجَجْتُهُ بِذَلِکَ فَقَالَ أَ فَمَا عِنْدَکُمْ شَیْءٌ إِلَّا تَعِیبُونَا إِنْ کَانَ فُلَانٌ تَفَرَّغَ وَ شَغَلَنَا فَذَاکَ الَّذِی یَذْهَبُ بِحَقِّنَا.
امام صادق (علیه السلام)- سلیمان‌بن‌خالد گوید: حسن‌بن‌حسن را ملاقات کردم گفت: «بدان که ما حق و حرمتی داریم که اگر یکی از ما را انتخاب کنی تو را کفایت می‌کند». من جوابی نداشتم که به او بدهم. امام صادق (علیه السلام) را ملاقات کردم و ایشان را از سخن او باخبر کردم. فرمود: «نزد شما آمدیم و گفتیم که آیا چیزی نزد شما هست که نزد دیگران نباشد؟ گفتید نه ما شما را باور کردیم همین طور هم بود. نزد پسر عموهایتان آمدیم و گفتیم آیا چیزی نزد شما هست که نزد مردم نباشد؟ گفتند: «بله». آن‌ها را باور کردیم همین‌طور هم بود». حسن‌بن‌حسن را دیدم و آنچه امام (علیه السلام) فرموده بود، گفتم. حسن گفت: «نزد ما چیزی است که نزد مردم نیست»، من جوابی برایش نداشتم. نزد امام صادق (علیه السلام) رفتم و ایشان را باخبر کردم. ایشان فرمود: «با او ملاقات کن و بگو خداوند عزّوجلّ در کتابش می‌فرماید: ائْتُونِی بِکِتابٍ مِنْ قَبْلِ هذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ، با ما بنشینید تا از شما سؤال کنیم او را ملاقات کرده سخن امام را بیان کرده و با او بحث کردم. گفت: «چیزی پیش شما نیست جز اینکه از ما عیبجویی کنید اینکه فلانی (منظورش حضرت صادق است) بیکار است و به مطالعه علوم می‌پردازد ولی ما گرفتار هستیم و به دنبال علم نمی‌رویم باعث می‌شود که او از ما عالم‌تر بوده و حق ما از بین برود».
المهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)- عن أَحْمَدَ‌بْنِ‌إِسْحَاقَ‌بْنِ‌سَعْدٍ الْأَشْعَرِیِّ (رحمة الله علیه) أَنَّهُ جَاءَهُ بَعْضُ أَصْحَابِنَا یُعْلِمُهُ بِأَنَّ جَعْفَرَ‌بْنَ‌عَلِیٍّ کَتَبَ إِلَیْهِ کِتَاباً یُعَرِّفُهُ نَفْسَهُ وَ یُعْلِمُهُ أَنَّهُ الْقَیِّمُ بَعْدَ أَخِیهِ وَ أَنَّ عِنْدَهُ مِنْ عِلْمِ الْحَلَالِ وَ الْحَرَامِ مَا یُحْتَاجُ إِلَیْهِ وَ غَیْرَ ذَلِکَ مِنَ الْعُلُومِ کُلِّهَا قَالَ أَحْمَدُ‌بْنُ‌إِسْحَاقَ فَلَمَّا قَرَأَتُ الْکِتَابَ کَتَبْتُ إِلَی صَاحِبِ الزَّمَانِ (علیه السلام) وَ صَیَّرْتُ کِتَابَ جَعْفَرٍ فِی دَرْجِهِ فَخَرَجَ إِلَیَّ الْجَوَابُ فِی ذَلِک ... وَ قَدِ ادَّعَی هَذَا الْمُبْطِلُ الْمُدَّعِی عَلَی اللَّهِ الْکَذِبَ بِمَا ادَّعَاهُ فَلَا أَدْرِی بِأَیَّهًِْ حَالَهًٍْ هِیَ لَهُ رَجَاءَ أَنْ یَتِمَّ دَعْوَاهُ أَ بِفِقْهٍ فِی دِینِ اللَّهِ فَوَ اللَّهِ مَا یَعْرِفُ حَلَالًا مِنْ حَرَامٍ وَ لَا یَفْرُقُ بَیْنَ خَطَإٍ وَ صَوَابٍ أَمْ بِعِلْمٍ فَمَا یَعْلَمُ حَقّاً مِنْ بَاطِلٍ وَ لَا مُحْکَماً مِنْ مُتَشَابِهٍ وَ لَا یَعْرِفُ حَدَّ الصَّلَاهًِْ وَ وَقْتَهَا أَمْ بِوَرَعٍ فَاللَّهُ شَهِدَ {شَهِیدٌ} عَلَی تَرْکِهِ لِصَلَاهًِْ الْفَرْضِ أَرْبَعِینَ یَوْماً یَزْعُمُ ذَلِکَ لِطَلَبِ الشُّعْبَدَهًِْ وَ لَعَلَّ خَبَرَهُ تَأَدَّی إِلَیْکُمْ وَ هَاتِیکَ طُرُقٌ مُنْکَرَهًٌْ مَنْصُوبَهًٌْ وَ آثَارُ عِصْیَانِهِ لِلَّهِ عَزَّوَجَلَّ مَشْهُورَهًٌْ قَائِمَهًٌْ أَمْ بِآیَهًٍْ فَلْیَأْتِ بِهَا أَمْ بِحُجَّهًٍْ فَلْیُقِمْهَا أَمْ بِدَلَالَهًٍْ فَلْیَذْکُرْهَا قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فِی کِتَابِهِ الْعَزِیزِ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ* حم* تَنْزِیلُ الْکِتابِ مِنَ اللهِ الْعَزِیزِ الْحَکِیمِ* ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَیْنَهُما