السّجاد (علیه السلام)- عَنْ ثُوَیْرٍ قَالَ قَالَ لِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) تَقْرَأُ الْقُرْآنَ؟ قُلْتُ: نَعَمْ. قَالَ: اقْرَأْ طسم سُورَهًَْ مُوسَی (علیه السلام) وَ فِرْعَوْنَ قَالَ فَقَرَأْت بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ طسم تِلْکَ آیاتُ الْکِتابِ الْمُبِینِ نَتْلُوا عَلَیْکَ مِنْ نَبَإِ مُوسی وَ فِرْعَوْن.
امام سجاد (علیه السلام)- ثویر گوید: امام سجّاد (علیه السلام) به من فرمود: «آیا می‌توانی قرآن بخوانی»؟ عرض‌کردم: «بلی». فرمود: «طسم؛ سوره‌ی موسی (علیه السلام) و فرعون را بخوان». خواندم: بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ* طسم* تِلْکَ آیاتُ الْکِتابِ الْمُبِینِ* نَتْلُوا عَلَیْکَ مِنْ نَبَإِ مُوسی وَ فِرْعَوْن.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ أُعْطِیتُ طه وَ الطَّوَاسِینَ مِنْ أَلْوَاحِ مُوسَی (علیه السلام).
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- سوره‌ی طه و طواسین (شعراء، نمل و قصص) از الواح موسی (علیه السلام) به من عطا شده است.
الصادق (علیه السلام)- مَنْ قَرَأَ سُورَهًَْ الطَّوَاسِینِ الثَّلَاثِ فِی لَیْلَهًِْ الْجُمُعَهًِْ کَانَ مِنْ أَوْلِیَاءِ اللَّهِ وَ فِی جِوَارِ اللَّهِ وَ کَنَفِهِ وَ لَمْ یُصِبْهُ فِی الدُّنْیَا بُؤْسٌ أَبَداً وَ أُعْطِیَ فِی الْآخِرَهًِْ مِنَ الْجَنَّهًِْ حَتَّی یَرْضَی وَ فَوْقَ رِضَاهُ وَ زَوَّجَهُ اللَّهُ مِائَهًَْ زَوْجَهًٍْ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ وَ اَسْکَنَهُ اللهُ فِی جَنَّهًٍِْ عَدْنِ وَسَطِ الجَنَّهًِْ مَعَ النَّبِیِّینَ وَ الْمُرْسَلِینَ وَ الوَصِیّینَ الرَّاشِدِینَ.
امام صادق (علیه السلام)- هرکه سوره‌های سه‌گانه‌ی طواسین (شعراء، نمل و قصص) را در شب جمعه تلاوت‌کند از دوستان خدا و در پناه و حمایت خدا باشد و هرگز گزندی در دنیا به او نرسد و در سرای واپسین به اندازه‌ای از بهشت به او ارزانی شود که راضی گردد و بلکه فرای رضایتش به او ارزانی شود و خداوند صد حوری را به همسری او درآورد و در بهشت عدن، در وسط بهشت او را همنشین پیامبران و رسولان و اوصیاء هدایتگر خواهد کرد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ قَرَأَ طسم الْقَصَصَ أُعْطِیَ مِنَ الْأَجْرِ عَشْرَ حَسَنَاتٍ بِعَدَدِ مَنْ صَدَّقَ بِمُوسَی (علیه السلام) وَ کَذَّبَ بِهِ، وَ لَمْ یَبْقَ مَلَکٌ فِی السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ إِلَّا شَهِدَ لَهُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ أَنَّهُ کَانَ صَادِقاً أَنَّ کُلَّ شَیْءٍ هالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس سوره قصص را تلاوت کند به تعداد افرادی که موسی (علیه السلام) را تصدیق یا تکذیب کردند ده برابر حسنه پاداش دارد؛ و تمام فرشتگان زمین و آسمان در روز قیامت بر راستگویی وی شهادت خواهند داد؛ [این حسنات از بین نخواهد رفت زیرا] هر چیزی نابودشدنی است مگر ذات او. (قصص/۸۸)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ مَنْ کَتَبَهَا وَ مَحَاهَا بِالْمَاءِ وَ شَرِبَهَا زَالَ عَنْهُ جَمِیعُ الْآلَامِ وَ الْأَوْجَاعِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس آن را بنویسد و در آب حل کند و بنوشد همه‌ی دردها از وی زائل می‌شوند.