إِلَّا بِالْحَقِّ وَ أَجَلٍ مُسَمًّی وَ الَّذِینَ کَفَرُوا عَمَّا أُنْذِرُوا مُعْرِضُونَ* قُلْ أَ رَأَیْتُمْ ما تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللهِ أَرُونِی ما ذا خَلَقُوا مِنَ الْأَرْضِ أَمْ لَهُمْ شِرْکٌ فِی السَّماواتِ ائْتُونِی بِکِتابٍ مِنْ قَبْلِ هذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ* وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ یَدْعُوا مِنْ دُونِ اللهِ مَنْ لا یَسْتَجِیبُ لَهُ إِلی یَوْمِ الْقِیامَةِ وَ هُمْ عَنْ دُعائِهِمْ غافِلُونَ* وَ إِذا حُشِرَ النَّاسُ کانُوا لَهُمْ أَعْداءً وَ کانُوا بِعِبادَتِهِمْ کافِرِینَ فَالْتَمِسْ تَوَلَّی اللهُ تَوْفِیقَکَ مِنْ هَذَا الظَّالِمِ مَا ذَکَرْتُ لَکَ وَ امْتَحِنْه.
امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)- احمدبن‌اسحاق اشعری گوید: یکی از شیعیان به نزد من آمده و گفت: «جعفربن‌علی (جعفر کذّاب) نامه‌ای به وی نوشته و خود را امام دانسته و ادّعا کرده بود که امام بعد از پدرم من هستم، و علم حلال و حرام و آنچه مورد احتیاج مردم است و سایر علوم همه و همه در نزد من است». احمدبن‌اسحاق گفت: «وقتی آن نامه را خواندم مکتوبی در این خصوص به ناحیه‌ی مقدّسه حضرت صاحب الأمر نوشته و نامه‌ی جعفر [کذّاب] را هم در وسط آن گذاشته ارسال کردم، سپس جواب آن بدین‌گونه از ناحیه‌ی مقدّسه حضرت صادر شد ... این مفسد باطل (جعفر کذّاب) که بر خداوند دروغ بسته و ادّعای امامت دارد؛ نمی‌دانم به چه چیز خود نظر داشته است؟ اگر امید به فقه و دانایی در احکام دین خدا داشته است به خدا قسم او نمی‌تواند حلال را از حرام تشخیص بدهد، و میان خطا و صواب فرق بگذارد. و اگر به علم خود می‌بالیده، او قادر نیست که حقّ را از باطل جدا سازد و محکم را از متشابه تشخیص دهد، و حتّی از حدود نماز و وقت آن هیچ اطّلاعی ندارد. و اگر او به تقوا و پرهیزکاری خود اطمینان داشته، خداوند گواه است که او چهل روز نماز واجبش را ترک کرد، به این منظور که با ترک نماز بتواند شعبده بازی را یاد بگیرد! شاید خبر آن به شما هم رسیده باشد. ظرف‌های شراب او را همه کس دیده است، علاوه‌بر اینها آثار و علایم نافرمانی وی از امر و نهی الهی، مشهور و ثابت است. و اگر ادّعای وی مبتنی بر معجزه است، معجزه‌ی خود را بیاورد نشان دهد، و اگر حجّتی دارد آن را اقامه نماید، و چنانکه دلیلی دارد ذکر کند! خداوند عزّوجلّ در قرآن فرموده: «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ. حم تَنْزِیلُ الْکِتابِ مِنَ اللهِ الْعَزِیزِ الحَکِیمِ* ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَیْنَهُما إِلَّا بِالحَقِّ وَ أَجَلٍ مُسَمًّی وَ الَّذِینَ کَفَرُوا عَمَّا أُنْذِرُوا مُعْرِضُونَ* قُلْ أَ رَأَیْتُمْ ما تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللهِ أَرُونِی ما ذا خَلَقُوا مِنَ الْأَرْضِ أَمْ لَهُمْ شِرْکٌ فِی السَّماواتِ ائْتُونِی بِکِتابٍ مِنْ قَبْلِ هذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ* وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ یَدْعُوا مِنْ دُونِ اللهِ مَنْ لا یَسْتَجِیبُ لَهُ إِلی یَوْمِ الْقِیامَةِ وَ هُمْ عَنْ دُعائِهِمْ غافِلُونَ* وَ إِذا حُشِرَ النَّاسُ کانُوا لَهُمْ أَعْداءً وَ کانُوا بِعِبادَتِهِمْ کافِرِین. ای احمدبن‌اسحاق، خداوند توفیقاتت را افزون کند آنچه را که گفتم از این زورگو (جعفر کذّاب) بپرس و او را بدین‌گونه امتحان کن».
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ فِی الْجَفْرِ الَّذِی یَذْکُرُونَهُ لَمَا یَسُوؤُهُمْ لِأَنَّهُمْ لَا یَقُولُونَ الْحَقَّ وَ الْحَقُّ فِیهِ فَلْیُخْرِجُوا قَضَایَا عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ فَرَائِضَهُ إِنْ کَانُوا صَادِقِینَ وَ سَلُوهُمْ عَنِ الْخَالَاتِ وَ الْعَمَّاتِ وَ لْیُخْرِجُوا مُصْحَفَ فَاطِمَهًَْ (علیه السلام) فَإِنَّ فِیهِ وَصِیَّهًَْ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) وَ مَعَهُ سِلَاحُ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ فَأْتُوا بِکِتابٍ مِنْ قَبْلِ هذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ.
امام صادق (علیه السلام)- سلیمان‌بن‌خالد گفت: امام صادق (علیه السلام) فرمود: «در جفری که آن‌ها نام می‌برند، مطالبی است که موجب ناراحتی ایشان می‌شود، چون آن‌ها اعتقاد به حق ندارند و حق در آن ثبت شده. اگر راست می‌گویند، قضایای علّی و واجباتش را بیرون بیاورند، از آن‌ها درباره‌ی خاله‌ها و عمّه‌ها سؤال کنید و مصحف حضرت فاطمه (سلام الله علیها) را بیاورند که در آن وصیّت فاطمه (سلام الله علیها) است، یا سلاح پیامبر را. خداوند می‌فرماید: ائْتُونی بِکِتابٍ مِنْ قَبْلِ هذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ کُنْتُمْ صادِقینَ».
الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌عُبَیْدَهًَْ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَیائْتُونِی بِکِتابٍ مِنْ قَبْلِ هذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ، قَالَ عَنَی بِالْکِتَابِ التَّوْرَاهًَْ وَ الْإِنْجِیلَ وَ أَثَارَهًٍْ مِنْ عِلْمٍ فَإِنَّمَا عَنَی بِذَلِکَ عِلْمَ أَوْصِیَاءِ الْأَنْبِیَاءِ (علیه السلام).
امام باقر (علیه السلام)- ابوعبیده گوید: از امام باقر (علیه السلام) درباره‌ی این آیه پرسیدم: ائْتُونی بِکِتابٍ مِنْ قَبْلِ هذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ کُنْتُمْ صادِقینَ. فرمود: «مقصود از کتاب تورات و انجیل است و مقصود از باقیمانده‌ی علم، علم اوصیاء پیغمبران (علیهم السلام) است».
آیه وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ يَدْعُوا مِنْ دُونِ اللهِ مَنْ لا يَسْتَجيبُ لَهُ إِلى يَوْمِ الْقِيامَةِ وَ هُمْ عَنْ دُعائِهِمْ غافِلُونَ [5]
چه كسى گمراه‌تر است از آن كس كه معبودى غير خدا را مى‌خواند كه تا قيامت هم به او پاسخ نمى‌گويد و از خواندن آن‌ها [كاملاً] غافل است؟! [و صداى آن‌ها را هيچ نمى‌شنود]!
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ یَدْعُوا مِنْ دُونِ اللهِ مَنْ لا یَسْتَجِیبُ لَهُ قَالَ مَنْ عَبَدَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ الْکَوَاکِبَ وَ الْبَهَائِمَ وَ الشَّجَرَ وَ الْحَجَر.