آیه طسم [1]
طسم
آیه تِلْكَ آياتُ الْكِتابِ الْمُبِينِ [2]
اين آيات كتاب مبين است.
الصّادق (علیه السلام)- وَ أَمَّا طسم فَمَعْنَاهُ أَنَا الطَّالِبُ السَّمِیعُ الْمُبْدِئُ الْمُعِید.
امام صادق (علیه السلام)- طسم یعنی من (خدا) بازخواست کننده و طلب کننده هستم و من شنوا هستم و من هستم که بدون نیاز به مقدمات می‌توانم بیافرینم و سپس آن آفریده را به حال اول خود بازگردانم.
آیه نَتْلُوا عَلَيْكَ مِنْ نَبَإِ مُوسى وَ فِرْعَوْنَ بِالْحَقّ ِلِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ [3]
ما ازداستان موسى و فرعون به درستى بر تو می‌خوانيم، براى گروهى كه ايمان مى‌آورند.
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- نَتْلُوا عَلَیْکَ مِنْ نَبَإِ مُوسی وَ فِرْعَوْنَ إِلَی قَوْلِهِ تَعَالَی إِنَّهُ کانَ مِنَ الْمُفْسِدِینَ أَخْبَرَ اللَّهُ نَبِیَّهُ بِمَا نَالَ مُوسَی (علیه السلام) وَ أَصْحَابَهُ مِنْ فِرْعَوْنَ مِنَ الْقَتْلِ وَ الظُّلْمِ لِیَکُونَ تَعْزِیَهًًْ لَهُ فِیمَا یُصِیبُهُ فِی أَهْلِ بَیْتِهِ مِنْ أُمَّتِهِ ثُمَّ بَشَّرَهُ بَعْدَ تَعْزِیَتِهِ أَنَّهُ یَتَفَضَّلُ عَلَیْهِمْ بَعْدَ ذَلِکَ وَ یَجْعَلُهُمْ خُلَفَاءَ فِی الْأَرْضِ وَ أَئِمَّهًًْ عَلَی أُمَّتِهِ وَ یَرُدُّهُمْ إِلَی الدُّنْیَا مَعَ أَعْدَائِهِمْ حَتَّی یَنْتَصِفُوا مِنْهُم.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- نَتْلُوا عَلَیْکَ مِنْ نَبَإِ مُوسی وَ فِرْعَوْنَ بِالْحَقِّ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ* إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلا فِی الْأَرْضِ وَ جَعَلَ أَهْلَها شِیَعاً یَسْتَضْعِفُ طائِفَةً مِنْهُمْ یُذَبِّحُ أَبْناءَهُمْ وَ یَسْتَحْیی نِساءَهُمْ إِنَّهُ کانَ مِنَ الْمُفْسِدِینَ، خداوند در این آیات از ناراحتی‌ها و کشتارها و ظلم‌هایی که موسی (علیه السلام) و اصحابش از فرعون دیدند خبر می‌دهد؛ تا تذکّر این مطلب، موجب تسلّی و تسکین پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) در مورد ناراحتی‌هایی که اهل‌بیت (علیهم السلام) او از امّتش می‌بینند گردد؛ پس از این تسلّی به او مژده داد که خاندانش بر دشمنان پیروز می‌شوند و آن‌ها (اهل بیت (علیهم السلام)) را در روی زمین خلیفه و امام بر امّت قرار خواهد داد؛ و با دشمنانشان به‌سوی دنیا باز می‌گرداند [و رجعت می‌کنند] تا حق خود را از آن‌ها بگیرند.
الباقر (علیه السلام)- حَجَّ مُوسَی‌بْنُ‌عِمْرَانَ (علیه السلام) وَ مَعَهُ سَبْعُونَ نَبِیّاً مِنْ بَنِی إِسْرَائِیلَ خُطُمُ إِبِلِهِمْ مِنْ لِیفٍ یُلَبُّونَ وَ تُجِیبُهُمُ الْجِبَالُ وَ عَلَی مُوسَی (علیه السلام) عَبَاءَتَانِ قَطَوَانِیَّتَانِ یَقُولُ لَبَّیْکَ عَبْدُکَ ابْنُ عَبْدِک.
امام باقر (علیه السلام)- موسی‌بن‌عمران (علیه السلام) همراه با هفتاد پیامبر (علیهم السلام) از بنی‌اسرائیل همراه در حالی حج انجام می‌داد که مهار شترشان از لیف خرما بود. لبّیک می‌گفتند و کوه‌ها جوابشان را می‌دادند و بر دوش موسی (علیه السلام) دو عبای قطوانی بود و می‌گفت: «لبیّک! بنده‌ات [آمده است]».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَوَّلُ نَبِیٍ مِنْ بَنِی إِسْرَائِیلَ مُوسَی (علیه السلام) وَ آخِرُهُمْ عِیسَی (علیه السلام) وَ سِتُّمِائَهًِْ نَبِیٍّ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- اوّلین پیامبر از بنی‌اسرائیل، موسی (علیه السلام) است و آخرین پیامبر بنی‌اسرائیل، عیسی (علیه السلام) است. شش صد تن از پیامبران [بین آن دو] از بنی‌اسرائیل بودند.
آیه إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلا فِي الْأَرْضِ وَ جَعَلَ أَهْلَها شِيَعاً يَسْتَضْعِفُ طائِفَةً مِنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْناءَهُمْ وَ يَسْتَحْيِي نِساءَهُمْ إِنَّهُ كانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ [4]
فرعون در زمين برترى جويى كرد، و اهل آن را به گروه‌هاى مختلفى تقسيم نمود؛ گروهى از آن‌ها را به ضعف و ناتوانى مى‌كشاند، پسرانشان را سر مى‌بريد و زنانشان را [براى كنيزى و خدمت] زنده نگه مى‌داشت؛ او به يقين از تبهكاران بود.
السّجاد (علیه السلام)- عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: لَقِیَ الْمِنْهَالُ بْنُ عَمْرٍو عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ (علیه السلام) فَقَالَ لَهُ کَیْفَ أَصْبَحْتَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ وَیْحَکَ أَ مَا آنَ لَکَ أَنْ تَعْلَمَ کَیْفَ أَصْبَحْتُ أَصْبَحْنَا فِی قَوْمِنَا مِثْلَ بَنِی إِسْرَائِیلَ فِی آلِ فِرْعَوْنَ یُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَنَا وَ یَسْتَحْیُونَ نِسَاءَنَا وَ أَصْبَحَ خَیْرُ الْبَرِیَّهًِْ بَعْدَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) یُلْعَنُ عَلَی الْمَنَابِرِ وَ أَصْبَحَ عَدُوُّنَا یُعْطَی الْمَالَ وَ الشَّرَفَ وَ أَصْبَحَ مَنْ یُحِبُّنَا مَحْقُوراً مَنْقُوصاً حَقُّهُ وَ کَذَلِکَ لَمْ یَزَلِ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَصْبَحَتِ الْعَجَمُ تَعْرِفُ لِلْعَرَبِ حَقَّهَا بِأَنَّ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) کَانَ مِنْهَا وَ أَصْبَحَتِ الْعَرَبُ تَعْرِفُ لِقُرَیْشٍ حَقَّهَا بِأَنَّ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) کَانَ مِنْهَا وَ أَصْبَحَتْ قُرَیْشٌ تَفْتَخِرُ عَلَی الْعَرَبِ بِأَنَّ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) کَانَ مِنْهَا وَ أَصْبَحَتِ الْعَرَبُ تَفْتَخِرُ عَلَی الْعَجَمِ بِأَنَّ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) کَانَ مِنْهَا وَ أَصْبَحْنَا أَهْلَ بَیْتِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) لَا یُعْرَفُ لَنَا حَقٌّ فَهَکَذَا أَصْبَحْنَا.