علیّ‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ یَدْعُوا مِنْ دُونِ اللهِ مَنْ لا یَسْتَجِیبُ لَهُ؛ منظور از آن کسانی است که خورشید، ماه، ستارگان، چهارپایان، درختان و سنگ‌ها را می‌پرستیدند.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- مَنْ عَبَدَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ الْکَوَاکِبَ وَ الْبَهَائِمَ وَ الشَّجَرَ وَ الْحَجَرَ إِذا حُشِرَ النَّاسُ کَانَتْ هَذِهِ الْأَشْیَاءُ لَهُمْ أَعْداءً وَ کانُوا بِعِبادَتِهِمْ کافِرِینَ.
علیّ‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- کسانی که خورشید و ماه و ستارگان و چهارپایان و درخت و سنگ را می‌پرستیدند موقعی که مردم در قیامت محشور شدند همین معبودها و خدایان آن‌ها دشمن ایشان خواهند بود و نسبت به عبادت آن‌ها بیزاری می‌جویند.
آیه وَ إِذا حُشِرَ النَّاسُ كانُوا لَهُمْ أَعْداءً وَ كانُوا بِعِبادَتِهِمْ كافِرينَ [6]
و هنگامى‌كه مردم محشور مى‌شوند، معبودهاى آن‌ها دشمنانشان خواهند بود؛ و [حتّى] عبادت آن‌ها را انكار مى‌كنند!
آیه وَ إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالَ الَّذينَ كَفَرُوا لِلْحَقِّ لَمَّا جاءَهُمْ هذا سِحْرٌ مُبينٌ [7]
هنگامى‌كه آيات روشن ما بر آنان خوانده مى‌شود، كافران در برابر حقّى كه براى آن‌ها آمده مى‌گويند: «اين سحرى آشكار است».
آیه أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَيْتُهُ فَلا تَمْلِكُونَ لي مِنَ اللهِ شَيْئاً هُوَ أَعْلَمُ بِما تُفيضُونَ فيهِ كَفى بِهِ شَهيداً بَيْني وَ بَيْنَكُمْ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيمُ [8]
بلكه آن‌ها مى‌گويند: «آن [آيات] را بر خدا افترا بسته است»! بگو: «اگر من آن را به دروغ [به خدا] نسبت داده باشم [لازم است مرا رسوا كند و] شما نمى‌توانيد در برابر خداوند از من دفاع كنيد. او كارهايى را كه شما در آن وارد مى‌شويد بهتر مى‌داند؛ همين بس كه او گواه ميان من و شما باشد؛ و او آمرزنده و مهربان است».
الرضّا (علیه السلام)- أَمْ یَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَیْتُهُ فَلا تَمْلِکُونَ لی مِنَ اللهِ شَیْئاً هُوَ أَعْلَمُ بِما تُفیضُونَ فیهِ کَفی بِهِ شَهیداً بَیْنی وَ بَیْنَکُمْ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ اجْتَمَعَ الْمُهَاجِرُونَ وَ الْأَنْصَارُ إِلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَقَالُوا إِنَّ لَکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَئُونَهًًْ فِی نَفَقَتِکَ وَ فِیمَنْ یَأْتِیکَ مِنَ الْوُفُودِ وَ هَذِهِ أَمْوَالُنَا مَعَ دِمَائِنَا فَاحْکُمْ فِیهَا بَارّاً مَأْجُوراً أَعْطِ مَا شِئْتَ وَ أَمْسِکْ مَا شِئْتَ مِنْ غَیْرِ حَرَجٍ قَالَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ عَلَیْهِ الرُّوحَ الْأَمِینَ فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی یَعْنِی أَنْ تَوَدُّوا قَرَابَتِی مِنْ بَعْدِی فَخَرَجُوا فَقَالَ الْمُنَافِقُونَ مَا حَمَلَ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَلَی تَرْکِ مَا عَرَضْنَا عَلَیْهِ إِلَّا لِیَحُثَّنَا عَلَی قَرَابَتِهِ مِنْ بَعْدِهِ إِنْ هُوَ إِلَّا شَیْءٌ افْتَرَاهُ فِی مَجْلِسِهِ وَ کَانَ ذَلِکَ مِنْ قَوْلِهِمْ عَظِیماً فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ هَذِهِ الْآیَهًَْ أَمْ یَقُولُونَ افْتَری عَلَی اللهِ کَذِباً الْآیَهًَْ وَ أَنْزَلَ أَمْ یَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَیْتُهُ فَلا تَمْلِکُونَ لِی مِنَ اللهِ شَیْئاً هُوَ أَعْلَمُ بِما تُفِیضُونَ فِیهِ کَفی بِهِ شَهِیداً بَیْنِی وَ بَیْنَکُمْ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ فَبَعَثَ إِلَیْهِمُ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) فَقَالَ هَلْ مِنْ حَدَثٍ فَقَالُوا إِی وَ اللَّهِ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لَقَدْ قَالَ بَعْضُنَا کَلَاماً غَلِیظاً کَرِهْنَاهُ فَتَلَا عَلَیْهِمْ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْآیَهًَْ فَبَکَوْا وَ اشْتَدَّ بُکَاؤُهُم.
امام رضا (علیه السلام)- أَمْ یَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَیْتُهُ فَلا تَمْلِکُونَ لی مِنَ اللهِ شَیْئاً هُوَ أَعْلَمُ بِما تُفیضُونَ فیهِ کَفی بِهِ شَهیداً بَیْنی وَ بَیْنَکُمْ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ؛ مهاجرین و انصار خدمت حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) آمدند و گفتند: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! شما اکنون در مدینه هستید و مردم با شما رفت و آمد دارند و گاهی برای شما مهمان می‌رسد و نمایندگان قبایل از اطراف و اکناف برای شما می‌رسند و شما به مخارجی احتیاج دارید، اینک اموال ما در اختیار شما است، هرچه می‌خواهید بردارید و خرج کنید». دراین‌هنگام جبرئیل امین از طرف خداوند فرود آمد و گفت: بگو: «من هیچ پاداشی از شما بر رسالتم درخواست نمی‌کنم جز دوست‌داشتن نزدیکانم [اهل بیتم]». (شوری/۲۳)، ای مردم بعد از من خویشاوندان مرا اذیّت نکنید»، گروهی از مردم برخاستند و گفتند: «وی از این جهت گفته‌ی ما را قبول نکرد که خویشاوندان خود را بر ما تحمیل کند، و این سخن را از نزد خود می‌گوید». وقتی‌که این سخن بسیار ناروا از آن‌ها شنیده شد این آیه فرود آمد: أَمْ یَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَیْتُهُ فَلا تَمْلِکُونَ لِی مِنَ اللهِ شَیْئاً هُوَ أَعْلَمُ بِما تُفِیضُونَ فِیهِ کَفی بِهِ شَهِیداً بَیْنِی وَ بَیْنَکُمْ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ. حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) فرستاد آن جماعت، در مجلس شرکت کردند، سپس فرمود: «مطلب تازه‌ای پیش آمده است»؟ گفتند: «آری، ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! بعضی از ما سخنان ناروایی گفته‌اند و ما از گفته‌های آن‌ها ناراحت شدیم». پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آیه را بر آن‌ها تلاوت کردند و آن‌ها سخت به گریه افتادند.
آیه قُلْ ما كُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ وَ ما أَدْري ما يُفْعَلُ بي وَ لا بِكُمْ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ ما يُوحى إِلَيَّ وَ ما أَنَا إِلاَّ نَذيرٌ مُبينٌ [9]
بگو: «من پيامبر نوظهورى نيستم؛ [كه با ساير پيامبران متفاوت باشم] و نمى‌دانم با من و شما چه خواهد شد؛ من تنها از آنچه بر من وحى مى‌شود پيروى مى‌كنم، و جز انذار‌كننده‌ی آشكارى نيستم».
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- قَولُهُ قُلْ لَهُمْ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) مَا کُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ أَیْ لَمْ أَکُنْ وَاحِداً مِنَ الرُّسُلِ فَقَدْ کَانَ قَبْلِی أَنْبِیَاء (علیهم السلام).
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- قُل مَا کُنتُ بِدْعًا مِّنْ الرُّسُل به این معناست که ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! به آن‌ها بگو: فقط من به پیامبری برگزیده نشده‌ام. بلکه قبل از من پیامبران زیادی بوده‌اند.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- قُلْ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) مَا کُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ أَیْ لَسْتُ بِأَوَّلِ رَسُولٍ بُعِثَ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! بگو: «من پیامبر نوظهوری نیستم؛ [که با سایر پیامبران متفاوت باشم] یعنی من اوّلین رسولی نیستم که مبعوث شده است.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ جَابِرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) کَیْفَ اخْتَلَفَ أَصْحَابُ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) فِی الْمَسْحِ عَلَی الْخُفَّیْنِ فَقَالَ کَانَ الرَّجُلُ مِنْهُمْ یَسْمَعُ مِنَ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) الْحَدِیثَ فَیَغِیبُ عَنِ النَّاسِخِ وَ لَا یَعْرِفُهُ فَإِذَا أَنْکَرَ مَا خَالَفَ مَا فِی یَدَیْهِ. کَبُرَ عَلَیْهِ تَرْکُهُ وَ قَدْ کَانَ الشَّیْءُ یُنْزَلُ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَعَمِلَ بِهِ زَمَاناً ثُمَّ یُؤْمَرُ بِغَیْرِهِ فَیَأْمُرُ بِهِ أَصْحَابَهُ وَ أُمَّتَهُ حَتَّی قَالَ أُنَاسٌ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِنَّکَ تَأْمُرُنَا بِالشَّیْءِ حَتَّی إِذَا اعْتَدْنَاهُ وَ جَرَیْنَا عَلَیْهِ أَمَرْتَنَا بِغَیْرِهِ فَسَکَتَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) عَنْهُمْ فَأُنْزِلَ عَلَیْهِ قُلْ ما کُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ ... إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما یُوحی إِلَیَّ وَ ما أَنَا إِلَّا نَذِیرٌ مُبِین.