امام سجاد (علیه السلام)- از امام صادق (علیه السلام) روایت است: منهال‌بن‌عمر با علیّ‌بن‌الحسین (علیه السلام) روبه‌رو شد و به ایشان عرض کرد: «ای فرزند رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) چگونه شب را به صبح رساندی»؟! فرمود: «وای بر تو! هنوز نفهمیده‌ای که ما چگونه شب را به صبح می‌رسانیم؟! ما در میان قوم خود به بنی‌اسرائیل در میان آل فرعون می‌مانیم، فرزندانمان را سر می‌برند، به زنانمان بی‌حرمتی می‌شود، کار به جایی‌رسیده که به بهترین خلق خدا بعد از رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) (علی (علیه السلام)) بر بالای منبرها دشنام داده می‌شود. اکنون به دشمن ما ثروت و شرافت داده می‌شود و آنان که ما را دوست می‌دارند، حقیرشده و حقّشان کاستی‌یافته و مؤمنان نیز وضعی مشابه همین را دارند. هم اکنون غیرعرب این حقّ را برای عرب می‌شناسد که محمّد (صلی الله علیه و آله) از آنان است و اعراب نیز این حق را برای قریش می‌دانند که محمد (صلی الله علیه و آله) از آنان است و قریش بر عرب فخر می‌فروشد که محمّد (صلی الله علیه و آله) از ماست و عرب بر غیرعرب فخر می‌فروشد که محمّد (صلی الله علیه و آله) از آنان است، ولی با همه‌ی این احوال کسی نمی‌داند که حقّ ما چیست و کجاست [و گویا فراموش کرده‌اند که ما اهل بیت پیامبریم]؟ بلی ای منهال! روزگار ما چنین است».
آیه وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ [5]
ما اراده كرده‌ايم تا بر مستضعفان زمين نعمت بخشيم و آنان را پيشوايان و وارثان روى زمين قرار‌دهيم.
إبن‌عباس (رحمة الله علیه)- وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ الْمَعْنَی أَنَّ فِرْعَوْنَ کَانَ یُرِیدُ إِهْلَاکَ بَنَی إِسْرَائِیلَ وَ إِفْنَائَهُمْ وَ نَحْنُ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَیْهِمْ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّهًًْ أَیْ قَادَهًًْ وَ رُؤَسَاءَ فِی الْخَیْرِ یُقْتَدَی بِهِمْ..
ابن‌عباس (رحمة الله علیه)- معنی وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ؛ این است که فرعون تصمیم دارد، بنی‌اسرائیل را از میان بردارد و بکُشد امّا ما تصمیم داریم بر آن‌ها منّت گذاریم: وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً؛ یعنی آن‌ها را رهبر و پیشوایان کارهای نیک قرار دهیم که از آن‌ها پیروی شود.
امیرالمومنین (علیه السلام)- لَتَعْطِفَنَّ الدُّنْیَا عَلَیْنَا بَعْدَ شِمَاسِهَا عَطْفَ الضَّرُوسِ عَلَی وَلَدِهَا وَ تَلَا عَقِیبَ ذَلِکَ وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ.
امام علی (علیه السلام)- دنیا مانند شتر بچه‌داری که نسبت به دیگران تندی می‌کند تا فرزندش را در آغوش بگیرد، به ما بازخواهد گشت [که این وعده‌ی الهی است] سپس آیه: وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ را تلاوت فرمود. (ولایت؛
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنِ الْمُفَضَّلِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) یَقُول إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) نَظَرَ إِلَی عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ الْحَسَنِ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) فَبَکَی وَ قَالَ أَنْتُمُ الْمُسْتَضْعَفُونَ بَعْدِی قَالَ الْمُفَضَّلُ فَقُلْتُ لَهُ مَا مَعْنَی ذَلِکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ مَعْنَاهُ أَنَّکُمُ الْأَئِمَّهًُْ بَعْدِی إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ فَهَذِهِ الْآیَهًُْ جَارِیَهًٌْ فِینَا إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- مفضّل گوید: از امام صادق (علیه السلام) شنیدم که فرمود: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به علی و حسن و حسین (علیهم السلام) نگاه کرد و گریست و سپس فرمود: «شما بعد از من، مصداق افراد مستضعف هستید»». عرض‌کردم: «ای فرزند رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) معنی این حرف چیست»؟! فرمود: «معنایش این است که امامان بعد از من شما هستید و خداوند متعال در همین معنا می‌فرماید: وَنُرِیدُ أَن نَّمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ؛ این آیه تا روز قیامت درباره‌ی ما جاری است».
امیرالمومنین (علیه السلام)- قَالَ عَلِیٌّ (علیه السلام) هِیَ لَنَا أَوْ فِینَا هَذِهِ الْآیَهًُْ وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ.
امام علی (علیه السلام)- امام علی (علیه السلام) فرمود: این آیه: وَنُرِیدُ أَن نَّمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ برای ما و درباره‌ی ماست.