امام باقر (علیه السلام)- جابر نقل کرده است که به امام باقر (علیه السلام) گفتم: «چطور شد که اصحاب پیامبر (صلی الله علیه و آله) درباره‌ی مسح بر روی کفش در وضو دچار اختلاف نظر شدند»؟ امام در پاسخ فرمود: «کسی از آنان سخنی را از پیامبر (صلی الله علیه و آله) می شنید، امّا از ناسخ آن غایب می شد و آن را نمی شناخت، و وقتی از خلافی که انجام می داد نهی می شد، ترک آن برایش گران می آمد. گاهی چیزی بر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نازل می شد، مدّتی به آن عمل می شد، سپس به چیز دیگری امر می شد، اصحاب و امّت را به آن امر می کرد تا اینکه مردمانی به پیامبر (صلی الله علیه و آله) گفتند: «شما ما را به چیزی امر می‌کنی و هنگامی که بدان خو می‌گیریم و جزو رفتارهای متداول ما می‌شود، به جای آن به چیز دیگری دستور می‌دهی»! پیامبر (صلی الله علیه و آله) سکوت کرد و خداوند این آیه را بر ایشان نازل کرد: قُلْ ما کُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ وَ ما أَدْری ما یُفْعَلُ بی وَ لا بِکُمْ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما یُوحی إِلَیَّ وَ ما أَنَا إِلَّا نَذِیرٌ مُبِین».
الرّضا (علیه السلام)- عَنْ أَحْمَدَ‌بْنِ‌مُحَمَّدِ‌بْنِ‌إِسْحَاقَ عَنْ أَبِیهِ قَالَ: لَمَّا بُویِعَ الرِّضَا (علیه السلام) بِالْعَهْدِ اجْتَمَعَ النَّاسُ إِلَیْهِ یُهَنِّئُونَهُ فَأَوْمَأَ إِلَیْهِمْ فَأَنْصَتُوا ثُمَّ قَالَ بَعْدَ أَنِ اسْتَمَعَ کَلَامَهُمْ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الْفَعَّالِ لِمَا یَشَاءُ لا مُعَقِّبَ لِحُکْمِهِ وَ لَا رَادَّ لِقَضَائِهِ یَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْیُنِ وَ ما تُخْفِی الصُّدُورُ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ فِی الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ وَ عَلَی آلِهِ الطَّیِّبِینَ أَقُولُ وَ أَنَا عَلِیُّ‌بْنُ‌مُوسَی‌بْنِ‌جَعْفَر (علیه السلام) إِنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) عَضَّدَهُ اللَّهُ بِالسَّدَادِ وَ وَفَّقَهُ لِلرَّشَادِ عَرَفَ مِنْ حَقَّنَا مَا جَهِلَهُ غَیْرُهُ فَوَصَلَ أَرْحَاماً قُطِعَتْ وَ آمَنَ أَنْفُساً فُزِعَتْ بَلْ أَحْیَاهَا وَ قَدْ تَلِفَتْ وَ أَغْنَاهَا إِذَا افْتَقَرَتْ مُبْتَغِیاً رِضَا رَبِّ الْعَالَمِینَ لَا یُرِیدُ جَزَاءً مِنْ غَیْرِهِ وَ سَیَجْزِی اللَّهُ الشَّاکِرِینَ وَ لا یُضِیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِینَ وَ إِنَّهُ جَعَلَ إِلَیَّ عَهْدَهُ وَ الْإِمْرَهًَْ الْکُبْرَی إِنْ بَقِیتُ بَعْدَهُ فَمَنْ حَلَّ عُقْدَهًًْ أَمَرَ اللَّهُ تَعَالَی بِشَدِّهَا وَ فَصَمَ عُرْوَهًًْ أَحَبَّ اللَّهُ إِیثَاقَهَا فَقَدْ أَبَاحَ حَرِیمَهُ وَ أَحَلَّ حُرَمَهُ إِذْ کَانَ بِذَلِکَ زَارِیاً عَلَی الْإِمَامِ مُنْهَتِکاً حُرْمَهًَْ الْإِسْلَامِ بِذَلِکَ جَرَی السَّالِفُ فَصَبَرَ مِنْهُ عَلَی الْفَلَتَاتِ وَ لَمْ یَتَعَرَّضْ بَعْدَهَا عَلَی الْعَزْمَاتِ خَوْفاً مِنْ شَتَاتِ الدِّینِ وَ اضْطِرَابِ حَمْلِ الْمُسْلِمِینَ وَ لِقُرْبِ أَمْرِ الْجَاهِلِیَّهًِْ وَ رَصَدِ الْمُنَافِقِینَ فُرْصَهًًْ تَنْتَهِزُ وَ بَائِقَهًًْ تَبْتَدِرُ وَ ما أَدْرِی ما یُفْعَلُ بِی وَ لا بِکُم.
امام رضا (علیه السلام)- از محمّدبن‌اسحاق نقل شده است: وقتی با حضرت رضا (علیه السلام) به ولایتعهدی بیعت شد اطرافش را گرفته تهنیت گفتند آن جناب اشاره کرد ساکت شوند، سکوت کردند سپس فرمود: بسم اللهِ الرحمن الرحیم سپاس خدایی را که آنچه را بخواهد انجام می‌دهد. هیچ‌کس را یارای جلوگیری یا ردّ احکام او نیست. (رعد/۴۱) و هیچ‌کس مانع قضای او نخواهد شد، او چشم‌هایی را که به خیانت می‌گردد و آنچه را سینه‌ها پنهان می‌دارند، می‌داند. (غافر/۱۹) و صلی اللهُ علی محمّد فی الأولین و الآخرین و علی آله الطیبین. می‌گویم من علی پسر موسی‌بن‌جعفر (علیه السلام) که خدا او را ثابت قدم بدارد و در راه ارشاد و هدایت موفّقش فرماید حقّ ما را که مردم رعایت نمی‌کردند متوجّه آن شد و خویشاوندی قطع شده را وصل کرد و دل‌های وحشت‌زده را ایمن گردانید و آن‌ها که مشرف به مرگ بودند زندگی بخشید در هنگام تنگدستی ایشان را کمک کرد و درحالی‌که منظورش خدا بود از کسی اجر و پاداش نخواست خداوند پاداش سپاسگزاران را می‌دهد هرگز پاداش نیکوکاران را ضایع نمی‌کند. مأمون مرا ولیعهد خویش گردانید و خلافت را پس از خود به من سپرد اگر زنده بمانم بعد از او هرکس گرهی که خداوند دستور داد باز کند و دستاویزی را که خدا محکم کرده بگشاید خون خانواده‌ی خود را ریخته و ناموس خود را از دست داده زیرا با این کار به امام توهین نموده و احترام اسلام را از میان برداشته سرور ما امیرالمؤمنین (علیه السلام) نیز در چنین موقعیّتی قرار داشت؛ صبر کرد بر کارهای بی‌فکری آن‌ها و متعرّض تصمیم‌های ناپسند ایشان نشد تا رخنه در دین پیدا نشود و اختلاف بین مسلمانان نیفتد. زیرا مسلمانان، تازه دوران جاهلیّت را پشت‌سر گذاشته‌اند و منافقین انتظار فرصتی را می‌کشیدند تا اسلام را دچار خطر نمایند. سپس این آیه را قرائت فرمود: وَ ما أَدْرِی ما یُفْعَلُ بِی وَ لا بِکُم.
الرضّا (علیه السلام)- بِالْإِسْنَادِ قَالَ سَمِعْتُ الرِّضَا (علیه السلام) یَقُولُ یَزْعُمُ ابْنُ أَبِی‌حَمْزَهًَْ أَنَّ جَعْفَراً زَعَمَ أَنَّ أَبِی‌الْقَائِمُ وَ مَا عَلِمَ جَعْفَرٌ بِمَا یَحْدُثُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ فَوَ اللَّهِ لَقَدْ قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی یَحْکِی لِرَسُولِهِ (صلی الله علیه و آله) ما أَدْرِی ما یُفْعَلُ بِی وَ لا بِکُمْ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما یُوحی إِلَیَّ وَ کَانَ أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام) یَقُولُ أَرْبَعَهًُْ أَحْدَاثٍ تَکُونُ قَبْلَ قِیَامِ الْقَائِمِ تَدُلُّ عَلَی خُرُوجِهِ مِنْهَا أَحْدَاثٌ قَدْ مَضَی مِنْهَا ثَلَاثَهًٌْ وَ بَقِیَ وَاحِدٌ قُلْنَا جُعِلْنَا فِدَاکَ وَ مَا مَضَی مِنْهَا قَالَ رَجَبٌ خُلِعَ فِیهِ صَاحِبُ خُرَاسَانَ وَ رَجَبٌ وَثَبَ فِیهِ عَلَی ابْنِ زُبَیْدَهًَْ وَ رَجَبٌ یَخْرُجُ فِیهِ مُحَمَّدُ‌بْنُ‌إِبْرَاهِیمَ بِالْکُوفَهًِْ قُلْنَا لَهُ فَالرَّجَبُ الرَّابِعُ مُتَّصِلٌ بِهِ قَالَ هَکَذَا قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ.