الصّادق (علیه السلام)- رُوِیَ أَنَّهُ تُلِیَ بِحَضْرَتِهِ ألصادق (علیه السلام) وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا الْآیَهًَْ فَهَمَلَتَا عَیْنَاهُ (علیه السلام) وَ قَالَ نَحْنُ وَ اللَّهِ الْمُسْتَضْعَفُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- در حضور امام صادق (علیه السلام) آیه: وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ خوانده شد؛ اشک از دیدگان حضرت (علیه السلام) جاری گشت و فرمود: «به خدا قسم آن‌ها که در زمین تضعیف شده‌اند، ما اهل‌بیت پیغمبر (صلی الله علیه و آله) هستیم».
السّجاد (علیه السلام)- ثُوَیْرِ بْنِ أَبِی فَاخِتَهًَْ قَالَ قَالَ لِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) أَ تَقْرَأُ الْقُرْآنَ قَالَ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ فَقَرَأْتُ طسم سُورَهًَْ مُوسَی وَ فِرْعَوْنَ قَالَ فَقَرَأْتُ أَرْبَعَ آیَاتٍ مِنْ أَوَّلِ السُّورَهًِْ إِلَی قَوْلِهِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ فَقَالَ لِی مَکَانَکَ حَسْبُکَ وَ الَّذِی بَعَثَ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) بِالْحَقِّ بَشِیراً وَ نَذِیراً إِنَّ الْأَبْرَارَ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ شِیعَتَنَا کَمَنْزِلَهًِْ مُوسَی (علیه السلام) وَ شِیعَتِهِ.
امام سجّاد (علیه السلام)- ثویربن‌ابی‌فاخته گفت: «امام زین العابدین (علیه السلام) من فرمود: «قرآن می خوانی»؟ عرض کردم: «آری». فرمود: «بخوان: طسم سوره موسی و فرعون را». من چهار آیه از اوّل سوره را خواندم تا به این آیه رسیدم: وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ» فرمود: «کافی است. به آن خدایی که محمّد (صلی الله علیه و آله) را به حق بشیر و نذیر برانگیخته، همانا نیکان از ما خانواده و شیعیان ما مانند موسی (علیه السلام) و پیروان او هستند».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ سَلْمَانَ الْفَارِسِیِّ (رحمة الله علیه) قَالَ دَخَلْتُ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَلَمَّا نَظَرَ إِلَیَّ قَالَ یَا سَلْمَانُ (رحمة الله علیه)ّ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ لَمْ یَبْعَثْ نَبِیّاً وَ لَا رَسُولًا إِلَّا جَعَلَ لَهُ اثْنَیْ عَشَرَ نَقِیباً قَالَ قُلْتُ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَدْ عَرَفْتُ هَذَا مِنَ الْکِتَابَیْنِ قَالَ یَا سَلْمَانُ (رحمة الله علیه) فَهَلْ عَلِمْتَ نُقَبَائِیَ الِاثْنَیْ عَشَرَ الَّذِینَ اخْتَارَهُمُ اللَّهُ لِلْإِمَامَهًِْ مِنْ بَعْدِی فَقُلْتُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَعْلَم ... قَالَ یَا سَلْمَانُ (رحمة الله علیه) إِنَّکَ مُدْرِکُهُمْ وَ أَمْثَالُکَ وَ مَنْ تَوَلَّاهُمْ بِحَقِیقَهًِْ الْمَعْرِفَهًِْ قَالَ سَلْمَانُ (رحمة الله علیه) فَشَکَرْتُ اللَّهَ کَثِیراً ثُمَّ قُلْتُ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مُؤَجَّلٌ فِیَّ إِلَی أَنْ أُدْرِکَهُمْ فَقَالَ یَا سَلْمَانُ (رحمة الله علیه) اقْرَأْ فَإِذا جاءَ وَعْدُ أُولاهُما بَعَثْنا عَلَیْکُمْ عِباداً لَنا أُولِی بَأْسٍ شَدِیدٍ فَجاسُوا خِلالَ الدِّیارِ وَ کانَ وَعْداً مَفْعُولًا ثُمَّ رَدَدْنا لَکُمُ الْکَرَّةَ عَلَیْهِمْ وَ أَمْدَدْناکُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِینَ وَ جَعَلْناکُمْ أَکْثَرَ نَفِیراً قَالَ سَلْمَانُ (رحمة الله علیه) فَاشْتَدَّ بُکَائِی وَ شَوْقِی فَقُلْتُ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بِعَهْدٍ مِنْکَ فَقَالَ إِی وَ الَّذِی أَرْسَلَ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) إِنَّهُ بِعَهْدٍ مِنِّی وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ فَاطِمَهًَْ (علیه السلام) وَ الْحَسَنِ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) وَ تِسْعَهًِْ أَئِمَّهًٍْ (علیهم السلام) وَ کُلِّ مَنْ هُوَ مِنَّا وَ مَظْلُومٍ فِینَا إِی وَ اللَّهِ یَا سَلْمَانُ (رحمة الله علیه) ثُمَّ لَیُحْضَرَنَّ إِبْلِیسُ وَ جُنُودُهُ وَ کُلُّ مَنْ مَحَضَ الْإِیمَانَ مَحْضاً وَ مَحَضَ الْکُفْرَ مَحْضاً حَتَّی یُؤْخَذَ بِالْقِصَاصِ وَ الْأَوْثَارِ {الْأَوْتَارِ} وَ التُّرَاثِ وَ لَا یَظْلِمُ رَبُّکَ أَحَداً وَ نَحْنُ تَأْوِیلُ هَذِهِ الْآیَهًِْ وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ وَ نُمَکِّنَ لَهُمْ فِی الْأَرْضِ وَ نُرِیَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ جُنُودَهُما مِنْهُمْ ما کانُوا یَحْذَرُون.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- سلمان (رحمة الله علیه) گوید: «رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) به من فرمود: «خداوند متعال پیامبر و رسولی را نفرستاد مگر این که برای وی دوازده نقیب [و وحی] قرار داد». عرض‌کردم: «ای رسول‌خدا! (صلی الله علیه و آله) این را از تورات و انجیل شنیده‌ام». پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «ای سلمان! آیا می‌دانی نقیبان دوازده‌گانه‌ی من بعد از من که امامت مردم را بر عهده می‌گیرند چه کسانی هستند»؟ عرض‌کردم: «خدا و رسولش (صلی الله علیه و آله) بهتر می‌دانند ...». حضرت فرمود: «ای سلمان! تو و امثال تو و هرکس که با معرفت از آنان پیروی کند توفیق درک [و تبعیّت از] آنان را می‌یابد». سلمان (رحمة الله علیه) گوید: شکر خدا را بسیار به جای آورده، سپس گفتم: «ای رسول‌خدا! (صلی الله علیه و آله) آیا اجل به من مهلت می‌دهد تا همه‌ی آنان را درک کنم»»؟ حضرت فرمود: «ای سلمان! این آیات را تلاوت کن: پس آن‌گاه که وعدۀ (تحقّق) نخستین آن دو فرارسد بندگانی از خود را که سخت نیرومندند بر شما می‌گماریم تا میان خانه‌هایتان برای قتل و غارت شما به جستجو درآیند و این تهدید تحقّق‌یافتنی است* پس از چندی دوباره شما را بر آنان چیره می‌کنیم و شما را با اموال و پسران یاری می‌دهیم و [تعداد] نفرات شما را بیشتر می‌گردانیم (اسراء/۶۵)» سلمان (رحمة الله علیه) می‌گوید: [گریستم و] گریه‌ام شدّت گرفت و شوقم افزون گشت و عرض‌کردم: «ای رسول‌خدا! (صلی الله علیه و آله) شما این قول را به من می‌دهید»؟ فرمود: «آری! به خدایی که مرا به حق فرستاد. من، علی (علیه السلام)، فاطمه (سلام الله علیها)، حسن (علیه السلام)، حسین (علیه السلام) و نه امامی که از نسل حسین (علیه السلام) می‌آیند همین قول را به تو می‌دهیم و هرکه از ماست و با ماست و هرکه به خاطر ما به او ظلم شده است. ای سلمان! به خدا ابلیس و سربازانش و هرکه ایمانش را به کمال‌رسانده یا هرکه کفرش را به کمال‌رسانده، [روز قیامت] حاضر می‌شوند تا قصاص و مجازات شوند و حقّشان به آن‌ها داده شود؛ و پروردگار تو به هیچ‌کس ستم روا نمی‌دارد (کهف/۴۹) تأویل این آیه ما هستیم که می‌فرماید: وَنُرِیدُ أَن نَّمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ وَنُمَکِّنَ لَهُمْ فِی الْأَرْضِ وَنُرِی فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَجُنُودَهُمَا مِنْهُم مَّا کَانُوا یَحْذَرُونَ».