امام رضا (علیه السلام)- در قرب الاسناد از امام رضا (علیه السلام) روایت شده است: فرمود: «ابن ابی‌حمزه گمان میکرد که جعفر خیال می‌کند، پدرم قائم آل محمّد (علیهم السلام) است، ولی جعفر از آنچه می‌باید پیش از ظهور قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) پدید آید، اطّلاع نداشت به خدا قسم، خداوند از زبان پیغمبرش این‌طور حکایت می‌کند: ما أَدْرِی ما یُفْعَلُ بِی وَ لا بِکُمْ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما یُوحی إِلَیَّ یعنی: من نمی‌دانم بر من و شما چه خواهد گذشت. من فقط از آنچه از راه وحی به من فرمود: پیروی می‌کنم. جدّم امام باقر (علیه السلام) می‌فرمود: «چهار حادثه پیش از قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) خواهد بود که علامت ظهور اوست». آنگاه امام رضا (علیه السلام) فرمود: «سه حادثه به وقوع پیوسته و یک حادثه‌ی دیگر باقی مانده است». عرض کردیم: «فدایت شویم حوادثی که گذشته کدام است»؟ فرمود: «اوّل ماه رجب بود که صاحب خراسان در آن ماه خلع شد. دوّم ماه رجبی بود که بر پسر زبیده شوریدند، سوّم ماه رجبی است که محمّدبن‌ابراهیم در آن ماه از کوفه قیام کرد». عرض کردیم: «آیا رجب چهارم هم به این سه ماه می‌پیوندد»؟ فرمود: «جدّم امام باقر (علیه السلام) این‌طور فرموده است».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فِی الإحْتِجَاجِ: عَنْ أمِیرِالمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) حَدِیثٌ طَوِیلٌ وَ فِیهِ یَقُولُ (علیه السلام) مُجِیباً لِبَعضِ الزَّنَادِقَهًْ وَ قَدْ قَالَ: ثُمَّ خَاطَبَهُ فِی أَضْعَافِ مَا أَثْنَی عَلَیْهِ فِی الْکِتَابِ مِنَ الْإِزْرَاءِ عَلَیْهِ وَ انْتِقَاصِ مَحَلِّهِ وَ غَیْرِ ذَلِکَ مِنْ تَهْجِینِهِ وَ تَأْنِیبِهِ مَا لَمْ یُخَاطِبْ أَحَداً مِنَ الْأَنْبِیَاءِ مِثْلُ قَوْلِهِ ... وَ ما أَدْرِی ما یُفْعَلُ بِی وَ لا بِکُمْ وَ قَالَ ما فَرَّطْنا فِی الْکِتابِ مِنْ شَیْءٍ. وَ کُلَّ شَیْءٍ أَحْصَیْناهُ فِی إِمامٍ مُبِینٍ فَإِذَا کَانَتِ الْأَشْیَاءُ تُحْصَی فِی الْإِمَامِ وَ هُوَ وَصِیُّ النَّبِیِّ فَالنَّبِیُّ أَوْلَی أَنْ یَکُونَ بَعِیداً مِنَ الصِّفَهًِْ الَّتِی قَالَ فِیهَا ما أَدْرِی ما یُفْعَلُ بِی وَ لا بِکُم.
امام علی (علیه السلام)- ولی بیشتر از آن تعاریف او را مخاطب به آزار و جفا و بدی ساخته و از سر سرزنش و ملامت به نوعی خطاب نموده که هیچ پیامبری را این‌گونه نگفته، مانند آیات: ما هیچ‌چیز را در این کتاب، فرو گذار نکردیم. (انعام/۳۸) و همه چیز را در کتاب آشکار کننده‌ای برشمرده‌ایم!. (یس/۱۲) اگر همه چیز در امام معدود و محسوب است، که او همان وصیّ پیامبر (صلی الله علیه و آله) است، و آن حضرت سزاوارتر است که از صفت ما أَدْرِی ما یُفْعَلُ بِی وَ لا بِکُمْ دور باشد.