امیرالمومنین (علیه السلام)- عَن مُحَمَّدِ‌بْنِ‌عَلِیِّ‌بْنِ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَلِی (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ تَعَالَی: وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ قَالَ هُمْ آلُ مُحَمَّدٍ (علیهم السلام) یَبْعَثُ اللَّهُ مَهْدِیَّهُمْ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بَعْدَ جَهْدِهِمْ فَیُعِزُّهُمْ وَ یُذِلُّ عَدُوَّهُمْ.
امام علی (علیه السلام)- وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ؛ آنان که در زمین ضعیف گشته‌اند آل پیغمبر (صلی الله علیه و آله) هستند که خداوند پس از تلاش همه‌ی ائمّه (علیهم السلام)، مهدیِ آن‌ها را برمی‌انگیزد تا آنان را عزیز و دشمنانشان را ذلیل گرداند».
الباقر (علیه السلام)- عَن زَیْدِ بْنِ سَلَّامٍ الْجُعْفِیِّ قَالَ دَخَلْتُ عَلَی أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) فَقُلْتُ أَصْلَحَکَ اللَّهُ إِنَّ خَیْثَمَهًَْ الْجُعْفِیَّ حَدَّثَنِی عَنْکَ أَنَّهُ سَأَلَکَ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ وَ أَنَّکَ حَدَّثْتَهُ أَنَّکُمُ الْأَئِمَّهًُْ وَ أَنَّکُمُ الْوَارِثُونَ قَالَ صَدَقَ وَ اللَّهِ خَیْثَمَهًُْ لَهَکَذَا حَدَّثْتُهُ.
امام باقر (علیه السلام)- زیدبن‌سلام‌جعفی گوید: «خدمت امام باقر (علیه السلام) رسیده عرض‌کردم: «خدا خیرت دهد! خیثمه‌ی جعفی از شما نقل کرد که از شما در مورد آیه: وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ سؤال کرده و شما فرموده‌اید منظور از ائمّه (علیهم السلام)، شما هستید و وارثان نیز شمائید [آیا او از شما درست روایت کرده]»؟ فرمود: «به خدا قسم خیثمه راست گفته؛ همین طور به او گفته‌ام».
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- أَنَّ اللَّهَ أَخْبَرَ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ بَشَّرَهُ بِالْحُسَیْنِ قَبْلَ حَمْلِهِ وَ أَنَّ الْإِمَامَهًَْ تَکُونُ فِی وُلْدِهِ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ ثُمَّ أَخْبَرَهُ بِمَا یُصِیبُهُ مِنَ الْقَتْلِ وَ الْمُصِیبَهًِْ فِی نَفْسِهِ وَ وُلْدِهِ ثُمَّ عَوَّضَهُ بِأَنْ جَعَلَ الْإِمَامَهًَْ فِی عَقِبِهِ وَ أَعْلَمَهُ أَنَّهُ یُقْتَلُ ثُمَّ یَرُدُّهُ إِلَی الدُّنْیَا وَ یَنْصُرُهُ حَتَّی یَقْتُلَ أَعْدَاءَهُ وَ یُمَلِّکَهُ الْأَرْضَ وَ هُوَ قَوْلُهُ وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْض...
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- خدای علیم قبل از انعقاد نطفه امام حسین (علیه السلام) رسول (صلی الله علیه و آله) خود را به وجود حسین (علیه السلام) و اینکه مقام امامت تا روز قیامت نصیب فرزندان وی خواهد شد، بشارت و مژده داده بود. آن‌گاه آن حضرت (صلی الله علیه و آله) را از آن مصائبی که به حسین (علیه السلام) و فرزندانش (علیهم السلام) خواهد رسید، آگاه نموده بود. [و اینکه] مقام امامت را در عوض آن مصائب به فرزندانش خواهد داد. خداوند به پیغمبر (صلی الله علیه و آله) خود خبر داده بود که حسین (علیه السلام) کُشته خواهد شد. سپس خدا او را به دنیا بازمی‌گرداند و وی را یاری می‌کند تا دشمنان خود را به قتل برساند و زمین را ملک او خواهد کرد. و این است منظور این آیه که می‌فرماید: وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ.